Свет
Што значи за Украина прекинот на воената помош од САД

Одлуката на американскиот претседател Доналд Трамп привремено да ја прекине помошта за Украина е горчлив удар – не само за Киев, туку и за европските сојузници кои лобираа кај американската администрација да продолжи да дава поддршка, пишува „Би-би-си“.
Ова не е прв пат САД да ја скратат воената помош. Републиканците во Конгресот ја блокираа испораката на воената помош на тогашниот претседател Џо Бајден за Украина во летото 2023 година. Во тоа време, Украина едвај успеа да ги надополни постоечките резерви на муниција со европска помош.
Конгресот конечно одобри пакет помош во вредност од околу 70 милијарди евра во пролетта 2024 година. Тоа беше точно на време – Украина беше во дефанзива поради обновената руска офанзива во Харков. Пристигнувањето на американското оружје помогна да се сврти ситуацијата на бојното поле.
Како и во 2024 година, може да поминат месеци пред да се почувствуваат ефектите од прекинот на американската помош – барем во однос на муницијата и хардверот. Европските земји полека го зголемуваа производството на артилериски гранати. Севкупно, Европа сега обезбедува 60 отсто од помошта за Украина – повеќе од САД.
Сепак, американската воена поддршка е сè уште од витално значење за Украина. Еден западен функционер неодамна ја опиша како „крем“ во поглед на оружјето.
Способноста на Украина да ги заштити своите луѓе и градови во голема мера се потпира на софистицираните американски системи за противвоздушна одбрана – како што се „Патриот“ и НАСАМС – кои таа заеднички ги разви со Норвешка.
САД ѝ дадоа на Украина способност да изведува напади со долг дострел – со ракети ХИМАРС и ATACM. САД ја ограничија нивната употреба во Русија, но тие сè уште беа од витално значење за погодување цели со висока вредност во окупираните територии.
Не се работи само за квалитетот, туку и за квантитетот. Како најмоќна војска во светот, САД можеа да испратат стотици оклопни возила – бројки што помалите европски армии никогаш не би можеле да ги достигнат.
Можеби ќе помине некое време пред да се почувствува недостатокот на помош на првите линии. Но, може да има загрижувачко непосредно влијание, не само во однос на споделувањето разузнавачки информации.
Ниту една земја не може да им парира на САД во однос на вселенскиот надзор, собирањето разузнавачки информации и комуникациите. И тоа не го обезбедува само американската војска, туку и комерцијалните компании.
Само земете ја сателитската комуникациска мрежа „Старлинк“ на Илон Маск. Речиси секоја украинска позиција на фронтот има „Старлинк“ антена.
Тие се користат за пренесување на најновите информации на бојното поле. Тие беа клучни за координирање на артилериските и нападите со беспилотни летала.
Имајќи предвид дека Илон Маск е клучна фигура во американската администрација, се чини многу малку веројатно дека тој ќе биде подготвен да ја плати сметката сега. Тој е и остар критичар на украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Дали САД ќе ги спречат европските земји да ја испратат својата опрема произведена од САД во Украина? Кога Европа сакаше да испорача авиони „Ф-16“ од американско производство во Украина, прво мораше да добие одобрение од Вашингтон.
А потоа што е со одржувањето на опремата испорачана од САД? САД, исто така, ги обучуваа украинските сили, а потоа им помогнаа да ја одржат опремата што ја испорачаа.
Бајден ги укина ограничувањата за американските изведувачи кои работат во Украина кон крајот на неговиот мандат. На авионите Ф-16 особено им се потребни инженери и резервни делови за да продолжат да работат, јавува Би-Би-Си.
Одлуката на Трамп да ја прекине помошта за многумина во Украина и пошироко може да изгледа непријатна. Но, очигледно има и политичка цел што поскоро да се натераат на преговарачка маса.
Надежта кај европските сојузници е дека тоа ќе биде само пауза. Без американска поддршка, Украина ќе се најде во уште потешка борба за опстанок.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Трамп: Кина нема да изврши инвазија врз Тајван додека сум јас на власт; Кина: Тоа е наша работа

Тајван е внатрешно прашање на Кина, соопшти денес Министерството за надворешни работи на Кина, како одговор на изјавата на американскиот претседател Доналд Трамп дека кинескиот претседател Кси Џинпинг му рекол дека нема да го нападне островот додека Трамп е на функција.
Трамп ги даде овие забелешки во интервју за „Фокс њуз“ пред разговорите во Алјаска со рускиот претседател Владимир Путин за војната во Украина. На прашањето за забелешките на Трамп на дневната прес-конференција во Пекинг, портпаролката на кинеското Министерство за надворешни работи, Мао Нинг, рече дека Тајван е неотуѓив дел од територијата на Кина.
„Прашањето за Тајван е чисто внатрешно прашање на Кина. Ќе направиме сè што можеме за да го олесниме мирното обединување. Никогаш нема да дозволиме никому да го одвои Тајван од Кина на кој било начин“, рече таа.
Кина го смета Тајван за своја територија и вети дека ќе се обедини со демократскиот остров, потег на кој владата на Тајван остро се спротивставува. Во својот одговор на изјавата на Трамп, Министерството за надворешни работи на Тајван соопшти дека секогаш внимателно ги следи интеракциите меѓу високите функционери од САД и Кина.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Русите објавија снимка од тенк со американски и руски знамиња како влегува во битка со Украинците

„Русија Тудеј“ објави видео на кое се гледа американски оклопен транспортер M113 во рацете на руската војска.
Според РТ, тенковските екипажи на 70-от моторизиран полк му доставиле на нивниот воен дописник Влади Андрица видео на кое се гледа возило со високо развеани руски и американски знамиња, кое брза кон бојното поле во близина на селото Мала Токмачка.
Според истите извори, станува збор за оклопен транспортер кој бил запленет од украинската армија, потоа поправен и вратен во употреба. РТ тврди дека сега се користи во борбени мисии од страна на руската армија.
Објавувањето на оваа снимка доаѓа веднаш по средбата меѓу американскиот претседател Доналд Трамп и рускиот претседател Владимир Путин во Алјаска. Главна тема на разговор беше војната во Украина, но не беше постигнат договор за прекин на огнот.
По средбата, Трамп изјави дека средбата била „продуктивна“ и дека очекува преговори меѓу Русија и Украина. Путин изгледаше доста задоволен од средбата со Трамп и зборуваше за постигнатото „разбирање“ и најави можност следната средба да се одржи во Русија.
фото: принтскрин
Свет
Дигитална зависност кај младите: „Никој не презема ништо“

Децата и тинејџерите не можат да престанат да скролаат низ екраните – а тоа им го оштетува здравјето.
Времето што младите луѓе го поминуваат на социјалните медиуми е повеќе од двојно зголемено од 2010 година и сега изнесува околу три часа на ден. Најмалку еден од десет тинејџери покажале знаци на зависност и проблематичност од социјални медиуми до 2022 година, вклучувајќи тешкотии при контролирање на употребата и симптоми на апстиненција.
„Секој знае дека е зависност. Ги знам добрите и лошите страни. Сè уште го користам“, изјави за Политико Хана Кузмитович, полска средношколка.
Охрабрени од експертите за јавно здравје, европските влади разгледуваат нови начини да ги одвлечат младите луѓе од мобилните телефони преку проверка на возраста, кампањи за подигање на јавната свест, па дури и забрани на социјалните медиуми.
Европските земји имаат слобода да поставуваат свои граници и ги користат. Претседателот Емануел Макрон повикува на целосна забрана за лица под 15 години во Франција, додека Данска, Грција, Шпанија, Италија, Холандија и други разгледуваат нови ограничувања.
Во меѓувреме, технолошките компании воведуваат мерки како што се ограничувања на содржината соодветна на возраста, оневозможување на одредени функции и нивните сопствени функции за приватност, иако некои тврдат дека ова не е доволно и дека сè уште не е пронајдена вистинската насока.
Некои експерти тврдат дека социјалните медиуми не се толку лоши и всушност можат да донесат придобивки за младите луѓе.
„Одредени видови технологија се всушност доста добри за создавање пријателства и градење блискост“, рече Џесика Пјотровски, раководител на Факултетот за комуникациски истражувања на Универзитетот во Амстердам и советник на YouTube за заштита на малолетници.
Сепак, има сè повеќе докази што ги поврзуваат социјалните медиуми со проблеми, вклучувајќи депресија и нарушувања на спиењето, како и повисоки нивоа на употреба на психоактивни супстанции, работи што повеќе не можат да се игнорираат.
„Потребни се регулативи и вклучување на технолошките компании. Ова им штети на тинејџерите и децата и треба да се направи нешто“, рече Кадри Соова, директорка на Mental Health Europe.
Бројни скандали во последните неколку години покажаа дека технолошките компании не секогаш го применувале пристапот „безбедноста на прво место“ за своите малолетни корисници. Поранешната вработена во Мета (тогаш Фејсбук), Франсес Хауген, објави интерни документи во 2021 година кои открија дека компанијата била свесна за штетата што ја нанесува на менталното здравје на тинејџерите и направила многу малку за да ја спречи.
Експертите за здравје на децата тврдат дека постојните регулаторни алатки не се ниту доволни ниту ефикасни. Тие сакаат повеќе акција од технолошките компании, за кои велат дека ги дизајнираат своите платформи да бидат зависност.
Амстердамскиот невропсихијатар Тео Комперноле, кој се залага за забрана на социјалните мрежи за деца, рече дека регулативата мора да се фокусира на самите компании; во спротивно, тоа е „како борба против дрогата и неправење ништо во врска со производителите“.
Социјалните медиуми, како коцкањето, тутунот и алкохолот, се потпираат на негирање на штетата, рече Марк Петикрју, професор по јавно здравје на Лондонската школа за хигиена и тропска медицина. Тие не се разликуваат од кој било друг вид зависност, додаде Петикрју.
Во јуни, министрите за здравство на ЕУ усвоија заклучоци на Советот на ЕУ со кои ги повикуваат земјите да разгледаат превентивни политики за регулирање на пристапот на младите луѓе до дигиталните технологии. Тие вклучуваат зони без екрани и дигитални ограничувања во училиштата, како и повик до дизајнерите на дигитални платформи да „преземат поголема одговорност“.
Еден од најзначајните законски акти што влијаат на онлајн платформите е Законот за дигитални услуги на ЕУ, кој бара од социјалните мрежи да воспостават „соодветни и пропорционални мерки за да обезбедат високо ниво на приватност, безбедност и заштита на малолетниците“.
Фејсбук и Инстаграм, како и ТикТок, се под истрага за кршење на правилата на DSA за малолетници. Бидејќи значајниот закон им даде на платформите само нејасни одговорности, извршната власт на ЕУ изготви збир на многу оспорени упатства за да објасни што треба да прават платформите.