Македонија
Идеализмот наспроти крутиот реализам на Европа
ко идеалистите во Европа го менуваат својот дискурс (хегемонистичко мирољубив), се прашувам, пак, од каде таков оптимизам кај нашите политичари дека низ правото ќе ја добиеме правдата во спорот за името
Пишува: Проф. д-р Звонимир ЈАНКУЛОСКИ
Имам проблем да сфатам со какви аргументи им е потхранувам оптимизмот и на какви основи се положени нивните верувања во можноста да се оствари правдата во меѓународниот систем. Посебно ако се знае дека поимот правда во меѓународното право нема единствено значење, како меѓу теоретичарите, така и меѓу актерите во рамките на тој систем – државите.Република Македонија се обрати на Меѓународниот суд на правдата во Хаг во потрага по правда против Република Грција, поради прекршување на билатералната Привремена спогодба од 1995 г. Македонија ја тужи Грција дека го прекршила членот 11 кој не ì дозволува да ја блокира земјава во евроатлантските аспирации, доколку аплицира под времената референца за името. И дотука е сè во ред. Спорот за името што од осамостојувањето до денес се претвори во канцер на нашето меѓународно легитимирање, конечно треба да добие своја правна завршница. Она што верувам никој нормален меѓународен правник не може да го разбере е како еден ирационален спор можеше да предизвика такво ирационално однесување на организираната меѓународна заедница. Чудно е како еден, во својата суштина билатерален спор, можеше да биде трансфериран како меѓународен. Чудно како се успеа едно правно прашање да стане политичко. И, како меѓународната заедница го толерира сево ова, сиве овие години. Како успева да диџестира нешто што под сомневање го става целиот систем на меѓународното право и меѓународното организирање. Иако можеби во целиот овој виртуелно изнуден спор Македонија изгуби најмногу, сепак се покажа како корисен за да нè увери (не само нас) каква е всушност меѓународната политика. Да ја покаже разликата меѓу она што е и она што сака да се претставува. Тоа е како разликата меѓу фотографијата и насликаниот портрет. Фотографијата го покажува сето она што може да биде видено со голо око, додека насликаниот портрет не покажува сè што може да биде видено со голо око, но покажува нешто што окото не може да го види: изразот на лицето или човечката димензија на портретираното лице. Спорот за името ја разоткри, или ако сакате целосно ја разголи вистинската суштина на надворешната политика на земјите на европскиот континент. Следејќи го спорот со нашето уставно име (ако може да се нарече спор) се прашувам каде исчезна надворешнополитичкиот идеализам промовиран од политичарите и интелектуалците во Европа. Оној идеализам на чии основи е граден концептот на Европската Унија. Оној идеализам што како предизвик го имаше минимизирањето на конфликтите преку максимизирање на соработката меѓу државите. Оној што својот фокус во надворешната политика го стави на формалните правни аспекти на меѓународните односи и моралните прашања како што се човековите права Следејќи го македонскиот случај, имам проблем да го прифатам тврдењето на американскиот професор Јохн Ј. Меарсхеимер дека европската надворешна политика е триумф на идеализмот наспроти реализмот. Ако ова што ì се случува на Македонија треба да биде слика на современиот идеализам во Европа што ќе го менуваше светот, тогаш сериозно треба да се прашаме во која насока одат промените. Европските идеалисти се раководени од идејата да го менуваат светот на подобро трансформирајќи ја надворешната политика на начин што државите никогаш повеќе нема да мора да се грижат за силата и моќта како непроменлива детерминанта на безбедносниот натпревар во светот, креирајќи состојба на хармонија. Можеби кога размислуваат за светот во хармонија, размислуваат за својот ексклузивен европски клуб. Затоа за нив не е доволно да имаш подобри аргументи во меѓународен спор како нашиот: доволно е да го имаш оној добитниот. Очигледно ние го немаме. Грција го има – членството. Сè повеќе ми изгледа дека ние им стануваме товар на патот на хармонизацијата на односите во Европа. Камен околу вратот што ги влече надолу. За нивна голема жал, сè повеќе камења, а се помалку патишта. Ако идеалистите во Европа го менуваат својот дискурс (хегемонистичко мирољубив), се прашувам, пак, од каде таков оптимизам кај нашите политичари. Дека низ правото ќе ја добиеме правдата во спорот за името. Имам проблем да сфатам со какви аргументи им е потхранувам оптимизмот и на какви основи се положени нивните верувања во можноста да се оствари правдата во меѓународниот систем. Посебно ако се знае дека поимот правда во меѓународното право нема единствено значење. Како меѓу теоретичарите, така и меѓу актерите во рамките на тој систем – државите. Само како потсетување: доминантниот концепт на правдата во меѓународните односи е положен на учењето на реалистите во надворешната политика. Реалистите веруваат дека политичарите во меѓународните односи делуваат раководени од интересите дефинирани како моќ. Најчесто добрите намери во надворешната политика се обландиран интерес, ослободен од морални начела во постигнувањето на целта. Затоа и во анализите за функционирањето на Судот се нагласува неговата лимитирана моќ во извршување на своите одлуки од страна на државите што ги изгубиле споровите и индиферентноста на Советот за безбедност во одредувањето консеквенции поради ваквото нивно однесување. Кога се знае дека реалистите го гледаат светот онака каков што е, со можност за мали и незначителни модификации, тогаш не треба да нè изненадува однесувањето на меѓународната заедница во спорот за името на Република Македонија. Она што ме изненадува е нашиот идеализам во контекст на спорот. Особено кога европската надворешна политика го замени својот идеализам со крут реализам во случајот на Македонија. И не верувам дека тука ниту ние ниту Судот можеме многу да помогнеме.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Цветков до Филков: Кој лаже за партиските смени во Судскиот совет, Мицкоски или вие
Пратеникот на СДСМ, Борче Цветковски, на денешната собраниска седница посветена на пратенички прашања упати прашања до министерот за правда Игор Филков, кое се однесува за различните ставови на премиерот Мицкоски и министерот Филков за партиските смени во Судскиот совет.
„Довербата во судството е на најниско ниво, потребни се реформи и обезбедување на независно судство кое ќе работи по слово на Закон, ослободено од било какви влијанија.
Но, министре Филков, владата во којашто сте дел, на ВМРО-ДПМНЕ, ЗНАМ и ВЛЕН, сосема спротивно, во изминатите 7 месеци наместо реформи во судството спроведува партизација односно класична окупација на судството“, кажа тој.
Според него, во сите три полуги на власта, извршна законодавна и судска власт се спроведува партиска интервенција и узурпација и тоа е дел од операцијата на воспоставување целосно контрола над судството.
„Изборот на Данка Ристова, сопруга на градоначалник од ВМРО-ДПМНЕ, за член на Судскиот совет е јасна потврда за ова што го говорам. Ова не е изолиран случај, туку јасна стратегија. Како што беше во времето на Груевски, така и денес, сакате судиите да бидат само пиони кои ќе носат одлуки според партиски директиви. Истото се случи и во Советот на јавни обвинители. За член на Советот на јавни обвинители избравте избравте член кој самиот се претстави како координатор на политичка партијата.
Наместо независни институции кои ќе судат по словото на законот, заедно со ДПМНЕ и ВЛЕН создавате партиски контролиран судски систем кој ќе служи како ваша алатка за политички прогон и заштита на криминалот во редовите на власта.
Ова е истиот рецепт од времето на Груевски, кога судиите беа алатки на режимот, а правдата беше глува за граѓаните“, посочи Цветков.
Партизација на судството, како што рече е директен напад врз демократијата и владеењето на правото.
„Особено што се случува паралелно со партизација на безбедносните агенции, независните регулаторни тела и други институции. Со партиски окупирани институции и контролирано судство нема владеење на правото министре Филков. Дополнително, премиерот Мицковски најавува и целосно распуштање на Судскиот совет, што би значело целосна контрола врз судството од страна на ВМРО-ДПМНЕ. Во Извештајот на ЕК јасно е нотирано дека загрижува најавеното распуштање на Судскиот совет и Советот на ЈО и дека е неопходно реформи во согласност со препораките на Оценската мисија. Е сега министре Филков во едно од вашите интервјуа најавивте дека до јуни годинава ќе ги донесете измените и дополнувањата на Законот за Судски совет во кој пак ќе бидат инкорпорирани препораките на Оценската мисија на ЕК.
Ова што вие го најавувате е во спротивност со најавите на премиерот Мицкоски.
Препораките од Оценската комисија не предвидуваат партизација на судството.
Моето прашање до Вас е, кој од Вас не ја говори вистината?
Односно која лаже?
Вие кога велите дека ќе ги спроведете препораките на Оценската мисија на ЕУ или премиерот Мицкоски кој вели дека ќе се распушта судскиот совет“, заклучи Цветков.“
Македонија
МЖСПП: Се унапредува законската легислатива за проширена одговорност на производителот
Денес се одржа завршниот настан од Твининг проектот на ЕУ „Поддршка во имплементацијата на отпадот Законодавство за управување и шема за проширена одговорност на производителот “.
На отворањето, во воведните обраќања Андраш Клајн, амбасадор на Унгарија и Мартин Памер, амбасадор на Австрија, Стефен Худолин, раководител за соработка во Делегацијата на Европската Унија и Кристина Вегнер, резидентен советник на проектот дадоа увид во значењето, влијанието, исходот и резултатите на проектот.
Во рамките на проектот се работеше на измени на законската регулатива и подзаконските акти со цел системот за проширена одговорност вона производителите во Северна Македонија да обезбеди соодветен третман на сите специјални текови на отпад (пакување, електрична и електронска опрема, акумулатори и батерии, како и текстил, гуми, искористени возила и масла) со што се постигнува највисоко можно одделно собирање од несортиран комунален цврст отпад.
Проектните активностите целосно беа насочени кон создавање на потребните законодавни, институционални, инфраструктурни и информатички предуслови неопходни за основање независно правно лице во националниот систем, кој ќе ги обезбеди и координира сите операции на засегнатите страни вклучени во системот за проширена одговорност во земјата. Ова е долгоочекуваната интервенција за да се поправат слабостите во системот, придонесувајќи за почиста животна средина, целосна имплементација на циркуларна економија и зголемено и сигурно финансирање на системот за управување со отпадот што го создаваат сите субјекти во системот.
Ова независно тело, именувано како „тело за салдирање на производителите“, треба да овозможи ново поле за дејствување на производителите, трговците, собирачите на отпад и капацитети за третман на отпад, правилен надзор и спроведување на сите релевантни законски одредби, истовремено обезбедувајќи високо ниво на транспарентност на процесот. Проектните експерти вклучени во трите компоненти на проектот целосно дизајнираа и развија нормативни, оперативни и информатички елементи, документи, законски акти и други испораки потребни за целосно функционирање на системот. Ова ќе помогне да се развие попрофесионален, поодговорен и ефикасен систем и приближување на Северна Македонија до правото на ЕУ, обезбедување повисок квалитет на живот и стандарди поблиски до оние на земјите-членки на ЕУ.
Проектот кој го спровдуваше Министерството за животна средина и просторно планирање на Северна Македонија, во партнерство со Фондацијата за заштита на климата на сината планета од Унгарија, како главен партнер и Република Австрија како помлад партнер завршува на 28 февруари по 27 месеци од реализацијата.
Македонија
Традиционална манифестација за одбележување на Водици во општина Илинден
По повод претстојниот празник Богојавление (Водици) во организација на црквата Св. Константин и Елена во населба Илинден, ќе се одржи традиционалната манифестација за положување на светиот крст во водите на езерото во хотелот Белви населба Илинден, каде главен покровител е Општина Илинден.
За таа цел, општината ги повикува сите граѓани на ден 19.01.2025 (недела) со својата масовност да го одбележат големиот ден за сите христијани, а положувањето на крстот ќе биде во 12:00 часот.
Сите заинтересирани учесници за манифестацијата, кои сакаат да го фатат крстот од водите, можат да се пријават во просториите на црквата Св. Константин и Елена во населба Илинден.
За најсреќниот учесник кој ќе успее да го фати крстот, ќе се обезбедат пригодни награди и подароци, информираат од општината.