Култура
Почнува вториот „МакеДокс“
Второто издание на Фестивалот на креативен документарен филм „МакеДокс“ ќе се одржи од 17 до 24 јуни во Куршумли-ан, Детски театарски центар и Кинотека на Македонија.
Второто издание на Фестивалот на креативен документарен филм „МакеДокс“ ќе се одржи од 17 до 24 јуни во Куршумли-ан, Детски театарски центар и Кинотека на Македонија.Фестивалот кој минатата година ги донесе најзначајните наслови во светската креативна документаристика, годинава продолжува да се реализира со проширена мисија.„Вториот „МакеДокс“ е посиромашен во бројот на филмови, но е побогат со програми. Посодржаен, послоевит и постокмен. Помудар од лани. Во Кинотека и старата Скопска чаршија ќе пренесеме дел од животот во Камбоџа, Полска, Шведска, Кореја, Зимбабве, Словачка, Бразил, САД, Холандија, преку очите, душата и умот на 40 извонредни автори. Некои од нив ќе дојдат лично да ги споделат со нас своите приказни“.„Продолжуваме со нештата кои веруваме дека вредат: кино на отворено, патувачко кино, организирани посети на програмата за деца и млади, размена на искуства низ работилници и дружење“, – изјави Киријана А. Николоска, директорка на фестивалот „МакеДокс“.Програмата на „МакеДокс“ годинава ја сочинуваат вкупно 35 актуелни и повеќекратно наградувани креативни документарни филмови. Натпреварувачки се три програми: „Главна програма“, „Нови автори“ и „Програма за деца и млади“.Новост во програмата се тематската селекција „Еколошки документарни филмови“ и селекцијата од меѓународни „Кратки документарци“. Селектор на целата програма е Петра Селишкар.„Оваа година повеќе се насочивме на земјата каде што расте кромидот, кон неговите корени. Затоа ја приклучивме Еко-програмата. Но, не заборавивме на зелените врвови на кромидот кои ги претставуваат детските и филмовите за млади“.„Публиката ќе може да види филмови кои зборуваат за животот носен на плеќи од луѓе кои возат рикши, за суштината на преводот, за животот и последиците од употребата на хероин, за варшавското наци-гето, за сексуалната трансформација, за еден филмски жанр во Југославија кој што ја одржуваше во живот државата, за соколите и нивното значење во арапскиот свет, за љубов без граници на возраста, за луѓе во години чија амбиција не е да се пензионираат, за огромни нуклеарни контејнери кои ги праќаме да патуваат низ времето“, објасни Петра Селишкар, селектор на програмата на фестивалот.„Проекциите на филмовите повторно ќе се одвиваат под отвореното небо во Куршумли ан. Бидејќи со искуствата од минатата година заклучивме дека три документарни филма се премногу за една вечер годинава ќе се одржуваат по две проекции, во 21 и во 23 часот. Проекции ќе има и во Детскиот театарски центар во старата Скопска чаршија, со почеток во 17 и 19 часот, а веќе се во тек проекциите за деца и млади во Кинотеката на Македонија“, објасни Бранд Ферро, продуцент на „МакеДокс“.Новото фестивалско издание започна со организирани проекции за децата и средношколците од основните и средните училишта од Карпош и Центар. Во Кинотеката на Македонија од 30 мај до 3 јуни учениците претфестивалски ја искусуваат програмата наменета за нив.„Чест ми е што повторно присуствувам на зачетокот на фестивалот со сериозен габарит, со многу сериозен пристап и правен од исклучително вредна и креативна екипа. Мислам дека првото издание на фестивалот остави силен печат на културното милје во Македонија. Тој тренд во најмала рака треба да се задржи, но, знаејќи ги луѓето кои работат на организацијата на „МакеДокс“, сигурен сум дека годинашното издание ќе биде уште поуспешно“, нагласи Влатко Галевски, филмски критичар.Покрај филмските проекции, годинава се закажани повеќе придружни активности во програмата „МакеДокс плус“. Дел од нив се и трите работилници „Современиот документарец помеѓу реалноста и филмот“, „Критика на креативната документаристика“ и работилницата за видеоактивизам „Не мрази ги медиумите, стани медиум“.Минатогодишната идеја – „Патувачко кино“, ќе се организира и оваа година. Во август „МакеДокс“ повторно ќе патува со кино-караванот низ шест нови градови и села во Македонија./крај/макфакс/т.д.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Александар Николоски од денеска е во работна посета на Брисел
Заменик претседателот на Владата и министер за транспорт Александар Николоски од денеска е во работна посета на Брисел.
Во рамки на посетата Николоски ќе учествува на настанот “Прашања за проширување: Новата геополитичка, безбедносна и еконoмска граница на Европа” организирана од страна на “Пријатели на Европа” каде ќе има и свое обраќање. На панел дискусијата посветена на проширување на Европската Унија, покрај вицепремиерот Николоски, свое обраќање ќе имаат и Еди Рама, премиер на Албанија, Ана Брнабиќ претседател на Националното Собрание на Србија, Кристина Герасимов вицепремиер за европска интеграција на Молдавија и Герт Јан Купман, Генерален директор за источно соседство и проширување на Европската Комисија.
Николоски во петок ќе учествува на Министерскиот совет на Транспортната заедница. На состанокот на кој ќе претседава Комесарот за одржлив транспорт на Европската Комисија, Апостолис Цицикостас, ќе се разговара за напредокот на земјите од Западен Балкан во делот на транспортната политика и реализација на инфраструктурни проекти.
На министерскиот совет, вицепремиерот Николоски ќе говори за транспортните политики на Македонија, напредокот и реализација на проектите на европските транспортни Коридор 8 и 10 и 10 -д, како и за мерките и активностите за олеснување на трговијата и транспортот во земјите од Западен Балкан.
На министерскиот совет ќе присуствуваат министри за транспорт и владини претставници од Србија, Црна Гора, Албанија, Косово, Бугарија, Словенија, од Кипар, Романија, Ирска и од други европски земји.
Исто така предвидени се и значајни средби со претставници од Европската Комисија.
Култура
Со два филма на репертоарот вечерва почнува 24. „Синедејс“
Со добитникот на Златаната палма на Канскиот фестивал „Тоа беше само несреќа“ во режија на Џафар Панахи и биографискиот документарец „Човек лавина“ за Драгољуб Ѓуриќиќ, првиот тапанар на Леб и сол во режија на Слободанка Радун, вечерва се отвара 24. Фестивал на европски филм „Синедејс“.
„Многу вешто го создадовме ова издание на фестивалот, кое ќе нé однесе на платно пред врвот на европската кинематографија, пред најновите и наградувани филмови со кои Скопје ќе дише следниве денови. Возбудени сме затоа што отвораме со два феноменални филма, кои го најавуваат програмскиот ракурс на фестивалот“ – вели Маргарита Арсова програмски координатор на „Синедејс“.
Киното Фросина е резервирано за филмскиот мајстор Џафар Панахи, кој со „Тоа беше само несреќа“ создава длабоко човечки морален трилер, каде што високата напнатост се испреплетува со ненадејни напливи на хумор и содржајни, напати болни, прашања за прогонство и одмазда. Феноменален филм кој филм што е снимен тајно, ги одразува неговите искуства во затвор и неговите искуства со државната репресијa. Филмот е избран како француски кандидат за наградата Оскар во 2026 година во категоријата Најдобар меѓународен долгометражен филм.
А во Салата 25 мај ќе се прикаже филмот „Човек лавина“ на Слободанка Радун. Филм-портрет чие што прикажување пред скопската публика носи особена возбуда, бидејќи тапанарот Ѓуриќиќ, дел од својот живот го дава токму на оваа музика и народ.
„Скопје е важен град во животот на Драгољуб Џуричиќ и затоа и се радувам на македонската, скопската публика. Со филмот сакав да ја прикажам комплексната слика за Драгољуб Џуричиќ, музичар со необична кариера од една страна и човек со негов систем на вредности, карактер и енергија. Се трудев да избегнам негова митологизација и да го насочам филмот кон емоции, а не патетика. На таа линија беа и сите соговорници со кој Драгољуб соработувал како Здравко Чолиќ, Влатко Стефановски, Рамбо Амадеус, Дејан Цукиќ, Лав Братуша, Никола Чутурило и многу други – вели Слободанка Радун, режисерка на филмот „Човек лавина“.
Под слоганот „Се гледаме од другата страна“ од 3 до 10 декември се случува 24. „Синедејс“.
Фестивалот ќе се случува во просториите на МКЦ, во кино Фросина и Дансинг салата 25 мај.
Билетите за овогодишното издание ќе бидат по цена од 200 денари, за сите филмови, а може да се купат онлајн, преку bileti.mkc.mk, како и на самиот влез на МКЦ.
Фестивалот во најголем дел е поддржан од Агенцијата за филм на РСМ. Останати финансиски покровители се Градот Скопје, Делегацијата на ЕУ преку програмата за поддршка на европски филмски фестивали како и мрежата Лајвјуроп.
Култура
Француска експлозија на овации за „Дон Кихот во Скопје“ во срцето на Париз
Француската премиера на делото „Дон Кихот во Скопје“ од Дијана Имери Илкоска и Дино Имери, изведена на 30 ноември во волшебната париска црква „Petite Etoile“, беше дочекана со бурни овации и ентузијазам што ретко се гледа на концертна сцена. Публиката, видливо воодушевена од моќната интерпретација и од уникатноста на делото, не престануваше да ги враќа музичарите на сцената со силни и долги аплаузи.
Ова исклучително музичко дело, кое македонската публика го слушна за првпат во октомври во фоајето на Националната опера и балет со Камерниот оркестар „ID“, отпатува во Париз за својата прва меѓународна турнеја. Таму, беше изведено од престижниот француски ансамбл „Хефестус“, под диригентската палка на Дијана Имери Илкоска, со Дино Имери како пијано-солист и Бојан Илкоски како концерт-мајстор. Покрај македонската премиера, концертот во Париз беше и промоција на најновите трендови во современата музика, дополнета со дела од француски, канадски и италијански композитори.

За овој голем меѓународен момент, ко-авторката и диригентка Дијана Имери Илкоска изјави: „Да се добие покана за настап со ансамбл како ‘Хефестус’, составен од врвни музичари, е огромно признание – и за изведувач и за композитор. Дополнителната возбуда ја донесе и самата атмосфера на Париз. Кога нашиот 7/8 ритам од финалето на првиот став прозвучи меѓу делата на француските автори, ме преплави силна емоција, а публиката веднаш ја препозна – и ни возврати со громогласни аплаузи.“
Ко-авторот и пијанист Дино Имери додава дека концертот за него носи и длабоко лично значење: „Создавањето и приемот на ‘Дон Кихот во Скопје’ уште еднаш ми ја потврдија универзалноста на борбата против трите ветерници – неправдата, лицемерието и рамнодушноста. Убаво е кога ја слушаш својата музика во рацете на музичари како ‘Хефестус’, посветени на новосоздадена музика. Емоцијата беше уште посилна затоа што го делев овој момент со Дијана на подиумот, со Бојан Илкоски како концерт-мајстор и со флејтистката Богдана Бушевска – вистински амбасадор на македонската култура во Париз.“
Делото „Дон Кихот во Скопје“, напишано по нарачка на Шпанската амбасада по повод Националниот ден на Шпанија, ја прераскажува борбата на славниот Сервантесов херој против трите современи „ветерници“ – Неправдата, Лицемерието и Рамнодушноста. Во приказната на авторката Тина Иванова, Дон Кихот доаѓа во Скопје, победува и ни остава порака: да ги слушнеме фанфарите не на победата, туку на човечкото достоинство.

Музички, делото претставува редок спој на шпански и македонски фолклор, обликуван во современ симфониски јазик преку инвентивна оркестрација, ритмички пресврти и препознатлива мелодска експресија.
Учеството на Дијана Имери Илкоска и Дино Имери во Париз беше овозможено со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Македонскиот „Дон Кихот“ го освои Париз. Ова е само почеток на неговото патување низ светот.

