Македонија
Македонија од 1-ви јули стана дел од заедничкиот транзитен систем на ЕУ
Македонија од 1-ви јули 2015 година стана дел од транзитниот систем на Европската унија (ЕУ), а со пристапувањето на земјата кон Конвенциите за заедничката транзитна постапка и за поедноставување на формалностите при трговија со стока се обезбедува единствено движење на стоката во рамките на земјите членки, од една влезна точка до местото на завршување на транзитната постапка, без разлика на тоа низ колку држави и гранични премини стоката треба да транзитира.
Електронската транзитна декларација со која е започната транзитна постапка во која било земја членка на Конвенцијата за заедничка транзитна постапка е прифатлива за сите земји членки на Конвенцијата. Тоа значи дека транзитните постапки кои започнуваат во царинска испостава во Македонија, можат да завршат, на пример, во царинска испостава во Германија и обратно.
Станувањето дел од заедничката транзитна постапка на ЕУ значи многу за Македонија, а од аспект на евроинтеграциите, влезот во заедничкиот транзитен систем во кој членуваат сите 28 земји членки на ЕУ, четирите земји членки на ЕФТА и Турција, е клучен адут во претпристапните стратегии бидејќи Македонија станува дел од царинскиот систем на ЕУ уште пред да стане нејзина полноправна членка.
Од економски аспект пак, ова значи олеснување на трговијата и со ЕУ, ЕФТА и Турција, потоа пан-европските коридори 8 и 10 ќе добијат дополнителна важност на поширок меѓународен план, а Македонија дополнително ќе го унапреди својот рејтинг во извештаите на повеќе релевантни меѓународни организации.
Генерално со заедничката транзитна постапка движењето на стоката е полесно и побрзо, царинските формалности се поедноставни, самиот транзит е поефикасен. За царинската служба, со заедничката транзитна постапка се подобрува системот за превенција и полесно се откриваат измамите, а безбедноста при спроведувањето на транзитните операции е зголемена.
За економските оператори, заедничката транзитна постапка овозможува повеќе придобивки, меѓу кои и: побрзо, поедноставно и поевтино спроведување на царинските постапки, односно работење, а со тоа и поголема конкурентност; 250.000 царински транзитни декларации годишно, помалку поднесени на граничните премини на РМ; можност електронската транзитна декларација да се користи како влезна збирна декларација во земјите членки на ЕУ; побрзо ослободување и раздолжување на транзитната гаранција, заради завршување на транзитната постапка во реално време; намалување на бројот на формалности при спроведување на поедноставените царински постапки во транзит; повисок квалитет на услугите кон економските оператори; намалување на времето на чекање кај одредишните испостави, поголема флексибилност при поднесувањето на декларациите, како и зголемена транспарентност преку електронско следење на податоците за транзитната операција;
За да стане дел од Конвенцијата потребно беше Македонија да добие покана за пристапување од Советот на Европската комисија, која пристигна на 18 мај оваа година како резултат на повеќегодишна, напорна и посветена работа на Царинската управа во која националното примарно и секундарно законодавство во делот на транзитот и единствената царинска декларација беше усогласено со Конвенциите, беа направени одредени промени во организациската поставеност на Царинската управа и зајакнувања на некои организациони единици кои се главни носители на заедничката транзитна постапка, беше обезбедено електронско комуникациско поврзување со Европската Комисија, беше подготвен, инсталиран и повеќе пати успешно тестиран компјутерски систем за транзит ткн Нов компјутеризиран транзитен систем, кој е основа за спроведување на транзитната постапка преку размена на електронски пораки помеѓу застапниците во царинската постапка и царинските испостави, како и помеѓу самите царински испостави, беа спроведени голем број обуки на царинските службеници и шпедитерите, и на крај, успешно беа спроведени пред-оценскаи оценска мисија од страна на Мешовитата комисија како тело на двете конвенции, во рамките на кои позитивно беше оценета спремноста на Република Македонија за пристапување кон споменатите конвенции.
Новиот компјутеризиран транзитен систем, кој ги исполнува барањата за интерконективност и интероперабилност со транзитните системи на ЕУ, како најбитен услов за пристапување кон Конвенциите беше развиен со 3 милиони евра финансиска подршка од ЕУ преку програмата ИПА 2008 и 0,5 милион евра учество на Владата на РМ.
Неговото успешно функционирање на национално ниво од 1-ви март минатата година досега, не само што беше еден од условите за пристапување кон Конвенцијата, туку практично ги покажа предностите на електронската транзитна постапка во однос на претходната постапка базирана на употреба на хартија, и воедно им овозможи на царинските службеници и шпедитерите преку секојдневната работа целосно да се обучат и подготват за функционирањето во заедничкиот транзит.
Вицепремиерот и министер за финансии, Зоран Ставрески истакнувајќи го значењето од пристапувањето кон овие Конвенции рече дека истиот ќе придонесе кон побрз проток на стоката што позитивно ќе влијае на конкурентноста на нашата економија и трговската размена со земјите членки на оваа Конвенција, кои истовремено се и наши најголеми трговски партнери.
Директорот на Царинската управа, Наташа Радеска Крстевска, изрази благодарност до Делегацијата на Европската унија во Република Македонија за финансиската помош и соработката без кои реализацијата на овој проект немаше да биде можна, на Владата на Република Македонија, Секретаријатот за европски прашања и Министерството за финансии, за огромната помош и поддршка во спроведувањето на проектните активности, како и на ангажираните фирми во рамките на проектот со кои заеднички, партнерски беа спроведени сите предвидени активности. Радеска Крстевска му се заблагодари и на проектниот тим и на сите вработени во Царинската управа за нивниот ангажман и посветеност во реализацијата на овој исклучително важен проект./крај/мф/бс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Се намалува цената на дизелот, на бензинот останува иста
Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад донесе Одлука со која се врши намалување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 1,10 отсто во однос на одлуката од 27 ноември.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат намалување во просек: кај бензините за 1,220 отсто, кај дизелот за 3,302 проценти, кај екстра лесното масло за 2,323 и кај мазутот намалувањето за 4,403 отсто.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 0,0096%
Од 2.12.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 75,00 (денари/литар)
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 77,00 (денари/литар)
Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 69,50 (денари/литар)
Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 66,50 (денари/литар)
Мазут М-1 НС 33,963 (денари/килограм)
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 не се менуваат.
Малопродажните цени на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) и на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се намалуваат за 1,00 ден/лит.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се намалува за 0,902 ден/кг и сега ќе изнесува 33,963 ден/кг.
Напоменуваме дека ова се максималните цени на нафтените деривати од 00:01 часот на 2.12.2025 година. Трговците на големо и трговците на мало со нафтени деривати и горива за транспорт можат да ги формираат цените на одделни нафтени деривати и горива за транспорт и пониско од највисоките утврдени цени.
Економија
Од 1 декември поскапува парното: сметките повисоки за околу 130 денари
Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и управување со комунален отпад (РКЕ) ја информира јавноста дека од 1 декември цената на топлинската енергија ќе се зголеми за дел од потрошувачите.
Според одлуката, за домаќинствата што се снабдуваат од најголемиот систем – ЕСМ Дистрибуција, ЕСМ Снабдување и ЕСМ Производство – цената се зголемува во просек за 5,9%. За потрошувачите на ЕСМ Енергетика зголемувањето е во просек 7,6%, а за корисниците на Скопје Север – Енерџи Еко Линк во просек 7,7%.
„Од 1 декември просечната сметка ќе биде зголемена за 130 денари – од 2.200 денари на 2.330 денари“, изјави претседателот на РКЕ, Марко Бислимоски.
Тој нагласи дека во следниот период е потребно долгорочно стратешко планирање и сериозна санација и модернизација на топловодната мрежа. Според него, овие инвестиции ќе ги намалат дефектите, ќе го подобрат квалитетот на снабдување и ќе овозможат проширување на мрежата, што би довело до зголемување на конзумот.
Бислимоски повтори дека греењето на парно и понатаму е најекономично, додавајќи дека анализите покажуваат дека доколку сите исклучени потрошувачи се вратат на системот, сметките би се намалиле за околу 10%.
Вкупно 65.000 потрошувачи се снабдуваат со топлинска енергија.
Економија
Завршниот настан „ЕУ за економски раст“ ги претстави успесите и долгорочната одржливост на програмата
ЕУ-финансираната програма ЕУ за Економски Раст (EU4EG) вчера го одбележа своето официјално затворање со саем на претпријатија кој обедини повеќе од педесет микро, мали и средни претпријатија, стартапи, акцелератори, креатори на политики и партнери.
Од своето започнување, EU4EG поддржа над сто мали и средни претпријатија, стартапи од Полошкиот, Североисточниот, Југозападниот регион како и Ресен, овозможувајќи им поддршка да ги подобрат своите процеси, да освојат нови пазари и да усвојат позелени и подигитализирани практики.
Клучните резултати вклучуваат: 37 новоформирани компании. 265 нови работни места, многу од нив во економски ранливи региони. Просечно зголемување на перформансите од 30% кај поддржаните компании – значително над целната вредност од 10%. 129 нови производи и услуги, кои ја покажуваат силната иновативна енергија на домашниот приватен сектор. 51 нов развиен сервис од бизнис-поддржувачките организации, од кои 18 напредни услуги. 5 акцелератори што успешно спроведоа програми за развој на бизниси. Намалување на времето за развој на бизнис од 8 на 5 месеци преку структуирана поддршка. Над 5,5 милиони евра грантови доделени на МСП, стартапи и услуги за претпријатијата.
„Резултатите што денес ги видовме покажуваат што се случува кога амбицијата ќе добие вистинска поддршка: нови компании, нови одржливи работни места и силен локален развој. Веруваме во потенцијалот на Северна Македонија. Европската унија останува сигурен партнер во градењето модерна, конкурентна и зелена економија што создава еднакви можности за сите. Како што државата чекори напред, ќе продолжиме да инвестираме таму каде што е најпотребно: во луѓето, во идеите и во регионите што го движат овој напредок.“ – амбасадорот на ЕУ, Михаелис Рокас.
Овие резултати ја потврдуваат посветеноста кон практични, мерливи и долгорочни ефекти за приватниот сектор, поддржувајќи компании во производството, земјоделството, рециклирањето, ИКТ-секторот, прехранбената индустрија, синиот и циркуларниот економски модел.
„И во иднина, како Министерство за економија и труд, продолжуваме со поддршката за развој на акцелератори, поддршката за младите иноватори, вклучувањето на локалните заедници и создавањето економски силни региони, а не само силни центри. Европската унија и Сојузна Република Германија со овој проект дадоа јасен пример како една стратегија може да создаде реални и одржливи резултати. Наша задача е да обезбедиме институционален континуитет за оваа инфраструктура да продолжи да живее и по завршувањето на проектот,“ изјави министерот за економија и труд, Бесар Дурмиши.
Изложбата беше доказ за влијанието на EU4EG, претставувајќи компании што ја подобриле ефикасноста, навлегле на нови пазари, го намалиле еколошкиот отпечаток и ги прошириле можностите за вработување.
„Гледајќи ја економската состојба и можностите во Северна Македонија во 2021 година, германската влада му довери на Германското друштво за меѓународна соработка (GIZ) и АРЕА научниот парк од Трст, Италија да го имплементираат овој проект за економски
раст, со поддршка и од ЕУ и од Германија. Денес ги сведочиме резултатите, но германската поддршка не завршува тука. Најново, Германија даде мандат за изработка на студија за макроекономската состојба во Северна Македонија и побара експертски препораки за тоа како дополнително да се подобри климата за странски инвестиции. Германија останува ангажирана во регионот, и во Северна Македонија, со желба да види силни демократии и економска благосостојба.“ – Јан-Аксел Вос, заменик амбасадор, Германска амбасада.
Програмата зад себе остава зајакнати институции, поагилен претприемачки екосистем и мрежа на акцелератори и поддржувачки организации што веќе обезбедуваат одржливи услуги и по завршувањето на проектот.
„Како партнер за имплементација на активностите, нашата улога беше да ги преточиме европските приоритети во практични решенија за бизнисите преку техничка и финансиска поддршка — од дигитализација и циркуларна економија, до зајакнување на вредносните синџири и пристапот до пазари. Горди сме на многуте мали и средни претпријатија како и стартапи кои преку оваа поддршка успеаја да иновираат, инвестираат и растат. Тие резултати покажуваат што е возможно кога меѓународната соработка се спојува со силна локална посветеност. GIZ останува целосно посветен на продолжување на ова партнерство и на креирање поконкурентна економија која создава можности за луѓето низ целата земја.“ – Марк Барет, програмски координатор, Германското друштво за меѓународна соработка (GIZ).
Настанот ги истакна резултатите од повеќегодишната соработка меѓу Европската Унија, Владата на Германија и Северна Македонија, имплементирана од Германското друштво за меѓународна соработка (GIZ) и АРЕА научниот парк од Трст, Италија, со цел зајакнување на конкурентноста, отпорноста и иновативниот капацитет на приватниот сектор.

