Свет
Планетата Марс има цврсто јадро, открија научниците
Научниците од НАСА, проучувајќи во самото срце на планетата Марс, открија структура што не ја очекуваа. Длабоко во внатрешноста на планетата, сеизмичките податоци од лендерот InSight открија цврста маса со пречник од околу 600 километри.
Ова откритие не само што е во спротивност со претходните сознанија за целосно течното јадро на Црвената планета, туку и не се вклопува во сегашното разбирање на нејзиниот состав, пишува Science Alert.
„Невообичаено е Марс да има цврсто јадро“, рече тимот предводен од сеизмологот Хуисинг Би од Универзитетот за наука и технологија на Кина.
„Раните студии сугерираа дека јадрото на Марс содржи значителна количина на лесни елементи, што ја намалува температурата на јадрото и го прави малку веројатно јадрото да кристализира, со оглед на неговата релативно висока температура.“
Само во последните неколку години научниците успеаја детално да ја мапираат внатрешноста на Марс. Заслугата за ова му припаѓа и на лендерот InSight, кој од 2018 до 2022 година бележеше земјотресни бранови и удари од метеорити користејќи исклучително чувствителен сеизмометар.
Овие бранови, рефлектирајќи се низ внатрешноста на планетата, реагираат различно, во зависност од густината на материјалот, создавајќи еден вид акустичен „рендген“ на Марс. Податоците собрани во текот на четири години ја обезбедија првата детална внатрешна мапа на Марс, откривајќи структура слична на Земјината: тврда кора, истопена површина и густо јадро во центарот.
Постојат клучни разлики помеѓу внатрешноста на Земјата и Марс, и токму тие ги охрабрија научниците да продолжат со истражувањата.
„За разлика од Земјата, Марс денес нема глобално магнетно поле“, објаснија истражувачите. „Наместо тоа, делови од неговата кора се силно магнетизирани, што ни кажува дека Марс некогаш, во далечното минато, имал магнетно поле.“
Глобалното магнетно поле на планетата управува со „динамо“ во нејзиното јадро, кое зависи од конвекцијата во течниот надворешен дел од јадрото.
„Се верува дека овој механизам игра важна улога во одржувањето на магнетното поле на Земјата денес. Спротивно на тоа, за Марс, работите изгледа функционираат поинаку“, додадоа тие во студијата објавена во списанието Nature.
Бидејќи InSight беше стациониран само на една локација, за разлика од мрежата на сеизмички станици на Земјата, тимот се потпираше на податоци од удари на метеорити кои испраќаат бранови низ планетата. Со анализа на 23 такви настани, тие беа во можност да применат техники што вообичаено се користат за податоци од повеќе ќелии.
„Овој пристап ни овозможи да изолираме специфични сеизмички фази врз основа на тоа како тие стигнуваат до ќелиите. Можевме да детектираме бранови што патуваат низ самиот центар на марсовското јадро и рефлексија од внатрешната граница на јадрото, што дава клучни заклучоци за цврсто внатрешно јадро“, наведуваат истражувачите.
Тие пронајдоа неколку различни видови бранови кои, независно еден од друг, укажуваат на постоење на цврсто јадро.
„Овие повеќекратни фази се клучни, бидејќи тие се потврдуваат меѓусебно и сите постојано укажуваат на истиот заклучок: Марс навистина има цврсто внатрешно јадро.“
Што значи ова откритие за иднината?
Како точно може да постои цврсто јадро и покрај високата температура и присуството на полесни елементи како што се сулфур, кислород и јаглерод, засега останува нејасно. Научниците ќе треба да спроведат ново моделирање за да ги испитаат условите на температура, притисок и состав што би можеле да го објаснат ова откритие. И покрај ова, резултатите се исклучително возбудливи, пишува научниот портал.
Понатамошните истражувања би можеле да доведат до подлабоки увиди во тоа како Марс го изгубил своето „динамо“ и своето глобално магнетно поле, но исто така би можеле да откријат нови детали за еволуцијата на карпестите планети – оние за кои се верува дека имаат најголем потенцијал за развој на живот.
„Големината и својствата на внатрешното јадро на Марс служат како клучна референца за разбирање на термичката и хемиската еволуција на планетата“, заклучија истражувачите.
Фото: принтскрин
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
(Видео) Вучиќ ѝ се јавил на Дијана Хрка за да ја замоли да го прекине штрајкот со глад, таа вели дека не се чувствува добро
Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, утрово лично им се јавил на Дијана Хрка и Угљеша Мрдиќ, двајцата активисти кои веќе неколку дена штрајкуваат со глад во Собранието.
„Разговарав по телефон со Дијана Хрка и Угљеша Мрдиќ. Ги замолив да го прекинат штрајкот со глад и ја поканив госпоѓата Хрка во претседателството на состанок. Сите добри луѓе во Србија се загрижени за нивното здравје, се молам и се надевам дека ќе донесат одлука за прекин на штрајкот“, изјави Вучиќ.
View this post on Instagram
Дијана Хрка, мајката на Стефан Хрка, кој загина при пад на натстрешница на железничката станица во Нови Сад, штрајкува со глад веќе девет дена.
Во изјава за агенцијата ФоНет, Хрка потврди дека не се чувствува добро и дека не е во состојба да коментира за повикот на претседателот. „Не можам да зборувам за тоа сега. Моментално лежам и не сум баш добро“, изјави таа.
Претходно Хрка изјави дека нема да го прекине штрајкот со глад додека институциите не почнат да си ја работат својата работа.
Свет
Размена на тела во Газа: Израел предаде 15 Палестинци
Министерството за здравство на Газа денес објави дека нивни претставници ги примиле телата на 15 Палестинци од Израел, со посредство на Црвениот крст.
Со последното предавање на тела, од почетокот на прекинот на огнот во Газа, Израел предаде 315 тела на Палестинци, пренесува АП.
Израел ги врати телата на Палестинците откако еден ден претходно палестинското милитантно движење Хамас го врати телото на припадник на израелската армија, Хадар Голдин, кој беше убиен во 2014 година.
Според договорот за прекин на огнот во Газа што стапи на сила пред еден месец, а кој беше постигнат со посредство на Соединетите Американски Држави, Израел се обврза да врати во Газа 15 тела на убиени Палестинци, за телото на секој израелски заложник вратен од Хамас.
Фото: принтскрин
Свет
Оставки во врвот на Би-би-си поради спорниот документарец со говорот на Доналд Трамп
Главниот директор на Би-би-си, Тим Дејви, поднесе оставка, а кусо потоа тоа го направи и извршната директорка на „Би-би-си њуз“, Дебора Тернес, по жестоките критики за начинот на кој бил монтиран говорот на Доналд Трамп во документарецот.
Пред новинарите Тернес изјави дека Би-би-си не е институционално пристрасен, но дека презема лична одговорност за направените пропусти.
„Беше привилегија да водам тим од брилијантни новинари“, рече таа.
„Оставката ја поднесов затоа што одговорноста е моја, но Би-би-си останува најдоверлив извор на вести во светот“, додаде Тернес.
Поранешниот американски претседател Доналд Трамп на својата платформа „Тру соушал“ ги нарече новинарите на Би-би-си „корумпирани и нечесни луѓе“ тврдејќи дека биле „фатени како го менуваат неговиот совршен говор од 6 јануари“.
Трамп им се заблагодари на медиумите што го откриле скандалот и изјави дека се работи за „страшна работа за демократијата“.
Документарецот емитуван една недела пред минатогодишните избори во САД прикажал дел од говорот на Трамп од 6 јануари 2021 година, така што се добива впечаток дека тој ги повикал своите приврзаници „да се борат“ и да одат кон Капитол.
Во реалност, спорната фраза „ќе се бориме жестоко“ се појавува во сосема друг дел од говорот, а не непосредно пред повикот кон маршот, што предизвика обвинувања за манипулација.
Во својата порака до персоналот Тим Дејви наведе дека одлуката е целосно негова. Тој призна дека имало грешки и дека како главен директор мора да ја преземе конечната одговорност.
Иако не го наведе скандалот како единствена причина, рече дека дебатата за „Би-би-си њуз“ придонела кон неговата одлука.
Претседателот на корпорацијата, Самир Шах, го нарече ова тежок ден и ѝ се заблагодари на Тернес за нејзината работа.
Министерката за култура Лиза Нанди му се заблагодари на Дејви за „водството во време на големи промени“.
Конзервативната политичарка Кеми Баденок изјави дека е „исправно што Дејви и Тернес презеле одговорност“, но додаде дека „културата на Би-би-си сè уште не се променила“.
Либералниот демократ Ед Дејви побара „нова страница и враќање на довербата“ во јавниот сервис, а Најџел Фараж порача дека ова е „последната шанса за Би-би-си“ и дека е време за ново раководство од приватниот сектор.
Приведена жена од Кавадарци поради напад врз своето 6-месечно бебе
Утрово, околу 6 часот, полицијата во Скопје приведе 23-годишна девојка од Кавадарци, која се сомничи дека ноќеска, околу 00:37 часот,...
„’Вреди’ до Јаневска“: Непознавањето на албанскиот јазик не треба да води до фрустрација
Вчера, за време на јавен настап, министерката за образование, Весна Јаневска, во два или три наврати изрази незадоволство од комуникацијата...
Половина од младите во Македонија не веруваат дека земјата некогаш ќе стане членка на ЕУ
Повеќе од 46 отсто од младите во Македонија не веруваат дека земјата ќе стане членка на Европската унија, покажува новиот...
Герасимовски: Отстрануваме 10 диво поставени објекти, нема толеранција за кршење на законите
Инспекциските служби на Општина Центар спроведоа вонредни инспекциски надзори на плоштадот „Филип Втори“ и на влезот на Старата скопска чаршија....
Граѓаните да бидат внимателни и да не отвораат лажни електронски пораки во име на директорот на БЈБ, предупредува МВР
Министерството за внатрешни работи известува дека до неколку граѓани од страна на сторители што лажно се претставуваат во име на...
Комисијата за историски прашања е алиби за моментно многу комплицираните односи меѓу Бугарија и Северна Македонија, вели Димитров
Комисијата за историски прашања со РСМ е еден вид алиби за моментно многу комплицираните односи меѓу Бугарија и Северна Македонија,...
Турција сака безбеден премин за 200 цивили заробени во тунелите во Газа
Турција се обидува да обезбеди сигурен премин за околу 200 цивили заробени во тунелите во Газа, откако го олесни враќањето...
Сенатот постигна договор: заврши најдолгата блокада на буџетот во историјата на САД
Американските сенатори постигнаа привремен договор со кој ќе се стави крај на буџетската парализа што блокираше некои јавни услуги рекордни...
(Видео) Зеленски: За разлика од целиот свет, јас не се плашам од Трамп
Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека, за разлика од многу западни лидери, не се плаши од Доналд Трамп и ги...
(Видео) Супертајфун ги погоди Филипините: бројот на жртви расте, еден милион луѓе принудени да се евакуираат
Супертајфунот Фунг-вонг ги погоди Филипините вчера, при што загинаа две лица, а еден милион луѓе беа принудени да се евакуираат...
(Видео) Нов напад врз Крим: погоден важен руски складиштен објект за нафта
Украинските војници во неделата нападнаа руско складиште за нафта во близина на селото Гвардејское на окупираниот украински полуостров Крим, објави...
(Видео) Судир на возови во Словачка, десетици повредени
Два воза се судрија ноќеска во Словачка откако едниот се удрил во задниот дел на другиот, при што се повредени...
Ѓорѓиевски: За два дена од Скопје се исчисти над четири и пол илјади тони отпад, скопјани имаат човек на кој може да се потпрат
Над четири и пол илјади тони отпад или четири до пет пати повеќе од секој вообичаен викенд што се собирало...
Пијан возач од Турција направи хаос во Аеродром
Полицијата објави фотографија од сообраќајката што се случила синоќа на улицата Матеја Матевски во Аеродром, кога возач на „БМВ 5“...
Ѓорѓиевски со предупредување до граѓаните, ќе се казнува секој што ќе фрла отпад
Градоначалникот на Град Скопје, Орце Ѓорѓиевски, објави дека акцијата за чистење „72 часа“ се одвива одлично, со цел градот да...
Таткото на едно од девојчињата загинати со „Пулс“ објави видео од нејзиното последно излегување од дома
Александар Наунов, таткото на трагично загинатата Надица, една од 63-те жртви во пожарот во дискотеката „Пулс“ во Кочани, сподели видео...
Јаневска: Следната година нема „прогледување низ прсти“ ако директорите не нарачаат учебници на време
Директорите на училиштата треба многу сериозно да си ја сфатат работата дека се должни да ги почитуваат законите и да...
„Супорт Кочани“ собра 11 милиони денари од донации за настраданите од „Пулс“, државата им наплати 1 милион денари данок
Околу 11 милиони денари се распоредени од заедничката сметка за донации од граѓанската иницијатива „Супорт Кочани“. Од граѓанската иницијатива велат...
Родителите на починатите во „Пулс“ со порака до судиите: Не дозволувајте болката и гневот да станат уште поголеми
Во Кочани денеска родителите на жртвите од пожарот во дискотоеката „Пулс“ одржаа нов „Марш за ангелите“, упатувајќи порака до правосудните...
Грабнале жена, ја тепале, па откако се онесвестила, ја силувале во напуштен објект во Струга
Две лица од дебарско се осомничени дека на 6 ноември околу 19 часот грабнале 30-годишна жена која потоа едниот од...
