Свет
(Видео) Бистрите реки на Алјаска станаа чудно портокалови

Некои од вообичаено чистите, ледено сини водни патишта на Алјаска, станаа светлопортокалова. Оваа нова боја е толку интензивна што може да се види од орбитата на Земјата.
„Портокаловите реки се толку големи што можеме да ги видиме од вселената. За да се види нешто такво од орбитата, бојата треба да биде навистина интензивна“, вели еколошкиот токсиколог Брет Пулин од Универзитетот во Калифорнија Дејвис од Science Alert.
Кога првпат го забележале проблемот во 2018 година, екологот на Службата за национални паркови, Џон О’Донел, Пулин и нивните колеги тргнале да анализираат сателитски снимки и разни извештаи и пронашле повеќе од 75 светло портокалови потоци во опсегот Брукс на Алјаска.
„На некои места изгледа како да тече млечен сок од портокал. Ваквите потоци може да бидат токсични или да спречат рибите да мигрираат до местата за мрестење“, вели О’Донел.
Во примероците што ги собрале од обоените потоци помеѓу јуни и септември 2022 година откриле високи концентрации на железо и други отровни метали, вклучувајќи цинк, бакар, никел и олово. Во некои случаи овие загадувачи ја зголемија киселоста на водата од вообичаената pH вредност од 8 на 2,3.
pH е степенот на киселост на скала од 0 до 14. Вредноста под 7 означува киселост, а колку е помал бројот, толку е поголем степенот на киселост, што значи дека 0 означува највисок степен на киселост.
„Резултатите укажуваат на истекување од рудник, но нема истек во близина на тие локации“, вели Пулен.
По анализата на сателитските снимки од 1985 до 2022 година, експертите утврдиле дека овој чуден феномен почнал да се случува во текот на последната деценија и се совпаѓа со потоплото време и зголемените врнежи. „Нашата хипотеза е дека поради топењето на вечниот мраз, водата се инфилтрира подлабоко и е во интеракција со минералите заробени илјадници години“, објасни Пулен.
Арктикот се загрева речиси четирипати побргу од остатокот од нашата планета. Дополнителната топлина ја одмрзнува замрзнатата почва, ја зголемува микробната активност и предизвикува формирање грмушни области. Овие процеси заедно со новоформираните корени ги изложуваат досега недопрените минерали и овозможуваат нивно влевање во басените.
„Се чини дека климатските промени и последователно топење на вечниот мраз се примарните причини за загадување со минерали. Промената на бојата е поврзана со драматично опаѓање на разновидноста на макробезрбетниците и рибите“, наведуваат научниците.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Макрон: Гренланд не е на продажба, ниту пак Антарктикот

Францускиот претседател Емануел Макрон денес изјави дека Гренланд не е на продажба, ниту пак Антарктикот.
„Гренланд не е на продажба, ниту Антарктикот, ниту длабокото море не се на продажба“, рече Макрон за време на својот воведен говор во францускиот крајбрежен град Ница на конференцијата на Обединетите нации за заштита на океаните, со што индиректно ги осуди континуираните закани на американскиот претседател Доналд Трамп за анексија на островот, објави BFM TV.
Во недела, Макрон ќе го посети Гренланд, каде што ќе разговара со премиерот на таа автономна територија што е дел од Данска, Јенс-Фредерик Нилсен, и премиерката на Данска, Мета Фредериксен, за безбедноста на Северниот Атлантик и Арктикот, за климатските промени, енергијата и критичните минерали, објави кабинетот на францускиот претседател.
Откако се врати во Белата куќа, американскиот претседател Доналд Трамп постојано ја изразува својата желба да го контролира овој стратешки позициониран остров богат со минерали. Шест месеци откако САД по втор пат под водство на Трамп го напуштија Парискиот договор за климата, чија цел беше намалување на емисиите на стакленички гасови, францускиот претседател силно го бранеше мултилатерализмот, пренесува Танјуг.
„За да ја добиеме битката за океаните, мора да го оживееме мултилатерализмот“, рече Макрон.
Европа
Ракот на кралот Чарлс е неизлечив, но под контрола, според новинарка на „Дејли телеграф“

Бакингемската палата на почетокот на минатата година објави дека кралот Чарлс има рак. Според новинарката и уредничка на „Дејли телеграф“, Камила Томини, неговиот рак не е излечив, но може да се контролира.
Ракот на кралот Чарлс (76) е ставен под контрола со ригорозен третман, но не е целосно излечив, рече Томини. Таа додаде дека ова веројатно значи дека кралот ќе умре со ракот, но не од него. Палатата официјално не го коментираше извештајот, што би можело дополнително да ги поттикне шпекулациите за здравјето на кралот.
Новинарот понатаму наведува дека кралот морал да направи одредени промени во животот откако му била поставена дијагнозата, од кои една е одлуката никогаш да не се пресели во Бакингемската палата, што е преседан во британското кралско семејство.
Исто така, постојат шпекулации дека поради болеста, но и влијанието на кавгата врз неговиот углед, тој може да се смири со принцот Хари. Се очекува наводното помирување да се случи на игрите „Инвиктус“ во 2027 година, а децата на Хари, Лилибет и Арчи, кои кралот Чарлс не ги видел три години, исто така би можеле да играат улога во настанот.
Самиот Хари зборуваше за можно помирување во неодамнешно интервју за Би-би-си, нагласувајќи дека не знае колку време му останува со татко му.
Кралот минатиот месец за прв пат отворено зборуваше за својата борба со ракот, истакнувајќи ја виталната улога на здравствените работници и волонтерите во грижата за засегнатите. За време на приемот за групите за поддршка на ракот во Бакингемската палата, кралот им подари на гостите брошура со лична порака во која се детално опишани неговото сопствено искуство со дијагнозата и третманот.
„Секоја дијагноза, секој нов случај, е застрашувачко и предизвикувачко искуство за засегнатото лице и неговите најблиски“, напиша 76-годишниот монарх, кој во февруари 2024 година откри пред јавноста дека има рак. „Но, како некој што самиот бил меѓу тие статистики, можам да потврдам дека искуството исто така фрла моќна светлина врз најдоброто кај луѓето.“
Свет
Русите го поправаат оштетениот севернокорејски воен брод: објавени сателитски снимки

Северна Кореја го премести новиот воен брод што беше оштетен за време на неуспешното лансирање во пристаништето Раџин, во близина на границата со Русија. Аналитичарите велат дека овој потег би можел да укаже на можна улога на Москва во неговите поправки.
Сателитските снимки направени во неделата од „Максар Технолоџис“ го покажаа разорувачот од 5.000 тони, сè уште неименуван, во сув док во пристаништето Раџин. Тој е дел од Специјалната економска зона Расон на крајниот североисток од Северна Кореја, во близина на нејзината кратка граница со Русија.
Иако Раџин не е големо бродоградилиште како она во градот Чонгџин, каде што се случи несреќата со лансирањето, постојат капацитети за помали поправки и одржување, рече Ју Џихун, директор за меѓународна соработка и истражувач во Корејскиот институт за анализа на одбраната. „Близината на Русија го прави Раџин клучна точка во напорите на Северна Кореја да ги продлабочи економските и потенцијално воените врски со Москва“, рече Ју.
Satellite imagery captured today shows North Korea’s new Choe Hyon-class destroyer in a dry dock at the Rajin repair facility, a little over two weeks after it was damaged during a failed launch. Third pic shows the partially capsized ship on May 23.
📸: @Maxar pic.twitter.com/VQ1nA3l13X
— Jake Epstein (@byjepstein) June 8, 2025
Според извештајот од 2024 година објавен од Институтот за модерна војна при Воената академија на САД во Вест Поинт, економската зона Расон беше опишана како „значајна точка на соработка меѓу Северна Кореја и Русија“ и неодамна беше поврзана со испораките на оружје од Северна Кореја во Русија за употреба во Украина.
Разурнувачот беше оштетен на 21 мај кога, за време на лансирањето, дел заврши во водата, но предниот дел остана заглавен на суво, што предизвика бродот да се преврти на страна.
Севернокорејскиот лидер Ким Џонг-ун присуствуваше на церемонијата на лансирање и бесно отпушти голем број воени лица и нареди бродот да се поправи на време за пленарната седница на Работничката партија закажана за крајот на јуни. Државните медиуми минатата недела објавија дека поправките во Раџин треба да траат од седум до десет дена, што се совпаѓа со рокот на Ким.