Свет
Американска компанија сака да создаде мамут и тасманиски тигар до 2028 година
Биотехнолошки стартап, кој работи на враќање на изумрените животни, собра 200 милиони долари по процена од 10,2 милијарди долари, што е повеќе од шестпати повеќе од вреднувањето пред само две години.
Според „Блумберг“, Colossal Biosciences Inc. користи ДНК и геномика за да се обиде да ги оживее птицата додо, тасманискиот тигар и волнениот мамут. Коосновачот и извршен директор Бен Лам рече дека компанијата е на пат да произведе бебе од волнен мамут до крајот на 2028 година, кое ќе го роди сурогат-мајка слон.
Colossal Biosciences со седиште во Далас соопшти дека новата рунда на финансирање од еден инвеститор, TWG Global, го донела нивниот вкупен капитал на 435 милиони долари (422 милиона евра).
„Нема да направиме ништо додека не ги усовршиме геномите“, рече Лам во интервјуто додавајќи дека компанијата моментно е во фаза на уредување на клетките, што значи дека ги идентификувале целните гени на кои треба да работат. „Колосал“, според „Блумберг“, се обидува да создаде младенче со уредување гени на мамут, добиени од антички примероци пронајдени во замрзнатата тундра, во примероци на азиски слон.
Надвор од очигледната привлечност на овој научен потфат сличен на „Паркот Јура“, напорите на компанијата да ги врати изумрените видови се насочени кон проширување на биолошката разновидност, враќање на рамнотежата во екосистемите и благосостојбата на другите животни.
Сепак, многу научници се скептични за овие напори доведувајќи ги во прашање нивната валидност и способноста повторно да се воведат животните во денешните услови, особено со оглед на промената на климата, намалувањето на живеалиштата и зголемениот број инвазивни видови. Волнениот мамут во голема мера исчезнал пред 10.000 години, иако некои популации преживеале до пред 4.000 години.
Поради употребата на азиски клетки од слон, палеонтологот Карл Флеса од Универзитетот во Аризона се прашува дали резултатот навистина ќе биде волнениот мамут. Тој исто така изразува загриженост за ослободување такво животно во природното живеалиште на волнениот мамут кое се намалува, а тоа е арктичката тундра.
„Подобро е да се спречи изумирањето отколку да се вратат биорепликите чие повторно воведување може да има голем број несакани последици“, рече Флеса.
„Коласал“ тврди дека животното ќе биде внимателно надгледувано и ќе живее во пространа, биобезбедна резерва. Компанијата исто така го посочува успехот на повторното воведување на волците во Националниот парк „Јелоустоун“ како позитивен пример.
Додека работеше на проектот за волнените мамути, „Колосал“ разви технологии што помагаат да се спасат загрозените видови слонови, како што е вакцината против ендотелијалниот херпес на слон, болест што ги убива младите азиски слонови. Работата на птицата додо доведе до птичји генетски алатки, кои би можеле да имаат корист од загрозените видови птици.
Поддржувачите на компанијата, вклучително и инвестицискиот фонд на ЦИА, In-Q-Tel и познати личности, како Парис Хилтон, велат дека се возбудени не само од напредокот во враќањето на изумрените животни туку и од развојот на сродните области, кои би можеле да донесат дополнителни приходи.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Американски конгресмен со повик САД да излезат од НАТО
Американскиот конгресмен Томас Меси предложи закон со кој бара САД да се повлечат од НАТО, тврдејќи дека Алијансата претставува финансиски и дипломатски товар за земјата.
Во објава на мрежата X тој напиша дека НАТО е реликт од Студената војна и дека парите треба да се вложуваат во одбраната на САД, а не на социјалистички држави. Според него, НАТО ги чини американските даночни обврзници трилиони долари и носи ризик да ги втурне САД во туѓи војни.
Во предложениот закон се наведува дека европските членки имаат доволно економска и воена моќ за сопствена одбрана и дека членството на САД во НАТО не е во согласност со националните интереси. Законските тврдења исто така посочуваат дека распадот на Варшавскиот пакт и Советскиот Сојуз го сменил безбедносното окружување и ја направил НАТО-мисијата за колективна одбрана нерелевантна, како и дека алијансата започнала голема источна експанзија од 1999 година.
Контекстот доаѓа по најновите изјави на Доналд Трамп, кој за „Политико“ рече дека европските лидери се слаби и „=препремногу политички коректни, додавајќи дека Европа „не знае што да прави“. Трамп претходно повика земјите од НАТО да го зголемат воениот буџет од 2% на 5% од БДП и предупреди дека оние што нема да го исполнат условот може да бидат исклучени од алијансата.
Свет
(Видео) Снимен моментот кога авион слета врз автомобил на автопат во Флорида
На социјалните мрежи се појави снимка што го прикажува моментот кога мал авион слета врз автомобил што се движел на автопатот I-95 во округот Бревард на Флорида.
Според властите, возачката на автомобилот и двете лица во авионот добиле само полесни повреди. Ударот го снимиле татко и син кои возеле веднаш зад возилото што било погодено.
Полицијата соопшти дека двомоторниот авион Beechcraft 55 во понеделник околу 17:45 часот локално време морал присилно да слета на јужната лента од автопатот. При слетувањето удрил во автомобил Toyota Camry со 57-годишна жена. Во авионот биле 27-годишен пилот од Орландо и 27-годишен патник.
A small plane crash landed on a busy interstate in Merritt Island, Florida, hitting a car.
The plane experienced a “loss of power in both engines,” it was known, and was attempting an emergency landing on I-95 when it hit a Toyota Camry.
The driver of the car was hospitalised… pic.twitter.com/ViZAuMJcwT
— Vani Mehrotra (@vani_mehrotra) December 10, 2025
Таткото и синот, Џејмс и Питер Кофи, изјавиле дека авионoт нагло почнал да паѓа пред нив.
„Бев преплашен, сфативме колку беше блиску до трагедија“, рекол Џејмс. Питер додал дека дури следниот ден сватил колку среќа имале.
Авионот бил отстранет од автопатот.
Причината за присилното слетување сè уште не е утврдена, а истрагата продолжува. Според проценка на службата, можно е авионот да останал без гориво.
Свет
Децата во Австралија го измамија системот: забраната за социјални мрежи има големи пропусти
Првиот ден од австралиската забрана за користење социјални мрежи за лица под 16 години покажа бројни слабости во системот. Многу деца успеале да ги заобиколат новите правила користејќи ВПН, манипулации со датумот на раѓање или трикови при скенирање на лицето.
Родители од различни делови на земјата за „Еј-би-си“ сведочат дека нивните деца без проблем добиле пристап до „Снеплет“, „Инстаграм“ или „Тик-Ток“, иако формално би требало да им биде забранет.
Во повеќе случаи, системите за проверка на возраст погрешно утврдиле дека децата имаат над 16 години — дури и кога станува збор за 11- или 13-годишници. Некои тинејџери успеале да ја измамат технологијата со шминка или прикривање на делови од лицето. Социјалните мрежи признаа дека постојат технички предизвици и дека родителите можат да пријават профили за деца под 16 години кои ќе бидат суспендирани.
Стручњаците објаснуваат дека технологијата за процена на возраст има маргина на грешка од една до три години, што овозможува заобиколување на забраната. На „Тик-ток“ веќе се појавија објави од деца кои се потсмеваат дека „успешно ја преживеале“ забраната.
Владата најавува дека пропустите ќе се отстрануваат постепено. Премиерот Албанезе посочи дека околу 440.000 „Снепчет“ профили, 150.000 „Фејсбук“ профили и 350.000 „Инстаграм“ профили во сопственост на деца од 13 до 15 години ќе треба да се деактивираат. Повеќе од 200.000 „Тик-ток“ профили веќе се затворени.
Министерката за комуникации Анника Велс нагласи дека ова е „маратон, не спринт“ и дека децата кои денес ја заобиколиле забраната нема да можат да го прават тоа постојано.

