Свет
Над 2,2 милиони луѓе останаа без струја во САД

Повеќе од 2,2 милиони луѓе во 11 сојузни држави на истокот и североистокот од САД останаа без снабдување со електрична енергија по налетот на ураганот Сенди, кој според предвидениот термин во понеделник навечер по локално време го погоди американскиот источен брег.
„Во зоната која е под удар на стихијата, без електрична енергија остана повеќе од 2,2 милиони луѓе. Далноводите се уриваат од ветрот и од скршените дрвја“, јавува телевизијата CNN.
Во Њујорк енергокомпанијата „Konedison“ објави дека од безбедносни причини ја исклучила електричната енергија во пониските области на Менхетен во поплавените зони, обрабени со облакодерите на овој финансиски центар. Во долниот дел на Менхетен околу 6,5 илјади луѓе останаа без електрична енергија, јавува телевизијата CBS.
Американскиот Национален центар за урагани ја преквалификуваше Сенди при движењето во насока на Њујорк од ураган во екстратропска бура или постотропски циклон, но оваа терминологија е само од технички карактер, бидејќи фактички Сенди не слабее. Класификацијата значи дека Сенди и натаму ја има силата на ураган, но ги загубила другите карактеристики на тропска бура, во прв ред температурата во нејзиниот центар. Таа е една од најголемите во историјата што ги погодиле САД. На копното пристигна на околу 10 километри југозападно од Атлантик Сити, во брзина на ветровите од 129 километри на час.
Во Њујорк во вторникот е суспендиран јавниот сообраќај, не работат образовните како и другите јавни институции и компании
Покрај, тоа во областа на американската престолнина Вашингтон, без струја се околу 140 илјади луѓе. Според извештајот на компанијата „Pepco“, во дистриктот Колумбија и неколку окрузи во државата Мериленд, без електрична енергија за околу 20 илјади корисници.
Компанијата „ Dominion Power“ од државата Вирџинија извести дека се исклучени 75 илјади нејзини корисници, компанијата „Baltimore Gas and Electric“ од Мериленд исклучила околу 26 илјади корисници, а компанијата NOVEC од Вирџинија не им испорачува електрична енергија на околу 15 илјади свои клиенти, а „Rappahannock“ во Вирџинија на пет илјади домаќинства.
И пред да стигне на копното Сенди без струја остави поради кинење на кабли три милиона луѓе на источниот брег, каде околу милион луѓе во секој момент чекаат наредба за евакуација. Бурата натаму се движи кон Њујорк, Вашингтон, Балтимор и Филаделфија во област во којашто живеат околу 60 милиони луѓе.
Ноќта кон вторникот по македонско време, властите на округот Ферфакс во Вирџинија објавија евакуација на две области поради опасност од поплави. Се планира да се евакуираат околу 125 приватни домови. Ова е прва област во предградието на Вашингтон, која објави делумна евакуација на жителите.
Така масивната бура Сенди во осум часот навечер во понеделникот по локално време стигна до источниот американски брег на јужниот дел од сојузната држава Њи Џерси.
Засега бурата се поврзува со пет смртни случаи, во Мериленд, Пенсилванија, Конектикат и Њујорк. Меѓу нив се две лица врз кои паднале стебла.
На патот кон копното Сенди ќе се спои со студениот фронт од западот и ќе се претвори во супербура, монструозен хибрид од тропска и зимска бура, којашто со себе носи голем врнежи од дожд и од снег.
Досега воздухопловните компании соопштија за 12 илјади откажани летови, јавниот сообраќај на источниот брег е целосно запрен, а штетите од бурите првично се предвидуваат на 10 до 20 милијарди долари. Доколку се покажат точни овие процени, Сенди ќе стане една од „најскапите“ природни катастрофи во американската историја.
Њујоршкиот градоначалник Мајкл Блумберг на прес-конференција во понеделникот навечер по локално време изјави дека градот добро се подготвил за бурата и дека не очекува оти штетите ќе бидат преголеми. Претходно беше сопран јавниот сообраќај, и затворени сите мостови. Од областа на Мехнетен и другое зони покрај реките Хадсон и Ист коишто почнале да се прелеваат преку насипите, евакуирани се 375 илјади жители. Во ноќта кон вторникот во системот на подземната железница почнал да продира водениот бран кој стигнал со бурата и почнал да ги исполнува. Дефинитивно е потврдено дена берзата на Волстрит останува затворена и во вторник. Телевизијата CNN јави дека во историската зграда на берзата, во салта во којашто се одвива тргувањето има најмлаку еден метар вода./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Телескоп на НАСА ја сними поларната светлина на Јупитер

Впечатливите поларни светлини на Јупитер се стотици пати посветли од оние на Земјата, откриваат нови слики од вселенскиот телескоп Џејмс Веб, објави Асошиејтед Прес.
На најголемата планета во Сончевиот систем, се гледа импресивен светлосен феномен како „танцува“ кога честички со висока енергија од вселената се судираат со атоми на гас во атмосферата во близина на магнетните полови на планетата.
Аурорите на северната и јужната светлина на Јупитер и Земјата (aurora borealis и aurora australis) се движат од истиот механизам – честички со висока енергија што Сонцето ги исфрла за време на сончевите бури. Но, аурорите на Јупитер се уште поинтензивни бидејќи силното магнетно поле на планетата, исто така, ги заробува честичките исфрлени во вселената од џиновските вулкани на нејзината месечина Ио.
Телескопот Веб претходно го сними сјајот на аурорите на Нептун со највисока резолуција досега, децении откако тие беа првпат слабо видливи за време на прелетот на Војаџер 2.
Телескопот го снимил феноменот на аурора користејќи специјална камера во близок инфрацрвен спектар. Набљудувањето на Јупитер беше спроведено на 25 декември 2023 година, а го водеше тим научници предводен од Џонатан Николс од Универзитетот во Лестер во Обединетото Кралство. Резултатите од истражувањето беа објавени денес во научното списание „Nature Communications“.
Свет
Хамас го ослободи последниот американски заложник од Газа

Палестинската милитантна група Хамас објави дека го ослободила израелско-американскиот заложник Едан Александар и го предала на Меѓународниот комитет на Црвениот крст.
Израел потврди дека 21-годишниот Александар е ослободен.
Александар бил член на воена единица стационирана на границата со Газа кога бил заробен од милитантите на Хамас за време на нападот врз јужен Израел на 7 октомври 2023 година.
Хамас изјави дека ослободувањето на Александар е „гест на добра волја“ насочен кон оживување на разговорите за ставање крај на 19-месечната војна меѓу Израел и Хамас.
Објавувањето доаѓа пред посетата на американскиот претседател Доналд Трамп на Блискиот Исток, која започнува утре.
Свет
„Имате рок до крајот на денот“: Европа ѝ постави ултиматум на Русија, пристигна експресен одговор од Москва

Европските земји се подготвуваат да воведат нови санкции кон Русија доколку Москва не почне да го почитува предложеното 30 дневно примирје во војната против Украина до крајот на денешниот ден, објави денес германската влада.
Портпаролот на германската влада на прес-конференција во Берлин изјави дека „часовникот отчукува“ за Русија и дека е време да се покаже сериозност во врска со мирот.
Заканата со санкции доаѓа во време на интензивирање на дипломатскиот притисок од Брисел, Берлин и Париз, а се очекува дека меѓу мерките би можело да биде и прекинувањето на гасоводот „Северен тек 2“, што го објави претходно денес претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, во разговор со германскиот канцелар Фридрих Мерц.
Сепак, од Москва брзо дојде остар одговор. Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, изјави дека „јазикот на ултиматумот е неприфатлив за Русија“ и дека „не е можно да се разговара со Русија на тој начин“. Песков потсети дека ова е второ предупредување од Европа за само неколку дена, нарекувајќи го тонот на пораката „ултимативен и недипломатски“.
Во меѓувреме, рускиот претседател Владимир Путин предложи одржување директни преговори меѓу Русија и Украина во Истанбул на 15 мај, без претходни услови. Портпаролот Песков го опиша предлогот како „сериозен сигнал за мировна намера“, нагласувајќи дека целта на Москва останува да постигне траен мир и да ги реши „коренските причини за конфликтот“, а воедно да ги зачува интересите на Руската Федерација.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски одговори позитивно на предлогот на Путин, изразувајќи подготвеност лично да се сретне со рускиот лидер. Доколку средбата се одржи, тоа би бил нивниот прв состанок од декември 2019 година. Сепак, Кремљ сè уште официјално не одговорил на согласноста на Украина.
За време на нивната посета на Киев во саботата, лидерите на Франција, Германија, Велика Британија и Полска упатија заеднички повик до Русија за безусловно примирје, нагласувајќи дека мирот во Украина е од суштинско значење за стабилноста на Европа.
Сепак, на терен насилството не стивнува. Украинската војска соопшти дека во текот на претходниот ден, Русија извршила десетици напади по должината на источниот фронт, вклучувајќи повеќе од 100 напади со беспилотни летала преку ноќ.
И покрај предлогот за преговори, фактот дека Русија не се согласи на моментален прекин на огнот ги наведува европските лидери сè посериозно да разгледуваат дополнителни мерки за притисок. Брисел вели дека подготвеноста на Русија за компромис е клучна за избегнување на нов пакет санкции, што би можело дополнително да влијае на рускиот енергетски и финансиски сектор.