Култура
Почнаа 47-те Рацинови средби
По 47-ми пат се чествува великанот и основоположникот на современата македонска литература Коста Солев Рацин. Во четврток навечер Рациновите средби свеченио ги отвори градоначалникот на Велес, Горан Петров
„И покрај овие 47 години чествување на Рациновата мисла, Рациновото битие, недостигаат многу нешта што името и творештвото на Коста Солев Рацин треба да го издигнат онаму каде што припаѓа-на педесталот на свестката мисла, поезија и литература. Велес секогаш ќе биде посветен на негувањето на непроценливото богатство на човекот – надчовек кој умееше својот народ да го сака со чиста љубов и предаденост, рече Петров.Рацин не го направи изборот. Тој беше избран, а на избраните никогаш не им е лесно. Тој со самото раѓање, а можеби дури и пред тоа беше предодреден да тргне во пресрет на судбината и песната. Ова се само дел од зборовите што поетот Ефтим Клетников ги упати пред присутните во салата Бели Мугри во традиционалната Беседа за Рацин. „Неговата лична болка беше до срцевината на коските и до дното на душата, истовремено е и колективна болка. Тој индивидуално ја боледуваше вистинската болка на своето столчено племе. Но уште повеќе од тоа ја боледуваше и болката на целокупното понижено човештво, на оној негов „на трудот црн народ“ причестен само со лебот и виното на презрението и страданието“, рече Клетников.Почит на Рацин му одадоа и неговите наследници поети домашни и странски. Со силни емоции и воздишки прочитаа стихови од своите дела.Споменот за Рацин продолжува и вечерва ког ќе бидат доделени Рациновата награда за прозно дело и Почесното Рациново признание. Коста Солев Рацин, неприкосновено име, космополит, поет на минатото сегашноста и иднината. Човекот што е всаден длабоко во секој велешанец, кој каде и да оди по белиот свет со себе го носи неговото наследство. А тоа изѕидано без тули, без камен, овенчано со зборот е најголемиот аманет на македонскиот народ, како препознатлив трагач по вистината и правдољубието на Балканот. Наместо со пушка со перо војувал и со стихови ги насликал македонските патила. Но најмногу од се се борел против неподносливата неправда врз својот народ. Преку Велес, неговиот роден град, светот денес по 47-ми пат го чествува неговото име.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
MUSICAL – десетта јубилејна инклузивна танцова претстава
„Dancers United“ оваа година одбележува 10 години од инклузивните танцови претстави каде сите танчари на танцовото студио ја слават различноста преку танц, музика и уметност.
Десеттата јубилејна инклузивна танцова претстава „MUSICAL“ по сценарио и режија на Сара Кочан ќе се одржи на 3 Декември – Светскиот ден на лицата со попреченост во Македонскиот Народен Театар со почеток од 19:00 часот.
Во танцовата претстава „MUSICAL“ ќе учествуваат повеќе од 200 танчари од различна возраст кои со своите танцови перформанси уште еднаш ќе покажат и докажат дека танцот е универзален јазик кој ги обединува сите без оглед на полот, возраста, можностите и способностите.
Инклузивната претстава е поддржана од Комерцијална Банка и е дел од програмата на Министерството за култура и туризам за поддршка на проекти од национален интерес.
Култура
Изложба на Клелија Живковиќ – „Не си одам дома“
Изложбата „Не си одам дома“ на младата уметница Клелија Живковиќ ќе се одржи на 3 декември во националната галерија „Мала станица“, со почеток во 20 часот.
Изложбата, којашто ќе биде отворена до 14 декември, е дел од наградата „ДЕНЕС“, која ја организира „Факултет за работи што не се учат“ (ФРУ). Содржи дела создадени во периодот од 2023 – 2024 година.
– Тишината во темнината е поинаква од тишината на денот. Кога ќе стивне денот, шепотот најјасно се слуша. Изговореното и премолченото женско знаење. Молитвите и баењето долги колку еден здив. Насилството од кое се штитиме една со друга. Насилството што си го нанесуваме една на друга. Ужасот што го обзема односот кој некогаш бил безбеден. Она што не си дозволуваме да го именуваме, а кое клокоти во нашите клетки и не дозволува да биде занемарено. Угнетувањето на нашата планета и на нашите тела се истата приказна. Расткајувањето на светот што умира може да се случи само со љубов и грижа. Оваа изложба е мојот пренос од меѓусветот. Од несветот. Од разсветот. Ја сочинуваат неуредноста на оживувањето, блуењето на насилството, живоста на оплакувањето, еротичноста на распаѓањето. Му ја посветувам на мојот вресок – вели авторката Живковиќ.
Клелија Живковиќ, родена во 1989 година, е трансдисциплинарна уметница од Скопје. Таа е формално образована во неколку дизајн-дисциплини, а нејзината работа е теоретски, материјален и искуствен увид во границите, физичките, психолошките, емотивните и духовните бариери што ги создаваме за да се спознаеме себеси како битија што зафаќаат простор и кои ни овозможуваат површина за контакт со опкружувањето.
Во 2021 година, студиото „Приватен принт“ ја издаде нејзината прва уметничка книга „Prototyping tenderness: a personal log of a dying world”, каде се одржа и нејзината прва самостојна изложба со истото име.
Таа ја доби наградата „Ладислав Баришиќ“ од АИКА Македонија за нејзиното предлог-истражување „Дизајн за оживување“ во 2022 година, а во 2023 година ја доби наградата „ДЕНЕС“ за млади визуелни уметници. Има учествувано на неколку групни изложби во Северна Македонија и меѓународно, вклучувајќи го Биеналето за Западен Балкан во Јанина, „Под земја полесно се дише“ во Скопје, Биеналето на млади уметници и „Настан од една нишка: Глобални наративи во текстил“ во Музејот на современата уметност – Скопје.
Култура
Мултимедијален проект „Мечтаење помеѓу празното и празнината“ на Билјана Петровска и Марина Цветановска
Денеска, со почеток од 18:30 часот, во галеријата на Македонскиот културно-информативен центар во Софија ќе се одржи мултимедијалниот проект „Мечтаење помеѓу празното и празнината“ – солистички концерт на авторска музика на Билјана Петровска (соло пијано) и сценска визуелна инсталација на Марина Цветановска-Мартиновска.
За проектот:
Потребата да се дополнуваат музиката и визуелното во просторот е карактеристика на наведените уметнички во претходните уметнички настапи, од каде и произлегува оваа идеја. При тоа наоѓајќи ја заедничката фреквенција преку современ пристап и обработка на заедничка тема мечтаењето, желбите и потребите на луѓето во секојдневието. Всушност создавајќи ги своите форми за сценската инсталација, Марина ги работи под инспирација на музиката на Билјана Петровска.
Музиката на албумот на Билјана е инспирирана од мелодии и мотиви фолклорни песни, од она за кое се претпоставува сите го имаме запишано во нашиот код. Самиот стил на компонирање, амбиентален и медитативен донесува моменти во кои се чувствува инспирацијата од уметничките композиции и форми на Марина.
Современата релаксирачка и амбиентална музика на Билјана Петровска уште повеќе го оформува невидливото, исполнувајќи го празниот волумен со изведба на пијано звуци во современиот стил. Во целина, композициите создадени во умерено темпо, со мелодиски линии и хармонски подлоги со музикална, концептуална структура и позадина, поседуваат приемчивост и слушливост. Употребата на мелодијата и изедначените ритмизации во хармонската основа во нив, остваруваат наизменично прелевање на тонски бои со изразена суптилност. Нивното преплетување и дијалог во разните гласови и регистри, вообичаениот вовед, наместа вметнатите разработки на тематските мотиви во композициите, доведуваат до создавање на чувствено-контемплативни и медитативни расположенија, ја дополнуваат креацијата на Марина Цветаноска – Мартиновска и создаваат чувство на исполнетост, релаксираност и современо естетско визуелно и музичко оплеменување на просторот и доживување кај реципиентите.
Програма
Самовила (Fairy) оп. А
Сон ( dream ) оп. A
Исчекување (Anticipation) оп. A
Носталија (Nostalgy) оп. Ц
Вечно твоја (Forever yours) оп. A
Сеќавање (Memory) op. 1
Молк (Silence) оп.A
Единаесеттиот час (Тhe eleventh hour) – Никола Стојковски, аранжман за пијано Билјана Петровска
Мечтаење (Daydreaming) оп. A
Жед (Thirst) оп. A