Присуството на претседателот на Соединетите Американски Држави, Доналд Трамп, на самитот на лидерите на НАТО промени сè, во споредба со самитите од претходните години, поместувајќи го фокусот од поддршката на Украина кон зајакнување на одбранбените капацитети на алијансата, изјави денес во Хаг, унгарскиот министер за надворешни работи Петер Сијарто.

Зборувајќи на прес-конференцијата по самитот, Сијарто рече дека ако сака да ја сумира разликата помеѓу овогодинешниот самит и оние од последните три години, тоа би било во два збора – Доналд Трамп, пренесува MTI.

Сијарто рече дека враќањето на Трамп на власт променило сè и дека сега секој може слободно да користи зборови како мир, примирје и мировни преговори, без страв од јавна осуда.

„Со Доналд Трамп, самитот конечно го имаше НАТО и зајакнувањето на одбранбените капацитети на трансатлантската заедница на дневен ред, наместо нереална поддршка за Украина и нејзиното членство во НАТО“, рече Сијарто.

Тој оцени дека завршната изјава од самитот е „невообичаено кратка“ со само осум страници, но сепак кажува повеќе и е подобра од претходната.

Сијарто рече дека завршната декларација ја потврдува посветеноста на земјите-членки на НАТО кон член 5 од основачкиот акт, како и кон член 3 за обврските за националните одбранбени капацитети.

Командантот на елитната командна станица на Револуционерната гарда на Иран, Али Шадмани, почина од повредите здобиени минатата недела во израелските воздушни напади, потврди Иран, според „Иран Интернешнл“.

Израел соопшти дека Али Шадмани бил најблиската личност до врховниот лидер ајатолахот Али Хамнеи.

Според иранските медиуми, командата на ИРГК вети „сурова одмазда“ за убиството на генералот Шадмани.

Израелската војска минатата недела тврдеше дека го убила Али Шадмани во ноќен напад врз „команден центар во срцето на Техеран“. Израел го идентификуваше Шадмани како воен началник на Генералштабот на Иран и врвен воен командант.

Според Израелските одбранбени сили (ИДФ), Шадмани беше близок помошник на врховниот лидер на Иран, ајатолахот Али Хамнеи.

ИДФ соопшти дека Шадмани бил и командант на Командата за вонредни ситуации на иранските вооружени сили и дека и ИРГК и иранската армија биле под негова команда.

„На почетокот на операцијата, тој беше назначен за командант на иранските вооружени сили откако неговиот претходник, Ала Али Рашид, беше елиминиран во почетниот напад на операцијата соопшти ИДФ минатата недела.

Лидерите на НАТО поддржаа зголемување на трошоците за одбрана што го побара американскиот претседател Доналд Трамп и ја повторија својата посветеност на взаемна одбрана во случај на напад, пренесуваат медиумите во регионот.

Трамп изјави дека сојузниците од НАТО се обврзале на значително зголемување на трошоците за колективна одбрана на годишниот самит.

На прес-конференцијата по која заврши неговото учество на самитот, Трамп рече дека дополнителните пари треба да се потрошат на „многу сериозна“ воена опрема, а не на бирократија, и дека тоа треба да помогне во спречувањето на војни како руската инвазија на Украина.
Трамп долго и недвосмислено бараше другите земји да ги зголемат своите трошоци за одбрана за да ја намалат големата зависност на НАТО од САД. И покрај навидум општата согласност, францускиот претседател Емануел Макрон го покрена прашањето за заканите на Трамп со високи увозни тарифи и штетата што тие би можеле да ја нанесат на трансатлантската трговија како пречка за зголемување на трошоците за одбрана.

„Не можете да дојдете кај нас како сојузници и да побарате од нас да трошиме повеќе, да ни кажете дека ќе трошиме повеќе за НАТО – и да водите трговска војна. Тоа е апсурдно“, им рече тој на новинарите.

Генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, кој беше домаќин на самитот, рече дека НАТО ќе стане „посилен, пофер и посмртоносен“ сојуз. Претходно призна дека не им било лесно на европските земји и Канада да најдат дополнителни пари, но рече дека тоа е од витално значење.

„Моите колеги на масата се апсолутно убедени дека, со оглед на оваа закана од Русите, со оглед на меѓународната безбедносна ситуација, нема алтернатива“, им рече поранешниот холандски премиер на новинарите во неговиот роден град Хаг.

Канада ќе се придружи на новата обврска на НАТО за инвестиции во одбраната и ќе инвестира 5% од својот бруто домашен производ (БДП) во трошоците за одбрана до 2035 година, изјави канадскиот премиер Марк Карни во соопштението во средата. Канада ќе инвестира 3,5% од БДП за основни воени капацитети и дополнителни 1,5% за трошоци за одбрана и безбедност, како што се нови аеродроми, пристаништа, телекомуникации, системи за подготвеност за вонредни ситуации, се вели во соопштението.