Европа
Последен ден од гласањето на изборите за Европскиот парламент: гласаат граѓаните на 20 земји

Во Европската унија денеска е последниот ден од гласањето на изборите за Европскиот парламент, каде граѓаните избираат нови 720 пратеници, кои ќе ја кројат политиката на ЕУ во следните пет години.
Право на глас на изборите за ЕП имаат околу 370 милиони граѓани на ЕУ, а денеска на гласање ќе излезат граѓаните на околу 20 земји-членки на ЕУ, по што вечер ќе бидат познати резултатите од гласањето.
На изборите, кои почнаа во четвртокот, на 6 јуни, претходно гласаа граѓаните на Холандија, Ирска, Чешка, Словачка, Летонија и Малта, додека во Италија гласањето почна вчера, а продолжува и денеска.
Изборите за Европскиот парламент привлекуваат големо внимание во јавноста, пред се поради тоа што се очекува во новото свикување на Европскиот парламент да има поместување надесно, имајќи предвид дека десничарските и екстремно десничарските партии постигнаа значајни успеси во последните години низ ЕУ.
Националните политички партии учествуваат на изборите, но кога се избираат европратениците, мнозинството одлучува да стане дел од транснационални политички групи, од кои моментално има седум: Европската народна партија (ЕПП), Прогресивната алијанса на социјалистите и демократите (С&Д). , Обнови ја Европа, Европски конзервативци и реформисти (ЕЦР), Идентитет и демократија (ИД), Зелено-европска алијанса за слобода и Европска обединета левица-нордиска зелена левица.
Покрај нив, има пратеници и партии кои не се поврзани со ниту една голема политичка групација.
Од почетокот на годината, бројни анкети покажаа дека ИД како политичка групација на десничарски и крајнодесничарски партии, на кои припаѓаат Националниот митинг на Марин Ле Пен и Лигата на Матео Салвини, како и ЕЦР, во која доминантна партиите се Браќата од Италија на италијанскиот премиер Ѓорѓе Мелони, полската Право и Правда и шпанскиот Вокс, би можеле значително да го зголемат бројот на пратенички места и да се „искачат“ од шесто и петто на четврто и трето место во ЕП.
Иако се очекува дека традиционално двете најголеми политички групации во централно-десничарската и левичарската Европска народна партија (ЕПП) и Прогресивната алијанса на социјалистите и демократите (S&D) ќе освојат најмногу гласови и ќе останат на првото и второто место, би можеле да имаат помалку пратеници во новото свикување на ЕП.
Најголеми загуби, според проекциите, ќе претрпи либералната групација Обнови ја Европа, во која членуваат и партијата Преродба на францускиот претседател Емануел Макрон, како и Зелените.
Иако ЕП е единствената демократски избрана институција на ЕУ, граѓаните со гласање на избори индиректно влијаат врз составот на другите тела на ЕУ.
Така, една од првите задачи на членовите на ЕП, по изборот на претседателот на ЕП на првата пленарна седница, ќе биде да изберат нов претседател на Европската комисија, кој ќе го назначат земјите-членки.
Најголемата политичка група по изборите има најголем мандат да предложи кандидат за претседател на ЕК, кој по изборите го избира ЕП со апсолутно мнозинство, на предлог на земјите-членки.
Доколку кандидатот не добие доволно гласови, земјите-членки на ЕУ мора да предложат друг кандидат.
ЕП, исто така, одобрува 27 комесари, по еден од секоја земја-членка на ЕУ, кои ќе ја предводат ЕУ во следните пет години, како и високиот претставник на ЕУ за надворешни работи и безбедносна политика.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
(Видео) Жестоки руски напади во западна Украина, Полска ги подигна воените авиони

Полските и сојузничките авиони беа активирани рано утрово за да ја обезбедат безбедноста на полскиот воздушен простор откако Русија започна воздушни напади насочени кон западна Украина, близу до полската граница, соопшти Оперативната команда на полските вооружени сили.
„Преземените чекори имаат за цел да ја обезбедат безбедноста во регионите што се граничат со ризични зони“, соопшти Командата на Икс.
Earlier from Rivne region
KH-101 cruise missiles in flight pic.twitter.com/FB2cdkUA7M
— kim høvik (@kimhvik2) June 9, 2025
Цела Украина беше под тревога за воздушен напад од 2 часот наутро во понеделник откако украинските воздухопловни сили предупредија за напади од руски ракети и беспилотни летала.
Во Ривне, град во северозападна Украина, далеку од фронтовските линии, беа пријавени повеќе експлозии во услови на нов бран напади со беспилотни летала и ракети.
Масовниот напад доаѓа само неколку дена откако Русија лансираше 452 беспилотни летала и 45 ракети врз украински цели во ноќта на 6 јуни – што се смета за еден од најголемите воздушни напади од почетокот на војната. Кремљ вели дека нападот бил одговор на украинската операција „Пајакова мрежа“, во која беспилотни летала нападнаа руски стратешки авиони.
Russian heavy massive combined attacks hit Ukraine overnight, targeting Rivne & Kyiv among others. Meanwhile, a video reportedly from Cheboksary, Russia, shows VNIIR, a facility developing navigation modules for Iskander-M, Kalibr missiles & Orlan-10 drones. #UkraineUnderAttack… pic.twitter.com/IvHNk4QmNo
— Iuliia Mendel (@IuliiaMendel) June 9, 2025
Украинските воздухопловни сили издадоа воздушни предупредувања во неколку региони во текот на ноќта на 8 и 9 јуни, предупредувајќи за заканата од балистички ракети и беспилотни летала „Шахед“.
Експлозии беа пријавени во Киев, како и во Ривне.
Европа
Италија одржува референдум за државјанство и работнички права, Мелони повика на бојкот

Италијанците денеска и утре гласаат на референдум за ублажување на правилата за државјанство и зајакнување на законите за труд, а владата на Џорџија Мелони се спротивставува на обете промени и ги повикува луѓето да се воздржат.
Референдумот има за цел да ги олесни правилата за државјанство, при што возрасните жители кои не се членки на ЕУ ќе можат да аплицираат за државјанство по пет години живеење во Италија, доколку биде одобрено.
Возрасен жител кој не е член на ЕУ и нема брак или крвни врски со Италија мора да живее во земјата 10 години пред да може да аплицира за државјанство – процес кој потоа може да трае со години.
Предлогот за референдум, поттикнат од кампања на локално ниво предводена од невладини организации, би го скратил ова на пет години, ставајќи ја Италија на исто ниво со Германија и Франција.
Активистите велат дека околу 2,5 милиони луѓе би можеле да имаат корист од реформата, која ја поддржува централнолевичарската Демократска партија.
Мелони, чија крајно десничарска партија „Браќа на Италија“ даде приоритет на намалувањето на нелегалната имиграција, дури и додека го зголемува бројот на легални работни визи за мигрантите, е силно против тоа.
Таа во четвртокот изјави дека сегашниот систем „е одличен закон, меѓу најотворените, во смисла дека со години сме меѓу европските нации што доделуваат најголем број државјанства секоја година“.
Повеќе од 213.500 луѓе добиле италијанско државјанство во 2023 година, што е двојно повеќе од бројот во 2020 година и една петтина од вкупниот број во Европската Унија, според статистиката на ЕУ.
Мелони и нејзините коалициски партнери ги охрабрија гласачите да го бојкотираат референдумот, кој ќе биде валиден само ако учествуваат 50 проценти од гласачите со право на глас плус еден.
Дури и ако помине, реформата нема да влијае на законот за миграција што многумина го сметаат за најнеправеден, односно дека децата родени во Италија од странски родители не можат да побараат државјанство додека не наполнат 18 години.
Интереси на работниците
Гласачкото ливче вклучува и четири други прашања за зголемена заштита на работниците кои се отпуштени, во несигурни ситуации или вклучени во несреќи на работното место.
Предлозите се иницирани од левичарскиот синдикат CGIL.
„Сакаме да ја смениме културата што ги стави интересите на бизнисот пред оние на работниците“, рече лидерот на CGIL, Маурицио Ландини.
И покрај тоа што самата Демократска партија учествувала во донесувањето на дел од спорните закони, таа сега ги поддржува реформите, надевајќи се дека ќе придобие дел од работничката класа, особено во услови кога поддршката за партијата изнесува околу 23%, според анкетата на SWG, зад „Браќата на Италија“ со 30%.
Европа
Захарова: Убедени сме дека Србите се свесни за ризиците поврзани со продажбата на оружје на Украина

Москва ги зеде предвид коментарите на српскиот претседател Александар Вучиќ за ревизијата на одредбите за српското воено производство по објавувањето на податоците од страна на Руската служба за надворешно разузнавање (СВР), потврди портпаролката на руското Министерство за надворешни работи, Марија Захарова.
Прес-уредот на Руската служба за надворешно разузнавање минатата недела објави дека српските воени компании ги снабдуваат Вооружените сили на Украина со муниција и покрај декларираната неутралност на Белград.
„И покрај ‘неутралноста’ декларирана од српските власти, српските воени компании продолжуваат да ја снабдуваат Украина со муниција. Покривањето на ова е шема што користи лажни сертификати на крајни корисници и земји посредници. Кога сме кај вторите, најчесто се споменуваат земјите од НАТО, имено Чешка, Полска и Бугарија“, нагласија тогаш руските разузнавачи.
Коментирајќи ги обвинувањата од Русија, српскиот претседател Александар Вучиќ изјави дека приватно разговарал за ова прашање со рускиот претседател Владимир Путин. Тој додаде дека е формирана комисија за да се испита веродостојноста на обвинувањата.
„Ги забележавме јавно изјавените уверувања на српските државни раководители дека ќе биде поведена ревизија на воено-техничката соработка на Белград со странски партнери, со цел да се идентификуваат измами со сертификати за крајни корисници. Претпоставуваме дека најавените мерки ќе овозможат навремено евидентирање и прекинување сомнителни извозни трансакции и ќе спречат испраќање воени производи на погрешна адреса“, рече Захарова.
Според Захарова, Русија е убедена дека „Србија е добро запознаена со сите ризици поврзани со паѓањето на производите од националниот воено-индустриски комплекс во рацете на режимот во Киев и ќе преземе ефикасни и доволни мерки за да се осигури дека ништо нема да фрли сенка врз добрите односи меѓу Москва и Белград“.