Свет
Астрономите следат непознат објект, кој можеби доаѓа од друг ѕвезден систем
Астрономите следат објект што се движи кон нас, а кој би можел да доаѓа од друг ѕвезден систем, објави АП. Научниците открија нешто што би можело да биде само третиот познат меѓуѕвезден објект што поминува низ нашиот Сончев систем, соопшти синоќа Европската вселенска агенција (ЕСА).
Безопасниот објект моментално е во близина на Јупитер, стотици милиони километри од Земјата, и се движи кон Марс, но според научниците не би требало да се приближи повеќе од тоа до Сонцето.
Сè уште е прерано да се утврди дали објектот – моментално означен како A11pl3Z – е карпест астероид или ледена комета, или каква е неговата големина и облик. Потребни се дополнителни набљудувања за да се потврди неговото потекло. НАСА соопшти дека внимателно ја следи ситуацијата.
Астрономот Жозеп Триго-Родригез од Институтот за астрофизика во близина на Барселона, Шпанија, верува дека станува збор за меѓуѕвезден објект врз основа на неговата необична траекторија и екстремна брзина додека се движи низ Сончевиот систем. Тој проценува дека има дијаметар од приближно 40 километри.
Првиот потврден меѓуѕвезден посетител бил во 2017 година. Именуван е Оумуамуа, што на хавајски значи „извидник“, во чест на опсерваторијата на Хаваи што го открила. Првично бил класифициран како астероид, но поради подоцнежните карактеристики бил класифициран како комета, иако неговата издолжена форма продолжува да ги збунува научниците.
Вториот познат објект за кој е потврдено дека доаѓа од друг ѕвезден систем е 21/Борисов, откриен во 2019 година и речиси сигурно е комета.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Перу ја прогласи мексиканската претседателка за непожелна личност
Перуанскиот конгрес ја прогласи мексиканската претседателка Клаудија Шејнбаум за „персона нон-грата“, неколку дена откако Перу ги прекина дипломатските односи со Мексико поради тоа што Мексико ѝ одобри азил на поранешната перуанска премиерка Бетси Чавес.
Чавес, која била премиерка во времето на соборениот претседател Педро Кастиљо, се засолнила во мексиканската амбасада во Лима за да побара азил. Мексико соопшти дека азилот е даден согласно меѓународното право, одбивајќи ги обвинувањата на Перу дека станува збор за „непријателски чин“.
Перу го разгледува правниот основ — „Конвенцијата од Каракас“ од 1954 година — на која се повика Мексико.
Односите меѓу двете земји се затегнати уште од 2022 година, кога Мексико одобри азил на сопругата и децата на Кастиљо.
Бетси Чавес е обвинета за заговор во обидот за распуштање на парламентот и се соочува со казна до 25 години затвор.
Свет
Бундесбанк: Германската финансиска стабилност е во опасност
Германската централна банка е загрижена за зголемувањето на нивото на долг во Европа и заканата што произлегува од тоа за германската финансиска стабилност.
Високите коефициенти на јавен долг и БДП во Европа, со тренд на зголемување, претставуваат ризик, смета Бундесбанк, додавајќи дека повисоките јавни трошоци и товарот на каматата ја поткопуваат одржливоста на долгот на поединечните земји.
„Германскиот финансиски систем е длабоко интегриран во европскиот, а со оглед на клучната врска помеѓу државата и банките, ова би можело да претставува значителен ризик за неговата стабилност“, објаснува членот на извршниот одбор на Бундесбанк, Михаел Теурер.
„Германските фискални регулативи неодамна беа изменети и не гарантираат долгорочна одржливост или усогласеност со фискалните регулативи на ЕУ, што може да бара прилагодувања на фискалната политика на среден рок“, додаде претставникот на Бундесбанк.
Меѓу ризиците, централната банка го издвои и ризикот за квалитетот на портфолијата на германските банки во претерано неизвесна средина.
Обемот на нефункционални кредити расте веќе некое време, главно поради проблеми во секторот за комерцијални недвижности. Банките сè повеќе мора да прават прилагодувања на вредноста на нивните кредитни портфолија, иако велат дека неотплатените кредитни обврски сè уште се „во рамките на управлива рамка“.
Проценката на Бундесбанк за влошување на макрофинансиското опкружување оваа година е поткрепена и од трговската и од економската неизвесност и од постојаните геополитички тензии.
Свет
Шефот на ОН ги критикува светските лидери: Милијарди се трошат за заведување на јавноста за климата
Генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш, ги критикуваше светските лидери за нивниот неуспех да го ограничат затоплувањето на 1,5 степени Целзиусови.
Научниците потврдија дека светот ќе ја надмине границата од 1,5 степени Целзиусови околу 2030 година, што би можело да доведе до неповратни последици.
„Премногу корпорации остваруваат рекордни профити од климатското уништување, додека милијарди се трошат за лобирање, заведување на јавноста и попречување на напредокот“, рече Гутереш во својот говор.
„Премногу лидери остануваат заробеници на овие лични интереси.“
Земјите низ целиот свет трошат околу 1 трилион долари секоја година за фосилни горива. Лидерите имаат два јасни избори, рече Гутереш: „Можеме да избереме да водиме или да бидеме водени во пропаст.“
Конференцијата COP30 одбележува три децении разговори за глобалната клима. Во тој период, земјите делумно ги намалија проектираните зголемувања на емисиите, но не доволно за да го спречат она што научниците го нарекуваат екстремно глобално затоплување во следните неколку децении.
Светската метеоролошка организација (WMO) во извештајот наведува дека оваа година веројатно ќе биде втора или трета најтопла година досега, со просечни температури во август, по рекордните топлотни бранови во 2023 и 2024 година, 1,42 степени Целзиусови над прединдустриските нивоа.

