Свет
Данската премиерка му порача на Трамп: Гренланд има право да одлучува за својата иднина

Данската премиерка Мете Фредериксен му кажа на Доналд Трамп дека Гренланд има право да одлучува за својата иднина, пренесува Би-Би-Си, oткако новоизбраниот американски претседател предизвика бура во Копенхаген минатата недела кога навести дека САД сакаат да го купат арктичкиот остров лоциран на данска територија.
За време на 45-минутниот телефонски разговор, Фредериксен вчера му кажала на Трамп дека Данска е подготвена да ја зголеми својата одговорност за безбедноста на Арктикот. Таа ги повторила и изјавите на гренландскиот премиер Муте Егеде, кој неодамна јасно стави до знаење дека Гренланд не е на продажба.
Трамп не одговори јавно, но тој повторно ја објави анкетата од 2019 година на неговата платформа „Трут соушал“ која покажува дека 68 отсто од Гренланѓаните ја поддржуваат независноста од Данска. Се очекува да се одржи референдум за независност, а Данска веќе соопшти дека ќе го почитува секој резултат.
Трамп ја изрази својата желба да го купи Гренланд уште во 2019 година. Откако Фредериксен го нарече предлогот апсурден, Трамп нагло ја откажа посетата на Данска. Во телефонскиот разговор Фредериксен нагласила и дека данските компании придонесуваат за растот и работните места во САД и дека е во интерес на Европската унија и САД да ја зајакнат трговијата.
Минатата недела Трамп и се закани на Данска со високи царини доколку не се откаже од Гренланд, што предизвика загриженост кај данските бизнисмени. САД се вториот најголем извозен пазар во Данска, така што целните царини би имале значително влијание врз нивната економија.
Денес, Фредериксен ќе одржи, како што го нарекуваат данските медиуми, кризен состанок со бизнис лидерите, вклучително и директорите на пивскиот гигант Карлсберг и фармацевтската компанија Ново Нордиск, позната по лековите за дебелина и дијабетес кои се популарни во САД. Предвиден е и вонреден состанок на Советот за надворешна политика, на кој ќе присуствуваат претставници од целиот парламент.
Пратеничката на Гренландскиот парламент Аја Кемниц рече дека го поддржува ставот на премиерот дека одлуката за Гренланд треба да ја донесат Гренланѓаните. „Имам голема доверба во премиерот, како и во гренландскиот премиер Егеде. Мислам дека е важно тие да соработуваат тесно“, рече таа. Егеде претходно оваа недела изјави дека неговата влада е подготвена да започне дијалог со претстојната администрација на Трамп.
Коментарите на Трамп и посетата на неговиот син на Гренланд минатата недела предизвикаа голема загриженост во Данска. Соочена со можноста за заострување на односите со нејзиниот близок сојузник, Фредериксен внимателно ги избираше зборовите, притоа нагласувајќи го правото на Гренланд на самоопределување. Ханс Редер, политички уредник на ТВ2, истакна дека фактот што на Трамп му биле потребни 45 минути за да разговара со Фредериксен е знак дека прашањето на Гренланд е навистина нешто што Трамп сериозно го разгледува, а не само минлива мисла.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Поради силни ветрови, во прекин фериботскиот сообраќај во Грција

Фериботскиот сообраќај во Егејското Море во Грција денес беше прекинат поради силни ветрови, кои достигнаа брзина од 60 километри на час, поради што илјадници туристи не можеа да одат до своите планирани дестинации.
Забраната за пловидба, која ќе биде во сила денес најмалку до 13 часот по локално време, важи во сите поголеми пристаништа во Атика, а само фериботите на неколку линии во областа Аргосароникос сè уште пловат, објавува „Јуроњуз“.
Пристанишните власти чекаат ветерот да стивне за да може да се укине забраната за пловидба.
Пловењето кон островите Киклади беше прекинато во пристаништето Рафина иако екскурзиите до Мармарис на островот Кос продолжија според планот.
Фериботите не сообраќаат од Пиреја, а пловидбата во пристаништето Лаврио е прекината во правец на Китнос и Агиос Маринас и Неа Стира.
Илјадници патници не можеа да го почнат своето патување утрово поради прекин на пловидбата и чекаат да одат на своите дестинации.
Грчката крајбрежна стража им советува на патниците да се консултираат со компанијата чиј ферибот треба да ги превезува кога ќе бидат можни нови поаѓања, како и да ги избегнуваат пристаништата на кои се појавил сообраќаен метеж.
Метеоролошката служба прогнозира дека силните ветрови ќе траат најмалку до недела, што би можело да влијае на фериботскиот сообраќај.
Поради оваа причина, властите им препорачаа на туристите да стапат во контакт со локалните пристанишни власти и компании пред да заминат.
Свет
(Видео) „Летечки Чернобил“ во акција: Русите активираат иновативни крстосувачки ракети на нуклеарен погон, Американците внимателно ја следат ситуацијата

Русија, според сателитските снимки и зголемената активност на тест-полигонот „Арктик Панково“ во архипелагот Новаја Земја, веројатно се подготвува за уште еден тест на крстосувачката ракета со нуклеарен погон „Буревјешник“, која американските претставници ја нарекуваат „Летечки Чернобил“.
Ова оружје го претстави рускиот претседател Владимир Путин во 2018 година како дел од новата генерација стратешко оружје.
Како дополнителен знак дека тестот се приближува американските воздухопловни сили го распоредија својот специјализиран авион WC-135R Constant Phoenix, кој е дизајниран да детектира радиоактивни честички во атмосферата.
Имено, според податоците од FlightRadar, авионот со оружје полетал од базата на RAF, Милденхол, во Велика Британија и поминал приближно 14 часа над Баренцовото Море, во близина на Мурманск и западно од Новаја Земја. Американските разузнавачки служби проценуваат дека од октомври 2023 година Русија извршила 13 тест-лета на „Буревјешник“, без да постигне одржлив успех. Најдолгиот регистриран тест траел две минути и поминал помалку од 35 километри, објавува „Вечерњи лист“.
За време на тестот во 2019 година ракетата се урна во Баренцовото Море, а за време на спасувачката мисија се случи експлозија, во која животот го загубија седум лица, вклучувајќи експерти од нуклеарниот центар „Саров“, пишува United24media.
Облакот од радиоактивни честички се прошири до градот Северодвинск, а подоцна беше откриен во делови од Скандинавија. Понатаму, во 2020 година специјалниот претставник на САД за контрола на оружјето, Маршал Билингсли, во Сенатот ја повика Москва да го запре развојот на проектот предупредувајќи на еколошките ризици бидејќи нуклеарната централа може да ослободи радиоактивен материјал за време на летот и да ги контаминира местата на падот.
Во октомври 2023 година Путин изјави дека последниот тест е успешен и додаде дека развојот на „Буревјешник“ е речиси завршен.
Ракетата треба да има неограничен дострел и нуклеарен погон, што би ѝ овозможило да комбинира стратешки дострел со нуклеарен товар. Сепак, повторените неуспеси и безбедносните проблеми предизвикаа меѓународни дебати за одржливоста и за опасностите од ова оружје.
Уште во 2020 година, тогашниот претставник на САД за контрола на оружјето, Маршал Билингсли, ја повика Русија да го запре развојот на ракетата предупредувајќи на огромни еколошки ризици. Тој нагласи дека нуклеарната централа може да ослободи радиоактивен материјал за време на летот и да ги контаминира областите за слетување.
За разлика од стандардните крстосувачки ракети, кои се напојуваат со млазни мотори, ракетата користи нуклеарен реактор за погон и треба да стане првата оперативна ракета од ваков вид. САД го истражуваа концептот на ракети на нуклеарен погон во 50-тите и од 60-тите како дел од проектот „Плутон“, но сите беа откажани поради загриженост за опасноста што системот би ја претставувал за американското население.
Напредниот погонски систем на „Буревјешник“ и речиси неограничениот дострел би можеле да ѝ овозможат на Русија да ја користи ракетата на радикално нови начини. Директорот на одбранбената разузнавачка служба на Велика Британија, генерал Џејмс Хокенхал, им рече на новинарите во 2020 година дека Москва тестира систем на крстосувачки ракети на нуклеарен погон со „глобален дострел, што му овозможува да напаѓа од неочекувани насоки“ и „речиси неограничено време на крстарење“. Ова значи дека ракетата би можела да орбитира околу одредена цел долго време пред ударот, потенцијално дури и да орбитира околу целата Земја, објавува „Фајненшл тајмс“.
Пред неколку дена Русија привремено го затвори воздушниот простор над полигонот Капустин Јар, а по повлекувањето од договорот за ИНФ, Дмитриј Медведев најави дека ќе следуваат понатамошни чекори.
Фото: принтскрин
Регион
Гори во Грција: издадена наредба за итна евакуација

Голем шумски пожар избувна денес во областа Каравадос на грчкиот остров Кефалонија, а издадена е наредба за евакуација на три области, јавуваат грчките медиуми.
Пожарот избувнал во земјоделска и шумска зона, а ангажирани биле 20 припадници на противпожарната служба со седум возила, како и членови на планинската спасувачка служба и волонтери, објави „Катимерини“.
„Доколку се наоѓате во областите Каравадос, Доризата и Керамис, засолнете се и упатете се во правец на Аргостоли. Следете ги упатствата на властите“, се наведува во известувањето на противпожарната служба.
Четири авиони и два хеликоптера исто така помагаат во гаснењето на пожарот, пишува грчкиот весник.
Фото: принтскрин