На 7 јуни (петок), во 20 часот, во Музејот на современата уметност – Скопје ќе биде отворена самостојната изложба „Линијата што избледнува: Приказни на работ на легалноста“ на Албан Муја. Куратор на поставката е Владимир Јанчевски.

Албан Муја (1980, Република Косово) создава видео инсталации, филмови, цртежи, слики, фотографии и јавни уметнички дела под влијание на тековните процеси на општествена, политичка и економска трансформација во неговото родно Косово и на Балканот. Преку својата пракса ја истражува историјата и општествено-политичките теми, поврзувајќи ги со неговата моментална позиција во Косово.

Изложбата на Албан Муја во МСУ-Скопје прикажува избор од неговите дела во периодот од 2016 до 2023 година. Замислена како обид за поврзување на комплементарни дела, кои ја прикажуваат и критички ја опсервираат споделената состојба и нашите заедничка засегнатост преку границите, изложбата е фокусирана на секојдневието и на искуството на ситуација на принудна транзиција и продолжена неизвесност.

Уметничката практика на Албан Муја истражува различни аспекти на структурите, кои ги дефинираат националните, идеолошките, идентитетските и егзистенцијални прашања, кои не се толку очигледни. Неговите дела се повеќе од само едноставно претставување и раскажување, фокусирајќи се, исто така, на улогата што сликите и медиумите ја имаат во конструирањето и обликувањето на доминантиот наратив, односот кон идентитетот и историјата. Некои од проектите на Муја се фокусираат на нетипични згради, како што се скромните семејни куќи, кои неконтролирано се издигнуваат над покривите. Навлегувајќи во анализирање на овој неконвенционален градски пејзаж и урбаната стагнација и контурите кои се развиваат, Муја создава мапа на градот, којашто истовремено сведочи за потфрлањето на системот, како и за индивидуалниот „креативен“ пристап кон проблемот.

Во динамичен свет кој е дефиниран со постојана промена, феноменот на нашите општества заглавени се во навидум бескрајна транзиција. Граници, бариери, ѕидови, видливи и невидливи, градење, изградба, обнова, дупки и рабови во законот, или на друго место, транзиција, трансформација, надминување, сѐ се тоа работи што нè опишуваат и одредуваат.

„Муја го отсликува и коментира современото општество и неговите тешкотии во многу специфичен геополитички контекст. Употребувајќи критичка позиција во комбинација со иронија и духовитост, неговите уметнички дела се справуваат со горчината на геополитичкиот, општествениот и уметничкиот систем. Имплицирајќи поглед и збир на структурни односи, географски и територијални, уметникот го свртува вниманието кон народите од овој регион – дома, како и во нивните заедници во странство, традиционално вкоренети во градежните работи, феноменот на мигрантскиот труд и проблемот да се биде лишен од социјални алатки, економска и правна сигурност“, вели кураторот Јанчевски.

Муја има прикажано дела и идеи на различни самостојни и групни изложби, вклучително и филмски фестивали и Павилјонот на Република Косово на 58-то Венециско биенале. На Павилјонот, тој ја претстави триканалната видео-инсталација наречена „Семеен албум“ која навлегува во личните и колективните сеќавања на Косовската војна (1998-1999) и ја доведува во прашање улогата што сликите и медиумите ја играат во конструирањето и обликувањето на наративот, идентитетот и историјата во време на конфликт.

Албан Муја и е познат на македонската јавност, бидејќи во последната деценија тој учествуваше во неколку значајни изложби, меѓу кои и неговата прва самостојна изложба „Именување“ во 2014 година, курирана од Владимир Јанчевски (SIA – Агенција за сериозни интереси, Скопје), како и меѓународната групна изложба „Сè што ни заедничко“ во 2018 година, курирана од Јованка Попова и Мира Гаќина (МСУ-Скопје).

Изложбата ќе биде отворена до 28 август 2024 година.

Во пресрет на летото се интензивираат културните активности и настани во двата објекти на ЈОУ КИЦ Битола, Офицерскиот дом и Кино Манаки.

И додека во Киното Манаки во континуитет продолжува емитување на филмски хитови, паралелно со светската премиера, најавена е и локална премиера на „Лоши момци: Сѐ или ништо“, режија: Адил Ел Арби, Билал Фалах.

Свечената сала на Офицерскиот дом е посакуваната сала за музичките изведувачи, која ни овозможува да ги проследиме концертите на: Мевљуд Асановски на кларинет, Трио Академико, Благој Ламњов-кларинет, со Петер Тегнер-гитара (Шведска) и секако претстојниот „ПИЈАНО ФЕСТ“.

Културната агенда на КИЦ Битола, за наредниот период станува уште побогата, а централно место во подготовките на тимот на КИЦ Битола, зазема второто издание на Фестивалот на староградска музика „Ех, таа серенада“ 2024, кој ќе се одржи на платото на Офицерскиот дом на 11 Јули.

Во среда, 5 јуни, со почеток во 19:00, на големата сцена во Македонскиот Народен Театар, репризно ќе се изведе Балетот Чиполино, во продукција на Bullfrogs Ballet. Премиерата на Чиполино се изведе во јуни минатата година, во полниот салон на МНТ.

„Чиполино“, или „Момчето кромид“ е балет создаден по мотивите на бајките на Џани Родари, кој ја раскажува приказната за граѓаните зеленчуци и моќните владетели овошки во кралството Градина. Главната тема која се обработува се неправдите кон помалку моќните и важноста на пријателството во тешки периоди. Приказната е вистински приказ за важните вредности во животот – тимски дух, пријателство, меѓусебно помагање, верба и борба за правда. Иако балетот е најпрво создаден за млади, сепак изобилува со сериозна кореографија од класичниот балет.

Музиката е на Карен Качатуријан, кореографијата на Александра Никифоровски, според оригиналната кореографија на Хајнрик Мајоров. Подготовката на балетот е под палката на Никифоровски и Елена Митевска, заедно со Ангелина Беличевска како асистент на кореографија, додека актерската игра е под водство на Бојан Лазаров.

Главните улоги ќе ги одиграат Елена Василевска (Чиполино), Viola Imeri (Ротквица), Илин Јовановски (Господин Домат), Александра Никифоровски (Принц Лимон), Тодор Стојковски (Гроф Цреша), Јана Трпковска и Бистра Младеновска (Грофици Цреши). Ансамблот го сочинуваат младите балерини од Bullfrogs Ballet School, а во дел од улогите се појавуваат и актери од независната актерска сцена во Македонија.

Булфрогс Балет Продукција е основана од Александра Никифоровски во 2009 година, и веќе 15 години континуирано и успешно спроведува балетски програми за деца и млади, како и продукции од областа на изведбените уметности. Училиштето Булфрогс Балет, e првото интернационално приватно балетско училиште и спроведува високо квалитетна балетска настава за деца и млади по методот „Ваганова”, поделена на предбалетско, основно и средно образование. До сега во училиштето се едуцирани преку 1000 ученици.

Никифоровски има долгогодишно искуство како балетски педагог и кореограф. Нејзиното кореографско портфолио ги вклучува неокласичните балети „И жената знае да вози“, „Аметист“ и „Тесеракт“, мјузиклите „Моите песни, моите соништа“, и „Ени“ како и балетите „Тарантела“, „Лебедово езеро“, „Сон на летната ноќ“, „Танц на кадетите“. Александра е сертифициран предавач за техниката за балетски развој (ПБТ) и е магистрант на Факултетот за музичка уметност – отсек балетска педагогија.