Европа
Денеска е големиот самит на ЕУ: „Европа е пет минути до полноќ“
Додека 27-те лидери на ЕУ се собираат во Брисел, тие се свесни дека безбедносниот поредок воспоставен по 1945 година – кој се потпира на заштитата на Соединетите држави – може да пропадне во секој момент.
Од враќањето на Доналд Трамп во Белата куќа, европските лидери често зборуваат за суверенитет и одбрана. Сепак, според европските владини претставници за Политико, сега е време зборовите да се претворат во дело – иако некои веќе стравуваат дека работите може да тргнат наопаку.
Додека францускиот претседател Емануел Макрон предупредува на потребата од „неверојатно будење“ и идниот германски канцелар Фридрих Мерц драматично изјавува дека „Европа е пет минути до полноќ“, многумина блиски до овие дискусии стравуваат дека настаните се одвиваат побрзо отколку што можат да се справат.
„Кошмарно сценарио би било САД наскоро да постигнат договор што ќе ги прифати повеќето барања на Русија, а потоа да им каже на Украина и Европа да го прифатат или отфрлат“, предупредува Малколм Чалмерс, заменик генерален директор на Кралскиот институт за одбранбени студии во Лондон.
Загриженост за Орбан
И стравовите не се ограничени само на САД. Некои се загрижени и за сопствените сојузници. Иако самитот во четвртокот беше итно свикан – само неколку дена по неформалните состаноци во Париз и Лондон – што укажува на желба за изнаоѓање решение, дипломатите веќе се претпазливи од можноста проруските лидери, предводени од унгарскиот премиер Виктор Орбан, да се обидат да го поткопаат договорот.
Големиот број теми и очигледниот недостаток на единство значат дека самитот може да се развива во различни насоки. Лидерите ќе разговараат за тоа како брзо да ги пренасочат ресурсите за зајакнување на националните војски, а во исто време да бараат да се обезбеди поддршка за Украина – на пример, со реафирмирање на нејзиниот пат кон членство во ЕУ. Тие, исто така, ќе се обидат дополнително да го осудат режимот на Владимир Путин, можеби со најава за нова рунда санкции.
Накратко – пред нив е тешка задача.
Планот на Фон дер Лајен
Една од клучните теми на самитот ќе биде планот што Фон дер Лајен го објави во вторник – пакет од 800 милијарди евра за дополнителни трошоци за одбраната во наредните години. Најконкретниот дел од планот предвидува ЕУ да позајми 150 милијарди евра, кои потоа ќе им бидат позајмени на земјите-членки за да купат клучна воена опрема – вклучувајќи воздушна и ракетна одбрана, артилериски системи, ракети, муниција, беспилотни летала и друга технологија.
Покрај тоа, Комисијата предлага да се релаксираат фискалните правила на ЕУ за да им се овозможи на земјите да ги зголемат воените трошоци. Според Фон дер Лајен, зголемувањето на трошоците за одбрана на ниво еквивалентно на 1,5% од БДП во текот на четири години би значело дополнителни 650 милијарди евра инвестиции во одбраната.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Украина спроведува невиден напад: се шири листата на цели во Русија
Украина соопшти дека нејзините беспилотни летала со долг дострел погодиле голема нафтена платформа во Каспиското Езеро за прв пат оваа недела, што означува нова ескалација во сè поинтензивната кампања на Киев за прекинување на приходите од енергија на Москва што ја финансираат нејзината војна. Мисијата, која претходно беше ненајавена, означува значително проширување на списокот на цели на Украина, објавува Си-ен-ен.
„Ова е првиот украински напад врз руската инфраструктура поврзан со производството на нафта во Каспиското Езеро“, изјави за Си-ен-ен извор во Службата за безбедност на Украина, нарекувајќи го „уште еден потсетник за Русија дека сите нејзини претпријатија што работат за војна се легитимни цели“. Нападот бил насочен кон нафтената платформа Филановски во сопственост на Лукоил, за која се вели дека е најголемото нафтено поле во рускиот сектор на Каспиското Море. Си-ен-ен. контактирал со Лукоил и руското Министерство за одбрана за коментар.
Ukraine has struck a large Russian oil platform in the Caspian Sea.
The Security Service of Ukraine (SBU) struck the Filanovsky offshore platform, operated by Lukoil-Nizhnevolzhskneft, marking Ukraine's first strike against Russian oil production infrastructure in the Caspian… pic.twitter.com/u6UCzRnEqn
— Meanwhile in Ukraine (@MeanwhileInUA) December 11, 2025
Сè пожестоки напади врз руската енергија
Кампањата на Украина за длабоки напади врз руските енергетски објекти започна сериозно на почетокот на 2024 година, но од почетокот на август Киев значително ги засили своите напори, удвојувајќи го она што украинскиот комесар за санкции Владислав Власиук го нарекува „долгорочни санкции“ насочени кон најголемата финансиска линија на Русија. Украина сега се насочува кон сè поширок спектар на цели, вклучувајќи не само рафинерии, туку и инфраструктура за извоз на нафта и гас, цевководи, танкери, а сега и инфраструктура за дупчење.
More footage of the area near the Syzran refinery in the Samara region, Russia. Russian air defense tried to intercept the Ukrainian UAVs. pic.twitter.com/f9NPR4udtx
— (((Tendar))) (@Tendar) December 5, 2025
Промена на стратегијата и западната поддршка
Ескалацијата доаѓа во критичен момент од војната. Неодамнешните мировни напори предводени од САД само се чинеше дека ги зацврстуваат максималистичките барања на Русија, додека силите на Москва напредуваат бавно на неколку фронтови. Ова, заедно со глобалната презаситеност со нафта што ги ублажува пазарните шокови, ги наведе западните сојузници сè повеќе да ја поддржуваат кампањата.
That’s what I call real sanctions: Ukraine is shutting down Russian oil production (alone!)
Reuters: Transneft warned Russian oil producers they may need to cut output due to Ukrainian drone attacks on export ports and refineries
Zelenskyy calls it sanctions that work faster 1/ pic.twitter.com/UpShFOPfKf
— Tymofiy Mylovanov (@Mylovanov) September 16, 2025
Последици за Москва: од недостиг до пад на приходите
Додека Русија останува непопустлива во мировните преговори, нејзиниот нафтен сектор – најголемиот финансиски столб на војната – изгледа значително понестабилен отколку пред една година. Руските рафинерии преработуваат околу 6% помалку нафта отколку во ова време минатата година, а повторените напади, според аналитичарите, „го забавуваат темпото на какви било поправки“.
Gasoline crisis in Russia.
The situation in Primorsky Krai is getting worse.
In the first video I counted 85 cars in the queue! pic.twitter.com/gWt044YRPi— Evgen Istrebin 🇺🇦 (@evgen1232007) August 23, 2025
Во септември и октомври оваа година се појавија снимки од долги редици автомобили на бензинските пумпи, а руската влада, соочена со недостиг во некои региони, го забрани извозот на бензин до крајот на годината. Ескалацијата на нападите се совпадна и со новите санкции на САД. Во октомври, Трамп најави целосно блокирачки санкции против најголемите руски нафтени компании – Роснефт и Лукоил.
Цените на руската сурова нафта оттогаш паднаа, што придонесе за пад на приходите од извоз на нафта на Русија на најниско ниво од февруари 2022 година. Во ноември, државните медиуми објавија дека приходите од нафта и природен гас се намалиле за речиси 34% во споредба со истиот месец минатата година.
Европа
Напад за време на божиќен пазар во Германија: малолетник избоден со нож
Сериозен инцидент се случи во германскиот град Херфорд, каде што 16-годишно момче e во животна опасност по напад со нож.
Нападот се случил во споредна улица на работ на божиќен пазар, потврди портпаролот на локалната полиција, според германскиот магазин „Шпигел“.
Според првичните полициски извештаи, напаѓачот и жртвата се познавале.
Сторителот успеал да избега по нападот и сè уште се бара. Од тактички причини, полицијата сè уште не е подготвена да открие повеќе информации за осомничениот.
Шеснаесетгодишно момче е избодено во грб и е однесено во болница на лекување.
Одделот за убиства го презеде случајот, а полицијата апелираше до сите можни сведоци да дојдат со информации што би можеле да помогнат во истрагата.
Европа
(Видео) Вучиќ снимен како разговара со Фон дер Лајен: „Тукушто добив порака од Москва“
Српскиот претседател Александар Вучиќ се најде во центарот на вниманието коаг камерите го фатија како синоќа накратко разговара со претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, во Брисел. Кога пристигна на состанокот, Вучиќ ѝ рече дека „штотуку добил порака од Москва“, на што таа одговори: „Добро, да почекаме и да видиме“.
Снимката ја објави новинарката Марија Тадео.
The mic is always hot. Serbia’s president Vucic last night «I got a message from Moscow now…» von der Leyen aware of cameras «Let’s…let’s wait till we are…» pic.twitter.com/YoDuGOF44R
— Maria Tadeo (@mariatad) December 11, 2025
Оваа кратка, но значајна размена на мислења, бргу го привлече вниманието на европските новинари, особено имајќи го предвид чувствителниот момент во односите меѓу Европската Унија и Русија. Брисел постојано ја критикува Србија за неусогласеност со надворешната политика на ЕУ, особено кон Москва.
Сè уште не е познато на што конкретно се однесуваше пораката на Вучиќ, а ниедна страна сè уште официјално не го коментира настанот.
фото: Depositphotos

