Свет
“Силмак“ стопил 6 милиони евра на ЕСМ

Електростопанство на Македонија (ЕСМ) загуби 6,6 милиони долари затоа што лани ја купувал поскапо, а му ја продавал поевтино струјата на комбинатот за производство на феросилициум и хром „Силмак“ од Јегуновце, велат извори од ЕСМ.
Никола Стојанов
Електростопанство на Македонија (ЕСМ) загуби 6,6 милиони долари затоа што лани ја купувал поскапо, а му ја продавал поевтино струјата на комбинатот за производство на феросилициум и хром „Силмак“ од Јегуновце, велат извори од ЕСМ. Само за споредба, домаќинствата плаќаат поскапа струја од „Силмак“, што значи дека просечно секое семејство требало лани да одвои по 13 долари од семејниот буџет за разликата во цената.
„Време“ побара одговор на прашањето кој ќе ја плати разликата во цената и загубата од продажбата на струјата на „Силмак“. Надлежните на ЕСМ не сакаат да коментираат за финансиската загуба затоа што договорот со „Силмак“ го направила Владата – сопственик на ЕСМ. Не сакаат да коментираат ниту професори од Економскиот и од Електротехничкиот факултет во Скопје, затоа што таа државна компанија е пред продажба.
Компанијата губи пари затоа што Владата, во 2002 година, кога и го продала комбинатот на француската компанија СЦММ, потпишала договор со кој се обврзала дека ЕСМ струјата на „Силмак“ ќе му ја продава по 2,2 центи од долар за киловатчас, иако просечната цена на струјата што ја увезува ЕСМ лани беше 3,2 центи од евро за секој увезен киловатчас. „Силмак“ лани потрошил 600 милиони киловатчаса струја, за која платил 13,2 милиони долари, а ако увезувал струја по пазарна цена за тоа количество требало да плати уште 6,6 милиони долари.
Кон крајот на 2002 година тогашната влада склучи договор со „Силмак“ дека ќе му продава струја по повластена цена од 2,2 центри од долар за киловатчас, што ќе важи до крајот на оваа година.
Повластена цена на струјата од 2,2 центи за киловат час до мај лани имаше и кавадаречкиот комбинат за производство на никел „Фени“. Тоа значи дека ова ја намалило годишната загуба на ЕСМ за 1,8 милион долари затоа што продавале струја по пониска цена од производствената.
Засега никој не сака да одговори дали новата компанија што ќе го купи ЕСМ, ако Владата одлучи да го продаде, ќе прифати ваков штетен договор со „Силмак“. Михајло Михајловски, претставникот на „Силмак“, изјави дека договорите што се склучени мора да се почитуваат и дека има правни механизми што може да се искористат ако не се почитуваат склучените договори.
Бугарија
„ЧЕЗ“ сака да ја поскапи струјата
„ЧЕЗ“, чешката компанија за производство, пренос и дистрибуција на струја, која е еден од кандидатите за купување на ЕСМ, побарала од бугарските власти да ја зголемат цената на струјата во западниот дел на Бугарија, каде што таа компанија го купи енергетскиот систем, пренесуваат бугарските дневни весници. Но, Константин Шушулов, претседателот на бугарската државна комисија за регулирање на цените на енергенсите, најавил дека ќе го отфрли барањето на „ЧЕЗ“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Саудијците го пречекаа Трамп како крал – му купија и мобилен „Мекдоналдс“

Саудиска Арабија подготви раскошен пречек за американскиот претседател Доналд Трамп во Ријад, каде што тој слета денес, буквално на тепих од лаванда.
Во 2021 година, Саудиска Арабија го замени традиционалниот црвен тепих со лаванда, наведувајќи дека бојата е инспирирана од „природното наследство на Саудиска Арабија“, имено сезонските цветања на лаванда во пустинските региони на земјата.
Саудиска Арабија очигледно се погрижи на американскиот претседател ништо да не му недостасува за време на неговата посета на Блискиот Исток, дури ни неговата омилена брза храна.
Според американските медиуми, Саудијците обезбедиле мобилен ресторан на „Мекдоналдс“ во случај Трамп да не стигне до една од многуте постоечки филијали во земјата.
Yes, it’s a mobile @McDonalds here in Riyadh. pic.twitter.com/Y6T2EBDbQf
— Mordechai Wagenheim (@Mike_Wagenheim) May 13, 2025
Трамп е познат по својата склоност кон брза храна, а за време на кампањата дури и им служеше на гостите во „Мекдоналдс“ во Пенсилванија.
Но, разликата во протоколот беше видлива и на друго ниво, политичкото.
За разлика од посетата на поранешниот американски претседател Џо Бајден во 2022 година, кога саудискиот престолонаследник Мохамед бин Салман испрати делегација да го пречека на аеродромот, Трамп денес беше лично пречекан од бин Салман на скалите од претседателскиот авион.
Да потсетиме дека пред да пристигне во Саудиска Арабија, Бајден изјави дека ќе го „изолира кралството“ поради убиството на новинарот Џамал Кашоги и кршењата на човековите права. Трамп, од друга страна, одржува блиски политички и деловни врски со кралското семејство уште од својот прв мандат.
Свет
Трамп ги укина санкциите за Сирија : „Со среќа Сирија, покажи ни нешто многу посебно“

Американскиот претседател, Доналд Трамп, денес објави дека ќе нареди укинување на санкциите врз Сирија на барање на саудискиот престолонаследник, што е огромен поттик за привремениот сириски претседател Ахмед ал-Шари и неговите напори за стабилизирање на земјата разорена од војна.
Трамп го објави ова ненадејно за време на регионалната турнеја што ја започна во Саудиска Арабија. Белата куќа објави дека Трамп ќе биде пречекан од ал-Шари за време на неговата посета на Саудиска Арабија, што укажува дека средбата меѓу американскиот претседател и поранешниот командант на Ал Каеда, кој помина пет години во американски затвор во Ирак, ќе се одржи во среда.
САД воведоа строги санкции врз Сирија за време на владеењето на Башар ал-Асад и ги одржуваат на сила откако ал-Асад беше соборен од власт во декември по повеќе од 13 години војна.
Трамп рече дека ќе ги укине сите санкции врз Сирија, објаснувајќи дека тие имале важна функција, но дека сега е време Сирија да продолжи напред.
„Ќе наредам укинување на санкциите против Сирија за да им дадам шанса да успеат“, рече Трамп на инвестициски форум во Ријад.
„Нивно време е да блеснат“, рече Трамп. „Со среќа Сирија, покажи ни нешто многу посебно“, рече американскиот претседател.
Ал- Шари беше лидер на официјалното крило на Ал Каеда во сирискиот конфликт со години, пред да ги прекине врските со глобалната џихадистичка мрежа во 2016 година.
Хајат Тахрир ал-Шам, групата предводена од ал-Шари, која официјално беше распуштена во јануари, е прогласена за терористичка организација од САД и ОН.
Свет
Русија потврди дека ќе оди на преговори со Украина

Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, изјави дека руската делегација ќе биде во Истанбул на 15 мај, додавајќи дека очекуваат и украинската страна да се појави на преговорите.
Украинскиот претседател, Володимир Зеленски, пак, се обрати вечерва во видео на платформата X. „Во тек се итни интервенции по нападот со руски беспилотни летала врз Харков. Уште еден напад врз енергетски објект – исклучиво цивилен. Русија останува она што е“, рече Зеленски.
„Додека сите чекаат одговор од Русија на предлогот за примирје и директни преговори, тие одговараат со нови удари и напади. Затоа е неопходен притисок“, рече тој.
Зеленски потврди дека украинскиот тим активно се подготвува за преговори во Турција и дека ставот на Украина денес им бил презентиран на сите партнери.
„Путин е оној кој одлучува за сè во Русија, па затоа тој е оној кој мора да ја запре оваа војна. Ова е негова војна. Затоа, преговорите мора да бидат со него“, рече Зеленски.
Високата претставничка на ЕУ, Каја Калас, изјави дека не верува оти средбата меѓу украинскиот претседател Володимир Зеленски и рускиот претседател Владимир Путин ќе се одржи оваа недела во Турција.