Регион
„Франс прес“ за протестите во Србија и во Македонија: На Балканот младите протестираат против корупцијата

Од улиците на Белград во Србија до Скопје во Северна Македонија, на целиот Балкан, одекнува слоганот „корупцијата убива“, скандиран од студентите револтирани од смртта на десетици луѓе во несреќи за кои се верува дека биле предизвикани од корумпирани системи, пишува денеска француската агенција за печат во написот со наслов „Младите се креваат на Балканот“.
Како што пишува „Франс прес“, првите демонстрации во Србија избувнаа во ноември по уривањето на натстрешникот на новообновената железничка станица во вториот по големина град во земјата, Нови Сад, при што загинаа 16 лица.
Набргу дел од земјата ги виде раката на корупцијата во оваа катастрофа на штотуку реновираната железничка станица, големите трошоци и нетранспарентните договори, пишува „Франс прес“.
Агенцијата посочува дека во цела Србија на транспаренти, беџови и на ѕидови се појавила крваво црвена рака и станала симбол на протестите што ја тресат земјата, најголеми од 90-тите, а чие раководство набргу го презеле студентите.
Во март, пишува француската агенција, црвената рака се појави и во Северна Македонија по драматичниот пожар во дискотека во Кочани, при што загинаа 59 лица. Агенцијата посочува дека дискотеката работела со незаконски добиена дозвола, дека без дозвола била користена пиротехника, која го запалила таванот на преполната сала, дека на концертот на популарна група имало најмалку 600 луѓе, а клубот имал право да прими само 250.
Како што пренесува „Франс прес“, илјадници луѓе демонстрираа во главниот град на Северна Македонија, Скопје, со транспаренти на кои пишуваше „корупцијата убива“, а демонстрантите извикуваа „убијци“ и бараа целосна промена.
„Франс прес“ ги пренесува зборовите на Софија Тодоровиќ, директорката на српскиот разгранок на Младинската иницијатива за човекови права, која вели:
„Младите луѓе се доказ за многу подобро расудување и мудрост од претходните генерации. Тие навистина чувствуваат дека имаат улога, нивните гласови се бројат, ова е клучно за иднината на регионот“, рече Тодоровиќ, цитирана од „Франс прес“.
„Франс прес“ потсетува дека Србија е 105-та на листата од 180 земји за перцепција за корупција на невладината организација „Транспаренси интернешнл“ додавајќи дека Северна Македонија е 88. на таа листа.
Црна Гора, која исто така беше потресена од демонстрации на почетокот на 2025 година кога еден човек уби 13 луѓе на улица на 1 јануари, е 65-та на листата на перцепции за корупција, според агенцијата.
Во Црна Гора беа организирани неколку собири со барање за отпуштање високи безбедносни функционери, реформи во полицијата, конфискација на нелегално чуваното оружје и подобра грижа за менталното здравје.
Како и во Србија и во Северна Македонија, секоја демонстрација се одбележува со неколкуминутно молчење во чест на жртвите, наведува француската агенција. Во Бугарија минатата недела демонстрантите неколку минути молчеа на антикорупциските демонстрации насочени против пратеникот и поранешен магнат Дељан Пеевски, кој е под американски и британски санкции.
Не е исклучок и Грција, каде што властите беа критикувани дека раководат со истрагата за смртта на 57 лица, меѓу кои и многу млади луѓе, во железничката несреќа во февруари 2023 година. Како што наведува агеницијата, стотици илјади луѓе демонстрираа за втората годишнина од оваа катастрофа, што е вистинска колективна траума.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Зелено светло за Бугарија – од 1 јануари 2026 година може да го воведе еврото

Во четвртокот, Бугарија доби зелено светло од лидерите на Европската Унија за воведување на еврото од 1 јануари 2026 година.
Лидерите, собрани на самитот на ЕУ во Брисел, го поддржаа предлогот на Европската комисија да ѝ се дозволи на Бугарија да стане 21-ва членка на еврозоната и да го замени левот со евро, откако веќе планираше да го стори тоа во 2024 година, но беше одбиена.
Оваа балканска земја е членка на ЕУ од 2007 година и е првата земја што може да го воведе еврото по Хрватска во 2023 година.
Европскиот парламент и Европската централна банка (ЕЦБ) сè уште треба да бидат консултирани за потребните законски измени пред Бугарите да можат да плаќаат во евра, но тие чекори се сметаат за формалност.
Бугарија, според написите во медиумите од регионот како една од најсиромашните земји на ЕУ, останува на дното на листата од 27 членки во однос на бруто домашниот производ (БДП) по глава на жител, иако стапките на раст се повисоки од другите земји.
Покрај релативно ниските и стабилни стапки на инфлација, критериумите за пристапување вклучуваат стабилност на цените, здрави јавни финансии и стабилни девизни курсеви.
Комисијата неодамна изјави дека очекува стапка на инфлација од 3,6 проценти за Бугарија оваа година и 1,8 проценти во 2026 година, што доведе до позитивен рејтинг за Софија.
Во Бугарија, воведувањето на еврото беше проследено со жестоки протести. Во февруари, националистите запалија оган пред влезот на претставништвото на ЕУ во Софија и истурија црвена боја на стаклената фасада на зградата. Тие фрлаа молотови коктели и јајца.
Минатиот месец, поддржувачите на проруските и националистичките партии демонстрираа во главниот град Софија и во други градови, барајќи левот да се задржи поради стравувањата дека еврото ќе поттикне зголемување на цените.
Противниците на еврото собраа 604.000 потписи во корист на референдум за воведување на заедничката валута, но бугарскиот парламент го отфрли референдумот двапати – во 2023 година и во мај 2025 година.
Според анкетата спроведена од бугарскиот институт Мјара кон средината на мај, повеќе од половина од сите возрасни (54,9%) се противат на воведувањето на заедничка валута во 2026 година, додека стабилна третина (34,4%) се за приклучување кон еврозоната следната година, анализираат медиумите.
Регион
(Видео) Силни ветрови, грмотевици и град: невреме ја погоди Хрватска

Силно невреме погоди неколку делови од Хрватска во четврток вечерта. Го погоди и регионот на Загреб, за кој Државниот хидрометеоролошки завод (DHMZ) издаде црвено предупредување поради исклучително опасни временски услови. Ситуацијата беше особено тешка во Бродско-посавската жупанија. Дирекцијата за цивилна заштита утрово објави дека Окружниот центар 112 во Славонски Брод добил бројни пријави од граѓани во текот на ноќта поради последиците од невремето проследено со обилни дождови и бурни ветрови.
-Во Бродско-посавската жупанија, помеѓу 00:15 и 02:45 часот, имало прекини на далноводите и прекини на трафостаниците. 2.944 корисници во некои општини останаа без електрична енергија-, се вели во соопштението. Екипите на Електра Славонски Брод веднаш излегоа на терен и работат на отстранување на дефектите, а целосно нормализирање на снабдувањето со електрична енергија се очекува во текот на утрото и попладнето.
Во пошироката област на Вуковар, граѓаните беа сведоци на многу силни ветрови, грмотевици и интензивни врнежи од дожд во текот на ноќта. „Во Вуковар имаше силен ветер, а молњите беа како луди“, опиша еден жител.
Загреб, исто така, ја почувствувал бурата, околу 3:00 часот наутро градот бил погоден од силни ветрови кои донеле обилен дожд. По краткотрајното затишје, непосредно пред 8:00 часот наутро, силен пороен дожд повторно го погоди Загреб, придружен со силни грмотевици и налети на ветер. На западот од земјата, во Истра, во некои делови беше регистриран и град.
Силната бура ја погоди и соседна Италија, каде што беа регистрирани обилни врнежи од дожд, бурен ветер и град. На социјалните мрежи кружат фотографии од големи парчиња град, кои сведочат за силата на бурата.
Регион
Запалил спирала против комарци па ја изгорел куќата во близина на Загреб

Вчера наутро во близина на Загреб избувна пожар во куќа во сопственост на 57-годишен маж, соопшти загрепската полиција.
Истрагата утврди дека пожарот најверојатно избувнал поради пад на запалена спирала од комарци што била закачена на дрвен столб, од каде што пожарот се проширил на мебелот, кој бил целосно изгорен, на ѕидот од скалите и дел од покривот, се вели во полициското соопштение.
Пожарот бил изгаснат од пожарникари, а 43-годишен член на семејството бил полесно повреден и добил медицинска помош во Клиничката болница.