Свет
„Њујорк тајмс“: Бомбата што го уби лидерот на Хамас беше поставена во неговата соба пред два месеци

Бомбата што го уби Исмаил Ханије, висок лидер на Хамас, била скриена во куќата во која престојувал пред околу два месеци, изјавија за „Њујорк Тајмс“ официјални лица од Блискиот Исток. Куќата е заштитена од Корпусот на Исламската револуционерна гарда и е дел од голем комплекс во луксузен кварт во северен Техеран, пишува „Њујорк Тајмс“.
Ханије беше во главниот град на Иран на претседателската инаугурација, а беше убиен од бомба што беше активирана од далечина, според официјални лица. Убиен е и неговиот телохранител. Експлозијата ја потресе зградата, скрши некои прозорци и предизвика делумно уривање на надворешниот ѕид. Ханије, кој ја предводеше политичката канцеларија на Хамас во Катар, претходно неколку пати престојуваше во истата куќа за време на посетите на Техеран. Сите официјални лица разговараа со „Њујорк Тајмс“ под услов да останат анонимни.
Иранските власти и Хамас рекоа дека Израел е одговорен за атентатот, како и неколку американски официјални лица, кои побараа анонимност. Атентатот може да предизвика нов бран на насилство на Блискиот Исток и да ги отфрли преговорите за ставање крај на војната во Газа, во која Ханије беше еден од клучните учесници.
Израел јавно не ја презеде одговорноста за убиството, но израелските разузнавачи ги информираа САД и другите западни влади за деталите набргу по операцијата, според пет претставници на Блискиот Исток. Вчера американскиот државен секретар Ентони Блинкен изјави дека САД немале сознанија за заговор за атентат.
Во часовите по убиството, шпекулациите веднаш се концентрираа на можноста Израел да го убил Ханије во ракетен напад, веројатно од дрон или авион, сличен на проектилот што го лансираше во воената база Исфахан во април.
Таа ракетна теорија покрена прашања за тоа како Израел можеше повторно да ги избегне иранските системи за воздушна одбрана. Како што се испостави, атентаторите можеле да искористат поинаков вид дупка во одбраната на Иран: нарушување на безбедноста на наводно силно чуваниот комплекс, што овозможило бомбата да биде поставена и да остане скриена неколку недели пред активирањето.
Таквото прекршување, рекоа тројца ирански официјални лица, е катастрофален неуспех на иранските разузнавачки и безбедносни служби и огромен срам за гардата, која го користи комплексот за тајни состаноци и за сместување гости од висок профил како Ханије.
Како била сокриена бомбата се уште е нејасно. Официјални лица од Блискиот Исток рекоа дека атентатот се планирал со месеци и барал опсежен надзор на комплексот. Двајца ирански функционери кои ја опишаа природата на атентатот изјавија дека не знаат како и кога експлозивот бил поставен во просторијата.
Според официјални лица од Блискиот Исток, вклучително и Иранци, направата експлодирала околу 2 часот по полноќ. Зачудените членови на персоналот на зградата, велат официјалните лица, истрчале да го најдат изворот на огромната бучава. Медицинскиот тим вработен во комплексот веднаш по експлозијата се упатил кон собата. Откриле дека Ханије веднаш починал. Се обиделе да го оживеат телохранителот, но безуспешно.
Водачот на палестинскиот исламски џихад Зијад ал-Нахалах престојувал во соседството, изјавија двајца ирански официјални лица. Неговата соба не била многу оштетена, што укажува на тоа дека целта била прецизно испланирана. Калил ал-Хаја, заменик-командантот на Хамас во Појасот Газа, кој исто така бил во Техеран, пристигнал на местото на настанот и го видел телото на својот колега, според пет функционери од Блискиот Исток.
Меѓу луѓето веднаш известени, рекоа тројцата ирански официјални лица, бил и генералот Исмаил Гани, врховен командант на силите Кудс, прекуокеанска војска на Револуционерната гарда која тесно соработува со сојузниците на Иран во регионот, вклучувајќи ги Хамас и Хезболах. Тој го известил иранскиот врховен лидер, ајатолахот Али Хамнеи, среде ноќ.
Четири часа по експлозијата, Револуционерната гарда излезе со соопштение дека Ханије е убиен. До 7 часот наутро, Хамнеи ги повикал членовите на Врховниот совет за национална безбедност на Иран во неговиот комплекс на итен состанок, каде што наредил одмазднички напад врз Израел, според тројцата ирански официјални лица.
Техеран веќе беше под засилено обезбедување за инаугурацијата на новиот претседател на Иран, Масуд Пезешкијан, а високи владини претставници, воени команданти и високи претставници од 86 земји се собраа во парламентот во центарот на Техеран на церемонијата. Ханије изгледаше нервозно за време на заклетвата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Првпат во историјата откриени комарци во Исланд

Комарци се откриени во Исланд, првпат во историјата, откако овој месец беа пронајдени три примероци во Ќос, рурална долина во близина на фјордот Хвалфјордур, објави Исландската национална радиодифузија.
Откритието првично го објави ентузијастот за инсекти Бјорн Хјалтасон во Фејсбук групата Skordyr a Islandi (Инсекти во Исланд). Примероците потоа беа испратени во Исландскиот институт за природна историја за анализа, каде што ентомологот Матијас Алфредсон потврди дека навистина станува збор за комарци.
Видот беше идентификуван како Culiseta annulata, комарец отпорен на студ, вообичаен во северна Европа.
„Многу е веројатно дека комарците ќе станат постојани жители тука“, рече Алфредсон. „Овој вид обично ја поминува зимата во потопли, позаштитени подрачја, како што се подруми и објекти за добиток.“
Иако комарците повремено пристигнувале во Исланд како слепи патници со авиони, ова е првпат да бидат пронајдени како живеат и преживуваат во дивината на исландска почва.
Научниците со години предупредуваат дека комарците би можеле да станат постојани жители на Исланд, особено откако ситните муви успешно се прилагодија на локалната клима во 2015 година.
Откривањето на комарци во Исланд, велат експертите, сугерира дека климатските промени и промените во животната средина им овозможуваат на видовите инсекти отпорни на студ да се шират подалеку на север од кога било досега.
Свет
Новинар: „Кој ја избра Будимпешта како место за средба?“; Белата куќа: „Мајка ти“

Откако американскиот претседател Доналд Трамп најави уште една средба со рускиот претседател Владимир Путин, овој пат во Будимпешта, новинар на „Хафингтон Пост“ ја праша Белата куќа: „Зошто Будимпешта?“.
Токму во унгарската престолнина беше потпишан Меморандумот од Будимпешта во 1994 година, со кој Украина се откажа од својот нуклеарен арсенал наследен од распадот на СССР, во замена за гаранции дека Русија ќе го почитува својот територијален интегритет.
Путин ги прекрши овие ветувања во 2014 година со анексијата на Крим, а потоа и со војната во Донбас, која кулминираше со целосна инвазија на Украина во 2022 година.
„ХафПост“ ја праша Белата куќа кој ја избрал локацијата на средбата. Одговорот дојде брзо. Портпаролката на Белата куќа, Каролин Ливит, одговори со порака: „Мајка ти“.
For context, S.V. Dáte of the Huffington Post is not a journalist interested in the facts. He is a left-wing hack who has consistently attacked President Trump for years and constantly bombards my phone with Democrat talking points.
Just take a look at @svdate’s feed, it reads… https://t.co/NxWn2mdUsa pic.twitter.com/v7owI5N4us
— Karoline Leavitt (@PressSec) October 20, 2025
Откако новинарот С.В. Дејт ја праша Ливит дали нејзиниот одговор ѝ е смешен, по што следеше нов напад: „Смешно ми е што се сметате себеси за новинар. Вие сте левичарски агитатор кого никој не го сфаќа сериозно – дури ни вашите колеги, едноставно не ви го кажуваат тоа во лице. Престанете да ми ги испраќате вашите пристрасни и глупави прашања“, напиша Ливит.
Подоцна објави јавна порака на официјалниот профил на Белата куќа на платформата X, заедно со снимка од пораката:
„С.В. Дејт од ‘Хафингтон пост’ не е новинар заинтересиран за факти. Тој е левичарски активист кој со години го напаѓа претседателот Трамп и постојано ми го бомбардира телефонот со демократски тези. Погледнете го неговиот профил, изгледа како негов личен дневник против Трамп. Активистите кои се преправаат дека се новинари им прават лоша услуга на медиумите.“
„ХафПост“ одговори велејќи дека ќе продолжи да поставува прашања до портпаролите на Трамп, особено до оние на кои не сакаат да одговорат.
„Училишното малтретирање нема да нè спречи. Слободните и независни медиуми мора да ги постават тешките прашања“, се вели во уредничкиот текст.
Регион
Бугарија може да му дозволи на Путин да прелета над земјата за да се сретне со Трамп во Будимпешта

Авионот што го превезува рускиот претседател Владимир Путин би можел да добие права за прелет над Бугарија, за да може рускиот лидер да присуствува на состанок со американскиот претседател Доналд Трамп во Будимпешта, според министерот за надворешни работи Георгиев, објави државното радио.
„Доколку има напори за постигнување мир, ако тоа е услов за одржување на состанок, тогаш најлогично е да се овозможи состанок од ваков тип на изводлив начин“, рече Георгиев, според извештајот.
Георгиев зборуваше на маргините од состанокот на министрите за надворешни работи на ЕУ во Луксембург. Една можна воздушна рута од Москва до Будимпешта ги опфаќа Црното Море, Бугарија и Србија, но бугарскиот воздушен простор е затворен за руски авиони од инвазијата на Украина во февруари 2022 година.
Други рути се протегаат на север, низ Белорусија и Полска или преку Балтичкото Море, Германија и Чешка. Рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров и американскиот државен секретар Марко Рубио, кои се задолжени за подготовка на самитот Путин-Трамп, разговараа во понеделник, објави руското Министерство за надворешни работи.
Меѓународниот кривичен суд (МКС) издаде потерница по Путин, а Унгарија е во процес на повлекување од таа меѓународна институција.
Москва го отфрла обвинението на МКС и ја прогласува потерницата по Путин за доказ за непријателството на Западот кон Русија.