Економија
Во Србија заразена пченката
Српските производители на житарки во петокот порачаа дека нема причина за страв и паника пода заразеноста на годинешниот род на пченката со канцерогените афлатоксини, откако тамошните медиуми медиумите јавија дека најголемиот дел приносите на пченка од годинава се заразени.
Директорот за здружението Жито Србија, Вукосав Саковиќ за агенцијата Бета тврди дека негативните последици од заразата на пченката во најголем процент од годинешниот род ќе го почувствуваат самите производители, бидејќи поради тоа извозот ќе биде драстично намален.
Генералниот директор на компанијата за претпријатието за надзор на квалитетот „СГС Србија“, Маринко Укорпина изјавил дека во лабораториите на оваа компанија е утврдено дека најголем дел од родот на пченката од оваа година во Србија е контаминиран со афлатоксини, коишто наводно се најканцерогениот спој кој може да се најде во храната за луѓе и животни.
Тој за новосадскиот дневен весник весникот „Маѓар Со“ рекол дека контаминацијата на пченката во Србија е предизвикана од сушата и дека според испитаните мостри се заклучува оти само 32 отсто од годинешниот род е безбедно за консумирање од луѓето.
„Досега спроведените испитувања укажуваат на концентрации на афлатоксини кои се над дозволените и повикуваат на итна реакција на надлежните државни служби и сите субјекти во синџирот на производство, складирање, продажба и преработка на пченката“, вели Укорпина.
Додал дека сите показатели укажуваат оти развивањето на габата се случило на полињата и дека недостигала навремена реакција којашто би можела до некаде да го намали проблемот.
Директорот на „Жито Србија“, Вукосав Саковиќ, пак, смета дека пропустот за утврдување на афлатоксините е направен претходни, бидејќи стручните земјоделски служби и институтите коишто ја следат примената на хибридите не ги предупредиле навреме производителите.
Според неофицијални информации, уште на почетокот од октомври се знаело дека пченката од годинешниот род во Србија е заразена со афлатоксин, бидејќи системот за рано предупредување на Европската унија, RASFF (Rapid Alert System for Food and Feed), од италијанските власти добил информација за откриен токсин во пратката пченка од Србија која преку Хрватска била извезена во Италија.
Укорпина, пак, тврди дека годинава проблемот со афлатоксините добил пандемиски димензии, и дека во поголема или помала мера е присутен во сите земји коишто се занимаваат со одгледување пченка, како Унгарија, Романија и Бугарија, но дека степенот на контаминација кај нив е многу поповолен, бидејќи навреме биле преземени мерки, и во периодите и поред и по жнеењето.
Афлатоксините се отровен продукт од габите Aspergillus flavus, кои може да се најдат во храната за стоката, во сировините и полупроизводите за производство на храна за луѓето, како и во житарките, пченката, компирот, овошјето, зрнестите плодови и во храната од животинско потекло, особено во млекото доколку животните биле хранети со заразена сточна храна.
Оваа габа може да ги зафати сите процеси од одгледување и жетвата преку складирањето до преработката, а нејзината појава е условена од климатските прилики, географската позиција, агротехничките мерки што се применуваа и начинот на преработување на суровините. Експертите предупредуваат дека афлатоксините го оштетуваат црниот дроб и другите органи, и може да предизвикаат рак на црниот дроб.
Американската Агенција за безбедноста на храната и лековите (FDA) смета дека кога станува збор за афлатоксините, не е можно да се постигне апсолутна безбедност на храната, односно дека максимално дозволеното количество може да биде нула. Повременото консумирање на афлатоксини е неизбежно, но во FDA сметаат дека во овој случај опасноста од појава на болести е многу мала./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Финансии побара до крајот на денов да се стави во мирување поскапувањето на осигурувањето на автомобилите при регистрација
Комисијата за осигурување од автомобилска одговорност на денешната седница го разгледа доставениот извештај од Националното биро за осигурување поврзано со зголемените цени по основ на премија за вршење на дејноста на осигурување.
На состанокот Комисијата му укажа на Националното биро за осигурување и на регулаторот Агенцијата за супервизија на осигурувањето во текот на денешниот ден да им предложи на друштвата за осигурување до крајот на денешниот ден да ги стават во мирување одлуките за зголемување на трошоците и да ги вратат на ниво од пред 25 април 2024 година и да ја известат Комисијата во текот на денешниот ден. Ваквото укажување е со цел обезбедување транспарентност и предвидливост на процесите, имајќи предвид дека компаниите ниту поединечно, ниту преку Националното биро за осигурување го немаат известено регулаторот, односно Агенцијата за супервизија на осигурувањето ниту Комисијата дека планираат да ги зголемат трошоците по основ на премијата за вршење на дејноста на осигурување, и на тој начин не е обезбеден инклузивен пристап и кооперативност со сите засегнатите страни при донесување на одлуките.
Комисијата за осигурување од автомобилска одговорност на денешната седница побара од регулаторот, односно Агенцијата за супервизија на осигурувањето, да изготви анализа за оправданоста и исправноста на донесените одлуки од страна на друштвата за осигурување, во насока на заштита на крајните корисници, а со цел обезбедување сеопфатна информација за донесување објективна и транспарентна одлука. Во правец на ова е укажувањето кон регулаторот за ставање во мирување на одлуката за зголемување на цената на трошоците од страна на друштвата за осигурување. Истовремено, побара од друштвата за осигурување преку Националното биро да дадат свој придонес во изготвување на анализата и предлог-заклучоци за промена на Тарифата на премии за осигурување на сопствениците на моторни возила од одговорност за штети предизвикани на трети лица.
На состанокот, Комисијата одлучи во најскоро време по доставување на анализата од регулаторот, односно Агенцијата за супервизија на осигурувањето, да свика седница и да ја разгледа доставената Информација и да донесе соодветни заклучоци.
Економија
Нови цени на бензинот и на дизелот од полноќ
Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ) донесе Одлука со која се врши зголемување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 0,57% во однос на одлуката од 22.4.2024 година.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат намалување во просек: кај бензините за 1,68%, кај дизелот намалувањето е за 2,026%, кај екстра лесното масло намалувањето е за 1,78% и кај мазутот зголемување е за 0,059%.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 0,166%
Малопродажните цени на бензинот ЕУРОСУПЕР БС-98, на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) и на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се намалуваат за 0,50 ден/лит.
Малопродажната цена на бензинот ЕУРОСУПЕР БС-95 не се менува.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се зголемува за 2,107 ден/кг и сега ќе изнесува 46,661 ден/кг.
„Напоменуваме дека ова се максималните цени на нафтените деривати од 00:01 часот на 30.4.2024 година. Трговците на големо и трговците на мало со нафтени деривати и горива за транспорт можат да ги формираат цените на одделни нафтени деривати и горива за транспорт и пониско од највисоките утврдени цени“, велат од РКЕ.
Економија
„Алкалоид“ – позитивни финансиски резултати за период јануари-март 2024 година
Алкалоид со рекорден извоз од 58,1 милиони евра, инвестиции од 4,8 милиони евра и со 90 нови вработувања во земјава во периодот јануари – март 2024 година.
Приходи од продажби
Според единечниот биланс на успех, во периодот јануари – март 2024 година продажбите достигнуваат 3.419.742.486 денари, што е за 10 % повеќе во споредба со истиот период од минатата година. Вкупните консолидирани продажби, пак, достигнуваат 4.925.260.049 денари, што е за 13 % повеќе во споредба со истиот период од минатата година.
Продажби според региони
Консолидираните продажби остварени на домашниот пазар се зголемени за 11 %, а вкупниот консолидиран извоз на компанијата е зголемен за 14 %. Од вкупните консолидирани продажби 27 % се остварени на домашниот пазар, додека, пак, 73 % се остварени на странските пазари. Гледано според региони, во земјите од Југоисточна Европа се остварени 26 %, во земјите од Западна Европа (ЕУ и ЕФТА) се остварени 24 %, во земјите од Источна Европа (ЗНД, УКР…) се остварени 22 %, а на другите пазари е остварен 1 % од вкупните консолидирани продажби.
Најголем пораст кај поголемите извозни пазари, во споредба со минатата година, бележат продажбите остварени во Велика Британија, во износ од 119.813.384 денари, кои се зголемени за 4-пати; потоа во Грузија, каде што се зголемени за 3-пати, како и во Украина, каде што се зголемени за 2,5-пати. Потоа следуваат оние во Унгарија (раст од 65 %), Романија (раст од 27 %), Албанија (раст од 27 %), во Полска (раст од 20 %), Италија (раст од 12 %), Хрватска (раст од 11 %), во Ерменија (раст од 10 %), Словенија (раст од 10 %), Србија (раст од 10 %), во Грција (раст од 10 %) итн.
Продажби според групи производи
Гледано според групи производи, во структурата на вкупните консолидирани продажби најголемо учество заземаат производите од сегментот фармација, и тоа 91 %. Од нив поголем удел имаат антибиотиците со 31 %, препаратите ОТЦ со 19 %, кардиолошките препарати со 12 %, невролошките препарати со 11 % од вкупните консолидирани продажби итн. Сегментот хемија, козметика и билкарство учествува со 9 % во вкупните консолидирани продажби, поточно хемија учествува со 2 %, козметика со 6 %, а билкарство учествува со 1 %. Вкупните продажби бележат пораст кај сите профитни центри во споредба со остварените во истиот период од 2023 година. Сегментот фармација бележи раст од 14 %, хемија раст од 3 %, козметика раст од 5 % и билкарство раст од 8 %.
Инвестиции
Во 2024 година, во насока на посветеноста за постојана модернизација и за проширување на производствените капацитети, производствените волумени и на асортиманот, АЛКАЛОИД АД Скопје ја комплетираше реализацијата на својот најголем инвестициски потфат во последните две децении – новиот погон за производство на цврсти фармацевтски форми Таблетно одделение 2.0 и придружните технички простории. Новиот техничко-технолошки капацитет, чија цел е повеќе од двојно зголемување на обемот и поголема флексибилност во производството на цврсти фармацевтски форми, зафаќа површина од 6.200 м2 (производствени и технички простории), а за него АЛКАЛОИД вложи вкупно 19,4 милиони евра. Вкупните инвестиции во основни средства во периодот јануари – март 2024 година изнесуваат 298.250.975 денари.
Иновации
АЛКАЛОИД во изминативе години започна процес на редизајнирање на постојни генерички фармацевтски производи за нови индикации, со цел создавање лекови со додадена вредност кои овозможуваат третирање и задоволување на потребите на индивидуални или на специфични групи пациенти. Стратешките инвестиции за модернизација на производственото портфолио доведоа до успешен развој на првиот патентиран лек со додадена вредност на АЛКАЛОИД, наменет, пред сѐ, за третман на рефлуксен езофагитис и на гастроезофагеална рефлуксна болест (ГЕРБ). Лекови од прв избор во третманот на рефлуксен езофагитис и на ГЕРБ се т.н. инхибитори на протонска пумпа, група во која спаѓа и Омепразолот, кои најчесто се достапни во форма на гастрорезистентни таблети и капсули, како и на прашок за растворање. За првпат во историјата, од „Алкалоид“, е развиена течна форма на лекот Омепразол, готов за употреба.
За пероралниот раствор Омепразол „Алкалоид“ го доби првиот интернационален патент за лек со додадена вредност (Value Added Medicine – VAM), а првите одобренија за ставање во промет на овој иновативен лек веќе се доделени за македонскиот пазар и за пазарот во Обединетото Кралство. Во тек се регистрациските постапки за земјите во Европа и за пазарите на Европската Унија, при што се очекува добивање одобренија за ставање на лекот во промет и негово последователно лансирање.
Резултати од работењето
Единечната добивка пред финансиските трошоци, даноците и пред амортизацијата (ЕБИТДА), која изнесува 659.500.874 денари, бележи зголемување од околу 10 %, додека, пак, единечната нето-добивка изнесува 390.910.925 денари и е зголемена исто така за 10 %.
Консолидираната добивка пред финансиските трошоци, даноците и пред амортизацијата (ЕБИТДА) достигна 804.400.748 денари и бележи раст од 6 %, додека, пак, консолидираната нето-добивка во износ од 479.529.291 денари е зголемена за 9 %.
При извршувањето на оперативните активности АЛКАЛОИД АД Скопје ангажираше повеќе од 1.000 домашни добавувачи.
Вработени
Во периодот јануари – март 2024 година во АЛКАЛОИД АД Скопје се реализирани 90 нови вработувања во РС Македонија. Со одлука на Управниот одбор на АЛКАЛОИД АД Скопје, во март 2024 година е одобрен и исплатен регрес за користење годишен одмор за вработените во компанијата, во висина на нето-износот од 40.500 денари. Групацијата АЛКАЛОИД брои 2.910 вработени, од кои 2.215 се во земјава, а 695 се вработени во капитално поврзаните друштва во странство.
Податоци за акциите
Акциите на АЛКАЛОИД АД Скопје котираат на официјалниот пазар на Македонската берза за хартии од вредност од 2002 година и важат за едни од најтргуваните и најликвидните акции на Берзата. Цената на акцијата во периодот јануари – март 2024 година се движеше од 18.151,00 до 20.900,00 денари или просечно 19.602,82 денари за една акција. На 31.03.2024 година акциите на АЛКАЛОИД АД Скопје беа во сопственост на 5.596 акционери, физички и правни лица, a пазарната капитализација на компанијата изнесуваше над 29 милијарди денари.
На 1 април 2024 година, на Годишното собрание на акционерите, е одобрена пресметка и исплата на бруто-дивиденда за 2023 година, во износ од 772.931 илјади денари. Во согласност со дивидендниот календар, во мај 2024 година ќе започне исплатата на дивидендата во износ од 540 денари бруто, односно 486 денар нето за една акција. Дивидендата по акција за 2023 година е поголема за 10,2% во однос на исплатената дивиденда по акција за 2022 година.
Бизнис-план за 2024 година
Бизнис-планот за 2024 година, донесен со одлука на Управниот одбор на АЛКАЛОИД АД Скопје, на Седницата одржана на 27.12.2023 година, предвидува инвестирање на околу 10% од консолидираните приходи од продажби во материјални и во нематеријални средства, раст од 10% на консолидираните продажби во однос на реализираните во 2023 година, како и раст од 7% на консолидираниот профит пред оданочување во однос на 2023 година.
Бизнис-планот за 2024 година е базиран на очекувањата, проекциите и на можностите на тековните и на новите пазари и производи, достапни за компанијата во моментот на изготвување на планот. Околностите и настаните во 2024 година, а со тоа и остварените резултати, може да варираат од прикажаните во Бизнис-планот.
Очекувања за претстојниот период
Трендот на работење во отежнати економски услови кои беа актуелни во изминатите неколку години сосема е извесно дека ќе продолжи и во 2024 година. Доминанти предизвици беа инфлацијата и порастот на каматните стапки кои сепак, според сите очекувања, би требало да влезат во зоната на стагнација а можеби и благо опаѓање. Секако безбедносните глобални кризи го отежнуваат економскиот амбиент и предвидливоста што секогаш може да повлијае и на цените на енергенсите, да создаде потешкотии кај ланците на испораки но и да повлијае на достапноста на одредени материјали.
Очекуваме во 2024 година да продолжиме по патеката на континуираниот раст базиран на можностите од нашите тековни инвестиции во новите производни капацитети и опреми и вложувањата во развојно-истражувачките проекти, на тој начин создавајќи конкурентно портфолио и можности за ширење на пазарите. За остварување на овие цели ќе продолжиме и со нови вработувања во земјава но и на странските пазари, притоа континуирано вложувајќи во подигнување и усовршување на нивото на знаења и вештини на нашите вработени и градење на таленти.
ПР