Култура
Отворен 14-тиот Скопје филм фестивал
Со премиерата на филмот „Панкот не е мртов“ на Владимир Блажевски синоќа беше отворен 14-тиот Скопје филм фестивал. Годинава фестивалот се одржува од 15 до 20 април со филмски проекции во кино „Милениум“ и во Кинотеката на Македонија.
„Им посакувам добредојде на сите љубители на филмската уметност, и на сите што ги носат Скопје и Џо Страмер во душата“ – изјави Иво Антов, директор на Скопје филм фестивал, пред преполната сала во киното „Милениум“.Првата активност на Скопје филм фестивал беше доделувањето на наградата за животно дело на значајниот полски режисер Кшиштоф Зануси.„Навистина сум допрен што ја добивам наградата и навистина многу ми значи. Секогаш кога ќе добијам награда за животно дело се чувствувам како артефакт ставен во некој природонаучен музеј. Колку и да ме прави тоа среќен, сепак, сѐ уште сум активен и сe уште работам и се надевам дека ќе направам уште многу филмови, ќе раскажам уште многу приказни и со вас ќе ги поделам моите чувства. Затоа, ве молам не ме ставајте во музеј. Иако многу сум среќен што ја добив наградата, сѐ уште сум жив и ги подготвувам моите следни филмови“ – изјави Кшиштоф Зануси со симпатична доза на духовитост откако ја прими наградата.Наградата што ја доби Зануси е една коцка од скопскиот плоштад, едно парче историја од животот на Скопјани, на градот и на фестивалот.„Многу сум среќен што дојдов во Македонија, бидејќи е една од ретките земји во Европа што сe уште не сум ги посетил. Мислам дека имате голем потенцијал, прекрасни пејзажи, долга историја и се надевам дека сето тоа ќе го искористите да направите квалитетна филмска уметност“ – потенцираше Зануси.На отворањето на фестивалот присуствуваше министерката за култура, Елизабета Канческа – Милевска, американскиот амбасадор Филип Рикер, екипата која го реализираше филмот „Панкот не е мртов“, филмски работници, медиуми и љубители на филмската уметност.„Пред 14 години група млади Скопјани имаа сон, сакаа филмски да ги замрзнат своите идеи во доријангрејовскиот флешбек, во кој елипсите и паралаксите како моќен синопсис нема да му дозволат на времето да стане минато. Денес Скопје го живее овој сон, сон на домаќин на меѓународен филмски фестивал“ – изјави Елизабета Канческа – Милевска.„Целата убавина скриена во подвижните слики, чија естетика воодушевува, поттикнува, инспирира, воздигнува, образува, менува, ја крие тајната на популарноста што ја ужива филмот насекаде во светот. Во следните пет дена ќе навлеземе во најновите скриени меандри и лавиринти на филмовите создадени и создавани од многумина по 1895-тата година. Скопскиот филмски фестивал стана настан кој го врати филмскиот дух на киносалите во Скопје“ – нагласи министерката за култура на отворањето на фестивалот.Отворањето на фестивалот со премиера на новиот македонски филм „Панкот не е мртов“ во режија на Владимир Блажевски е вистински потег на организаторите на огромно задоволство на екипата која го реализираше филмот. Станува збор за искрено, емотивно и енергично филмско остварување. Приказната за група луѓе кои најубавите денови од својата младост ги оставиле во долгата транзициска реалност на емотивен начин допира до публиката. Користењето на панк-идеологијата е во функција на обидот да се врати и оживее нешто што одамна заминало. Сето тоа е претставено низ приказната за реоформување на една панк-група и взаемните релации и конфликти кои членовите на групата со години ги носат во себе.Во „Панкот не е мртов“ учествуваат актерите Јордан Симонов, Камка Тоциновски, Тони Михајловски, Џевдет Јашари, Кирил Поп Христов, Владимир Тулиев, Ратка Радмановиќ, Флора Достовска.Филмот е снимен по сценарио и режија на Владимир Блажевски. Извршен продуцент е Дарко Попов. Соработници на сценариото се Вардан Тозија и Дарјан Пејовски. Директор на фотографија е Димо Попов, монтажер е Благоја Неделковски, додека композитор на музиката за филмот е Александар Пејовски.Во екипата која го реализираше се и Мојца Горогранц – Петрушевска (шминка), Кирил Спасески – Кикич (сценографија), Илина Ангеловска (костимографија) и Атанас Георгиев (дизајн на звук).По завршувањето на Скопје филм фестивал, филмот „Панкот не е мртов“ ќе се прикажува на редовниот репертоар на кино „Милениум“.Билетите за денешната програма на фестивалот во киното „Милениум“ со филмовите „Заверена копија“ на Абас Киаростами, „Говорот на кралот“ на Том Хупер и „Социјална мрежа“ на Дејвид Финчер, веќе се распродадени.Во Кинотеката на Македонија на репертоарот се филмовите „Персона нон грата“ од циклусот филмови на режисерот Кшиштоф Зануси, и македонскиот филм „Маклабас“, од циклусот „Скопје најнтис“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
(Фото) Одржан традиционален предновогодишен концерт на Воениот оркестар
Под мотото „Заедно посилни во хармонија на звуците“, вчеравечер во Македонската филхармонија во Скопје се одржа традиционалниот предновогодишен концерт на Воениот оркестар на Армијата, овој пат збогатен со настап на музичари од Централниот оркестар на Вооружените сили на Романија.

По пречекот на претседателката и врховен командант на Вооружените сили Гордана Сиљановска-Давкова и интонирањето на химната на Романија и македонската химна, здружениот оркестар, под диригентската палка на мајор Каталин Ион од Вооружените сили на Романија, концертот го започна со свечена фанфара, a продолжи со позната љубовна тема од Романија. Првиот дел беше заокружен со популарен сплет на светски хитови аранжирани за дувачки оркестар и композицијата „Концертна прослава”, со мотиви од романското поднебје.

По него, под раководство на диригентот на Воениот оркестар на Армијата, потполковник Горан Илијевски, следеа блок на нумери од македонското поднебје, во кој беа опфатени фолклорни теми, народни песни, но и незаборавни забавни македонски евергрини.

Во третиот и последен блок, кој беше посветен на армиските припадници кои се секогаш подготвени да ја одбранат татковнината и да им помогнат на нашите сограѓани, покрај светски познати нумери со новогодишна тематика, беше изведена и македонската композицијата „Нашата Армија“, која претставува силен музички омаж на посветеноста и службата кон татковината.

Овој традиционален музички спектакл, покрај претседателката и врховен командант на Вооружените сили Гордана Сиљановска-Давкова, го проследија и министерот за одбрана Владо Мисајловски, началникот на Генералштабот на Армијата генерал-мајор Сашко Лафчиски, министри во Владата, пратеници во Собранието на Република Северна Македонија, претставници на дипломатскиот и воено-дипломатскиот кор акредитирани во Република Северна Македонија, активни и пензионирани генерали на Армијата, припадници на Министерството за одбрана, Генералштабот и командите на Армијата и други гости.

Мотото на традиционалниот предновогодишен концерт е уште еден доказ за сплотеност со сојузниците. Вчерашниот настан, преку хармонијата на звуците и универзалниот јазик на музиката, потенцира дека музиката продолжува да нè обединува и сплотува, ги поврзува луѓето кон заеднички вредности и стремежи и претставува мост помеѓу различни култури и традиции.


Култура
Во Чифте амам се отвора ретроспективната изложба „Рефлексии“ посветена на Ратка и Димче Протугер
Атриум го најавува отворањето на ретроспективната мултимедијална изложба насловена „Рефлексии“, во Националната галерија – Чифте амам, на 20 декември, со почеток во 19 часот. Изложбата нуди продлабочен поглед кон животот и творештвото на непокорните брачни другари – партизанката и авторка Ратка Ковачева Протугер и ликовниот уметник Димче Протугер.
Од уметничката продукција посочуваат дека изминатата година реализирале истражувачки и продукциски процес со цел да ја споделат слоевитоста на наследството што Ратка и Димче, како припадници на една будна генерација, им го оставиле на сите нас.
Историчарката на уметност и кураторка Јованка Попова, за изложбата напиша:
„(…) Во меѓусебните траектории на Ратка и Димче Протугер се открива двојство кое не може да се сведе само на биографија. Нивниот животен и уметнички пат се одвива како паралелен запис на две форми на отпор: борбата за политичка слобода и борбата за уметничка автономија.
Ратка, партизанка и активистка, учествува во материјалната и моралната изградба на слободата – онаа што се освојува со чин, со движење, со колективна жртва.
Димче, сликар и педагог, ја практикува слободата како метод: како постојано отфрлање на догмата, на дисциплинарниот код на социјалистичкиот реализам, на стереотипот на уметникот како идеолошко знаме.“
Од Атриум, покрај поканата за заедничко чествување на делото на Ратка и Димче Протугер, во сабота, со почеток во 19 часот, во Чифте амам, упатуваат и огромна благодарност до блиските семејства, потомците и пријателите кои придонеле за реализацијата на изложбата: Милчо Протугер со семејството, Невенка Протугер со семејството, Воденка Протугер Тошевска со семејството, Брезица Тошевска, Росица Тошевска, Владимир Лазаревски со семејството, Мила Протугер со семејството, Илија Трајковски со семејството, Камелија Пророчиќ, Стефан Миновски, Јованка Попова и Соња Абаџиева Димитрова.
Истражувачки тим:
Ива Рајчевска, Дино Чупевски, Матеј Лазаревски
Проектен тим:
Дино Чупевски, Ива Рајчевска, Веда Ивановска, Деспина Ралевска
Авторки на текстови во публикацијата:
Јованка Попова, Соња Абаџиева Димитрова, Воденка Протугер Тошевска
Одговорна уредничка на публикацијата:
Ива Рајчевска
Соработничка во уредништвото на публикацијата:
Веда Ивановска
Дизајнерка на постер:
Ива Јованова
Фотографија:
Александра Костадиновска
Видео:
Исток Чаповски
Проектот е поддржан од Министерството за култура и туризам на Република Македонија и Контура, на чии претставници им се заблагодаруваме за придонесот и поддршката.
Изложбата ќе биде отворена до 27 декември.
Култура
„Лилјакот“ од Јохан Штраус II на сцената на МОБ на 23 и 26 декември
Во празничниот декемвриски репертоар, Националната опера и балет најавува две изведби на оперетата „Лилјакот“ од Јохан Штраус II, кои ќе се одржат на 23 и 26 декември 2025 година со почеток во 19.30 часот. Ова ремек-дело, кое ја освои публиката уште со својата премиера, повторно ќе блесне на големата сцена на МОБ.
Диригент на изведбите е Бисера Чадловска, режијата е на Љупка Јакимовска, сценографијата на Марија Ветероска, костимографијата на Марија Пупучевска, кореограф е Саша Евтимова, хор мајстор е Јасмина Ѓоргеска, а концерт мајстор е Климент Тодороски, светло-дизајн е Милчо Александров.
Во солистичката екипа на настапуваат: Васко Здравков, Јане Дунимаглоски(23.12.) / Благој Нацоски(26.12.), Биљана Јосифов, Нада Талевска, Соња Пендовска Мадевска, Драган Ампов, Христијан Антовски, Марјан Николовски, Александра Лазаровска Василевски, Тихомир Јакимовски, заедно со хорот, оркестарот и балетскиот ансамбл на МОБ.
„Лилјакот“ е ремек-дело на „кралот на валцерите“ Јохан Штраус II, создадено во 1874 година. Оваа брилијантна оперета претставува маестрална комбинација на љубовни интриги, недоразбирања и комични ситуации, сместени во блескавиот виенски свет на валцери, балови и маскенбали. Штраус со својата непресушна музичка инвентивност и елегантна оркестрација создава партитура исполнета со валцери и арии кои зрачат со духовитост, шарм и живост. „Лилјакот“ е вистинска прослава на радоста, убавината и ведрината на животот – дело што повеќе од еден век ја воодушевува публиката ширум светот и останува вечен симбол на виенскиот шарм и музичката магија.

