Култура
Црниот бран во српскиот филм во Кинотека

Со проекцијата на „Капки, води, војници“ на Марко Бабац, Живојин Павловиќ и Воислав Кокан Ракоњац од утре, 13 ноември, па се‘ до 21 Кинотеката на Македонија започнува со прикажување на филмската ревија Црниот бран во српскиот филм
Ревијата ги опфаќа најзначајните од ноар југословенските филмови. До 21 следуваат проекциите на: документарниот „Забранети без забрана“ (2007) на Милан Никодијевиќ и Динко Туцаковиќ; „Кога ќе бидам мртов и бел“ (1967) на Живојин Павловиќ; „Наскоро ќе се случи пропаст на светот“ (1968) на Душан Макавеев; „Рани трудови“ (1969) на Желимир Жилник; „Љубовен случај или трагедија“ (1967) на Душан Макавеев; „Парада“ (1962) на Душан Макавеев, „Утро“ (1967) на Младомир Пуриша Ѓорѓевиќ, „Чавки“ (1969) на Љубиша Козомара и Гордан Михиќ; „Будење на стаорците (1967) на Живојин Павловиќ, „Собирачи на пердуви“ (1967) на Александар Петровиќ.
Гостин на Кинотеката по овој повод ќе биде проф. Марко Бабац еден од авторите од црниот бран. Бабац е филмски режисер, монтажер и професор на Академијата за филм во Белград, а покрај другото е основач на Катедрата за филмска и ТВ монтажа во Бања Лука. Автор е на учебниците „Техника на филмската монтажа“ (1876, 1986, 1997 год.) и „Јазикот на подвижните слики“ (2000 год.). Главен уредник е на „Лексиконот на филмски и телевизиски поими“ (1993, 1997 год.). Ги објавил и книгите „Кино клуб – Белград“ (2001 год.) и „Сомнабулен филм“ (2004 год.). За време на посетата на Македонската кинотека проф. Бабац ќе одржи три предавања:1. Црниот филм во југословенската кинематографија. (петок 13 ноември, ФДУ, 17 часот)Отворени предавања:2. Визуелната природа на филмот, предавање посветено на Славко Воркапиќ со проекција на филмовите: „Живот и смрт на холивудскиот статист 9413“, „Пештерата на Фингал“ и „Шума шумори“. (сабота 14 ноември, Кинотека, 11 часот)3. Предавање посветено на Мери Пикфорд со проекција на филмот „На споредната врата“. (сабота 14 ноември, Кинотека, 16 часот)
Црниот бран во српскиот/југословенскиот филм се јавува на почетокот на 60-те, кога се почувствувало некоја привидна либерализација на јавниот живот во СФРЈ. Црниот бран бил одговор на дилетантизмот и уметниците кои биле склони кон социјалистичката естетика. Она што е карактеристично за овие филмови е песимизмот, на моменти и морбидна атмосфера, егзистенцијалната беда. Никаде на друго место, југословенската реалност не била опишана на толку брутален начин како во ноар филмовите.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Полскиот режисер Кемпински ќе режира претстава во Македонија

Еден од најдобрите полски режисери Грзегорз Кемпински ќе режира македонска претстава. Во продукција на независниот театар „Отпишани“, македонската публика, наесен, ќе има можност да ужива во претставата „Животот е краток и нејасен“, чиј автор е македонскиот драмски писател Марјан Анѓеловски.
Сатиричната драма „Животот е краток и нејасен“ преку еден апсурден начин зборува за системот на загубени вредности, кој го разорува корупција и колективно безумие. Грзегорз Кемпински (Grzegorz Kempinsky) е еден од најреномираните полски режисери, добитник на голем број меѓународни награди од областа на театарот и филмската уметност.
Претставата „Животот е краток и нејасен“ доаѓа по одличниот успех на претставата „Среќен мртовец“ во продукција на театарот „Отпишани“, каде главната улога ја толкува легендарниот актер Благој Чоревски.
Култура
Објавени конкурсите за државните награди „11 Oктомври“ и „22 Ноември“ за 2025 година

Министерството за култура известува дека Одборот за доделување на државната награда „11 Октомври“ распиша Конкурс за доделување на државната награда „11 Октомври“ за 2025. Со оваа награда се оддава највисоко признание за животно дело во областа на науката, уметноста, стопанството и во другите дејности од јавен интерес на Република Северна Македонија. Наградата се доделува на поединци, група творци, екипи, установи, трговски друштва и здруженија на граѓани од земјава.
Воедно, Одборот за доделување на државната награда „22 Ноември“ распиша Конкурс за доделување на државната награда „22 Ноември“ за 2025 година. Со оваа награда пак, се оддава признание на личностите од политичкиот, културниот и општествениот живот во Република Северна Македонија кои дале свој придонес во унапредување на меѓучовечкиот соживот и меѓусебно разбирање меѓу припадниците на различните заедници, култури и вери во земјава.
Конкурсите за државните награди „11 Oктомври“ и „22 Ноември“ за 2025 година траат од 1 до 31 мај 2025 година.
Култура
Нова книга „Културата и траумата – Писмо до бугарскиот пријател“ од проф. д-р Златко Крамариќ

Во издание на „Матица македонска“ од Скопје излезе од печат книгата „Културата и траумата“ од познатиот македонист од Хрватска, д-р Златко Крамариќ. Воведниот текст од книгата е во форма на „Писмо до бугарскиот пријател“. Како редок познавач на балканските состојби тој во овој прилог ја нагласува смислата за добрососедството и заемната почит меѓу државите, посочувајќи дека „еден од битните детали во тие визии на идните посакувани односи во Европа е и односот спрема соседите. Можеби токму тој детаљ и е еден од најважните. Има ли нешто поубаво отколку да се живее крај среќен и задоволен сосед. Неговата среќа и задоволство и нас би требало да не прави среќни“, констатира авторот.
Во книгата „Културата и траумата“ посебен акцент е ставен и на улогата на Штросмаер и македонскиот идентитет, на модернизмот во мрачните времиња, на создавањето на македонската интелигенција и на новите политики кон новите идентитети.
Златко Крамариќ (Осиек, 1956) е познат хрватски научник, универзитетски професор, книжевен критичар, врвен теоретичар на литературата и долгогодишен дипломат. Автор е на триесетина книги, преведени на повеќе јазици. Во изминатите четири децении со особена љубов и континуирана посветеност, тој ја афирмира македонската литература, поставувајќи високи критериуми при анализирањето на дела од најзначајните македонски писатели. Со својот континуиран ангажман, Златко Крамариќ застанува на чело на проучувачите, проследувачите, толкувачите и аниматорите на процесите на македонската историја, традиција и култура и на македонскиот јазик и богата литература. Член е на Друштвото на хрватските книжевници, на Хрватското филозофско друштво, на Матица Хрватска, а во 2015 година беше избран за член на Македонската академија на науките и уметностите.