Свет
Кралот Чарлс: Комонвелтот треба да го признае своето болно минато

Британскиот крал Чарлс рече дека Комонвелтот треба да го признае своето болно минато бидејќи африканските и карипските нации продолжуваат да бараат репарации за улогата на неговата земја во прекуокеанската трговија со робови.
Претставници на 56 земји присуствуваат на состанокот на шефовите на влади на Комонвелтот, кој почна во понеделникот во Самоа, а на кој главни теми се ропството и заканите од климатските промени.
„Слушајќи ги луѓето во Комонвелтот, разбирам како сè уште одекнуваат најболните аспекти од нашето минато“, рече кралот во говорот на самитот.
„Затоа, од витално значење е да ја разбереме нашата историја, да нѐ води кон правилен избор во иднина“, додаде тој.
Барањата од Британија да плати репарации или на друг начин да надомести за трансатлантското долгогодишно ропство неодамна добија интензитет во целиот свет, особено меѓу Карипската заедница (CARICOM) и Африканската унија.
Противниците на репарациите велат дека земјите не треба да одговараат за историските неправди, а оние што ја поддржуваат велат дека наследството од ропството довело до денешната расна нееднаквост.
Британскиот премиер Кир Стармер изјави во понеделникот дека Британија треба да ги слуша нациите што сакаат да разговараат за ова прашање на самитот, но одби да се извини за историската улога на земјата во трговијата со робови.
Министерот за надворешни работи на Бахамите, Фредерик Мичел, вчера за Би-би-си изјави дека нацрт-заклучоците на самитот, кои се очекува да бидат објавени в сабота, содржат параграфи, кои повикуваат на дискусија за репарациите.
Од 15 до 19 век најмалку 12,5 милиони Африканци биле киднапирани и насилно земени од европските бродови и од трговците и продадени во ропство.
Оние што ги преживеаја бруталните патувања завршија да работат на плантажи во нехумани услови, а други профитираа од нивниот труд.
За време на самитот земјите- членки треба да ја потпишат и декларацијата на Комонвелтот за океанот, која има цел да го зајакне финансирањето за да обезбеди здрав океан и да го реши прашањето за поморските граници.
„Она што декларацијата за океанот се обидува да го направи и да каже е дека вашите поморски граници ќе бидат поправени засекогаш“, рече главниот секретар на Комонвелтот, Патриша Скотланд, британска дипломатка и адвокатка родена во Доминика.
„Ова е неверојатно важно затоа што ќе им даде вистинска надеж на многумина кои се исплашени и чувствуваат дека никој не ги гледа, никој не слуша, никој не се грижи – и тоа не е вистина“.
Повеќе од половина од членките на Комонвелтот се мали нации, многу од нив се острови загрозени од зголемувањето на нивото на морето поради климатските промени.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Шеќеринска: НАТО нема да дозволи безбедносен вакуум во БиХ

Заменичката на генералниот секретар на НАТО, Радмила Шеќеринска, денес изјави дека алијансата нема да дозволи безбедносен вакуум во Босна и Херцеговина, откако српскиот лидер Милорад Додик објави дека ќе побара од Москва да ја прекине воената мисија ЕУФОР во таа земја.
Шеќеринска изјави дека НАТО е „трајно посветен на суверенитетот и територијалниот интегритет на Босна и Херцеговина“.
Таа додаде дека НАТО нема да дозволи дестабилизација во Босна и Херцеговина, соопшти канцеларијата на бошњачкиот член на колективното претседателство на Босна и Херцеговина, Денис Беќировиќ, кој се сретна со претставничката на НАТО.
„Без оглед на исходот од претстојната седница на Советот за безбедност на ООН, НАТО нема да дозволи безбедносен вакуум во Босна и Херцеговина“, рече Шеќеринска.
Свет
Зеленски: Ќе ги вратиме изгубените територии преку дипломатија, а не со сила

Украинскиот претседател Володимир Зеленски, зборувајќи за потенцијалните нови граници меѓу Русија и Украина, рече дека Украина е подготвена да разговара за тоа.
„Ако утре има прекин на огнот, ако немаме сила да ги вратиме овие територии, тогаш сме подготвени да разговараме за тоа. Подготвени сме да ги вратиме некогаш во иднина преку дипломатски средства, а не со сила“, рече Зеленски во интервју за „Аксиос“, одговарајќи на прашањето дали е подготвен да ги признае промените на границите.
Тој исто така рече дека би бил подготвен да поднесе оставка по завршувањето на војната, но дека Украина продолжува да одговара на руските напади.
Зеленски исто така рече дека ако руските претставници не ја запрат војната во Украина, подобро е да си најдат свои нуклеарни засолништа.
Украинскиот претседател е убеден, рече тој по средбата со американскиот претседател Доналд Трамп, кој потоа објави на платформата Truth Social, дека сега верува дека Украина може целосно да ја добие војната, и дека добил поддршка од Трамп за целни напади врз руските енергетски објекти и фабрики за оружје.
„Секако, бев позитивно изненаден“, рече Зеленски, кратко пред да го напушти Генералното собрание на ОН и да се врати во Киев, коментирајќи ја објавата на Трамп.
Кога беше прашан што се променило, Зеленски рече дека тоа е „односот на Трамп со Путин“ и дека по средбата во Алјаска каде што Трамп му дал на Путин, според него, „повеќе отколку што заслужува“, американскиот претседател сфатил дека сојузот со Путин „нема да му донесе успех“.
Зеленски рече дека Трамп му рекол дека Украина треба да изврши реципрочни напади „око за око“ врз руската енергетска инфраструктура и складиштата за оружје и дека тој ќе „работи за да се осигури“ дека Украина ќе добие неодреден нов систем со долг дострел.
Украинскиот претседател додаде дека Трамп наскоро би можел повторно да го промени курсот, според написите.
Фото: принтскрин
Свет
Калас го критикува Трамп: Европа не може сама да ја носи одговорноста за украинската војна

Шефицата на европската дипломатија, Каја Калас, изјави дека Европа не ја сноси единствената одговорност за прекинување на конфликтот во Украина и дека не може сама да го носи овој товар.
Калас со тоа одговори на неодамнешните изјави на американскиот претседател Доналд Трамп нагласувајќи дека е неопходна заедничка акција на сите сојузници за решавање на кризата.
„Европа не може сама да го носи товарот на војната во Украина“, рече Калас додавајќи дека ова е особено важно со оглед на ветувањата на Белата куќа да се залага за прекин на борбите.
Според „Политика“, во европските дипломатски кругови се проценува дека изјавите на Трамп алудираат на постепено повлекување на САД од украинскиот конфликт со префрлање на главната одговорност на европските членки. Како одговор, Калас истакна дека Вашингтон мора да остане во целосна солидарност со НАТО потсетувајќи дека САД се најголемиот и најважен сојузник на алијансата.
Оваа контроверзност следуваше по моментот кога украинскиот претседател Володимир Зеленски пристигна во Њујорк на 80-тото заседание на Генералното собрание на ОН, каде што се сретна и со претставници на Белата куќа. Трамп претходно изјави дека Украина, со поддршка од Европската Унија и финансиска помош од НАТО, е способна да ги врати изгубените територии.
Реагирајќи на таков став, портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, оцени дека американскиот претседател дава нови изјави под влијание на „визијата на шефот на киевскиот режим“.
Фото: принтскрин