Свет
Британскиот премиер: Не треба да избираме меѓу Трамп и Европа

Обединетото Кралство не мора да избира меѓу Америка на Доналд Трамп и зајакнување на односите со Европа, изјави британскиот премиер, Кир Стармер.
Во говорот фокусиран на надворешната политика на Лондон, Стармер рече дека неговата нова лабуристичка влада ќе продолжи да бара поблиски врски со Америка на Трамп, која размислува за царини за своите традиционални сојузници и европските престолнини.
„Идејата дека треба да избереме меѓу нашите сојузници, дека некако сме или со Америка или со Европа, е сосема погрешна“, рече Стармер. „Категорично го отфрлам тоа“.
Премиерот на Обединетото Кралство, кој се трудеше да ја истакне пријателската вечера со Трамп пред американскиот републиканец да победи на изборите во ноември, се обиде да ги стави односите на Велика Британија со Америка во историски контекст. Тој ги наведе поранешните премиери, кои соработувале и со САД и со Европа во време на криза, и укажа на заедничките жртви во двете светски војни.
Стармер додаде: „Нашиот однос со САД е камен-темелник на нашата безбедност и просперитет повеќе од еден век. Никогаш нема да се откажеме“.
Победата на Трамп предизвика шокови во европските метрополи. Новиот американски претседател ги повика членките на НАТО да платат повеќе за сопствената одбрана, додека заканата од царини расте.
„Ова не е прашање на сентименталност, туку на ладна, прагматична реалност“, рече Стармер за сојузот на Велика Британија со САД. „Постојано и одново, најдобрата надеж за светот и најсигурниот начин да му служиме на нашиот заеднички национален интерес доаѓа од соработката на нашите две нации. Тоа останува вистина“.
Во исто време, владата на Стармер работи на ресетирање на односите со Европската Унија по брегзитот, вклучително и намалување на трговските тензии со блокот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Хаос на аеродромите во Велика Британија: запрен воздушниот сообраќај над Лондон

Британските контролори на летање пријавија технички проблем што ги прекина летовите на главните аеродроми во Лондон и други делови од земјата во средата, иако подоцна изјавија дека проблемот е решен.
„Нашите инженери сега го обновија системот што беше засегнат денес попладне. Во процес сме на продолжување на нормалното работење во областа на Лондон“, соопшти Националната служба за контрола на воздушниот сообраќај, NATS, во објава на мрежата X.
Аеродромот Хитроу соопшти дека сите полетувања се суспендирани, а аеродромот Гетвик соопшти дека проблемот влијаел на сите појдовни летови низ Велика Британија.
„Моментално, нема полетувања од Лондон Гетвик додека се решава ситуацијата“, според соопштението на X.
Аеродромот Лондон Сити, исто така, објави на X дека летовите таму се погодени од истиот проблем.
Аеродромот во Единбург, исто така, објави дека полетувањата во моментов се во мирување, додека не пристигнат дополнителни информации од NATS, пишува Ројтерс.
Фото: принтскрин
Свет
Нови правила за влез во ЕУ: крај на печатите, објавен е датумот кога ќе започне примената

Европската комисија денес објави дека од 12 октомври ќе започне постепената имплементација на новиот Систем за влез и излез (EES) во земјите од Шенген зоната, кој ќе го следи движењето на граѓаните на трети земји за време на кратки престои во 29 европски земји.
Како што е наведено, EES дигитално ќе го евидентира влезот и излезот на патниците, заменувајќи го претходното рачно печатирање на пасошите и собира биометриски податоци, како што се отпечатоци од прсти и фотографии на лицето.
Новиот EES систем ќе овозможи поефикасно управување со надворешните граници на ЕУ, откривање на пречекорување на дозволениот престој, како и случаи на злоупотреба на идентитетот и документите. Како што наведоа, постепената имплементација на системот ќе трае шест месеци, во текот на кои граничните служби ќе почнат да ги евидентираат податоците на патниците од трети земји, пренесуваат медиумите во регионот.
Од октомври 2025 година, ЕУ го воведува Системот за влез и излез (EES), кој дигитално ќе ги евидентира пристигнувањата и заминувањата на граѓаните на трети земји, заменувајќи го печатирањето на пасошите. Системот ќе собира биометриски податоци, вклучувајќи отпечатоци од прсти и фотографии од лице, што ќе овозможи поефикасна идентификација и откривање на злоупотреба на идентитетот, според написите.
Во текот на шестмесечната фаза на воведување, граничните контроли постепено ќе почнат да снимаат податоци во 29-те земји од Шенген зоната. Системот е дел од пакетот „Паметни граници“, со кој ЕУ ги модернизира безбедносните протоколи на надворешните граници.
Што е ETIAS и кој мора да го има?
EES е дел од пакетот на ЕУ за паметни граници, кој го вклучува и ETIAS (Европски систем за информации и авторизација за патување).
Иако сè уште не е ни започнат, европската електронска дозвола за патување ETIAS веќе го доживува своето прво зголемување на цената. Наместо претходно најавените 7 евра, сите патници од земји на кои не им е потребна виза за влез во ЕУ – вклучувајќи ги и граѓаните на САД – ќе мора да платат 20 евра за авторизација од крајот на 2026 година.
ETIAS е електронски систем за претходно одобрување за влез во земјите од Шенген зоната и се однесува на 59 земји кои имаат безвизен режим со ЕУ, вклучувајќи ги Соединетите Американски Држави, Канада, Австралија, Обединетото Кралство и Србија.
Системот не е класична виза: нема посета на конзулатот, не е потребна дополнителна документација или биометриски податоци. Апликацијата се поднесува онлајн, а одобрението обично се добива во рок од неколку минути до неколку дена.
„ETIAS не е виза и не воведува визни обврски. Нема физичка посета на амбасадата или земање отпечатоци од прсти“, изјави портпаролката на Европската комисија, Анита Хипер.
Дозволата важи три години или до истекот на пасошот, а за патници помлади од 18 години или постари од 70 години – авторизацијата е бесплатна.
Според соопштението на Европската комисија, одлуката за зголемување на цената доаѓа во светлината на растечките трошоци за дигитална инфраструктура и сајбер безбедност. Иако системот сè уште не стапил во сила, ова е веќе втора промена на условите, со оглед на тоа што првичното лансирање беше најавено уште во 2016 година, а првиот рок за почеток на имплементацијата беше 2022 година.
„Целта на ETIAS е да се подобри безбедноста на ЕУ, а во исто време да им се олесни на патниците влегувањето во Шенген“, се наведува во официјалното соопштение.
Свет
(Видео) По земјотресот, еруптираше и вулкан на Камчатка

Вулканот на Камчатка почна да исфрла пепел до висина од шест километри над работ на кратерот, изјави директорот на Институтот за вулканологија и сеизмологија на Руската академија на науките, Алексеј Озеров.
Според него, разорниот земјотрес со магнитуда од 8,8 степени по Рихтер што денес го погоди регионот на Камчатка предизвика зголемена активност на вулканот Кључевски, кој еруптира веќе долго време.
🚨‼️ RUSSIA'S KLYUCHEVSKOY VOLCANO ERUPTS AGAIN!
A fiery cone has formed inside the volcano's crater in Kamchatka after 200 earthquakes in just 24 hours, becoming the new center of volcanic activity.
The volcano is continuously spewing ash and "fire bombs," with warnings from… pic.twitter.com/31oP6g2wwG
— Shadow Observer (@TheShadowObs) July 30, 2025
„Претходните ерупции не беа силни. Вулканските бомби достигнаа висина од само 200 до 300 метри, со слаба емисија на пепел. Сепак, по земјотресот, се случи ненадејна и моќна експлозија на пепел што се искачи до шест километри“, рече Озеров, како што објави „Камчатка информатива“.
Како што додаде, вулканите во Камчатка се познати по тоа што често реагираат на земјотреси со голема, како и со умерена магнитуда. По денешниот удар, зголемена активност беше забележана и на вулканот „Авачински“, каде што гасовите беа исфрлени до висина од 200-300 метри. Поради оваа причина, научниот тим им препорача на туристите и планинарите да се воздржат од искачување на врвот на овој вулкан.
Слични предупредувања беа издадени и за вулканите „Мутновски“ и „Горели“, каде што беше забележано зголемување на активноста, што укажува на поголема опасност од ерупции.
Земјотресот со магнитуда од 8,8 степени според Рихтеровата скала е најсилната сеизмичка активност во зоната Камчатка од 1952 година. Во градот Петропавловск-Камчатски, жителите почувствуваа земјотрес со јачина до осум степени според Меркалиевата скала.
Фото: принтскрин