Култура
„Word Express“ – возот на мислите од Европа и во Скопје

Во среда, 28 октомври, во Мала станица ќе се одржи промоција и читање на 11 автори од Евроа и Македонија, како дел од новиот проект за книжевна размена во Југоисточна Европа, „Word Expres“
На читањето во Скопје ќе настапат: Раман Мундаир (Велика Британија), Мирт Комел (Словенија), Марко Погачар (Хрватска), Мима Симиќ (Хрватска), Ефе Дујан (Турција) и македонските автори Јовица Ивановски, Џабир Делала, Елизабета Баковска, Јовица Ивановски, Александра Димитрова и Румена Бужаровска. „Word Express“ е нов проект за книжевна размена во Југоисточна Европа, организиран од страна на британската организација Literature Across Frontiers (Книжевност преку граници), во соработка со организациите Делта Паблишинг од Истанбул, Профил Букс од Загреб, Хеликон од Тел Авив, Националниот книжевен центар од Букурешт и други партнери од дванаесет земји во регионот. Проектот е дел од програмата на Книжевност без граници, кој го поддржува Европската унија и Програмата за креативна соработка на Британски совет. Програмата има за цел збогатување на културниот живот во Европа и земјите околу неа, и изградба на доверба и разбирање помеѓу заедниците, преку дијалог и дебата. Во регионот обележан со минати и сегашни конфликти, „Word Express“ има за цел да ги надмине културните и јазичните граници и во прв план да ги донесе новите книжевни гласови од регионот.Проектот започна во мај 2009 година и има за цел да создаде услови за размена и дијалог преку воспоставување мрежа на млади писатели, преведувачи, книжевни списанија и места во дванаесет земји и нивно поврзување со Велика Британија.Во проектот се вклучени околу педесет млади автори и преведувачи. Тие го истражуваат културното, општественото и политичкото наследство на регионот и се среќаваат со колегите од земјите учеснички. Овој месец дваесетмина од нив формираа три групи од кои секоја ќе патува со воз по Балканот до Истанбул, застанувајќи во разни градови во кои ќе учествува на читања, разговори и преведувачки работилници. Во Истанбул, каде ќе поминат пет дена на крајот од своето патување, ќе учествуваат на саемот на книгата и на новиот книжевен фестивал „Istanbul Tanpinar Literature Festival“, со читања и средби на други места.Учесниците доаѓаат од следните земји: Босна и Херцеговина, Бугарија, Велика Британија, Грција, Ерменија, Израел, Македонија, Романија, Словенија, Србија, Турција, Хрватска и Црна Гора – а нивните текстови ќе бидат преведени на јазиците на земјите од регионот и објавени во книжевните списанија во секоја од земјите учеснички. Исто така, учесниците ќе имаат можност да соработуваат на проекти кои го комбинираат пишувањето со видео и филмската уметност, фотографијата и музиката, кои ќе бидат прикажувани во втората фаза на проектот, во 2010 година.На овој проект, со кој раководи Делта Паблишинг од Истанбул, Британскиот совет и Книжевност без граници, работат и други партнери, меѓу кои се Националниот книжевен центар и Романскиот културен институт од Букурешт и Истанбул, Профил Букс во Загреб, Блесок во Скопје, Сараевски тетратки, Трет плоштад во Белград, Литературен весник во Софија, Клуб на млади писатели во Љубљана, списанието и книжевниот клуб Ендефктрио во Солун, книжевното списание Инкнагир во Ереван, Друштвото за напредок на поезијата Хеликон во Израел и списанието Helicon Poetry Journal во Тел Авив.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Гала Матевска за песната „Студ“ ја доби наградата „Енхалон“ на Струшките вечери на поезијата

Гала Матевска за песната „Студ“ ја доби наградата „Енхалон“ за најдобра песна прочитана од млад автор на Струшките вечери на поезијата.
Одлуката ја донесе тричлена жири-комисија во состав: Стефан Костоски (претседател), Никола Ѓелинчески (член) и Пепи Стамков (член).
„Песната „Студ“ на Гала Матевска изобилува со цврсти поетски слики за кревкоста на телото и тежината на душата. Сликите на месечини што висат од прстите, напукнати коски и облаци над планините ја претвораат природата во огледало на внатрешниот свет. Поетесата не се одмерува со планините во метри, туку со денови, генерации и таги. Времето тече и се преклопува, минатото и сегашноста се судруваат, а вистината се открива преку болката и сеќавањето. Во сржта на оваа песна има мешавина од спротивности: тишина што зборува, неподвижност полна со движење, тага испреплетена со убавина. „Белите океани“ симболизираат и минато и иднина, а последната слика – студот на друго лице што студи на своето – ја нагласува блискоста и оддалеченоста што постојат истовремено. Лирична и искрена, песната ја носи борбата со сопствената тежина, но и потрагата по светлина и возвишеност“, стои во одлуката на жири-комисијата.
64-тите Струшки вечери на поезијата завршија синоќа со меѓународниот поетски митинг „Мостови“ и врачување на највисоките фестивалски признанија, „Златен венец“ на словачкиот поет Иван Штрпка , „Браќа Миладиновци“ на македонската поетеса Јулија Величковска и „Мостови на Струга“ на поетот Матеуш Шимчик од Полска.
Култура
Септемвриска филмска магија во Кинотеката на Македонија

Кинотеката на Македонија ја најавува септемвриската програма, која ќе донесе вистински филмски празник за љубителите на седмата уметност.
Овој месец е посветен на антологиските филмови од историјата на светската кинематографија, како и на значајни македонски играни и краткометражни остварувања. На репертоарот ќе се најдат ремек-дела што го обележале златното време на филмот.
Посебно место во програмата ќе имаат и македонските краткометражни филмови, кои на најдобар начин ја претставуваат енергијата и креативноста на неколку генерации автори. Кратката форма ќе биде претставена преку избор на значајни остварувања, кои ги истражуваат интимните приказни, урбаните пејзажи и социјалните предизвици. Овие проекции се можност публиката да се сретне со зрели авторски визии, а истовремено и да ја почувствува пулсацијата на современиот македонски филм.
Со оваа програма, Кинотеката ја претвора септемвриската филмска сцена во мост меѓу светската класика и македонското авторско творештво.
Публиката ќе има ретка можност да ги доживее најсветлите моменти на филмската историја и истовремено да се потсети на значењето на македонскиот филм како органски дел од европската културна мапа.
Целосна програма
Култура
Со средбата „Продуценти со продуценти“ почна „МакеКоПроДокс форум“

Со целодневна програма што се отвора со средбата „Продуценти со продуценти“, на која учествуваат филмски продуценти од Франција, Балканот и Вишеградскиот регион, на 25 август во Младинскиот културен центар почна седмиот МакеКоПроДокс форум.
Во текот на првиот ден од работата на форумот ќе се одржи презентација на ИДФА и ИДФА Берта фонд, како и презентација и промоција на интернационалните копродукции поддржани од францускиот CNC, Чешкиот филмски центар и Хрватскиот аудиовизуелен центар, додека активностите на Агенцијата за филм на Северна Македонија ќе ги претстави в.д. директорот Сашко Мицевски.
МакеКоПроДокс форумот е единствена платформа посветена на зајакнување на копродукцијата во областа на креативниот документарец низ целиот Балкан. Од своето основање во 2019 година, во рамките на 10-тото издание на „МакеДокс“, Форумот прерасна во витално место за средби на филмски режисери, продуценти, професионалци од индустријата и претставници од филмските центри во регионот.
– Седмото издание на МакеКоПроДокс форумот ќе се одржи од 25-ти до 27-ти август 2025 година во МКЦ, обединувајќи филмски автори, продуценти и експерти од Балканот и Европа, со цел зајакнување на соработката во областа на креативната документаристика. Годинашното издание го поставува прашањето „Кому му е гајле за реалноста?“, истражувајќи ги креативните и етичките предизвици на раскажувањето во денешниот медиумски заситен свет – истакнува Сара Ферро, раководител на индустри програмата на „МакеДокс“.
На вториот ден на форумот ќе се одржат низа пичинг-сесии, како и средби „еден-на-еден“ помеѓу филмски автори и продуценти, а на крајот од денот ќе бидат доделени награди за најдобрите проекти во развој. Форумот ќе заврши на 27 август со презентација на проекти во развој што учествувале со Мини-слејт апликации на програмата „Креативна Европа“.
МакеКоПроДокс форумот е организиран и поддржан од „МакеДокс“, Агенцијата за филм на Северна Македонија, Француската амбасада и Францускиот институт во Скопје – Фонд Екип Франција при француското Министерство за Европа и надворешни работи, Институтот за документарен филм, Интернационалниот Вишеград фонд, Гете институт Скопје, Грчкиот филмски центар, Документарната асоцијација на Европа, фестивалската мрежа „Док араунд Јуроп“, „Сани сајд оф д’док“, МК Деск на „Креативна Европа“ и Младинскиот културен центар во Скопје.