Македонија
Левица: Жени – борци се оние кои не се откажуваат пред трулоста на системот

По повод 8 Март, Антифашистичкиот фронт на жените организираше трибина посветена на вистинските хероини на денешницата – жените кои секојдневно се борат со тежините и неправдите на овој суров систем. На оваа трибина не зборуваа експерти, газдарици на фабрики или крупни бизнисменки. Гласот им беше даден на оние што навистина ја живеат реалноста – самохраните мајки, жените жртви на семејно насилство, земјоделките, работничките во фабриките, мајките на деца со потешкотии во развојот.
Присутните, заедно со пратеничката група на Левица, го слушнаа нивниот трогателен, но храбар повик за промени. Ова беа сведоштва на жени кои се борат не само за сопствениот опстанок, туку и за една поправедна иднина за сите.
Жената жртва на семејно насилство всушност проговори за причините поради кои многу жени сè уште не пријавуваат насилство – неказнивоста на насилниците, симболичните или условните казни, бирократските лавиринти кои жртвата ја ставаат во позиција на обвинета. Говореше за тоа како превентивните мерки за насилникот се всушност домашен притвор за жртвата. Таа сведочеше за системската виктимизација: за понижувањето кое жените го трпат во болниците додека со повреди и рани бараат помош во доцните часови, за незаинтересираноста на полицијата, општинските и државните институции.
Зборуваше за тоа како е приморана десетици пати да се сели со своето дете, постојано барајќи нов покрив над главата што ќе може да го плати. Зборуваше за борбата за егзистенција, за прифаќањето на најтешките работи само за да му обезбеди живот на своето дете. Таа повторно ги замоли пратениците да го прифатат предлогот на Левица за измена на Кривичниот законик, со кој насилниците ќе се гонат и без пријава од жртвата – предлог што за жал беше одбиен од владејачкото мнозинство.
Збор зеде и жена земјоделка, која ја опиша институционалната голгота, понижувањата и скапата битка што ја води за да ја нахрани земјата и ни ги наполни трпезите. Таа упати апел дека се потребни обуки и вмрежувања на жените земјоделки. Ги спомена т.н. грантови за земјоделци за кои за да се аплицира, во подготвување документација за аплицирање се трошат околу 30.000 денари, за на крај последниот документ да не може електронски да се извади, поради тоа што системот не работи додека трае повикот за грантови. Жената – земјоделка говореше и за апсурдот при кој властите распишуваат повици за грантови за „млади земјоделци до 40 години”, кои за да го земат грантот, треба прво да вложат 15.000 – 20.000 евра… Оттука и прашањето: Кој млад човек во Македонија би се осудил на ваков чекор?
Самохрана мајка на дете со потешкотии во развојот проговори за стравот со кој се соочува секој ден, особено за летниот распуст, кога детето не оди на училиште, а таа мора да оди на работа. Постави прашање: Што ќе се случи со моето дете ако ненадејно починам? Повика на итно отворање на дневни центри за децата и лицата со потешкотии во развојот, каде што ќе можат да стекнат вештини за самостоен живот. Говореше за мизерниот детски додаток од 6.000 денари, за скапите лекови и третмани, за тоа како оваа ранлива категорија граѓани е сосема заборавена, дискриминирана од власта, која се грижи само за своите посигурни потенцијални гласачи.
Работничка во фабрика, самохрана мајка, сведочеше за тоа како, и покрај стекнатото високо образование, системот не нашол место за неа. Наместо тоа, таа била приморана да работи најтешки физички работи за да го прехрани своето дете. Говореше за тоа како системот нема мерки за “утеха” на самохраните родители, туку тие по автоматизам стануваат семејства со социјален ризик – ладен дом, без струја, гладен стомак…
Говореше и за експлоатацијата во фабриките, за ноќните смени на самохраните родители, за прекувремените часови што не се исплаќаат, за немилосрдните странски газди што ја третираат домашната работна сила како евтина стока.
Се потенцираше и шокантниот податок дека 200.000 жени во Македонија немаат матичен гинеколог. Жените од руралните средини немаат пристап до основни здравствени услуги, а газдите во фабриките не им дозволуваат ниту основни превентивни прегледи за карцином.
Се истакна и проблемот со ниските алиментации, кои честопати воопшто не се плаќаат, оставајќи многу деца и мајки во беда.
Овие жени не се само статистика. Тие се насекаде околу нас. Тие сме ние. И покрај нивната бројност, тие се оставени сами да се борат со неправдите, додека системот ги игнорира.
Затоа, пратеничката група на Левица, која внимателно ги слушаше овие сведоштва, во наредниот период ќе подготви и достави конкретни законски решенија до Собранието.
Жени борци се оние што се борат против трулоста на системот. Успешни жени се оние што не се предаваат.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Во руралните подрачја недостасуваат 52 матични лекари

Фондот за здравствено осигурување, по преземањето на новото раководство, меѓу своите први и приоритетни активности, во соработка со Здружението на приватни лекари, го стави подобрувањето на условите за работа на матичните лекари во руралните подрачја. Во таа насока, зголемен е надоместокот за овие лекари и е овозможено функционирање на ординациите со нецелосен тим. Исто така е капитацијата на матичните лекари се зголеми за историски 33%, како чекор на засилување на примарната здравствена заштита, велат од ФЗОМ.
Во моментот од 96 планирани матични лекари во рурални подрачја, функционираат 44, а недостасуваат 52.
Директорот на Фондот, Сашо Клековски, најави дека Фондот има намера да спроведе измени на Правилникот ќе овозможат дополнителна либерализација на критериумите, отстранување на постојните пречки и олеснување на отворањето нови ординации во руралните средини каде што се најпотребни.
„Во рамки на оваа иницијатива, Фондот ги повикува: матичните лекари кои веќе работат во рурални ординации; докторите заинтересирани да работат во рурални средини, но ограничени од моменталните услови во Правилникот; и жителите на руралните подрачја, да ги достават своите мислења, предлози и сугестии за измените на Правилникот. Предлози може да се испратат до 1 ноември 2025 година на е-пошта: [email protected]. Сите пристигнати предлози ќе бидат внимателно разгледани од посебна комисија задолжена за подготовка на измените. Доколку се во согласност со законската регулатива, предлозите ќе бидат вградени во новиот Правилник или ќе послужат како основа на измени на законската регулатива“, рече Клековски.
Македонија
До 15 октомври сите дефекти на мрежата за централно греење ќе бидат остранети, објави Владата

По серија на ладни и топли проби на топлификацискиот систем настанаа нови пукнатини на два секундарни водови, по што одредени реони во градот, привремено останаа без топлинска енергија на 2 и на 3 октомври. До официјалниот почеток на грејната сезона на 15 октомври, сите дефекти ќе бидат отстранети, велат од Владата.
„Во текот на летниот ремонт, помеѓу двете грејни сезони се вршеше напрегање на дистрибутивната мрежа, активност која била занемарена со години, со цел откривање на дефекти и нивна санација. Во рамките на тие активности, откриени се околу 80 дефекти и истите се целосно санирани. Сепак, староста на мрежата не ја исклучува можноста од појава на нови дефекти, па така по серија на ладни и топли проби на топлификацискиот систем настанаа нови пукнатини на два секундарни водови, по што одредени реони во градот, привремено останаа без топлинска енергија на 2 и на 3 октомври. До официјалниот почеток на грејната сезона, сите дефекти ќе бидат отстранети“, се наведува во соопштението.
Топлинската мрежа, со која управува АД ЕСМ на територијата на градот Скопје, датира од средината на шеесеттите години од минатиот век. Од Владата велат дека доцнењето на инвестициите во оваа застарена инфраструктура во изминатите години, претставува значителен ризик за целокупниот систем за снабдување со топлинска енергија.
„За да се одговори на овие предизвици и да се обезбеди стабилно, долгорочно решение, програмата на Владата вклучува сеопфатни планови за развој, модернизација, ревитализација и проширување на мрежата за централно греење во Скопје. Подобрувањето и надградбата на системот за дистрибуција на топлинска енергија во Скопје се формално внесени во листата за планирање на инвестиции во рамки на Реформската агенда – План за раст за периодот 2024-2027 година, како предлог-инвестициски проект од областа на „Чиста енергија““, велат од Владата.
Од таму додаваат дека оваа голема инвестиција има за цел значително да ја зголеми енергетската ефикасност, што ќе ја подобри целокупната состојба во делот на топлинската енергија, ќе поддржи зголемен конзум, и што е најважно, ќе придонесе за намалување на аерозагадувањето и зголемена стабилност на електроенергетскиот систем.
„На крајот, модернизацијата и оптимизацијата на системот за централно греење ќе резултираат со поголема енергетска независност и намалена зависност од увоз на електрична енергија. Подготвителните активности за реализација на овој проект се во тек“, велат од Владата.
Македонија
Андоновски: Работиме на воведување „роаминг како дома“ со Европската Унија

Министерот за дигитална трансформација, Стефан Андоновски, на отворањето на Дигиталниот самит на Западен Балкан (WBDS) 2025, најави интензивна работа на иницијатива за проширување на слободниот роаминг меѓу земјите од Западен Балкан и Европската Унија.
„Се надевам дека овој настан ќе биде платформа за поврзување на сите држави, не само како можност за дискусија, туку и како заеднички напор за реални резултати. Поттикнати од Регионалниот совет за соработка, донесовме заедничка декларација што ќе упати повик до ЕУ и до сите наши соседи за воведување на иницијативата ‘роаминг како дома’ – со што би се намалиле трошоците за интернет, телефонски повици и СМС пораки меѓу Западен Балкан и цела Европа,“ истакна министерот Андоновски.
Тој додаде дека веќе постоечкиот регионален договор за роаминг меѓу земјите од Балканот се покажал како успешен модел, и дека следниот чекор е проширување на истиот во рамки на целата територија на ЕУ. Тоа значи дека граѓаните не треба да плаќаат дополнителни трошоци за повици, пораки и интернет кога патуваат во земјите членки на овие зони. Наместо тоа да биде поволност само за државите од Западниот Балкан меѓусебно, Владата работи на воведување на оваа пракса и со сите држави од ЕУ.
Андоновски потенцираше дека нашата земја веќе ги има завршено најголемиот дел од обврските за исполнување на критериумите поставени од Европската комисија. „Очекуваме до крајот на годината да ги исполниме сите услови за приклучување кон заедничката европска роаминг зона,“ порача министерот.
Во своето обраќање, министерот ги нагласи и клучните теми на самитот – дигитализација, интероперабилност, сајбер безбедност, улогата на вештачката интелигенција, како и дигиталниот паричник.