Култура
Избор на највпечатливите културни настани во 2009
Годинава културата беше репрезентативна и на светско ниво застапена во сите жанрови, но според интересот на македонската културна и поширока јавност и според меѓународната репутација, доминираа гостувањата на светски музички легенди
Годинава културата беше репрезентативна и на светско ниво застапена во сите жанрови, но според интересот на македонската културна и поширока јавност и според меѓународната репутација, доминираа гостувањата на светски музички легенди: Енио Мориконе, Карлос Сантана, Пети Смит, ZZ Top со солистички концерти но и на Џулиет Луис, Guano apes, Elemental, Hladno pivo, Moonspel на Бум Таксират Фестивалот ја одушевија публиката.
За одбележување во 2009 г. од домашната културна сцена е извонредно плодната година на актерот Никола Ристановски. Десетте награди освоени во странство за неговата улога во претставата „Дервишот и смртта“ на Белградско народно позориште го вбројуваат во редот на најуспешните поединци во областа на културата во 2009-та.
Спотот за Милчо Манчевски „Македонија вечна“, по првичните обвинувања за плагијаторство, беше награден на повеќе светски фестивали.
За жал, Македонија годинава го загуби доајенот на македонската литература, еден од основоположниците на македонската книжевност, меѓу основачите на Радио Скопје…., Коле Чашуле кој почина на 88-годишна возраст во Скопје.
Јануари 2009:
Промовирана e едицијата „130 тома македонска книжевност“ во МАНУ.
Романот на Гоце Смилевски „Разговор со Спиноза“ е меѓу деветте најдобри прозни дела преведени во Србија.
Февруари 2009:
Лабина Митевска е избрана за директор на фестивалот на филмска камера „Браќа Манаки“, по што фестивалот си го врати стариот сјај .
Наградата „Петре Прличко“ му е доделена на актерот Петар Мирчевски.
Изложба на фотографии на фоторепортерот Марко Георгиев во галеријата Мала Станица на која присуствуваа околу 2500посетители.
Март 2009:
Македонскиот народен театар прв пат ја додели наградата „АМФИ“ на актерот Александар Микиќ.
Април 2009:
Најпознатиот пијанист Ричард Клајдерман одржа спектакуларен концерт во Метрополис Арената во Скопје во своето прво гостување во Македонија.
Поставена е изложба на животот и делото на Чарлс Дарвин во просториите на Природонаучниот музеј во Скопје по повод 200 години од враќањето на Дарвин и 150 години од излегување на неговото дело „Потеклото на видовите“.
Мај 2009 година:
Изложба од 94 праисториски фигури од Македонија под името „Праисториски дами“ се претставени во Подгорица.
Концерт на македонскиот виртуоз на пијано Симон Трпчески и прво гостување на театарот Бољшој во Метрополис Арената во Скопје.
Никола Ристановски ја освои наградата за најдобра театарска улога за претставата „Дервишот и смртта“ на фестивалот Јоакимфест“ во Крагуевац.
Јуни 2009 година:
Со операта „Плаштот“ од Џакомо Пучини е отворено јубилејното 30-то издание на Скопско лето“.
Спотот на Манчевски „Македонија вечна“ е прогласен за најдобар туристички спот во Плок, Полска.
Режисерот Александар Поповски ја доби наградата за најдобра режија на „Стеријно позорје“ во Нови Сад за претставата „Кандид или оптимизам“.Јули 2009:
Спектакуларен концерт на Карлос Сантана во Скопје, на кој присуствуваа 18.000 посетители. Сантана заедно со својот бенд ги отсвире своите најголеми хитови.
Откриено е непроценливо археолошко богатство од златен накит, во 17 гробници од 5 век п.н.е. во Охрид. Гробниците датираат од македонско- хеленистичкиот период, од кога и потекнува и златната маска која беше откриена во 2002 година.Во концерт на познатиот композитор на филмска Музика Енио Мориконе свечено беше отворено „Охридско лето“. На отварањето присуствуваше македонскиот политички врв а почесен говор одржа претседателот на република Македонија Ѓорѓе Иванов.
Август 2009:
Промовирана првата македонска интернет страница за археолошки ископувања од страна на Паско Кузман а поддржана од Министерството за култура. На интернет страницата се презентираат сите нови но и досегашни откриени археолошки артефакти на тлото на Македонија.
Септември 2009:
Меѓународниот фестивал на филмска камера „Браќа Манаки“ свечено беше отворен во присуството на гостите: шпанската актерка Викторија Абрил, српскиот режисер Слободан Шијан, кинематографот Питер Шуситски и снимателот Јуриј Клименко.За најуспешно актерско остварување на 17-от меѓународен фестивал на камерен театар „Ристо Шишков“ е прогласена актерката Ирена Ристиќ .
На 88 годишна возраст во Скопје почина писателот и доајен на македонската литература Коле Чашуле. Негови најпознати дела се: „Вител“, „Црнила“ и „Вејка на ветрот“.
Октомври 2009:
Златната камера 300 од „Браќа Манаки“ и припадна на кинематографката Наташа Брејер за филмот „Млеко од тага“, а наградата за животно дело му беше доделена на полскиот кинематограф Питер Сушитски.
Во Музејот на современа уметност е отворена изложба на 100 литографии од циклусот „Божествена комедија“ на надрелистот Салвадор Дали. Изложбата привлече огромен интерес кај македонската публика.
Концерт на рок групата ЗиЗиТоп во салата „Борис Трајковски“ на кој присуствуваа над 5000 фанови на американската група од крајот на 80 години. На концертот ЗиЗи Топ ги потсетија фановите на своите најголеми хитови како „Give me all your loving“ и „Legs“
Излезе од печат првата македонска енциклопедија, која предизвика бурни реакции од страна на албанската политичка и интелектуална елита. Енциклопедијата беше повлечена од јавноста, но засега не е решен нејзиниот статус.
Ноември 2009:
Народниот театар од Битола одбележа 65 години постоење, а по само неколку дена најави штрајк. На барање на вработените во битолскиот театар оставка поднесе директорот Сашо Огненовски.
Македонскиот актер Никола Ристановски ја доби наградата „Раша Плаовиќ“ за улогата во претставата „Дервишот и смртта„ во Белградско народно позориште.
Декември 2009:
На овогодишното издание од Бум Таксират фестивалот гостуваа: Guano Apes, Juliette Lewis, Hladno Pivo, Elemental, Moonspel, и македонскиот ди џеј Кирил Џајковски. Таксират Бум Фестивалот во Метрополис Арената го посетија повеќе од 8000 обожаватели.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Изложба „Пурпурна имагинација“ на Сафет Спахиу во Чифте амам
На 11 ноември во 19 часот, во Чифте амам при Националната Галерија на Македонија ќе се отвори самостојната изложба на ликовниот уметник и редовен професор на тетовскиот Државен универзитет, Сафет Спахиу, со наслов „Пурпурна имагинација“.
Ќе бидат изложени педесет дела од овој негов последен циклус на слики изработени во комбинирана техника. Изложбата ќе ја отвори директорот на Национална Галерија на Македонија, Али Синани.
Кустос на изложбата е Маја Крстевска и истата ќе биде отворена до 24 ноември.
„ПУРПУРНА ИМАГИНАЦИЈА“
Изложбата од циклусот „Боја на пурпурот“ на ликовниот уметник Сафет Спахиу во Националната галерија на Македонија, ни го открива неговиот творечки пат преку неколку поетични кругови во кои – низ силен индивидуален израз кој доминира во формирањето на неговата моментална преокупација – е даден белег на поетски приказ. За реализација на комплексната идеја на содржината и начинот на кој ја прикажува темата, поетиката на пурпурната боја ја визуализира во графикон со експресивен тоналитет на заднина со јасни контури и константен впечаток на наративни симболи, со јасно изразена рефлексија. Со истакнати претстави, со студиозно и прецизно обликување на дадените проблеми на творечката способност за креација, Спахиу исцрпно ја конципира својата идеја на правилно изведена композиција.
Во овој Циклус одлика на авторот се јаки контрасти со потези во полутонови и големата желба да се избегне, да се одмине денешницата. Тоа на гледачот му овозможува чувство на контакт со делото, како и допир со радоста на неговото творештво. Патем уметникот ни ја демонстрира својата чиста сведеност на необични, имагинарни и поетски слики, како и уметничката посветеност која води, пред сѐ, кон синтеза врз сопствените искуства. Со својата современа интерпретација и со интензивната употреба на различни вредности во преминот на колоритот кон пурпурната боја, Спахиу постигнува рамноправен уметнички и стилски сроден импакт.
Со својата фокусираност на сепаратно поставени експресии, во еден нов духовен амбиент, со веќе постигнат дигнитет, уметниковата поетска импресија е претставена како универзална информација. Потребата да се пренесе пораката, мислата или идејата, преку исчитување на уметничкото дело, овде е јасна сензација на знакови и симболи, преку формирање наратив кој е продолжение на природата на реализацијата.
Спахиу со изразена динамичност ни ја открива емоцијата во секој свој потег, а со преплетот на боите придонесува спонтано втемелување во единствена приказна, со која ни отелотворува дел од своето битие, ни ги открива своите внатрешни визии, но и доживувањето на надворешниот свет.
Анализирајќи го прикажаното, можеме да заклучиме дека Спахиу со посебна леснотија и прецизност на наративот кохезира до поетичната пурпурна која, впрочем, апстрактно експресионистички ја втемелува како главен принцип, воедно успевајќи да ја задржи виталноста на композицијата.
Маја Крстевска Виш кустос
БИОГРАФИЈА
Роден е 1960 во Призрен – Република Косово, од 1994 година живее во Гостивар.
Образование 1981 – 1985 Дипломирал на Факултетот за уметности при Универзитетот во Приштина, отсек – графички дизајн, во класата на проф. Шиќри Нимани.
Постдипломски студии, 2000 постдипломски студии завршил на Факултетот за уметности на катедрата за графички дизајн во класата на проф. Шиќри Нимани при Универзитетот во Приштина.
Самостојни изложби
Призрен:
1986 Дом на културата
1988 КУД „Агими“
1991 Галерија „Ватра“
1992 КУД „Агими“
1993 Уметничка галерија „РАДА“
1996 Уметничка галерија „РАДА“
2018 Градска галерија „АМАМ“
Гостивар:
1996 Кафе галерија „La Mrage“
1996 Кафе галерија „La Mrage“
2005 Културен центар „АСНОМ“
2018 Галерија КУЛТ
2025 Галерија КУЛТ
Скопје:
2000 Арт клуб „Алтернатива“
2007 Културен информативен центар
2009 Национална галерија „Чифте амам“
2015 Културен информативен центар
2025 Национална галерија „Чифте амам“
Њујорк, САД:
2009 Галерија МЦ во Њујорк
2019 Галерија МЦ во Њујорк
Пула, Р. Хрватска:
2023 Галерија Цвајнер
Истанбул, Р. Турција
2023 Културен информативен центар
Групни изложби
Учествувал на многу колективни изложби во земјата и странство, како што се: Косово, Албанија, Хрватска, Германија, Франција, Турција, Бугарија, Аргентина, САД, Јужна Кореја, Обединети Арапски Емирати итн.
Награди:
1995 Награда “Flaka e Janarit” Гнилане
2000 Награда “Истакнат педагог” ФЛУ, ДУТ-Тетово
2000. Награда “Арс Албаника” Приштина
2007 Награда “Лаза
2008 Награда за давање придонес во ДУТ – Тетово
2010 Награда “Ноемвриска награда” ДЛУМ Драудакум
2012 Награда “Глобален натпревар на уметноста” КОСОВА АРТ Приштина
Култура
„Једен ансамбл“ од Турција в недела во КИЦ
Дирекцијата за култура и уметност на Скопје информира дека во рамките на јубилејното 25-то издание на фестивалот „Есенски музички свечености“ ќе се одржи концерт на „Једен ансамбл“ од Турција на 9.11. 2025 г. (недела), со почеток во 20 часот, во Салон 19.19 (Културно-информативен центар).
На концертот ќе учествуваат: Руи Азиз – каманча, Халил Ибрахим Доѓан – неј, Реџеп Белен – тамбура, Наваф Хамед – канун и Бураг Месробјан – перкусија.
Једен Ансамбл е основан во Виена во 2018 година и организира концерти во различни делови на Европа, специјализирајќи се за класична турска и турска суфиска музика. Групата е единствена во Австрија и една од ретките во Европа со ваков фокус. Репертоарот обединува дела од 10 век до денес, во разни форми и структури, изведени на акустични инструменти како неј, танбура, уд, канун, кеменче и бендир, а понекогаш настапуваат и гостински уметници. Ансамблот изведува инструментални, побожни и вокални форми со соодветни инструменти, а бројот на изведувачи се прилагодува според проектот. Настапуваат во Австрија и низ Европа, вклучувајќи Германија, Унгарија, Чешка и Полска, учествувале на многу меѓународни фестивали, а нивните настапи биле прикажани и на значајни телевизиски канали како ТРТ.
Публиката во Скопје ќе има ретка можност да ужива во извонреден музички спој на историја, духовност и уметничка прецизност, кои го одразуваат богатството на ориенталната музичка традиција, вели организаторот.
Настанот е поддржан од Турскиот културен центар – Институтот „Јунус Емре“ во Скопје.
Култура
Во македонскиот КИЦ во Загреб отворено првото издание на Фестивалот на современата македонска книжевност
Пред бројна публика во македонскиот КИЦ во Загреб беше отворено првото издание на Фестивалот на современа македонска книжевност којшто македонскиот КИЦ го реализира во соработка со реномираната македонска издавачка куќа ,,Македоника литера“ .
Фестивалот го отвори директорката на Македонскиот културно-информативен центар во Загреб, Мими Ѓоргоска Илиевска која истакна дека, целта на Фестивалот е да ја покаже важноста на книжевниот превод како уметнички и творечки чин и како поттик за книжевна размена и културен дијалог. Фестивалот е осмислен како простор за разговор, соработка и нови инспирации на авторите, преведувачите, издавачите и читателите. Тој е отворена културна прилика да им оддадеме признание на оние кои ја создаваат книжевноста, на оние кои ја преведуваат и на оние кои ја читаат и ја сакаат.
Пред присутната публика се обрати македонскиот амбасадор во Хрватска Н.Е. Драган Ѓурчевски кој ја истакна важноста на македонскиот КИЦ за културната македонско-хрватска соработка.
Директорот на издавачката куќа “Македоника литера” , Нове Цветаноски, ги претстави изданијата од хрватски автори преведени на македонски јазик, а од името на хрватските автори се обрати Драго Гламузина, писател и уредник.
Во присуство на авторите беа промовирани и хрватските изданија на книгите „Сезона на глуварките“ од Блаже Миневски и „Чувар на тајната“ од Ранко Младеноски кои неодамна беа публикувани на хрватски јазик. На промоцијата покрај авторите учествуваа и Дијана Бахтијари од издавачката куќа „Тим прес“, Томислав Ровичанац, преведувач, како и Жарко Милениќ, издавач и преведувач. Модератор на промоциите беше Владимир Илиевски.
Книжевниот фестивал треба да придонесе за афирмација на совремната македоснка книжвност и за продлабочувањето на македонско-хрватските културни врски, посебно во полето на книжевноста.
Во рамките на годинашната фестивалска програма беше отворена изложба на книги од хрватски автори преведени на македонски јазик, објавени од Друштвото за издавачка дејност ,,Македоника литера“, која досега има публикувано близу 50 наслови од хрватската книжевност.
На отворањето на првото издание на Фестивалот присуствуваа еминентни хрватски автори, преведувачи и издавачи, истакнати претставници на македонските и хрватските институции и организации во Загреб, бројни загрепчани, Македонци кои живеат, работат или се школуваат во Загреб, студенти на Филозофскиот факултет во Загреб, како и претставници на државната и локалната самоуправа во Република Хрватска.
Вториот ден од Фестивалот продолжува со трибина ,,Хрватско-македонските културни врски низ призмата на книжевниот превод и промоции на академик Горан Калоѓера, проф. д-р Борјана Прошев Оливер и фототипното издание на ,,Бели мугри” од Кочо Рацин.

