Што сработиле учесниците на 13. „Џифони Македонија“, публиката ќе може да види вечерва во 19 часот на затворањето на фестивалот во киното „Фросина“ во Скопје. Џифонци ќе ги прикажат нивните дела кои се резултат на изминатите шест дена на работилниците за кратки документарни филмови, за фотографија, видео во еден кадар, работилница за кратки филмови, за стрип, а кај основците – за перформанс и мјузикл и за краток филм.

По шест години, во Скопје деновиве е и основачот на фестивалот, Клаудио Губитози, кој на прес-конференција денес го сподели своето огромно одушевување од „Џифони Македонија“.

-Македонија е во центарот на фестивалот „Џифони“. Има важна улога во сите наши активности и покрај тоа што имаме многу поголеми земји соработнички. Зошто многу ги сакаме македонските учесници на Џифони? Прво, затоа што одлично зборуваат англиски и второ, затоа што имаат одлични комуникациски вештини и знаат да дискутираат добро и да кажат свое мислење. Единствено за македонското издание на фестивалот ние како „Џифони Италија“ бараме финансиска поддршка и од Министерството за култура и од Националната агенција за млади. Фестивалот „Џифони“ е нешто различно од фестивалите како Кан, Берлин, Венеција, ние ги ставиме младите во центарот на приказната. Брендот е раширен во 35 држави, нè следат 1.600.000 луѓе – рече Губитози.

Тој посочи дека да се работи со млади воопшто не е лесно.

-Ние многу внимаваме како ќе им пристапиме, да го задржиме нивното внимание во овој свет и општества што се менуваат многу брзо. Нема тема што не сме ја опфатиле, а била важна – сајбербулинг, ментално здравје, врсничко насилство. Ја започнав оваа приказна пред 56 години и од самиот почеток верував во мисијата. Ме гледаа малку како да ми фали нешто, кога им велев дека на овој тревник ќе никне кино. Успеав да го донесам Михаил Горбачов во Џифони една година по паѓањето на Берлинскиот ѕид. Седнав, му напишав писмо и се охрабрив. Треба да знаете што да кажете. Намерно ја раскажувам мојата приказна пред младите, за да се охрабрат и да зборуваат. Нашата наредна мисија е „Џифони“ да влезе на УНЕСКО листата на нематеријално културно добро, заради огромното позитивно влијание што го има врз младите. Се радувам што Башески веќе го препушта фестивалот на младите. И јас најавив дека од 31 декември веќе нема да бидам директор на фестивалот и го препушта на мојот тим од 90 луѓе – објасни тој.

Македонските учесници создаваат мостови на културата, вели идејниот творец на „Џифони“. Филмот „Диџеј Ахмет“ влезе во официјалната програма на фестивалот во Џифони годинава.

-Порано имавме изданија во кои фокус ни беше одредена земја, со што се претставуваше културниот живот, нашата намера е да се навратиме на ваквите изданија. Да ја претставиме македонската култура и потемелно. Од самиот почеток верував во овој фестивал. Отсекогаш сум знаел дека најважната работа е да се сака она што се работи. Треба да убедите многу луѓе во тоа во што верувате – да го убедите регионот, италијанските политичари, европските, исто така. Тоа не е мала работа.

Директорот на „Џифони Македонија“, Дарко Башески, истакна дека во првите години од Македонија учествувале по две три деца, а денес веќе делегациите ги сочинуваат по 12-13 секоја година во јули. Тој му се заблагодари на Клаудио Губитози за сета поддршка што ја дава на фестивалот, но и што се труди секогаш да ги поврзува двете култури и со настани што не се директно поврзани со „Џифони“.

– 13 години како одам во Џифони, секоја година се појавува нешто ново. Тоа што некогаш беше ливада, денес е мултимедијален капацитет на околу 6.500 квадратни метри. По неколку години тоа здание никна. Филмот е само повод младите да гледаат филмови, но тоа што го добиваат е многу суптилно и влијае на нив. Собирањето шишиња, на пример, што го воведовме од лани, дава нова вредност. И изборот кој ќе оди на Џифони, пак е даден на веќе искусните џифонци, тие гласаат кој е најзаслужен за да биде дел од македонската делегација. Практично ги мотивираме дека нивната иднина зависи од нив и дека ако се заложат, ќе добијат тоа што сонуваат. Губитози за мене беше голема мотивација. Успеа да ми го сврти целиот фокус во животот и да се посветам на работата со младите – сподели искрено Башески.

Фестивалот „Џифони Македонија“ е поддржан од: Агенција за филм, Градот Скопје, Општина Карпош, Џифони Експириенс од Италија, Министерство за култура на Италија и Италијанската амбасада во Скопје, Италијанската младинска агенција, British Council преку проектот Culture and creativity for Western Balkans, Пакомак, Витаминка, Дивела и др.

На 6 октомври 2025 година, со почеток во 19:19 часот, во Салон 19:19 ќе се одржи солистички концерт на пијанистот Арда Мустафаоглу.

Публиката ќе има можност да ужива во програма што обединува различни музички епохи – неколку сонати од Доменико Скарлати и импресивната Соната „Апасионата“ од Лудвиг ван Бетовен.

На сцената ќе му се придружи и виолинистот Јаков Ангелов, со кого ќе ја изведе прочуената „Чакона“ од Томазо Витали.

Во рамките на Светската конференција на УНЕСКО за културни политики и одржлив развој – Мондиакулт, што се одржува во Барселона, министерот за култура и туризам, Зоран Љутков, имаше свои обраќања на тематските сесии „Културни права“ и „Економија на културата“.

Во своето обраќање на тематската сесија „Културни права“, министерот Љутков нагласи дека културата не е привилегија, туку основно човеково право, загарантирано со Уставот на државата. Тој подвлече дека Македонија ја гради својата културна политика врз темелите на меѓународни документи, како Универзалната декларација за човекови права и Конвенцијата на УНЕСКО за заштита и унапредување на разновидноста на културните изразувања.

„Во нашата земја, приоритет претставува поддршката на културното изразување на сите заедници. Дополнително, особено внимание посветуваме на обезбедување еднаков пристап до сите сегменти од културниот живот за младите, за жените и за лицата со попреченост“, изјави Љутков.

Министерот се осврна и на значењето на меѓународната соработка преку партнерства со европските и со светските институции, програми за културна размена, реституција на културите добра и развој на дигитални платформи кои овозможуваат културна достапност за сите.

„Веруваме дека глобалниот дијалог е клучен чекор кон поинклузивна и просперитетна култура“, потенцираше тој.

Во рамките на сесијата посветена на креативната економија, министерот Љутков ја претстави стратегиската определба на Министерството за култура и туризам за поддршка и развој на културните и креативните индустрии и нивно позиционирање на меѓународната сцена.

„Нашата визија е Македонија да стане регионален центар за културна и креативна економија, земја која ги чува своите вредности, но е отворена кон светот“, истакна Љутков.

Тој информираше дека Министерството за култура и туризам веќе спроведе пилот-истражување за индустријата на видеоигри и започнати се активности за мапирање на целиот сектор на креативни индустрии. Овие иницијативи ќе овозможат да се креира рамка за нивен стратегиски развој и да се отворат нови квалификации и вештини во образовниот систем.

На крајот од обраќањето, министерот Љутков подвлече дека нашата земја чекори кон иднина каде што културата и креативната економија ќе бидат двигатели на одржлив развој.

Со учеството на „Мондиакулт“, Македонија како членка на УНЕСКО го зацврсти своето место во меѓународниот културен дијалог и уште еднаш ја потврди заложбата за градење политики за одржлив развој. Следната Светска конференција ќе се одржи во 2029 година во Ријад, Саудиска Арабија.