Култура
Писателот Мишел Уелебек од третпат ја доби наградата Гонкур
Најпрестижната книжевна награда во Франција – Гонкур за 2010 г. во понеделник му е доделена на писателот Мишел Уелебек (Michel Houellebecq) за неговиот роман „Картата и територијата“ пишуваат француските медиуми
Членовите на „Академијата Гонкур“, традиционално се собраа во парискиот ресторан „Друан“ избирајќи го годинешниов лауреат во еден круг, притоа донесувајќи ја својата одлука за рекордно брзо време од 1 минута 29 секунди, пренесува AFP.Романот „Картата и територијата“ (La Carte et le Territoire) ја раскажува животната приказна на уметникот Жед Мартен. Инаку Мартен се сретна во Ирска лично со Уелебек барајќи да напише еден каталог за изложба.Уелебек во романот воведува неколку автентични ликови, вклучувајќи го и францускиот писател Фредерик Бегбедер, опишувајќи ја париската гламурозна толпа. Самиот писател во романот умира со ужасна смрт, претходно напишувајќи ги деталите од сопствениот погреб на Монпарнаските гробишта во Париз.Издавачката куќа Flammarion соопшти дека продала повеќе од 170 илјади примероци од романот. Но по добивањето на наградата Гонкур, се очекува продажбата на делото да биде двојно, па дури и тројно зголемена.Уелебек беше номинирана за наградата Гонкур и во 1998 г. за романот „Основните честички” (Les Particules elementaires) и во 2005 г. со неговиот роман „Можноста на еден остров” (La Possibilite d’une ile), но тогаш наградите жирито ги додели на други кандидати.На гласањето во понеделник два гласа од девет добил романот на Виржини Депант (Virginie Despentes) „Апокалипса бејбе“ (Apocalypse bеbе) на издавачот Grasset. Станува збор за приказната на 15-годишна нимфоманка и зависник од дрога, која бега од своите родители.Неа и конкурираше Матијас Енар (Mathias Enard) со романот „Раскажи им за битките, кралевите и слоновите“ (Parle-leur de batailles, de rois et d’еlеphants) на издавачот Actes Sud. Книгата на Енар ја раскажува приказната за имагинарно патување на Микеланџело во Цариград во мај 1506 г., каде што бил поканет од султанот за изградба на мост преку Босфорот.Еден од финалистите беше и Меилис де Каренгал (Maylis de Kerangal) со романот „Раѓањето на мостот“ (Naissance d’un Pont) на издавачот Verticales. Минатата седмица овој роман веќе ја освои престижната литературан награда Медичи. Тој зборува за изградба на висечки мост во имагинарниот град Кока во Калифорнија.Инаку премијата за наградара Гонкур е симболична – изнесува само 10 евра, но таа на лауреатото му отвора големи можности, не само за слава и признанија, туки гарантира и високи тиражи.Меѓу добитниците на оваа награда се многу славни книжевници, Марсел Пруст (1919), Морис Дрјуон (1948), Симон де Бовуар (1954). Романот на Депант, пак, доби една друга престижна книжевна награда во Франција – наградата Ренодо. За оваа награда, којашто се доделува повеќе од 80 години, не следува никаква премија. Во книжевните средини таа се прима како одговор на пристрасноста на жирито што ја доделува наградата Гонкур. Нејзини добитници низ историјата се Марсел Ајиме, Луј Фердинанд Селин, Луј Арагон и Мишел Бјутор.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Факултетот за музичка уметност го најави годишниот концерт „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“
Факултетот за музичка уметност – Скопје го најави годишниот концерт насловен „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“, кој ќе се одржи во петок, 5 декември, со почеток во 20:00 часот во Големата концертна сала на Македонската филхармонија. Настанот е дел од одбележувањето на 59-годишнината од постоењето на институцијата.
ФМУ – Скопје истакнува дека како алма матер на голем број уметници од земјата и регионот, останува централниот столб на музичкото и балетското образование, создавајќи генерации изведувачи, педагози и творци кои го обликуваат уметничкиот живот во Македонија.
На концертната програма ќе настапат Симфонискиот оркестар на ФМУ, Мешаниот хор „Драган Шуплевски“, Камерниот гудачки оркестар „ФМУ Солисти“, Оркестарот од народни инструменти со солисти, студенти од Катедрата за балетска педагогија, од Катедрата за џез и популарна музика, како и дувачкиот ансамбл на ФМУ, под водство на проф. м-р Цанев, проф. м-р Татарчевски и доц. м-р Спироски.
Публиката ќе има можност да слушне дела од Пурсел, Сен-Санс, Прокофјев, Тиле/Вајс, Коен, Сусато, Горецки, Гершвин, македонска традиционална музика, како и нови композиции од студентите А. Голчева и М. Цветановска.
Влезот на настанот е слободен.
Култура
Сè што ни е заедничко“ – во МСУ изложба што го иницира прашањето „Дали навистина го дишеме истиот воздух?“
Сè што ни е заедничко (Институција во дишење) – нова изложба во МСУ-Скопје од 27 ноември
Во Музејот на современата уметност – Скопје на 27 ноември 2025 година, со почеток во 20 часот, ќе биде отворена изложбата „Сè што ни е заедничко (Институција во дишење)“, кураторски проект на Мира Гаќина и Јованка Попова.
Во изложбата учествуваат Forensic Architecture, Денис Фереира да Силва и Арџуна Неуман, Дурмиш Ќазим, Џумана Мана, Зорица Зафировска и Палестинскиот музеј.
Проектот тргнува од прашањето дали навистина го дишеме истиот воздух. Изложбата го поставува воздухот како ресурс што формално го делиме, но не и еднакво, укажувајќи на токсичните атмосфери – буквални и политички – и на позицијата на маргинализираните заедници.
Инспирирана од концептот на Фанон за „борбено дишење“, поставката ги истражува уметничките практики што откриваат колонијални, империјални и капиталистички структури впишани во воздухот што го дишеме. Авторите визуелизираат токсични облаци, архиви на насилство и невидливи атмосфери што влијаат врз секојдневието.
Паралелно со изложбата, која ќе трае до крајот на февруари, ќе се одржат јавни програми. Во рамките на проектот „Институционални градини“ на Зорица Зафировска ќе има детски работилници за садење и изработка на семенски топчиња, активности за чистење и обновување на просторот околу МСУ, поставување компостна кутија и прикажување едукативни видеа.
Со оваа поставка МСУ-Скопје се претставува како „институција во дишење“ – отворена, инклузивна и ориентирана кон заедницата, со повик за заедничко размислување и акција. Визуелниот идентитет на проектот е дело на Албана Бектеши.
Култура
Промоција на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска
Во среда, 3 декември, со почеток од 19:00 часот во „Јавна соба“, Скопје, ќе се одржи промоцијата на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска, посветена на најпознатата и најуспешна македонска кореографка за современ танц ‒ Рисима Рисимкин. Изданието е на „ПНВ Публикации“ и објавено е со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Монографијата низ разговор со Јасна Франговска и Рисима Рисимкин ќе ја претстави Јулијана Величковска, главен и одговорен уредник на „ПНВ Публикации“.
Во ова обемно и луксузно издание, на 180 страници, опфатени се сите значајни аспекти од 45-годишната кариера на Рисима Рисимкин ‒ од самите почетоци како балерина, со сите предизвици со кои се соочувала, до големите успеси што ја дефинираа како истакната кореографка од областа на современиот танц, којашто со нејзината едукациска работа зад себе остава нови генерации танчари и кореографи. Рисима Рисимкин е клучна фигура во македонската култура, а нејзиниот труд годинава беше крунисан и со високото признание ‒ Витез на францускиот ред на уметностите и книжевностите што го доделува државата Франција.
Покрај извонредно питкото писмо на Франговска, што на многу топол и непосреден начин го доближува животниот и професионалниот пат на Рисимкин, извадоците од позначајните рецензии за нејзините дела и обраќањата до читателот од самата Рисима, изданието е збогатено и со неверојатни фотографии од личната архива на Рисимкин и од архивата на „Интерарт културниот центар“, чиишто автори се: Андреј Гиновски, Драган Перковски, Сашо Димоски, Сердар Ајдин, Aнтонио Пиштолов, Ивана Тасев, Олга Ибатулина, Зоран Велјаноски ‒ Летра, Емил Петров и Борис Грдановски.
„Би ја опишала како македонската Пина Бауш, потпрена на белиот балет, којашто во еден момент посакува да излезе од таа рамка и да оди во слободата на движењето…“, ќе изјави Мирјана Радочевиќ за „Политика“, Белград во 2003 г.

