Култура
Две промоции на издаваштвото Блесок
Во „Менада“ во старата Скопска чаршија во петок и сабота во вечерниот термин од 21 часот ќе бидат одржани две книжени промоции на новите изданија на македонски јазик на словенечките автори Примож Репар и Jосип Ости
На 2 jули, пред македонската публика со поезиjа на словенечки (и преводи на македонски) ќе настапи Примож Репар. поет, преведувач иесеист, одговорен уредник на списанието за култура Апокалипса и главен уредник на издавачката кука Апокалипса. Книгата хаику од Примож Репар „Шуми, икони / Woods, Icons“, скопското издаваштво Блесок jа обjави во 2004 г.Јосип Ости, роден е на 19 март 1945 г. во Сараево, каде што дипломирал на Филозофскиот факултет. Бил уредник за култура на студентското списание Наши дни, уредник во издавачката куќа Веселин Маслеша, секретар на Подружницата на книжевниците на градот Сараево и директор на Меѓународната книжевна манифестација Сараевски денови на поезијата, секретар на Друштвото на писателите на БиХ, претседател на Друштвото на книжевни преведувачи на БиХ и лектор/коректор во издавачката куќа Светлост. Живее како слободен уметник во Томај, Словенија. Досега објавил дваесет ипет книги поезија (последните осум ги напишал на словенечки јазик), три книги проза, тринаесет книги есеи, книжевно-критички и публицистички текстови, како и книгата разговори со Изет Сарајлиќ и книгата преписки со Билјана Јовановиќ. Уредил и превел десет антологии на босанско-херцеговската и словенечката поезија и проза, и превел преку деведесет книги и шеснаесет драми од словенечки автори. Досега се објавени триесетина преводи на неговите книги на словенечки, италијански, чешки, англиски, полски, турски, бугарски и македонски јазик. Покрај другите, добитник е на словенечките книжевни награди: Златна птица (1993), Вероникина (1999), Жупанчичева (2000) и Јенкова награда (2006), како и на меѓународната книжевна награда Виленица (1994) и на посебното меѓународно признание за поезија Scrittore di Frontiera (Трст, 2005). Во издание на Блесок, Јосип Ости има објавено десет книги: Барбара и варварот (повеќејазично е-издание); Барбара и варварот (печатено издание); Куќа од јазик, Избрани песни /1995-2005/ (печатено издание); Ден и ноќ на секојдневието (повеќејазично печатено издание) • Сите љубови се необични (печатено издание); Сенки од светулки (повеќејазично печатено издание); Pušeljc pesmi za Barbaro (печатено издание); Учител на љубовта (печатено издание); Na križu ljubavi (печатено издание); Оживува мртвата гранка (повеќејазично печатено издание) и Ноќва снегот мириса на тебе (повеќејазично печатено издание) Следниот ден, сабота 3 jули, со поезиjа на словенечки и хрватски (и преводи на македонски) ќе настапи Jосип Ости, поет,прозаист, есеист, книжевен критичар, антологичар и преведувач. Автор е на повеке од четириесет авторски книги поезиjа, проза и есеи, како и наповеке од сто и дваесет книжевни преводи. Во издание на Блесок, Jосип Ости има обjавено десет книги, кои се меѓу наjпродаваните наслови на оваа издавачка куќа. Примож Репар е роден 1967 год. во Љубљана. Дипломирал филозофија и историја на Филозофскиот факултет во Љубљана. Работи како одговорен уредник на списанието за култура Апокалипса и главен уредник на издавачката куќа Апокалипса. Поет, преведувач и есеист. Единствен словенечки преведувач на Кјеркегор од оригинал. Со делото на Кјеркегор се занимава и стручно. Поетски книги: Крст и чекан, 1992; Отаде светот е тенка пајажина, 1994, Молитвеник, 1995, Mors barbariorum, 1996, Алхемија на срцебиењето, 1998, Шуми, икони / Woods, Icons, 2004, На жар, избрани песни, 2006. Избор од неговата поезија во 2003 год. излезе во превод на словачки јазик. Книга есеи: Записи за апокалипсата, 2000, номинација за наградата Рожанц за најдобра есеистичка книга.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Заокружена серијата мурали што го отворија 19. издание на АКТО-фестивалот за современи уметности
Серијата мурали во државата – акцијата со која и официјално се отвори најновото 19-то издание на АКТО-фестивалот за современи уметности, во организација на здружението Факултет на работи што не се учат – ФРУ од Скопје, е заокружена со последните два мурала во Кичево и Скопје.
Во центарот на кичевската чаршија, на Националната установа Центар за култура „Кочо Рацин“, на надворешната и на предната фасада е реализиран мурал од уметницата Ивана Самандова, во соработка со уметниците Александар Џинго и Методиј Исков. Идејата зад муралот е да поттикне размислување за потребата за соработување меѓу луѓето, особено во полето на уметничките и креативните контексти/дејности.
Во соработка со ФРУ – Скопје идејата за овој мурал е делумно инспирирана од релјефот на Јордан Грабулоски, македонски академски вајар и уметник, кој го има изработено на спомен-костурницата во Кичево. Од истиот тој релјеф композициски се презема инспирацијата да се преобрази во еден поинаков контекст преку кој се нагласува хармонична соработка помеѓу луѓето (во сооднос со самата порака), но и ја доловува функцијата на домот на култура – како простор каде што се негуваат културата и уметноста иницирани од индивидуалци и групи. Кога заедно би создавале и негувале услови во кои сите би се чувствувале поддржани едни меѓу други, преку заедничката соработка би се развила и здрава потреба за творештво во заедница во која едни со други, меѓугенерациски, си помагаме и го потхрануваме нашиот заеднички и индивидуален развој.
Муралот, кој се реализира во март во Скопје, на зградата што се наоѓа на булеварот Митрополит Теодосиј Гологанов, побуди позитивни чувства и кај соседните згради, така што резултира со уште една иницијатива за реализација на мурал како вид завршно заокружување на целиот проект и подарок кон станарите. Поткрепени со ентузијазмот на станарите во зградата и поддршка од ФРУ, уметницата Ивана Самандова во соработка со Ана Трајковска и Доротеј Нешовски реализира мурал на зградата бр. 37. На овој мурал е поставен цитат од Бертхолт Брехт, кој вели: „Наместо само да бидете слободни, создадете услови што ги ослободуваат сите!“ Со овој мурал фокусот е пренасочен на визуелни елементи со деца како симболика на реална слобода, особено во аспекти на однесување, изразување и размислување.
Преземајќи го извадокот од песната за солидарност од авторот Бертхолт Брехт, идејата е да се воспостави траен повик дека со поддршката, разбирањето и постапките на заедницата може да се создадат иницијативи и услови што ја ослободуваат истата заедница од повеќето форми на опресија и рестрикција водејќи кон поздрава и поволна состојба на живеење критикувајќи го строгиот и наметнат индивидуализам.
Серијата мурали (во Скопје, Прилеп и во Кичево), од кои два се во соработка со две јавни културни институции и уште два со две заедници по нивно барање, се темелат на концептите за солидарност, правдина, соработка и слобода, со надеж дека долго време ќе останат визуелен потсетник за неопходноста на борбата за да дојдеме до нив – со силата на заедништвото.
Култура
Самостојна изложба на Камуран Горанци, „Код 4“
Самостојната изложба на Камуран Горанци во објектот Чифте амам ќе биде отворена на 9. 5. 2024 година во 19 часот. Ќе бидат изложени 22 дела изработени во техниката акрилик на платно, кои се работени во периодот од 2020 до 2024 година.
Сликите имаат техничка еволуција од неговите претходни изложби, како што се „Код 1“ во Келн, Германија, „Код 2“ во Галеријата на Тирана во Албанија и „Код 3“ во Галеријата на Скадар во Албанија, како и оваа самостојно конципирана „Код 4“ во Националната галерија на Република Северна Македонија обележан со софистицираност на изразните средства и обид за филозофирање.
Овој уметнички настан се одржува во центарот на Скопје, каде што ги гледаме традицијата и современата комуникација, една многу важна улога во контекст на неговата креативна индивидуалност.
Во повеќето случаи сликата е граматичка анализа, композиција, а во исто време дезинтеграција на оние алатки што историски му биле доверени на уметникот да се манифестира таму каде што креативното и животното искуство континуирано се негувале низ годините и страсно го чувале и сакале хроматското богатство.
Боите во овие композиции се пастуозни, камени, расфрлени овде-онде, што означуваат експресивна состојба. Така, во овие случаи се претставени некои апстрактни експресионистички слики, иако со рамнотежа на топлина и студ, светло и темно, придружени со чудни форми и голи бои. Во овие слики од периферијата на сферата на боите се преминува на површината, каде што техниката на реализација изгледа важна. Тие се реализираат со максимум изразни средства, цртежот оди до границите на небитието за да се нагласи присуството на вредноста на убавината во една средина во која владее хаос и динамизам.
Сите слики во оваа свечена пригода се разработени врз чувствителноста и хармонијата, кои сега се присутни и кодирани од уметничкиот аспект, конечно фиксирајќи ја неговата реалност, слики и емоции во структурите на неговите соништа. Тој комуницира со љубов во универзална слика, која се наоѓа далеку од нашето постоење, како нешто пооддалечено од непознатото до познатото, на фигуративен, едноставен и ветувачки начин.
Да се замрзнат во нив суптилните односи меѓу боите, во специфичен израз, следејќи ја побарувачката за нови, поатрактивни слики за да се интервенира во невидливиот свет, кој секогаш е проследен со граница, а кои се појавуваат како конечни експлозии на вртоглав просторот, но не како оние на универзумот. Она што те привлекува во композициската конструкција е несомнено справувањето со логичките формации.
Преку него се создаваат монументални композиции, каде што деталите и најголемите мерки се решаваат со намалување и зголемување на колористичките траги за да се видат понатамошни специфични третмани во нивните рекомпозиции.
Зени Балажи, куратор
Култура
„Лена и Владимир“ награден на Julien Dubuque International Film Festival
13. издание на Меѓународниот филмски фестивал Julien Dubuque (JDIFF) ги објави своите победници, a „Лена и Владимир“, во режија на Игор Алексов, ја однесе дома главната награда за најдобар долгометражен игран филм.
На фестивалот, кој се одржа од 24-28 април во Дубјук, Ајова, беа прикажани преку 150 филмови од целиот свет, вклучително и 31 долгометражен филм во конкуренција, а филмот „Лена и Владимир“ на фестивалот го промовираа актерот Тони Наумовски и режисерот Игор Алексов.
„Лена и Владимир“ е приказна за двајца бегалци од општеството кои доживеале огромна трагедија, а чии патишта случајно се вкрстуваат. Тие наоѓаат утеха и поврзаност, формирајќи врска што им носи исцелување. Филмот е финансиски поддржан од Агенцијата за филм на Македонија и Филмскиот центар на Србија (Терирем продукција).
Главните улоги ги толкуваат: Сара Климоска и Тони Наумовски, а во филмот се појавуваат и Дениз Абдула, Луран Ахмети, Петар Мирчевски, Петре Арсовски, Благоја Чоревски, Kирил Коруновски. Сценариото е на Александар Русјаков. Продуценти се Дејан Илиев (ДМФ Филм) и Илија Циривири (МИНД Продукција). Кинематографер е Душан Кардалевски, сценографијата е на Влатко Зафирковски, а монтажер е Мартин Иванов, Музиката е на Дарко Спасовски и Горан Керкез, костимограф е Раде Василев, дизајнер на маска е Горан Игњатовски, а кастинг директор е Катерина Грубач.