Култура
Културата во светот 2009
Македонија оваа година ги виде Мориконе, Дали, Џорџ Бенсон, Дајана Крол, триото на Чик Кориа… Она што ја одбележа светската културна сцена оваа година дефинитивно се жените писатели и поместувањето на многу стереотипи
Јануари беше во знакот на изложбата „Ентропа“ поставена во Советот на Европа во знак на шестмесечното претседателство на Чешка со Европската унија. Многу од земјите-членки беа навредени на чешката смисла за хумор и концептот на авторот Давид Черни. Во неговата пазл-композиција Бугарија беше претставена како турски тоалет, Полска осамна претставена со свештеници како веат знаме на хомосексуалците, додека Холандија беше претставена потопена целосно во вода и единствено што се гледа притоа се муслиманските минариња. Франција беше сведена на паролата „Штрајк“, додека на картата на Луксембург стоеше натписот „распродажба“.
Февруари – „Јужниот ангел“, колосалната скулптура на бел коњ на авторот Марк Волингер беше поставена во Кент, Англија.
Март – илјадници Кубанци го посетија Museo de bellas artes во кој за првпат беше претставена современата уметност од САД. Изложбата насловена „Челзи во посета на Хавана“ опфати дела од триесетина уметници од њујоршкиот кварт Челзи.
Април – изложба на цртежи од Вилијам Блејк во музејот Тејт во Лондон, на која за првпат беа претставени девет дела кои биле дел и од неговата прва изложба во 1809 година во Сохо, Лондон.
Мај – Британското поетско друштво ја доби првата жена претседател, Керол Ен Дафи. Таа ја воспостави наградата „Тед Хјуз“ за Њујорк и ќе се доделува годишно во текот на десетте години од мандатот на Дафи од хонорарот што таа како поет-лауреат традиционално го добива од британската кралица.
Јуни – Прочуениот британски графити и герила уметник Бенкси, чиј идентитет е се‘ уште непознат, тајно ја организира[e и постави најголемата изложба од своите дела во Градскиот музеј во Бристол (Bristol’s City Museum & Art Gallery).
Јули – почина Пина Бауш, германската кореографка чие дело внесе револуционерни промени во областа на современиот танц. Таа беше уметнички директор на танцовиот театар Вупертал и беше позната по авангардните кореографии во кои правеше спој на танцот, звукот и фрагментираните наративи, а соработуваше и со филмските режисери Федерико Фелини, Педро Алмодовар и Вим Вендерс.
Август – Лондонската кралска опера (Royal Opera House) одлучи да ја оживее сезоната со поинаков вид на музичко-сценско дело. Јавноста се запозна со креативниот дел од создавањето на операта, а како дел од развојот на либретото беа вклучени дел од членовите на друштвената мрежа Твитер.
Септември – Германската писателка со потекло од Романија, Херта Милер, ја доби Нобеловата награда за литература. Престижното признание го доби за нејзината литературна обработка на искуствата од комунистичката диктатура на Чаушеску.
Октомври – Британската авторка Хилари Мантел е овогодишната добитничка на Британската награда за литература – Букер, за романот „Замокот на волците“, приказна за политичките интриги во периодот на владеењето на Хенри VIII.
Ноември – Француската авторка со сенегалско потекло, Мари Ндиај, е добитничка на најпрестижното француско книжевно признание Гонкур за книгата „Три моќни жени“ и е првата жена добитничка на Гонкур од 1998 година, како и првата црна жена која ја добила оваа награда.
Декември – Престижната британска награда за современа уметност Тарнер (Turner) оваа година му е доделена на шкотскиот умтеник Ричард Рајт, за неговата ѕидна фреска во барок стил.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Новогодишен концерт на Зарина Првасевда, „Кадифено“, во Македонската филхармонија
На 20 декември со почеток во 19 и 30 часот во Македонската филхармонија концерт ќе одржи македонската вокална интерпретаторка и музичарка Зарина Првасевда.
На денешната прес-конференција беа споделени детали за концертот „Кадифено“, кој претставува уникатно музичко патување што ги спојува традицијата, современиот звук и светската музичка виртуозност.
Овој проект ја означува премиерата на новиот музички опус на Зарина Првасевда, каде интимниот и длабоко емотивен израз се испреплетуваат со македонската и ориенталната традиција, добивајќи современа звучна форма низ импровизација и модерен сензибилитет.
„Овој концерт за мене е многу личен процес и еден вид враќање кон корените, но и нивно преосмислување. Материјалот што ќе го изведам произлегува од македонската и ориенталната музичка традиција, но е создаван низ слобода, импровизација и современ звучен јазик. Сакав публиката да го почувствува овој концерт како интимен простор – како заедничко доживување во кое музиката не е само изведба, туку разговор, емоција и трансцедентност“, изјави Евгенија Здравевска, позната под својот уметнички псевдоним Зарина Првасевда.
Гостите од Турција, Џенк Еродоган, светски познатиот виртуоз на фретлес гитара и Греми награден уметник како и перкусионистот и мултиинструменталист Ахмет Алан, беа оправдано отсутни поради доцнење на нивниот лет за Скопје од повеќе од два часа, предизвикано од густата магла над Скопје, изјавија организаторите.
Џенк Ердоган е Греми награден композитор и еден од највлијателните фретлес-гитаристи во светот. Како дипломец со First Class Honours и предавач на Berklee College of Music, тој е врвно интернационално име. Добитник е на Yeşilçam награда за Најдобар саундтрак, настапувал со светски музичари како светски познатиот индиски перкусионист Трилок Гурту и американскиот џез фјужн тапанар Дејв Врекл како и турнеи низ Европа и САД.
Ахмет Алан е турски перкусионист кој свири традиционални инструменти како бендир. Гордо го комбинира богатството на турската фолклорна музика со современи ритми, давајќи му свеж, жив звук на традиционалниот перкутерски израз. Неговите настапи често се мешавина од енергија, игра и ритам — што ги прави привлечни и за публиката што ја обожава класичната етно-музика, и за оние кои бараат модерни звучни искуства. Со тоа, Алан е мост помеѓу минатото и сегашноста во светот на турската перкусиона музика.
„Кадифено“ е концерт кој ќе понуди искрена емоција, длабока музичка нарација и редок спој на домашна и меѓународна уметничка енергија – вистинско предновогодишно културно доживување.
Билетите за концертот се достапни на веб страната другастрана.мк.
фото/Кристијан Арсовски
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.

