Европа
Украинците сакаат мировни преговори, но без Путин, ова е нивниот план
Нападот врз Русија ја зајакнува позицијата на Украина во можните мировни преговори, а Киев би сакал да користи испробана рамка во нив, која би можела да функционира и покрај одбивањето на Кремљ да испрати свои дипломати на состаноци лице в лице, пренесува Политико.
Имено, моделот на мировни преговори за кој се почесто се разговара во Киев е инспириран од договорот од јули 2022 година, кој и овозможи на Украина да продолжи да извезува жито преку Црното Море. Во рамките на тој дипломатски формат, Русија и Украина работеа на посебни договори, под надзор на ОН и Турција како посредници, но без директен договор на Москва и Киев.
Во Киев веруваат дека брзиот удар на неговите војници преку границата во руската област Курск ја зајакна преговарачката позиција на Украина.
„Во Курската област јасно можеме да видиме како се користат воени алатки за да се убеди Русија да влезе во фер преговарачки процес“, изјави на крајот на минатата недела советникот на украинскиот претседател Михајло Подољак.
Сепак, рускиот претседател Владимир Путин изјави дека не е расположен за разговор.
„За какви преговори можеме да зборуваме со луѓе кои неселективно напаѓаат цивили, цивилна инфраструктура или се обидуваат да создадат закани за нуклеарните капацитети? За што воопшто можеме да разговараме со нив“, праша Путин без малку иронија.
Во исто време, тој го игнорираше фактот дека Русија срамни со земја голем број украински градови и села, уби илјадници цивили и прибегна кон уцени околу нуклеарната централа Запорожје, која е под руска окупација.
Црноморскиот модел ќе го премости тој ќорсокак, изјавија двајца високи украински функционери за Политико. „Тоа е планот кон кој работиме“, рече функционер близок до кабинетот на украинскиот претседател, кој сакаше да остане анонимен.
Основата на барањата на Украина е планот од 10 точки што го подготви претседателот Володимир Зеленски уште во 2022 година. Овој план опфаќа голем број теми како безбедноста на храната и енергијата, обновувањето на територијалниот интегритет на Украина и повлекувањето на руските сили.
Овој формат на преговори сега го „турка“ Андриј Јермак, шеф на канцеларијата на Зеленски и главен функционер за надворешна политика на Украина. Тој за „Европска правда“ изјави дека Украина формира 10 работни групи, во чија работа ќе учествуваат амбасадори и експерти, кои ќе изготват акциски планови и ќе постават рокови.

Јермак го истакна и Црноморскиот договор како потенцијален формат: „Немавме преговори со Русија. Имавме преговори со Турција и ОН, а тие преговараа со Русија. Тоа беше успех. Коридорот работеше една година – таму имаше многу проблеми, но работеше. Можевме повторно да користиме сличен формат.
Но, Киев има уште долг пат да помине. Тој мора да работи на заеднички мировен план со земјите кои се согласија да помогнат во спроведувањето на трите првични точки од мировната формула – нуклеарна или енергетска безбедност, безбедност на храна и враќање на затворениците – кои беа договорени за време на првиот мировен самит во Швајцарија во јуни.
Зеленски сака заеднички мировен предлог да произлезе од состаноците иницирани од Украина за време на тој самит. Земјите пријателски настроени кон Русија кои учествуваат во имплементацијата на мировната програма треба да ги претстават своите предлози на Москва за време на вториот мировен самит, кој Киев сака да го организира до крајот на оваа година.
Но, Русија веќе соопшти дека нема да присуствува на самитот и ја нарече мировната формула на Украина „целосно неприфатлива“ за Кремљ. Така Украинците заклучија дека на Москва и треба мало охрабрување, па рекоа дека нападите врз Русија ќе престанат кога ќе се обезбедат „фер преговори“.

„Колку побрзо Русија се согласи за обновување на праведен мир, особено врз основа на мировната формула што води до таков мир, толку побрзо ќе престанат нападите на украинските одбранбени сили на руска територија“, изјави Георгиј Тихи, портпарол на Украинското Министерство за надворешни работи, на брифинг во Киев минатата недела.
Турција не крие дека сака повторно да дејствува како посредник во обезбедувањето на мировниот договор. „Турција, како и секогаш, е подготвена да го олесни процесот“, рече министерот за надворешни работи Хакан Фидан во јуни, додавајќи: „Нема да бегаме од новите напори“.
Политико побара дополнителен коментар до турското Министерство за надворешни работи, но не доби одговор.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Русите ја нападнаа Одеса: луѓето ги блокираат патиштата, лути затоа што нема струја
Во руските напади во близина на украинското црноморско пристаниште Одеса беше убиена жена синоќа, а градски округ претрпе прекини во електричната енергија и другите комунални услуги, соопштија официјални лица.
Гувернерот на регионот Одеса, Олех Кипер, пишувајќи на Телеграм, рече дека руски дрон уби жена која преминувала мост во нејзиниот автомобил југозападно од Одеса. Нејзините три деца се повредени во инцидентот.
Russians struck a bridge in Odesa Oblast with a Shahed drone — just near the Moldovan border
A 40-year-old woman was killed, local media report.
The bridge on the Odesa–Reni highway crosses the Dniester River and is critically important for regional traffic.
After the strike,… pic.twitter.com/F17Orobjtr
— NEXTA (@nexta_tv) December 18, 2025
Кипер апелираше до жителите на регионот кои претрпеле продолжени прекини на електричната енергија да покажат трпение и да престанат да блокираат патишта во знак на протест, велејќи дека службите за итни случаи работат деноноќно за да го вратат снабдувањето со електрична енергија.
Во Одеса, шефот на градската воена администрација, Серхиј Лисак, рече дека рускиот напад ја погодил инфраструктурата и предизвикал прекини во електричната енергија, водата и греењето во „густо населен округ“.
Едно лице е повредено, а службите за итни случаи работат на враќање на нормалното снабдување. Украинските гранични власти соопштија дека руските напади го запреле сообраќајот по должината на рутата што ја поврзува Одеса со пристаништето Рени на реката Дунав.
Европа
ЕУ, конечно, постигна договор за Украина: три членки одбија да учествуваат
Лидерите на ЕУ ги откажаа плановите за невиден заем за репарации за Украина и наместо тоа ќе соберат 90 милијарди евра преку заедничко задолжување за финансирање на Киев во следните две години. Унгарија, Чешка и Словачка нема да учествуваат во аранжманот, објави „Еуроњуз“.
Откако разговорите заглавија поради барањето на Белгија за неограничени гаранции пред користење на замрзнатите руски средства, лидерите на ЕУ се свртеа кон издавање заеднички долг. Ова би ја обезбедило финансиската стабилност на Киев следната година и во 2027 година, додека товарот би паднал врз заедничкиот буџет на ЕУ.
Белгиските барања го срушија договорот
Пред самитот во Брисел во четврток, лидерите инсистираа дека нема План Б и ги удвоија напорите за издавање заем за репарација поддржан од замрзнати средства од Руската централна банка. Германскиот канцелар Фридрих Мерц го водеше напорот, но тој не успеа, бидејќи барањата на Белгија за неограничени гаранции го направија планот неодржлив за другите членки.
Неуспехот е удар за Мерц и претседателката на Комисијата, Урсула фон дер Лајен, која го претстави планот како најдобра опција. Дискусијата во четврток се вртеше околу ублажување на загриженоста на белгиската влада. Премиерот Барт де Вевер со недели беше цврст, велејќи дека нема да прифати лош договор што ќе ја изложи неговата земја на руска одмазда. Неговото барање за „неограничени гаранции“ за заштита на Белгија и финансиската институција Евроклеар се покажа како неприфатливо за другите. Еден дипломат изјави за Евроњуз дека многу земји не сакале да понудат такви гаранции, велејќи: „Лидерите навистина не знаеја што ќе гарантираат на крајот“.
Унгарија, Чешка и Словачка се исклучени од шемата
Уште пред самитот, Унгарија јасно стави до знаење дека нема да се согласи со заемот за репарации. Премиерот Виктор Орбан одбива финансиски да ја поддржи Украина и честопати ги критикуваше европските колеги за нивното справување со војната. Но, кога стана јасно дека Белгија и другите земји-членки не можат да се согласат, Орбан, заедно со словачкиот премиер Роберт Фицо и чешкиот премиер Андреј Бабиш, изготвија план за излез од застојот.
Во заклучоците од самитот, лидерите се согласија дека Унгарија, Словачка и Чешка ќе бидат ослободени од каква било одговорност поврзана со заемот преку механизмот за „засилена соработка“. „Секое мобилизирање на буџетските средства на ЕУ како гаранција за овој заем нема да влијае на финансиските обврски на Чешка, Унгарија и Словачка“, се вели во текстот, одобрен од сите 27 земји.
Орбан: Украинците никогаш нема да можат да го вратат заемот.
Потоа Орбан им рече на новинарите: „Изгледа како заем, но Украинците никогаш нема да можат да го вратат“, и додаде: „Всушност, тоа е трошење пари. И оние што стојат зад тој заем ќе ја преземат одговорноста и финансиските последици од него“.
Реакции по тешките преговори
По самитот, кој заврши во раните утрински часови, фон дер Лајен, придружувана од данската премиерка Мете Фредериксен, изјави дека примарната цел е постигната: финансирањето за Украина е обезбедено. „Конечниот заклучок, по денес, е дека нашата поддршка за Украина е загарантирана“, рече Фредериксен.
Сепак, принципот дека Русија мора да плати за штетата предизвикана на Украина не се оствари. Европските земји-членки ќе се задолжуваат на финансиските пазари и ќе плаќаат камата. Иако заемот за Украина ќе биде без камата, а Киев треба да го врати со пари од руските репарации, не е сигурно дали Русија некогаш ќе плати репарации, што значи дека заемот лесно би можел да се претвори во грант.
„Тие беа нервозни поради терминот ‘неограничени гаранции’“
Белгискиот премиер Де Вевер рече дека зборот „неограничени“ гаранции ги направил неговите колеги „нервозни“ и дека исходот ја потврдил позицијата на неговата земја. „Денес докажавме дека гласот на малите и средните земји-членки исто така се брои. Одлуките во Европа не се донесуваат едноставно од најголемите капитали или институции. Тие се колективни“, рече тој, суптилно алудирајќи на Германија.
Од друга страна, германскиот канцелар Мерц им рече на новинарите дека „Европа го покажа својот суверенитет“ со тоа што се согласи на заеднички долг. „Кога станува збор за руски средства, само малку ја променивме временската рамка“, додаде тој, тврдејќи: „Руските средства ќе се користат како колатерал за заемот“.
Европа
(Видео) Украинските дронови уништија „неуништливи“ руски С-400
Украинските оператори на беспилотни летала уништија два руски ракетни системи С-400 Триумф заедно со нивната муниција во рускиот регион Белгород, потврди украинскиот Генералштаб. Нападот, кој се случи на 14 декември, го изврши 15-та одделна артилериска извидничка бригада, а целата операција беше снимена, објави „Евромајдан прес“.
Ваквите напади се дел од пошироката украинска стратегија за ослабување на руската воздушна одбрана, како на руска територија, така и на окупираните територии. Системот С-400 Триумф, модернизиран наследник на советскиот С-300, е клучна компонента на слоевитата мрежа за воздушна одбрана на Русија. Русија повремено го користи и за напад на копнени цели, насочувајќи се кон украински градови. Затоа, уништувањето на овие системи се смета за голем губиток за руските сили.
Според извештајот на порталот Militarnyi, лансирните системи С-400 биле уништени додека биле во движење. Објавените снимки прикажуваат руски возила за противвоздушна одбрана како се движат по земјен пат, веројатно за време на промена на борбената позиција.

