За многу прашања и проблеми од

областа на правото, на законите, врховните судии кај нас молчат, иако во

Законот за судовите им се дадени тие надлежности, тие може се тата-мата за

решавање на предмети, но се боси да коментираат правни пробле

ПРОФЕСОРОТ ГОРДАН КАЛАЈЏИЕВ ОД

ПРАВНИОТ ФАКУЛТЕТ ЗА СТРУЧНОСТА ВО СУДСТВОТО

За многу прашања и проблеми од

областа на правото, на законите, врховните судии кај нас молчат, иако во

Законот за судовите им се дадени тие надлежности, тие може се тата-мата за

решавање на предмети, но се боси да коментираат правни пробле

За

местото судија во повисоките судови во Македонија од сега натаму ќе може да

смета само оној судија кој има највисоки стручни и професионални квалитети, што

ќе значи воведување на систем на кариера. Строгите критериуми за избор на судии

за апелационите, Врховниот и за Уставниот суд се предвидени со новиот Закон за

Судскиот совет и, според правните експерти, тоа ќе значи елиминација на критериумот

докажување пред партијата, што беше досегашниот услов за напредок во судството.

Во Врховниот суд на Македонија во моментов има само една докторска титула – на

судијата Драган Томановски, и неколку магистерски. Студентите на правните

факултети не ги знаат судии од највисокиот суд во Македонија, затоа што никој

од нив не дошол да им држи предавања. За научни трудови од областа на судството

или за објавена книга од автор врховен судија кај нас ретко кој чул.

Вистински раритет се титулите и во апелационите судови. "Не случајно се

воведени новите критериуми во Законот за Судскиот совет при изборот на судија

во повисоките судови. Меѓу судиите има многумина кои се на постдипломски студии

и кои на своја рака инвестираат во својата стручност и едукација. Треба магистрите

од судската фела да се мотивираат да одат нагоре", порачуваат професорите

од Правниот факултет во Скопје.

"Добро е да се има вреднување, особено во судиската фела. Она што ми пречи

е што за многу прашања и проблеми од областа на правото, на законите, врховните

судии кај нас молчат, иако во Законот за судовите им се дадени тие надлежности.

Тие може се тата-мата за решавање предмети, но се боси да коментираат правни

проблеми и ситуации и да изнесуваат лични ставови за нив, што е недопустливо за

врховен судија", смета професорот Гордан Калајџиев од Правниот факултет.

Тој додава дека и судиите и обвинителите уште се водат од некоја комунистичка

свест. "Во странство дури и мислењата од пресудите ги објавуваат во книги.

Судиите од повисоките судови развиваат доктрина", посочува професорот

Калајџиев.

Судскиот совет судии во повисоките судови во иднина ќе избира врз следниве

критериуми: стручно знаење во струката, при што се земаат предвид

специјалистичките, постдипломските студии и учеството во континуирана

едукација, способност за разрешување на правните прашања, потоа ќе се зема

предвид постигнатиот однос меѓу преземениот и очекуваниот обем и ажурност во

извршувањето на работата на судијата, способност за писмено изразување, преку

подготвените одлуки и чувањето на угледот на судијата и на судот, што се

утврдува од начинот на водење на постапката, комуникацијата со странките.

Подобрување на квалитетот на судиите со примена на новите критериуми реално

веднаш не може да се очекува оти Уставот на избраните судии им ја гарантира

функцијата доживотно.