Спој на турската традиционална музика и современата џез музика ќе слушне публиката во Скопје и Гостивар на 5 и 6 декември на бесплатниот концерт наречен „Виорот на Анадолија“.

Скопје е прва станица од 11-те градови низ Балканот каде што музичарите Анил Шалиел, саксафонист и Мареечи Асу, на деф ќе настапат. На денешната прес-конференција, што ја организира Турски културен центар „Јунус Емре“ од Скопје беше најавен концертот во кој ќе биде оживеан духот на легендарните доајени – уметниците Ашик Вејсел и Зеки Мурен.

Директорот на Центарот, Ариф Конак, истакна дека во последните шест месеци колку што го води Центарот, за него е голема чест да се доближи турската култура кај македонскиот народ.

-Концертот „Виорот на Анадолија“ ќе биде големо завршување на годината со двајца извонредни музичари од Турција.  Шест месеци сме посветени на овој проект. Прва станица на овој концерт ќе биде Скопје. Џезот е западна култура, ама овие извонредни музичари на прекрасен начин ќе направат убав спој со традиционална турска музика – рече Конак.

Младиот Анил Шалиел вели дека е пресреќен што ќе може да ја претстави турската музика во Македонија.

-Ја започнуваме турнејата од еден многу важен град. За мене ова е остварување на еден сон. Мојата музика стана тема за докторски студии на многу универзитети. Турската музика е многу стара и доаѓа од османлискиот период, џезот е понова музика за Турција. Ветуваме час и половина визуелен концерт со многу убава приказна. Користиме стари снимки од Ашик Вејсел, во нов аранжман. Ќе чуете поезија и од Јунус Емре и Мевљана. Ова нема да биде само музичка претстава, туку театарска презентација. Со нас ќе имаме многу добри изведувачи и ветуваме дека ќе бидете одушевени. Колку да ја објаснувам музиката, нема да можам да ви доловам. В четврток пред вас ќе бидеме музичари – рече Шалие.

Тој додава дека е благодарен на сите што помогаат да се реализира овој проект. Џез не е само музика од звуци, таа е музика што треба да се разбере. Треба да ставите свое јас во музиката, рече Мареечи Асу.

-Почнавме со суфи музиката, после работевме да ја направиме модерна. Суфи го споив со рок музиката, а подоцна со Анил турската мкзика ја споивме со џезот. На многуте состаноци разговаравме како старата турска музика да стане модерна верзија. Музиката го прикажува нашето минато, но и сегашност. Не треба да се заборават корените. Мене музиката ми легна на срце, се надевам дека и на публиката во Скопје – рече Асу.

Музичарите се осврнаа и на влијанието на звуците од чаршијата врз нивното творештво и колку е важно луѓето да уживаат во природните звуци.

-Кога шетате низ чаршијата, ќе чуете секакви звуци од дуќаните, велат музичарите. Асу потсети на големиот поет Мевљана. -Кога Мевљана шетал во чаршија, во улиците каде се ковало злато, за него тоа биле звуци на музика. Тој почнал да се врти. Тогаш неговите чираци велеле: Тропајте додека не застане. Човекот уште во мајчиниот стомак се запознава и се раѓа со музиката. Детето плаче кога ќе се роди, ама се смирува кога мајката го става покрај срцето. Вистинска природна музика е лек. Се надеваме дека нашата музика ќе ви биде лек – рече Асу.

На прашањето дали ја следат македонската музика, Шалиел го издвои Џамбо Анѓушев и истакна дека има чувство дека овде музичарите добиваат добро музичко образование. Тој ги покани сите да дојдат на концертот во скопје. Анил Шалиел (31) ја делел истата сцена со многу поп ѕвезди и џез уметници и учествувал во речиси 2000 студиски снимања. Соработувал со многу музички ѕвезди: Сезен Аксу, Волкан Конак, Едис, Илиас Јалчинташ, Харун Колчак, Бурај, Гоксел, Теоман, Јалин, Фунда Арар, Мехмет Ердем, а во џез концепт: Истанбул Супербенд, Натали Кол, Николa Конте, Ентони Стронг, Дејв Векл, Раул Мидон, Ди Ди Бридџвотер, Кели Сае, Омар Лај Фук, Јондер Фочан, Ашкин Арсунан, Исмаил Сојберк, Нурхат Шенесли, Адил Максутовиќ, Севда Алеќперзаде, Роја…

На летовите на Turkish Airlines, светот имаше можност да го слуша Анил Шалиел во текот на 5 години, секој ден, секој час и во секоја земја. Неговото музичко искуство не е ограничено само на џезот кој го слушал и учел од мали нозе, туку исто така е многу запознаен и со музиката на неговите родни краишта. Со големата музичка компанија Warner Music, заедно со 15 уметнички пријатели, тој го издаде својот трет албум со учество на уметници како што се: Дедублуман, Елиф Бусе Доан, Тугче Кандемир, Мелек Мосо, Корај Авџи, Мелис Фис, Сакілер и други. Мареечи Асу е меѓународно признат уметник и учител кој се истакнува во магичниот свет на мистичната музика и деф уметноста. Во својата уметничка кариера, со желба да ги изрази длабочините на душата преку музиката, учествувал во бројни албуми на мистична музика и реализирал заеднички проекти со важни уметници во својата област. Мареечи Асу настапувал на концертни сцени низ целиот свет, поканувајќи ги слушателите на внатрешно патување. Меѓу неговите уметнички дела се вклучени албуми како што се „Гхаландар”, „Хајале Мест”, „Руми”, „Ребел Суфи”, „Шамс Ху”, „Захит Бизи Тан Ејлеме”, „Аман Хеј Еренлер” и „Духот на Огнот”, кои ги откриваат неговите длабоки музички визии и мистични разбирања. Мареечи Асу не е само уметник, туку и учител кој одржува обуки за човечката душа и ум.

Со нудење обуки за духовна свесност, ментална рамнотежа и лична трансформација, ги води поединците да го откријат својот потенцијал. Комбинирајќи ја својата уметност и наставништво, Мареечи Асу продолжува да инспирира луѓе и на сцената и во областа на обуките, како уникатен водич кој продолжува да ја шири мистичната настава и универзалната свест.

На 20 и 24 декември, со почеток во 20 часот, на големата сцена на Националната опера и Балет, ќе се изведе балетската претстава во два чина „Дон Кихот“ од Лудвиг Минкус, во кореографија на Виктор Јаременко од Украина. Диригент на претставите e гостинот од Ерменија, Едуард Амбарцумјан, сценограф е Андреј Злобин, а под костимографијата се потпишува Гана Ипатиева од Украина., концерт-мајстор е Климент Тодороски.

Во улогите на Китри и Базил на 20.12.2024 ќе настапат Христина Наќевска и Балаж Лочеи (Унгарија), а на 24.12.2024 ќе настапат Наташа Трендафилова Гицев и Виктор Ишчук (Украина) Настапуваат солисти, балетскиот ансамбл и оркестарот на Националната опера и Балет заедно со деца од балетскиот оддел на ДМБУЦ „Илија Николовски-Луј“.

„Дон Кихот“ е волшебна приказна за ветерници, совршената жена и вистинската љубов. Балетското дело е поставено на музиката на Минкус со експресивно темпо, кое резултира со познатото „Дон Кихот Па де де“, кој дава акцент на целата претстава.

Kомпозиторот и виолинист Лудвиг Минкус (1826 – 1917) напишал неколку популарни балети, а речиси сите од нив, а особено балетот „Дон Кихот“, и денес се изведуваат во целиот свет. „Дон Кихот“ е балет базиран на познатиот истоимен роман од Мигел де Сервантес.

„Пред дождот“, македонскиот светски признат класик на Милчо Манчевски, филмот што го градеше идентитетот и му даде лице на името Македонија, ќе ја прослави 30-годишнината со златна гала-премиера на реставрирана копија.

Овој настан, на 9 декември, во 20 часот, во Филхармонијата одбележува 30 години од најголемиот успех на Македонија – не само во културата, туку и воопшто. Oва е прв и засега единствен пат македонско дело да победи на најважен светски мегдан.

На златната премиера ќе присуствуваат авторот Манчевски и дел од домашната и странска екипа на филмот, меѓу кои и актерот Раде Шербеџија, дизајнерот на продукција и оскаровец, Дејвид Манс, монтажерот Николас Гастер, директорот на фотографија, Мануел Теран, композиторот Златко Ориѓански, актерите Петар Мирчевски, Катерина Коцевска, Силвија Стојановска и Сузана Киранџиска, а со видеопорака и Сајмон Пери, поранешниот директор на „Бритиш скрин“ и најзаслужен за можноста да се сними „Пред дождот“. Специјално за премиерата од Рим доаѓа и италијанскиот копродуцент на „Збогум, Копакабано“, новиот филм на Манчевски.

Присуството го потврдија дури 21 амбасадор во Македонија и личности од политичкиот и јавен живот. Со цел овој свечен настан да биде достапен и за сите љубители на филмот ограничен број бесплатни билети ќе бидат достапни на касата на Филхармонијата.

Одбележувањето на 30-годишнината во Скопје е организирано со приватни средства и со трудот на група професионалци, без учество на државата во организирањето, ниту во финансирањето на настанот.

Златната гала-премиера ја финансира „Витаминка“.

„Дајнерс“ и „Државна видеолотарија на Република Македонија – Касинос Аустриа ДОО Скопје“ ги поддржаа изданијата, биографската книга „Милчо за Манчевски“ и изданието на меморијалниот есеј, „Убавите работи долго траат“, кои ќе бидат бесплатно достапни за публиката, Британскиот совет го обезбеди доаѓањето на гостите од странство, а „Мајпринт“ печатарските услуги.

Појавувањето на „Пред дождот“ е дел од создавањето на државноста и на националното самочувство. Македонија и Македонците може да создадат дело што се смета за светски класик и дело преку кое многумина во светот првпат слушнаа за Македонија.

Или како што ќе каже заменик-амбасадорот на Велика Британија во Македонија, Даниел Филер, во 2024: „Уметници како Манчевски се оние што го градат идентитетот на оваа земја“.

„Пред дождот“ стана дел од светската културна баштина, стана класик со влегувањето во библиотеката на престижниот „Крајтерион колекшн“ и со тоа што „Њујорк тајмс“ го вброи во 1.000 најдобри филма во историјата.

За „Пред дождот“ е посветена интердисциплинарната академска конференција во Фиренца, има над 5.000 написи за филмот во светскиот печат, вброен е во академската програма на над 200 универзитети, како и во италијанските средни школи, освоил над 30 награди на меѓународни фестивали (меѓу кои и „Златен лав“, ФИПРЕСЦИ, „Индепендент спирит“ и номинацијата за „Оскар“), играл на 220 фестивали и има дистрибуција во над 60 земји, има десетици книги и поглавија во светската стручна литература посветени на овој велик филм.

Годинава, и Државниот филмски архив на Кина и Државната телевизија на Словенија го одбележуваат јубилејот со специјални проекции на „Пред дождот“, а повторно ќе се прикажува и во Бразил.