Свет
Софрониевска го обвинува Илиев дека настапува како политичар

Последниот избор на судии предизвика нервоза на релација Врховен суд – Републички судски совет
Последниот избор на судии предизвика нервоза на релација Врховен суд – Републички судски совет
Илиев Не е опортуно да се избираат судии во самото предвечерие на уставните реформи, во кои се предвидува промена на начинот на избор на судии
Гордана Дувњак
Последниот избор на 15 судии и на претседател на апелационен суд во Штип е направен без мислење од Општата седница на Врховниот суд, обвинува претседателот на највисокиот суд во државата, Дане Илиев. Тој им забележува на членовите на Републичкиот судски совет дека избрзале со изборот, бидејќи, како што вели, “опортуно е да се врши избор во пресрет на гласањето за уставните измени, во кои се предвидува промена на начинот на избор на судии”.
Претседателката на Судскиот совет, Ленче Софрониевска, ги отфрла ваквите обвинувања како неосновани, бидејќи тврди дека му оставиле и премногу време на највисокиот суд да изгради мислење за кандидатите, а зошто не е свикана Општа седница, за неа е непознато. За неа е несфатливо ваквото тактизирање на првиот човек на Врховниот суд во време кога судството се соочува со огромни проблеми со својата неефикасност и има непополнети судски места.
Дали е на повидок судир меѓу двете најкомпетентни, но и најзначајни институции за функционирање на судството? Во Републичкиот судски совет одбиваат да прифатат дека постои каков било судир, а недоразбирањата на релација Врховен суд (поточно претседател на судот)-РСС го оквалификуваат како “различни мислења во рамките на два органа со различни ингеренции, кои се упатени на соработка”. Сепак, последните реакции од Врховниот суд беа повод за петочниот итен состанок на членовите на РСС.
“Судиите беа шокирани од неодамнешниот избор на судии во Собранието, бидејќи тие беа изгласани без мислење на Општата седница на Врховниот суд. Содржината на нашето мислење навистина не го обврзува РСС во утврдувањето на конечниот предлог, но мора да се почека нашиот став”, нагласува Илиев. На прашањето зошто не свикал состанок на врховните судии, тој вели дека биле во фаза на собирање податоци за кандидатите од пониските судии, па затоа не била закажана седница. Од тие причини тие писмено го известиле РСС дека претседателот на Врховниот суд нема да присуствува на седницата на Советот, бидејќи немаат изградено став.
Од РСС потсетуваат дека последниот избор на судии, кој се случи на седницата на Собранието од 26 октомври, бил резултат на три огласи, од 24 мај, 16 јуни и 17 јули оваа година. Во согласност со вообичаената законска и деловничка процедура, биле побарани мислења од сите судови, вклучувајќи го и Врховниот суд. Во Советот нагласуваат дека во согласност со нивниот Деловник, судовите се должни во рок од 15 дена да им достават мислење. Добиени се мислења од сите судови, освен од Врховниот суд, кој на Општата седница од 5 септември расправал само за разрешување на еден судија, но не и за избор на судии, за кои не се изјасниле неколку месеци. Оттаму објаснуваат дека дел од кандидатите за судии, за кои Врховниот суд позитивно се изјаснил порано, се нашле и на последната предлог-листа на РСС, имајќи ги предвид критериумите за избор на судии. Досега овој состав на РСС му предложил на Собранието 109 кандидати, од кои 104 се избрани за судии.
“Врховниот суд е единствен кој не достави мислење за кандидатите, не само во определениот рок од 15 дена туку и со три-четири месеци задоцнување”, категорична е претседателката на РСС, Ленче Софрониевска. Таа појаснува дека на 6 октомври добиле известување од Врховниот суд дека претседателот Илиев нема да присуствува на седницата на РСС, затоа што не утврдиле мислење за трите објавени огласи. Во писменото известување немало никаков рок ниту, пак, барање за одлагање на седницата.
“Со оглед на тоа што од 665 судски места во државата во моментот ни се пополнети 635, сметавме дека во услови на крајно незадоволство на граѓаните од функционирањето и неефикасноста на судството, не треба да се губи време и треба да се утврди предлог. На седницата констатиравме дека РСС не смее да биде генератор на дополнителна криза во судството, кое и онака се наоѓа во незавидна положба, а изборот на секој нов судија е добродојден”, вели Софрониевска.
Наспроти ваквиот став, Илиев вели дека изборот на неколку нови нема да ги подобри состојбите во судството, туку напротив ќе фрли сенка на новоизбраните. Тој смета дека требало да се почека со изборот, бидејќи е опортуно да се прави тоа сега, кога веќе на 5 ноември пратениците треба да се изјаснат за новите уставни амандмани, во кои се предлага промена на начинот на избор на судии. “И кога ме избираа мене за претседател на Врховниот суд, се чекаше шест месеци на мислењето на министерот за правда”, додава Илиев.
Со ваквите тврдења не се согласува Софрониевска, која вели дека ниту претседателот на Врховен суд ниту РСС во ниту еден закон немаат добиено овластување да го ценат опортунитетот на изборот на судии. “Ваквите изјави им доликуваат на политичарите, па затоа мислам дека претседателот на Врховниот суд излегол од рамките на своите овластувања и се става во функција на политичар. Со ваквите свои изјави Илиев работи на штета на судството и на граѓаните, бидејќи со неизборот на 30 судии драстично ќе се зголеми бројот на нерешени предмети во ситуација кога имаме рапиден пораст на обемот на предмети”. Таа нагласува дека РСС како уставна категорија мора да работи со полн капацитет и легитимитет сў до завршувањето на уставните реформи и до изборот на нов Државен судски совет.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Орбан: Денес ќе разговарам со Путин

Унгарскиот премиер Виктор Орбан објави дека планира утрово да разговара телефонски со рускиот претседател Владимир Путин за претстојната средба на Путин со американскиот претседател Доналд Трамп во Будимпешта, што Трамп ја објави вчера по телефонскиот разговор со рускиот претседател.
Орбан, исто така, рече дека разговарал со Трамп синоќа.
„Разговарав со американскиот претседател синоќа по телефон. И утрово ќе разговарам со претседателот Путин“, рече унгарскиот премиер на радио „Кошут“.
Орбан, исто така, објави дека средбата меѓу Трамп и Путин во Будимпешта би можела да се одржи за околу две недели.
„Вчера претседателот (Трамп) ни рече да се подготвиме; средбата на двајцата министри за надворешни работи е на дневен ред… Тие (Трамп и Путин) одлучија двајцата министри за надворешни работи да се обидат да ги решат преостанатите прашања во рок од една недела, а потоа, една недела подоцна, ќе можат да дојдат тука во Будимпешта“, рече Орбан на радиото.
фото: принтскрин
Свет
Стив Џобс ќе добие своја монета од еден долар во 2026 година

Стив Џобс, визионерскиот коосновач на Apple, ќе биде овековечен на комеморативна монета од еден долар што ќе биде издадена во 2026 година, потврди Ковачницата на пари на САД.
Честа е дел од Американската програма за иновации и го признава технолошкото влијание на матичната држава на Џобс, Калифорнија, дополнително зацврстувајќи го неговото наследство како човек кој длабоко ја преобликуваше глобалната технологија и култура, пишува Hypebeast.
Дизајнот на монетата е промислен почит кон филозофијата на Џобс. Таа го прикажува младиот Џобс како седи со прекрстени нозе, додека во позадина се ридовите обложени со дабови во Северна Калифорнија.
„Неговата положба и израз, заробени во момент на размислување, покажуваат како оваа околина ја инспирирала неговата визија да ја трансформира комплексната технологија во нешто интуитивно и органско како самата природа“, соопшти Ковачницата на пари на САД.
Спокојната сцена, лишена од какво било корпоративно брендирање, го симболизира неговиот стремеж да создаде едноставна и интуитивна технологија. Монетата, исто така, го содржи неговиот познат цитат „НАПРАВИ НЕШТО ПРЕКРАСНО“, заедно со слоган што ја претставува Калифорнија како центар на иновации.
Џобс, чија кариера го револуционизираше персоналното сметање (Macintosh, Apple II) и музичката индустрија (iPod, iPhone), се приклучува на истакната група великани. Монетите од програмата American Innovation за 2026 година ќе истакнат и други технолошки пресвртници, како што се суперкомпјутерот Cray-1 и развојот на мобилното ладење.
Монетите во ограничено издание нема да бидат во оптек, туку ќе бидат достапни за купување исклучиво преку официјалната веб-страница на Ковачницата на САД, по цена од 13,25 американски долари по парче. Како резултат на тоа, се очекува тие да станат многу барани колекционерски предмети меѓу ентузијастите за технологија и нумизматичарите.
Стив Џобс почина на 5 октомври 2011 година во Пало Алто, Калифорнија, на 56-годишна возраст. Причина за смртта беа компликации од ретка форма на рак на панкреас со кој се бореше од 2003 година.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Русија: Нападнавме украински аеродром каде што беа стационирани авиони на НАТО

Руските сили извршија напад врз воениот аеродром во Криви Рих, каде што наводно биле стационирани авиони на НАТО, објави руската државна новинска агенција РИА Новости, повикувајќи се на координаторот на проруското „Николаевско подземје“ Сергеј Лебедев.
Украинските власти потврдија дека повеќе од десетина експлозии се слушнале во Криви Рих за време на воздушниот напад, но не го споменаа аеродромот.
Kryvyi Rih has indeed been subject to an awful attack.
At least 10 drones descended on the city in Dnipropetrovsk.
It's no known how many hit targets, but from this video we can see there were quite a few.#RussiaIsATerroristState pic.twitter.com/tQRXmptF7F— Tim White (@TWMCLtd) October 16, 2025
„Беа избројани околу 15 експлозии. Силно гори во областа на аеродромот Лозовацки на север од градот, каде што има пет авиони, вклучувајќи ги и оние на НАТО. Оттаму, масовно се лансираат беспилотни летала кон јужниот дел на Русија: Крим, Краснодарска територија, јужно од Ростовската област“, рече Лебедев.
Русија тврди дека, покрај аеродромот, бил погоден и голем железнички центар со неколку хангари и складишта за оружје.
фото: принтскрин