Свет
„Ројтерс“ со детали за планот за ставање крај на војната во Украина
Русија би се откажала од помали делови од Украина, а Киев би препуштил поголеми делови од истокот на земјата – тоа е рамката на мировниот предлог за кој на самитот на Алјаска разговарале рускиот претседател Владимир Путин и американскиот претседател Доналд Трамп, тврдат извори на Ројтерс запознаени со размислувањата на Москва.
Овој опис на средбата се појави еден ден откако Путин и Трамп се сретнаа во воена база на Алјаска, што беше прва средба на американски претседател и шефот на Кремљ од почетокот на војната во Украина.
Зеленски оди во Вашингтон
Украинскиот претседател Володимир Зеленски утре патува во Вашингтон за да разговара со Трамп за можно завршување на војната.
Трамп изјави дека на самитот не е постигнат прекинот на огнот на кој се надеваше, но во интервју за „Фокс њуз“ рече дека со Путин разговарале за пренос на територии и безбедносни гаранции за Украина, и дека „во голема мера се согласиле“.
„Мислам дека сме многу блиску до договор,“ рече Трамп, додавајќи: „Украина мора да се согласи. Можеби ќе каже ‘не’.“
Според два извора, понудата на Путин засега се темели на разговори меѓу европски, американски и украински лидери, но не е јасно дали станува збор за почетна позиција или за практично финална понуда. Трамп во саботата за својот разговор го информирал Зеленски и европските лидери.
Украинска територија за мир
Путинската визија за договор исклучува прекин на огнот пред постигнување севкупен договор, што е спротивно на барањето на Киев.
Според руската понуда, Украина целосно би се повлекла од Доњецк и Луганск, а за возврат Русија би се согласила да ги замрзне фронтовските линии во јужните региони Херсон и Запорожје, тврдат извори.
Киев претходно ја отфрли секоја идеја за повлекување од Доњецк, каде украинските сили се добро утврдени и каде градот служи како клучна одбранбена бариера.
Русија би вратила делови од Харков и Суми
Изворите тврдат дека Москва била подготвена да врати релативно мали делови територии што ги држи во северниот Суми и североисточниот Харков – вкупно околу 440 квадратни километри. За споредба, Украина контролира околу 6.600 квадратни километри од Донбас, кој ги опфаќа Доњецк и Луганск и кој Русија го смета за своја територија.
Путин би барал и барем формално признавање на руската власт врз Крим, кој го анектираше во 2014 година. Не е јасно дали тоа признавање би требало да дојде само од САД или и од сите западни земји и Украина.
Санкции, НАТО и безбедносни гаранции
Москва очекува укинување на барем дел од санкциите. Изворите не можеа да потврдат дали тоа се однесува на американските или европските мерки.
Путин би го блокирал влезот на Украина во НАТО, но бил отворен за идеја за безбедносни гаранции. Трамп во саботата на европските лидери им спомнал можност за „член 5 надвор од НАТО“ – некаква гаранција по моделот на правилото на НАТО дека напад врз една членка е напад врз сите.
Влезот во НАТО е стратешка цел на Украина, запишана и во уставот на земјата.
Јазик и Руската православна црква
Според изворите, Русија би барала и официјален статус на рускиот јазик во делови или во цела Украина, како и право Руската православна црква слободно да делува.
Украинската служба за безбедност ја обвини црквата поврзана со Москва дека помага на руската агресија преку ширење пропаганда и криење шпиони, што црквата го негира тврдејќи дека ги прекинала врските со Москва. Украина донесе закон за забрана на верски организации поврзани со Русија, но тој сè уште не стапил на сила.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Врховниот адмирал на НАТО: Размислуваме за поагресивен пристап против Русија
НАТО размислува за заземање на поагресивен став како одговор на руските кибер напади, саботажи и нарушувања на воздушниот простор, изјави највисокиот воен функционер на алијансата. Адмиралот Џузепе Каво Драгоне, претседател на Воениот комитет на НАТО, потврди дека западната воена алијанса ја проучува можноста за зајакнување на својот одговор на хибридното војување што го спроведува Москва, пишува „Фајненшл тајмс“.
„Разгледуваме сè… Во однос на киберпросторот, ние сме прилично реактивни. Да бидеме поагресивни или да бидеме проактивни наместо реактивни е нешто за кое размислуваме“, рече Драгоне.
Европа беше погодена од голем број инциденти со хибридно војување – од сечење кабли во Балтичкото Море до кибер напади низ целиот континент – некои се припишуваат на Русија, додека потеклото на други останува непознато.
Затоа некои дипломати, особено од источноевропските земји, го повикуваат НАТО да престане да биде чисто реактивен и да почне да реагира. Таквиот одговор би бил најизводлив во случај на сајбер напади, каде што многу земји веќе имаат офанзивни капацитети, но би бил многу посложен кога станува збор за саботажи или упади со беспилотни летала.
Драгоне забележа дека „превентивниот удар“ би можел да се смета за „одбранбена акција“, но додаде: „Тоа е надвор од нашиот вообичаен начин на размислување и однесување“.
Сепак, тој ја остави отворена можноста за промена на пристапот. „Да се биде поагресивен во споредба со агресивноста на нашиот противник би можело да биде опција. Прашањата се правната рамка, јурисдикциската рамка, кој ќе го стори тоа?“, додаде тој.
Како пример за успешно одвраќање, НАТО ја посочува својата мисија „Балтичка стража“, во која бродови, авиони и поморски беспилотни летала патролираат низ Балтичкото Море. Мисијата спречи повторување на голем број инциденти со пресекување кабли што се случија во 2023 и 2024 година, за кои се сомнева дека се случиле од бродови поврзани со руската „флота во сенка“, дизајнирани да ги заобиколат западните санкции.
„Од почетокот на мисијата „Балтичка стража“, ништо не се случи. Ова значи дека ова одвраќање функционира“, нагласи Драгоне.
фото/епа
Свет
Хакирани 120.000 камери во домови и гинеколошки ординации во Јужна Кореја, снимки со експлицитна содржина продавани на интернет
Четири лица се уапсени во Јужна Кореја за наводно хакирање повеќе од 120.000 видеокамери во домови и бизниси и користење на снимките за креирање сексуално експлицитен материјал, што го продале на странска веб-страница. Полицијата објави дека обвинетите ги искористиле безбедносните ранливости во ИП (интернет-протокол) камерите, како што се едноставните лозинки, објавува Би-би-си.
ИП-камерите, или домашните камери, се поевтина алтернатива на традиционалниот видеонадзор. Тие се поврзуваат со домашна интернет-мрежа и често се инсталираат за безбедност или за следење деца и домашни миленици.
Хакираните камери биле лоцирани на разни локации, вклучувајќи приватни домови, караоке-соби, пилатес-студија, па дури и гинеколошка ординација. Во соопштението од Националната полициска агенција на Јужна Кореја се открива дека четворицата осомничени дејствувале независно еден од друг и не биле поврзани.
Еден од осомничените е обвинет за хакирање 63.000 камери и производство на 545 видеа со сексуална експлоатација, кои потоа ги продал за виртуелни средства во вредност од 35 милиони вони (речиси 24.000 евра).
Друг наводно хакирал 70.000 камери и продал 648 видеа за средства во вредност од 18 милиони вони (речиси 10.564 евра). Двајцата осомничени биле одговорни за приближно 62 % од видеата објавени на веб-страницата што нелегално ги дистрибуирала снимките во изминатата година.
Полицијата работи на блокирање и затворање на веб-страницата и соработува со странски агенции за да го испита нејзиниот оператор. Уапсени се и три лица осомничени за купување и гледање на материјалот.
„Хакирањето на ИП-камерите и нелегалното снимање предизвикуваат огромно страдање кај жртвите и затоа се сериозни кривични дела“, рече Парк Ву-хјун, раководител на сајбер-истрагите во Националната полициска агенција. „Гледањето и поседувањето нелегално снимени видеа се исто така сериозни кривични дела, па затоа активно ќе ги истражуваме“.
Властите лично ги посетија или ги известија жртвите на 58 локации информирајќи ги за инцидентот и давајќи им упатства за промена на нивните лозинки. Тие исто така им помагаат на жртвите да бришат и да блокираат содржина и работат на идентификување на други што можеби биле засегнати.
„Пред сè, клучно и ефикасно е индивидуалните корисници што инсталирале ИП-камери во своите домови или бизниси да останат будни и веднаш и редовно да ги менуваат своите лозинки за пристап“, се вели во соопштението на Националната полициска агенција.
фото/епа
Свет
ЕУ го предупредува Трамп: Путин мора да одговара за воените злосторства
Висок функционер на Европската Унија предупреди дека мировниот план на Доналд Трамп за Украина не смее да го ослободи Владимир Путин од одговорност за воените злосторства, поставувајќи јасна црвена линија за Брисел за каков било иден договор.
Во едно интервју, европскиот комесар за правда и демократија, Мајкл Мекграт, нагласи дека разговорите за прекин на огнот не смеат да резултираат со тоа што Русија ќе избегне гонење за своите постапки, објави „Политико“.
Коментарите на Мекграт одразуваат длабока загриженост низ цела Европа поради нацрт-договорот на САД, кој наводно вклучувал „целосна амнестија за дела извршени за време на војната“ и планови за брза реинтеграција на Русија во глобалната економија. Таквиот пристап кон рехабилитацијата на Кремљ е спротивен на меѓународната осуда на бројни злосторства, како што се киднапирањето на 20.000 украински деца и бруталните напади врз цивили во Буча, Мариупол и други градови.
„Не мислам дека историјата ќе суди благонаклоно за секој обид да се заборават руските злосторства во Украина“, рече Мекграт. „Тие мора да бидат одговорни за тие злосторства, а тоа ќе биде пристапот на Европската Унија во сите овие дискусии.“
„Ако го направиме тоа, да дозволиме неказнивост за тие злосторства, ќе сееме семе на следната рунда агресија и следната инвазија“, додаде тој. „И верувам дека тоа би била историска грешка од огромни размери.“
Украинските власти започнаа повеќе од 178.000 истраги за наводни руски злосторства од почетокот на инвазијата. Минатиот месец, панел на Обединетите нации откри дека руските власти извршиле злосторства против човештвото со напади со беспилотни летала врз цивили, како и воени злосторства со присилно преместување и депортација.
„Не можеме да се откажеме од правата на жртвите на руската агресија и руските злосторства“, рече Мекграт. „Милиони животи се одземени или уништени, а луѓето се насилно отстранети, а имаме изобилство докази.“
Додека ЕУ работи со партнерите за формирање специјален суд за кривично дело агресија, а Меѓународниот кривичен суд издаде налог за апсење на Путин во март 2023 година за нелегална депортација на деца, Трамп и неговиот тим покажаа мал интерес за негово гонење.
Претседателот на САД постојано го опишува својот руски колега во позитивно светло, зборувајќи за „добри разговори“ и надежи за нови економски и енергетски партнерства. Двајцата лидери, исто така, наводно разговарале за организирање хокеарски натпревари меѓу САД и Русија по завршувањето на војната.
Овој тон продолжува и во нацрт-мировниот план од 28 точки што неодамна го презентираше тимот на Трамп. Во документот се наведува дека „Русија ќе биде реинтегрирана во глобалната економија“ и се повикува на нејзино враќање во групата Г8, од која беше исклучена во 2014 година по анексијата на Крим.
Планот, исто така, предвидува склучување долгорочен договор за економска соработка меѓу САД и Русија во клучни сектори како што се енергетиката, инфраструктурата, вештачката интелигенција и рударството на ретки метали.
Планот на САД, исто така, предлага постепено укинување на санкциите врз Русија, но европските лидери инсистираат дека одлуката за санкциите на ЕУ е исклучиво нивна одговорност. Сепак, не сите членки на ЕУ го делат истиот став.
Унгарија постојано блокираше нови пакети санкции, особено оние поврзани со нафтата и гасот од кои зависи. Во исто време, истакнати политичари во Германија ја споменаа можноста за укинување на санкциите врз гасоводот „Северен тек“.
фото/епа

