Култура
Исполнета желбата на Гогољ

Токму на крајот на оваа 2009, година во која се одбележуваше 200-годишнината од раѓањето на големиот книжевен гениј Николај Василевич Гогољ, на гробот на овој писател му е вратен првобитниот изглед – црниот надгробен камен со православен крст
Гогољ е погребан 1852 година во манастирот „Свети Данило“. Според желбата на писателот, на гробот бил поставена надгробна плоча со православен бронзен крст. Во 1931 година, советските власти го откопале гробот, а посмртните останки биле преместени на друга локација и наместо крст, на гробот бил поставен споменик од вајарот Томски, со натписот „На големиот руски уметник Николај Василевич Гогољ од Владата на Советскиот Сојуз“. „Сега гробот изгледа онака како што бараше самиот, а тој молел да се стави православен крст“, изјавил рускиот министер за култура Александар Авдејев за рускиот канал Вести. Авдејев додал дека е невозможно да се слави на роденденот на Гогољ, да се држат свечени говори, а истовремено неговото вечно почивалиште да биде уништено, а неговото тело да биде на сосема друга локација.
Изминатата 2009 година УНЕСКО ја прогласи за година на Гогољ. Јубилејот се одблежуваше во Европа, Америка и Русија и во негова чест беа приредувани театарски фестивали, карневали, изложби, беа снимани документарни филмови. Во Москва беше отворен и првиот музеј на Николај Гогољ на територијата на Русија. Инаку, во март годинава Гогољ беше причина и за нова кавга помеѓу Русија и Украина. Гогољ, роден 1809 година во Полтава, е еден од најголемите критичари на руското општество, генијално опишани во неговите „Мртви души“, „Шинел“ или, пак, фантастично-сатиричниот расказ „Нос“. Како писател од романтизмот во своите раскази се враќа на богатиот украински фолклор и обичаи, како во „Вечери на имотот кај Дикањка“. Кавгата настана кога Алексеј Вертински, актер во Младинскиот академски театар од Киев, им соопшти на украинските медиуми дека Русија сака да си го присвои Гогољ. Експертите од Москва реагираа на ваквите тврдења и ја обвинија политичката елита во Украина дека на ваков начин сака да докаже дека постои посебен украински национален идентитет и да си го пробие влезот кон „цивилизираната“ Европа со барем еден голем писател. Русија меѓу другото, ја покрена иницијативата за продуцирање на руска серија за доживувањата на познатиот козачки јунак Тарас Буљба, еден од најголемите книжевни херои на Гогољ.Во Македонија овој јубилеј беше одбележан прилично скромно. На сцената на Македонскиот народен театар во април гостуваше Битолскиот народен театар со Гогољевата „Женидба“ во режија на Лилија Абаџиева од Бугарија, а во фоајето на театарот беше поставена и изложба посветена на Гогољ, конципирана во соработка со Здружението на Русите во Македонија „Чајка“. На почетокот на месец декември Битолскиот народен театар ја постави „Ревизор“, во режија на Мартин Мирчевски.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Љутков: Да изградиме индустрија што ќе создава игри со македонски печат и глобален потенцијал

Денес во Скопје беше отворена првата конференција за развој на видеоигри во Македонија „Game Dev Rev 2025“, во организација на Асоцијацијата на македонската индустрија за видеоигри (MGI).
Со своето обраќање пред присутните, министерот за култура и туризам Зоран Љутков нагласи дека оваа конференција не претставува само промоција на видеоигри, туку е симбол на креативноста, младинската енергија и новата културно-економска реалност за Македонија.
„Дали знаете што имаат заедничко една добра видеоигра и една успешна културна политика?“-праша министерот во своето обраќање. Двете почнуваат со идеја, момент на инспирација, што, ако е поддржан на вистински начин, може да прерасне во нешто големо. Некогаш дури и светски“, рече Љутков.
Министерот посочи дека индустријата за видеоигри денес е една од најбрзорастечките културни и економски гранки во светот, со годишен приход што го надминува оној на филмската и музичката индустрија. Таа индустрија, како што истакна, претставува спој на уметност, технологија, наратив и дизајн, и создава нови можности за младите.
Тој информираше дека Министерството за култура и туризам ја даде својата поддршка за иницијативата на асоцијацијата и за сите професионалци, ентузијасти и визионери вклучени во неа.
„Ова не е само конференција, туку повик до нашите млади креативци, дизајнери и програмери да го препознаат својот потенцијал, да се поврзат, да учат и да создаваат. Тука се гради иднината на македонската гејминг-индустрија,“ рече министерот.
Во своето излагање, министерот се заложи за поголема поддршка на новите културни индустрии, особено оние што го поврзуваат младинскиот потенцијал со глобалните трендови и носат нова економска вредност за земјата.
„Да го искористиме овој почеток за да создадеме заедница што ќе расте и ќе создава игри со глобален потенцијал–но со македонски печат,“ рече Љутков.
На конференџијата особено значајно беше присуството на претставници од Европската федерација за развој на видеоигри, како и поддржувачи од целиот регион и Европа, што претставува силен сигнал дека Македонија се позиционира како активен чинител на дигиталната и креативна мапа на Европа.
Култура
Сиљановска-Давкова: Фестивалот „Игор Маџиров“ уште еднаш покажа и докажа дека театарската моќ допира до сите генерации

Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова вчеравечер се обрати на свеченото отворање на четвртото издание на Интернационалниот фестивал на детски театри „Игор Маџиров“, којшто под слоганот „Сцена за сечиј сон“, и годинава се одржува под нејзино покровителство.
За неа, фестивалот, иако е насочен кон најпрефинетата и најпробирливата целна група- најмладите, со оригиналниот и искрен пристап ги заведува, радува и восхитува не само нив, туку и возрасните, будејќи го детето во нив.
Според претседателката, името на фестивалот го отсликува и наликува на профилот и сензибилитетот на извонредниот, прерано починат Маџиров, чии незаборавни улоги од него направија театарска легенда.
Акцентирајќи ја не само естетската туку и педагошката мисија на „Театарот за деца и младинци“, Сиљановска-Давкова изрази неизмерна почит кон актерите и сите вработени во театарот кои, од скромен, но топол амбиент, небаре волшебници, создаваат прекрасна сцена, налик на онаа од соништата.
Таа укажа на потребата од нова, пристојна тетарска куќа, обраќајќи се до надлежните институции со зборовите: ,,Уште еднаш посакувам овој минијатурен дом на „Театарот за деца и младинци“ да порасне, како што пораснаа децата кои во изминатите три децении го посетуваа и му се насладуваа. Просторното растење нека соодветствува на потребите на домаќините, но и на гледачите”.
Култура
Наградена со Стериина награда, славена во Белград – претставата „Народен пратеник“ на МНТ сега патува за Брчко

Со претставата „Народен пратеник“ од Бранислав Нушиќ, во режија на Егон Савин, Македонскиот народен театар ќе настапи на претстојните 42. Интернационални театарски средби „Брчко Дистрикт“ во Босна и Херцеговина.
Фестивалската програма се одржува од 16 до 24 октомври, а МНТ ќе настапи на втората фестивалска вечер, утревечер, на 17 октомври.
Фестивалот „Брчко Дистрикт“, со речиси половина век традиција, важи за еден од најрелевантните во регионот, познат по специфичниот пристап кон продукцијата, селекцијата и наградувањето на претставите и поединците.
Селектор на годинашното издание е култниот и харизматичен актер и режисер, Ирфан Менсур.
Летово, претставата „Народен пратеник“ доби Специјална Стериина награда за колективна актерска игра во Нови Сад и е сè поактуелна во регионалниот театарски простор.
Веднаш потоа беше изведена и во Народно позориште во Белград, каде Менсур фасциниран од актерската игра ја вклучи претставата во официјалната селекција на фестивалот во Брчко, со зборовите „Значаен пример на сценска интерпретација на класичен текст“.
Режијата на Савин ја задржува суштинската визија на Нушиќ, избегнувајќи радикални режисерски интервенции. Наместо тоа, фокусот е ставен на колективната актерска игра и јасната критика на политичкиот театар, испорачана интелигентно, духовито и трезвено.
Во претставата играат: Александар Микиќ, Дарја Ризова, Тони Михајловски, Јордан Симонов, Тања Кочовска, Александар Михајловски (со снимен глас), како и ансамблот: Дејан Стамчевски, Синан Ракип, Скендер Бериша, Зекирија Алим, Мирослав Атанасовски, Мартин Китановски и Хусеин Халили.
Ова е трето учество на МНТ на фестивалот во Брчко. Во претходните години, театарот има учествувано со претставите „Народен непријател“ и со „Нема да биде крај на светот“ и двете во режија на Нина Николиќ.