Култура
Ревиски концерт на ДММ во чест на Шпато

Со концертот на Ревискиот оркестар на МРТ синоќа беа отворени 34-тите Денови на македонска музика. Диригент на оркестарот во музичката вечер, која во целост беше посветена на творештвото на Драган Ѓаконовски – Шпато, беше Кире Костов
На отворањето на Деновите на македонска музика во салонот на МОБ присуствуваа Претседателот на Република Македонија, Ѓорге Иванов, министерката за култура на РМ, Елизабета Канческа – Милевска, композитори, музичари и почитувачи на творештвото на музичката легенда Драган Ѓаконовски – Шпато.„Вашето присуство потврдува дека оваа манифестација е епицентар на културниот живот во македонската престолнина, и дека престојуваат денови во кои ќе бидат презентирани врвни уметнички вредности“.Македонската публика ќе има можност да ужива во сето она што во изминатиот период е создадено на македонската музичка сцена и да направи аналитички пресек на впечатливите тенденции и правци.„Го обележуваме започнувањето на 34-тите Денови на македонска музика, но се навраќаме и на ликот и делото на големиот Драган Ѓаконовски – Шпато, како и неговиот придонес во создавањето на мозаикот на македонската современа музика, музичка култура, неговата оригиналност, инвентивност, естетика и изведувачко мајсторство. Несомнено дека неговото дело го збогати македонскиот музички трезор со музика за сите времиња и сите генерации“ – нагласи Елизабета Канческа – Милевска, министерка за култура на РМ, на отворањето на 34. Денови на македонска музика.Со Ревискиот оркестар на МРТ настапија познати музички вокални солисти, како Драган Мијалковски, Ѓоко Таневски, Ламбе Алабаковски, Андријана Јаневска, Тамара Тодевска, Горан Начевски, Влатко Лозановски, Маријан Стојановски, Здравка Мирчевска и квартетот „Вокали“. Како солисти настапија и Живојин Глишиќ, на гитара, и Кирил Рибарски, на тромбон. Темата „Еден бакнеж“ ја диригираше композиторот Александар Џамбазов.Со овации на отворена сцена беше примен настапот на Мартин Ѓаконовски, син на Шпато, кој специјално за оваа прилика од Германија допатува во Скопје.Со монографијата за Шпато македонската културна ризница доби уште едно капитално дело, кое претставува сведоштво за животот на еден од основоположниците на македонската современа музика, како што е Драган Ѓаконовски – Шпато.На промоцијата на монографијата „Шпато – музичка легенда“ од Ванчо Димитров и компакт-дискот со музика од Драган Ѓаконовски – Шпато (во издание на БМФ, СОКОМ и МРТ), која се одржа пред концертот, говореа професорот Кирил Темков и Оливер Белопета, директор на Скопје џез-фестивал.„Се собравме да се потсетиме на делото и личноста на еден од најзначајните музичари на Македонија и културен деец кој придонесе музичката изведба да се подигне на повисоко ниво“.„Станува збор за Драган Ѓаконовски – Шпато, музичар, диригент, басист, аранжер, композитор и човек кој ја унапреди забавната и џез-музиката во Македонија, ја унапреди дејноста на музичарите, а најмногу покажа дека музичарите се луѓе со големо срце, радост, амбиција, творечки импулси, енергија и придонес за културата на еден народ“ – изјави Кирил Темков на промоцијата на монографијата за Шпато.Монографијата за Шпато е составена од четири дела. Во првиот дел се изложени моментите од животот на Шпато. Вториот дел е музиколошки и ги опфаќа неговите музички стремежи. Во третиот дел се собрани искажувања на педесетина музиколози, современици, пријатели и наследници на Шпато. Четвртиот дел содржи документациони факти, каде се изложени податоците за концертите, емисиите, ансамблите и сите собрани композиции, снимки и музички аранжмани на Шпато.На промоцијата на компакт-дискот, Оливер Белопета нагласи дека изданието е убав гест, но ни оддалеку не го претставува сето она што на музички план Шпато го создаде за време на својот краток живот.„Со Шпато се запознав во првата половина на 70-тите години на 20. век и до крајот на неговиот живот ја имав таа среќа со него да се дружам многу интензивно. Веќе тогаш знаев неколку работи. Пред сè, знаев дека неговата најголема мана беше што самиот тој не сакаше насила да ја турка својата кариера, бидејќи до крајот на животот остана целосно искрен човек и до крај вљубен во музиката“ – изјави Белопета, кој говореше за големиот број снимки од музиката на Шпато кои се загубени, за неможноста да се соберат сите материјали кои некогаш ги имало во фонотеката на Македонското радио, и дека темите ставени на компакт-дискот се само капка во морето композиции и аранжмани на Шпато.Според програмата на 34. Денови на македонската музика, вечерва, во концертната сала „Империјал“ во МОБ ќе настапи џез-квинтетот „Шулцинг“ од Германија со дела од Кире Костов, Илија Пејовски, Живојин Глишиќ, Владимир Николов, Александар Пејовски, Петер Евалд и Штефан Шулце.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
75 години ДФРМ: од 3 септември филмска ревија со македонски филмови во Кинотеката

По јулските проекции, филмската ревија во Кинотека во чест на јубилејот – 75 години од основањето на Друштвото на филмски работници (ДФРМ) ќе продолжи во септември, по завршувањето на летните одмори.
На 3 септември програмата ќе биде отворена со „Трето полувреме“ на Дарко Митревски, а во деновите што следуваат публиката ќе има можност да ја проследи јубилејната филмска ревија од избрани македонски филмови кои оставиле длабока трага во нашата кинематографија.
4 септември: „Денес треба нешто да се случи“ (1978); „Ругање со Христос“ (2018)
5 септември: „Северен пол“ (2012); „Соба со пијано“
10 септември: „Види ја ти неа“ (2017); „Домаќинство за почетници“ (2023)
12 септември: „Вирово“ (1968) документарен филм; „Сестри“ (2021)
-Јубилејната филмска ревија претставува потсетување на 75 години активна работа на Друштвото на филмски работници на Македонија и истовремено – почит кон сите генерации визионери, филмски автори, актери, филмски работници и соработници кои низ сите овие години ја граделе и сѐ уште ја градат македонската кинематографија. Ревијата отвора простор за средби, дијалози и нови идеи за иднината на седмата уметност во нашата држава. Во време кога вниманието е фрагментирано, јубилејната ревија нѐ потсетува дека добриот филм останува моќна сила – да нѐ трогне, инспирира и обедини, вели Игор Иванов – Изи, претседател на ДФРМ.
Сите проекции се бесплатни.
Култура
„Физиогномски белешки/потиснати соништа“ – ликовна изложба во Галеријата Метаоја во Скопје

Вечерва, со почеток во 19 часот, во галеријата „Метаоја“ во Скопје, ќе биде прикажана ликовната изложба „Физиогномски белешки/потиснати соништа“.
Изложбата се состои од тресеттина ликовни дела изработени во Психијатриската болница во Демир Хисар и на неа учество ќе земат единаесет лица: уметникот Тони Попов, историчарката на уметност Јасмина Котевска и девет лица штитеници на Психијатриската болница од Демир Хисар.
„Физиогномски белешки/потиснати соништа“ се ликовни дела создадени од девет лица штитеници од Психијатриската болница во Демир Хисар за време на сликарските работилници во 2024 и во 2025 година предводени од ликовниот уметник Тони Попов. Сликарските работилници немаа цел само да создадат ликовни дела што ќе го збогатат творештвото на арт-брут уметноста во земјата, туку имаа и терапевтска функција. Станува збор за групни работилници во кои учесниците имаа можност да се запознаат, да ги разменат и искажат своите мисли и емотивни состојби, главно преку сликарството како примарна форма на комуникација. Резултатите се слики – визуелни дијалози со себе, интимни исповеди на потиснатите желби.
На изложбата ќе бидат прикажани слики што ликовно го обработуваат портретот како предмет на сликарско истражување и слики со архитектноски приказни.
Портретната уметност, покрај функцијата на претставување на физиономскиот лик на личноста што се портретира, во себе носи многу подлабоко значење и во суштина претставува визуелна претстава (физиогномска белешка) на карактерот и психолошко-емоционалните состојби на личноста, ликовно обликувајќи го невидливото во човекот.
Изложбата ќе биде отворена сè до 10 септември.
Култура
Концерт на музичари од поранешна Југославија во Филхармонијата

Во петок, 5 септември, во Камерната сала на Македонската филхармонија, публиката ќе има можност за прв пат во Скопје да го слушне No Borders Orchestra, ансамбл во кој свират најдобрите професионални музичари од поранешна Југославија.
Програмата ќе вклучува некои од најубавите дела некогаш напишани за гудачки оркестар: Adagietto од Малер, Verklärte Nacht од Шенберг и Metamorphosis од Штраус. Ова се дела кои, според уметничкиот директор Премил Петровиќ, претставуваат експлозија на страст собрана околу темите Љубов и Смрт.
Делата на овие тројца композитори се среќаваат и се одразуваат во делата на најважните помлади регионални композитори, меѓу кои е и една композиторка од Северна Македонија, кои го тематизираат нашето време на криза и неопходната потреба за трансформација на сите нас и на сите нивоа. Композиции од Нина Перовиќ (Црна Гора), Давор Бранимир Винце (Хрватска), Дарија Андовска (Северна Македонија) и Марко Никодијевиќ (Србија) беа напишани специјално за овој проект.
Социјалната мисија на овој ансамбл, во кој свират музичари од Западен Балкан, секогаш укажува и охрабрува позитивни општествени промени, соработка и толеранција, но исто така допира до луѓето и комуницира со публиката на иновативен и емотивен начин.