Економија
Целите на монетарната политика во 2012 г. успешно остварени

Водењето на монетарната политика во текот на 2012 година беше соодветно, а поставените цели беа успешно остварени. Вкупната просечна годишна инфлација во 2012 година од 3,3% претставува инфлациска динамика којашто е прифатлива и е во контролирани рамки.
Ова во четвртокот го констатираше Советот на Народната банка на Република Македонија кој го усвои Годишниот извештај за 2012 година и Извештајот за банкарскиот систем на Република Македонија во 2012.Амбиентот за спроведување на домашната монетарна политика беше релативно поволен од монетарен аспект, но со изразени ризици, коишто беа поврзани со можното влошување на надворешното окружување, се вели во заклучокот. Сепак, во текот на 2012 година, движењата во домашната економија и проекциите за наредниот период укажаа на простор за олабавување на монетарните услови.Олабавувањето на монетарната политика беше направено во првата половина од годината, што меѓу другото придонесе и за ослободување дополнителна ликвидност во системот. Мерките имаа за цел да обезбедат стимул за поголемо раздвижување на кредитниот пазар и поддршка на слабата економска активност, во услови на одржување на девизните резерви на адекватно ниво, постојано висока склоност на субјектите за располагање со домашна валута и стабилна инфлација. Слабото темпо на закрепнување на домашната економија се одрази и во надворешната позиција на економијата, предизвикувајќи умерено влошување на дефицитот во тековната сметка којшто изнесуваше 3,9% од БДП, при мало влошување на трговскиот дефицит и натамошен раст на приватните трансфери, во услови на висока доверба во домашната валута. И покрај скромните нето-приливи преку странските директни инвестиции, во услови на одливи на капитал кон матичните компании, надворешното задолжување, девизните приливи на пензиските фондови, како и намалувањето на нето девизната позиција на домашните банки обезбедија финансирање на тековната сметка, но и дополнителен раст на девизните резерви. На крајот на годината, девизните резерви изнесуваат 2.193 милиони евра и се уште се околу адекватното ниво. Во вакви услови, а при постојан нето-откуп на девизи и раст на девизните резерви над очекувањата, на почетокот на 2013 година, Народната банка донесе одлука за дополнително намалување на основната каматна стапка. Истовремено, на почетокот на годината стапија на сила и измените кај задолжителната резерва, коишто се однесуваат на дополнително монетарно олабавување, но пред се целно и насочено кон сектори што ја намалуваат надворешната ранливост на економијата.Во Извештајот за банкарскиот систем на Република Македонија во 2012 е укажано на истите предизвици содржани во Годишниот извештај. Утврдено е дека економските услови во земјата и надвор од неа не беа поволно опкружување за вршење на банкарските активности. Економските услови во земјата главно беа под влијание на растечките ризици со кои се соочуваше реалниот сектор. Слабата побарувачка за стоките и услугите на корпорациите во традиционалните сектори, заедно со капиталните одливи што ги извршија дел од домашните компании со странски капитал, придонесоа за големата претпазливост на деловните банки при кредитирањето. Најзначаен позитивен развој во 2012 година беше зголемената склоност на клиентите на банките за чување на своите средства во домашна валута, што овозможи подобрување на валутната структура на депозитите. Како резултат на промените, почнувајќи од јуни 2012 година денарските депозити ја презедоа главната позиција во валутната структура на депозитите на нефинансиските субјекти. Најзначаен предизвик во 2012 година беше растот на нефункционалните кредити како последица на неповолното опкружување, како и на ослабнатата кредитоспособност на корпоративниот сектор. Сепак, целосната покриеност на нефункционалните кредити со вкупната издвоена исправка на вредноста го покрива ризикот за намалување на сопствените средства на банките, при хипотетичка целосна ненаплатливост на овие кредити. Останатите ризици, пред се валутниот ризик и ризикот од промена на каматните стапки во портфолиото на банкарските активности, се се уште на ниско ниво. Банкарскиот систем во 2012 година и натаму е солвентен, мерено преку основната мерка за солвентноста, стапката на адекватност на капиталот, којашто изнесува 17,1% и е повисока за повеќе од двојно од законскиот минимум од 8%. Проекциите на Народната банка упатуваат на умерено забрзување на растот на кредитите во 2013 и 2014 година, поттикнати од очекувањата за зајакнување на глобалната економија, како и на промените на монетарната политика на Народната банка. Воедно, во текот на 2013 и 2014 година, се очекува и натамошно зајакнување на капиталната база на деловните банки, а со тоа и на солвентноста, главно заради макропрудентните регулаторни мерки преземени од Народната банка./крај/
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Славески со претставници на членките на МБА: во фокусот предлозите за намалување на трошоците што ги сносат граѓаните и компаниите при користење на платежните услуги

Во просториите на Македонската банкарска асоцијација се одржа работна средба помеѓу гувернерот на Народната банка, Трајко Славески, и претставници на членките на Асоцијацијата. На состанокот, гувернерот ги претстави ставовите и предлозите на централната банка во насока на намалување на трошоците што ги сносат граѓаните и компаниите при користење на платежните услуги.
Во своето обраќање, гувернерот истакна дека целта на иницијативата е провизиите да се постават на ниво кое ќе биде одржливо за банките, но истовремено да бидат фер и прифатливи за корисниците. При тоа Народната банка е подготвена да го направи првиот чекор во оваа насока со намалување на надоместоците што ги плаќаат банките за користење на услугите во МИПС. Истовремено очекуваат банките во најкус можен рок да ја ревидираат висината на надоместоците за извршување на плаќањата за граѓаните и компаниите и да ги постават на разумно ниво, односно: намалување на надоместоците за одржување на платежни сметки за правни лица, со акцент на олеснување на товарот врз малите и средни компании; укинување на надоместоците за користење електронско и мобилно банкарство; укинување на надоместоците за плаќања со платен налог во рамки на иста банка; намалување на надоместоците за меѓубанкарски плаќања во денари преку платните системи КИБС и МИПС; поедноставување и намалување на трошоците за подигнување готовина на банкомати на други банки и намалување на надоместоците што банките ги наплатуваат од трговците за прифаќање картички.
Во рамки на средбата претседателката на Македонската банкарска асоцијација, Маја Стевкова Штериева, изрази благодарност до гувернерот Трајко Славески за изнесеното обраќање и ги сподели ставовите на Асоцијацијата по однос на предлозите за намалување на надоместоците за платежни услуги.
Во своето излагање таа потенцираше дека цените на банкарските услуги се определуваат индивидуално од страна на секоја банка, преку органите на управување, и дека Македонската банкарска асоцијација, од своето основање до денес, никогаш не дискутирала за цените на производите или услугите како заедничка тема. „Во иднина, ќе продолжиме да дискутираме за можните насоки на дејствување, но одлуките за цените остануваат во надлежност на секоја банка поединечно“, истакна таа.
Воедно, посочи дека е важно да се согледа контекстот на податоците што се објавуваат во јавноста, особено во однос на учеството на надоместоците во приходите на банките. Таа додаде дека банкарскиот сектор е меѓу најтранспарентните во земјата, обврзан да објавува точни и детални информации согласно регулативата, што не е случај со голем дел од другите сектори во економијата. „Кога правиме споредби, мора да имаме предвид дека банкарскиот сектор функционира на високо ниво на транспарентност, додека кај многу други сектори тоа не е така – податоците често се нецелосни или неточни“, нагласи Стевкова Штериева.
Во однос на евентуалното намалување на одредени надоместоци, таа посочи дека станува збор за сложен процес кој бара внимателна анализа на трошоците, особено имајќи ги предвид значајните расходи што банките ги имаат, како во делот на ИТ, така и за услугите поврзани со меѓународни провајдери во областа на картичниот бизнис. „Затоа се залагаме колку што е можно повеќе услуги да се развиваат со сопствени ресурси во Македонија, што би придонело за намалување на трошоците и овозможување поповолни услови за клиентите“, додаде таа.
Како еден од потенцијалите за намалување на трошоците, беше посочено и најавеното намалување на надоместокот за користење на МИПС-системот, што би можело да се транспонира во пониски трошоци за клиентите во иднина.
Македонската банкарска асоцијација останува отворена за соработка и ќе делува во насока на унапредување на платежните услуги, вклучително и преку разгледување на предлозите и иницијативите изнесени од страна на гувернерот.
Економија
Собранието даде зелено светло за укинување на царините за стока од САД

Собранието го усвои Законот за изменување и дополнување на Законот за царински тарифи. Со изгласувањето на овие измени, Собранието даде зелено светло на планот на Владата за намалување на царинските давачки за голем број суровини и репроматеријали кои се клучни за домашната индустрија и енергетскиот сектор. Со предлогот се предвидува намалување до 50% на царинските стапки кои важат во ЕУ и се укинуваат царините за увоз на стоки со потекло од САД, изјави Љупчо Пренџов, пратеник од Пратеничката група на ВМРО-ДПМНЕ и коалицијата „Твоја Македонија“.
Според него, овие мерки ќе имаат повеќеслојно позитивно влијание: намалени трошоци за производство, подобрена конкурентност на домашните компании на странските пазари и поттикнување на нови инвестиции и отворање нови работни места.
Како што рече, укинувањето на царините за стоки со потекло од Соединетите Американски Држави не е само трговска, туку и стратешка и дипломатска одлука – сигнал за нашата зголемена подготвеност за продлабочена економска соработка со стратешките партнери и поддршка за слободната и фер трговија.
„Со оваа законска измена македонските компании ќе бидат поконкурентни, цените на производството ќе се намалат, извозот ќе се зголеми, што директно ќе се одрази врз растот на националната економија“, рече Пренџов.
Економија
Николоски на средба со 11 најголеми компании во Франција

Македонија ги има наjдобрите услови за инвестирање, имаме развојни планови за подобрување на железничката и патната мрежа на европските коридори а локациски има стратешка позиција која има големи компаративни предности пред другите земји во регионот, потенцираше вицепремиерот Александар Николоски на средбата во Париз со најголемите 11 компании во Франција.
Во своето излагање пред присутните, тој ги презентираше транспoртните политики на Македонија преку инвестициските планови за изградба и унапредување на железничката мрежа, особено изградбата на брза пруга на коридор 10. Притоа вицепремиерот Николоски потенцира дека унапредување на брзината на овој коридор е особено значајно за певтин и побрз карго транспорт за Централна Европа.
Исто така беа презентирани плановите и проектитe за унапредување на патната мрежа на европските коридори како и можностите за развој на авиосообраќајот.
Вицепремиерот Николоски на средбата истакана дека Македонија е влезена во силен инвестициски циклус од неколку милијарди евра во целокупна модернизација на земјата, со што се отвораат големи можности за соработка со компании од Франција. Условите за инвестирање, дополни вицепремиерот Николоски се меѓу најконкуретните во регионот, со што Владата нуди услови и силна поддршка за нови странски инвестиции.
На средбата беше презентирана и француската политика во делот на развој модернизација, управување и безбедност во железничкиот сообраќај на Франција од каде се пренесоа нови искуства и знаења.
Претходно, вицепремиеорт се сретна и со Магали Сезана, шеф при Генералната дирекција за трезор во Министерството за економија и финансии каде се разговараше за подобрување на економската и трговска соработка меѓу двете земји.
Работната посета и средбите на вицепремиерот Николоски со владини претставници на Франција продолжуваат и во текот на утрешниот ден.