Свет
Фон дер Лајен: Времето на илузии заврши, потребно е зголемување на инвестициите во европската одбрана

Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, денеска повика на зголемени инвестиции во европската одбрана и изградба на Европската одбранбена унија, која обезбедува мир преку единство и сила, велејќи дека времето на илузиите заврши.
„Европскиот безбедносен поредок е разнишан, а многу од нашите илузии се уништени“, рече Фон дер Лајен во Европскиот парламент во Стразбур за време на дебатата за состаноците на Европскиот совет и европската безбедност.
Во овој контекст таа изјави дека, по крајот на Студената војна, некои верувале оти Русија може да се интегрира во европската економска и безбедносна архитектура, а други се надеваат дека ЕУ може на неодредено време да се потпира на целосната американска заштита и дека ги намалила трошоците за одбрана.
„Времето на илузии сега заврши. Европа е повикана да преземе поголема одговорност за својата одбрана. Не во некоја далечна иднина, туку денес. Не со постепени чекори, туку со храброст што ја бара ситуацијата.
Ни треба нагло зголемување на европската одбрана. И ни треба сега“, рече таа. Во исто време оцени дека има итна потреба да се пополнат празнините во снабдувањето на украинската војска и да се обезбедат цврсти безбедносни гаранции на Украина.
„Но, овој момент на пресметка не се однесува само на Украина. Се работи за безбедноста на цела Европа и на целиот наш континент“, изјави Фон дер Лајен. Таа го обвини рускиот претседател Владимир Путин дека постојано докажува дека е непријателски сосед тврдејќи дека нему не може да му се верува, само може да му се одвлече вниманието.
Фон дер Лајен зборуваше и за нејзиниот план за повторно вооружување на Европа, вреден до 800 милијарди евра, и заклучи дека сите сакаме да живееме во помирни времиња. „Време е да се изгради европска одбранбена унија, која обезбедува мир на нашиот континент преку единство и сила.
Ова е моментот на Европа. И Европа ќе се издигне до тоа“, рече Фон дер Лајен. Претседателот на Европскиот совет, Антонио Кошта, оцени дека ЕУ живее во одлучувачки момент и дека се соочува со чувство на итност. „Геополитичките тензии се зголемија во последните недели. Мултилатерализмот е под огромен притисок, како и меѓународниот поредок заснован на правила“, рече Кошта.
Тој додаде дека безбедноста на Украина и Европа не може да се разделат и рече дека Европскиот совет ќе работи на нови иницијативи насочени кон одговор на итните потреби со кои се соочува Украина во однос на војската и одбраната.
„Истовремено, ние сме подготвени да ја поддржиме Украина кога ќе одлучи да почне преговори за да постигне траен, праведен мир.
Ги охрабруваме нашите партнери да ја поддржат Украина“, нагласи Кошта и додаде дека „Европа на одбраната и просперитетот“ ќе биде дел од неговиот мандат.
Полскиот министер за ЕУ -прашања, Адам Шлапка, изјави дека само сеопфатен, праведен и траен мир за Украина може да стави крај на војната.
„За мир преговараа Украина и нејзините легитимни власти предводени од претседателот Володимир Зеленски. Мир, кој вклучува Европејци, чија безбедност без сомнение ќе биде засегната. Мир заснован на силни безбедносни гаранции“, рече Шлапка, пренесува „Танјуг“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Расте бројот на жртви во судирот на воз и автобус во Мексико: десетици повредени

Најмалку десет лица загинаа, а 61 се повредени откако товарен воз удри во двокатен автобус северозападно од Мексико Сити, соопштија локалните власти.
Несреќата се случила во индустриска зона на автопат помеѓу Атлакомулко, град на околу 115 километри северозападно од главниот град, и Маравати, во близина на државата Мичоакан.
MEXICO CITY (AP) — A train slammed into a double-deck bus northwest of Mexico City early Monday, killing at least eight people and injuring 45, authorities said. pic.twitter.com/uJ0sJRLqRq
— AZ Intel (@AZ_Intel_) September 8, 2025
Снимките од местото на настанот покажуваат дека предниот дел од горниот кат на автобусот е скршен, а металниот дел е сериозно оштетен додека спасувачите брзаат кон местото на настанот.
Канцеларијата на државниот обвинител на Мексико соопшти дека загинале седум жени и тројца мажи.
фото: принтскрин
Свет
Израел: Моќен ураган ќе ја погоди Газа, а покривите на терористичките облакодери ќе се тресат

Израел им порача на жителите на Газа веднаш да го напуштат градот откако предупреди дека ќе ги интензивира воздушните напади и копнените операции во Појасот Газа во „моќен ураган“ доколку Хамас не ги ослободи последните заложници што ги држи и не се предаде.
Во она што го нарече последно предупредување во понеделник, израелската војска ѝ порача на палестинската милитантна група дека Газа ќе биде уништена доколку не се разоружа и ослободи 48 заложници.
Жителите рекоа дека израелските сили ја бомбардирале Газа од воздух и разнеле стари оклопни возила на улиците. Хамас, во меѓувреме, го проучува најновиот предлог на САД за прекин на огнот, доставен во недела со предупредување од претседателот Доналд Трамп дека тоа е „последна шанса“ на Хамас.
„Им реков на жителите на Газа: Предупредени сте – тргнете се од таму!“ рече премиерот Бенјамин Нетанјаху, додавајќи дека Израел во последните денови срушил 50 „терористички облакодери“ како претходница на „копнена операција“ во Газа.
„Моќен ураган ќе го погоди небото над Газа денес, а покривите на облакодерите на теророт ќе се тресат“, рече израелскиот министер за надворешни работи Израел Кац.
„Ова е последно предупредување до убијците и силувачите на Хамас од Газа во луксузни хотели во странство: ослободете ги заложниците и положете го оружјето, или Газа ќе биде уништена, а вие ќе бидете збришани.“
Израелските одбранбени сили (ИДФ) бомбардираа 12-катна зграда во центарот на градот Газа, во која се сместени многу раселени семејства, три часа откако ги повикаа оние во облакодерите и оние во околните шатори да заминат.
Според високи израелски претставници, најновиот предлог на САД ќе бара од Хамас да ги врати преостанатите живи и мртви заложници на првиот ден од прекинот на огнот, за време на кој ќе се водат преговори за завршување на војната.
Хамас тврди дека ќе држи барем неколку заложници додека не завршат преговорите. Во соопштението за медиумите, тие наведоа дека се посветени на нивното ослободување, но со „јасна најава за крајот на војната“ и повлекување на израелските сили.
Висок функционер на Хамас, Басем Наим, во понеделникот изјави дека предлогот за примирје на САД се сведува на „прелиминарни“ идеи. „Јасно е дека примарната цел е да се постигне отфрлање на понудата, а не да се постигне договор што ќе доведе до крај на војната“, рече тој во објава на својот Телеграм канал, иако не го наведе официјалниот став на групата.
фото: принтскрин
Европа
Терминал на лондонскиот Хитроу евакуиран поради „опасни материјали“

Терминалот 4 на аеродромот Хитроу беше евакуиран вечерва по инцидентот што пожарникарите првично го опишаа како „можен инцидент со опасни материјали“. По неколкучасовна интервенција на полицијата, пожарникарите и службите за итни случаи, терминалот беше прогласен за безбеден и повторно отворен.
Инцидентот беше пријавен околу 17 часот по локално време, а единици од Фелтам, Хитроу, Вембли и околните противпожарни станици беа испратени на местото на настанот. Патниците беа евакуирани од салата за пријавување на летот на растојание од околу 150 метри од зградата, а сведоци раскажаа како тимови во заштитни одела пристигнале на местото на настанот и биле поставени паравани за заштита на приватноста.
Еден патник, Пол Скот, изјави за Скај њуз дека штотуку се пријавил кога започнала евакуацијата. „Атмосферата беше мирна, но сите бевме збунети бидејќи никој не знаеше што се случува. На луѓето им беа дадени алуминиумски ќебиња бидејќи стануваше ладно“, рече тој.
Лондонската служба за брза помош потврди дека на местото на настанот била укажана лекарска помош на околу 20 лица поради пријавени здравствени проблеми. Сепак, Метрополитен полицијата соопшти дека „не е пронајдена никаква трага од штетна супстанца“.
„Вкупно 20 лица пријавија здравствени проблеми, но ниту една од повредите не е опасна по живот, ниту има трајни последици. Истрагата е во тек“, соопшти полицијата.
Аеродромот Хитроу потврди околу 18:40 часот дека салата за пријавување во Терминал 4 е затворена, а кратко по 20 часот терминалот е прогласен за безбеден и повторно отворен.
„Многу ни е жал за предизвиканиот прекин, безбедноста на патниците и персоналот е секогаш наш врвен приоритет. Правиме сè што можеме за да осигуриме дека вечервашните летови ќе полетаат според планот“, соопшти аеродромот, додавајќи дека другите терминали не биле погодени за време на инцидентот.
фото: принтскрин