Свет
Парното во декември ќе поскапи за 30 отсто

“Топлификација” нема да се жали на одлуката на Регулаторната комисија за енергетика дека нема причина за поскапување на парното, но во декември ќе побара повисока цена.
“ТОПЛИФИКАЦИЈА” И ОДГОВАРА НА КОМИСИЈАТА ЗА ЕНЕРГЕТИКА
“Топлификација” нема да се жали на одлуката на Регулаторната комисија за енергетика дека нема причина за поскапување на парното, но во декември ќе побара повисока цена. Директорот на компанијата, Димитар Хаџи-Мишев, вчера истакна дека парното греење мора да поскапи бидејќи цената на мазутот во однос на ланската сезона е повисока за 40 отсто.
– Мазутот учествува со 65 отсто во производната цена на топлинската енергија. Ова значи дека парното сега треба да поскапи најмалку 26 отсто. Со барањето за повисока цена од 12 отсто се обидовме да го намалиме ударот врз буџетот на граѓаните – рече Хаџи-Мишев. Според него, Комисијата, формално гледано, со право го отфрлила нивното барање бидејќи “Топлификација” досега не купила мазут, а според утврдената методологија, цената се пресметува врз основа на платено гориво во последните три месеци.
– Затоа веќе во декември ќе побараме ново зголемување на цената врз основа на фактури за платен мазут. Секако ќе го искористиме правото што ни го дава методологијата во барањето да ги кумулираме сите поголеми трошоци, што ќе предизвика многу повисок еднократен процент на поскапување на парното греење – објасни Хаџи-Мишев.
Тој не сакаше да каже колкав ќе биде тој процент, иако според упатените, декемвриското поскапување нема да биде помало од 30 отсто.
Во “Топлификација” вчера ги отфрлија обвинувањата дека граѓаните во Македонија плаќаат скапо парно поради монополската положба на компанијата. Меѓу аргументите што ги наведоа, истакнаа и дека во последните 12 години компанијата само три пати ја зголемила цената на парното за вкупно 25 проценти, додека мазутот во истиот период поскапел повеќе од двојно. “Топлификација” не ги прифаќа ниту обвинувањата од Сојузот на стопански комори, според кои, во Скопје парното е поскапо од сите градови во бившата СФРЈ.
– Тоа се неточни и произволни констатации. Во Љубљана е поскапо иако тамошната топлана работи на јаглен, кој е тројно поевтин од мазутот. Во Загреб топлинската енергија е поевтина за помалку од еден отсто, но и таму како погонско гориво се користи јагленот, а во Нови Сад и во Белград е поскапа, иако и таму топланите користат јаглен и тоа домашен – објаснуваат во компанијата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Научниците создадоа „универзален бубрег“: секој пациент ќе може да го прифати

Тим истражувачи од Канада и Кина успеаја да создадат „универзален“ бубрег, кој теоретски може да го прифати секој пациент.
Овој „тест“ бубрег преживеал и функционирал неколку дена во телото на примател кој бил во состојба на мозочна смрт, чие семејство дало согласност за истражувањето, според истражувањето објавено во списанието Nature Biomedical Engineering, како што објави Science alert.
„Ова е прв пат да видиме нешто вакво кај човечки модел и ни дава непроценлив увид во тоа како да ги подобриме долгорочните резултати“, нагласуваат експертите.
Како што стојат работите денес, луѓето со крвна група 0 на кои им е потребен бубрег обично мора да чекаат додека не стане достапен донорски бубрег со крвна група 0. Ова сочинува повеќе од половина од луѓето на листите на чекање, но бидејќи бубрезите со група 0 можат да функционираат кај луѓе со други крвни групи, тие се во недостиг. Иако во моментов е можно да се трансплантираат бубрези од различни крвни групи со тоа што ќе се научи организмот на примателот да не го отфрла органот, постојната постапка е далеку од совршена и не е особено практична, објаснуваат експертите.
Овој процес е долг, скап и ризичен, а исто така бара живи донори, бидејќи на примателот му е потребно време за подготовка. Во овој случај, истражувачите ефикасно го конвертирале бубрегот од крвна група А во бубрег од крвна група О, користејќи специјални, претходно идентификувани ензими кои ги отстрануваат молекулите на шеќер (антигени) кои дејствуваат како маркери на крвна група А.
„Тоа е како кога црвената боја се отстранува од автомобил и се открива неутрален основен слој. Кога ова ќе се направи, имунолошкиот систем повеќе не го препознава органот како туѓо тело“, објаснуваат тие.
Сепак, остануваат многу предизвици пред оваа постапка да може да се тестира на живи луѓе. На третиот ден, бубрегот повторно почна да покажува знаци на крвна група А, што предизвика имунолошка реакција – но беше поблага отколку што би се очекувало, и имаше знаци дека телото се обидува да го прифати бубрегот.
Многу луѓе умираат чекајќи трансплантација на бубрег, а повеќето од нив чекаат бубрег со крвна група 0. Научниците го решаваат овој проблем од неколку агли – вклучувајќи користење свински бубрези и развој на нови антитела. Проширувањето на бројот на компатибилни бубрези што овие пациенти можат да ги добијат би можело да направи значителна разлика.
„Вака изгледа кога години основни научни истражувања конечно ќе бидат поврзани со грижата за пациентите. Гледањето како нашите откритија се приближуваат до вистинско влијание во пракса – тоа е она што нè охрабрува да продолжиме“, велат научниците.
Европа
(Видео) Русија: Украина го нападна нашиот брег на Црното Море

Русија во петокот објави дека Украина го нападнала нивниот брег на Црното Море во близина на Сочи со ракети и беспилотни летала.
Градоначалникот на Сочи, туристичка дестинација на источниот брег на Црното Море, објави дека украинскиот напад е запрен.
Tourists in Sochi spent the night sheltering in basements and car parks as waves of unknown drones hit the area, reportedly targeting a nearby oil refinery near Adler, the southern district of Sochi close to the Abkhazian border.
The mayor claims a missile attack was repelled,… pic.twitter.com/yxdGxmAGLI
— Shaun Pinner (@olddog100ua) October 17, 2025
Жителите на градот, кој беше домаќин на Олимписките игри во 2014 година, објавуваа на социјалните мрежи за тревогите и експлозиите. Градоначалникот ги повика луѓето да ги избегнуваат плажите и крајбрежните области и да побараат засолниште.
Локалните медиуми објавија дека сообраќајот на меѓународниот аеродром во Сочи е привремено запрен. Нема непосредни извештаи за штети.
Руското Министерство за одбрана соопшти дека 32 украински дронови биле пресретнати над Кримскиот полуостров.
Burning oil depot in #Hvardiyske – view from the highway near #Simferopol 🔥🔥🔥 pic.twitter.com/X4z4t82WLK
— Aurora Borealis 🤫 (@aborealis940) October 17, 2025
Службениците изјавија дека немало штета на електраните или прекини во снабдувањето со електрична енергија.
Германската новинска агенција ДПА цитираше непотврдени извештаи и видеа на социјалните мрежи дека голем објект за складирање нафта во Симферопол, Крим, бил погоден.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Експлозија во станбена зграда во Букурешт: две лица загинаа, 12 се повредени

Силна експлозија потресе осумкатна станбена зграда во Букурешт.
Bucharest, Romania, Now pic.twitter.com/1a4cNKXVlY
— Musat Sorin Mihai (@sorinmihaimusat) October 17, 2025
Според првичните извештаи од властите во романската престолнина, две лица загинаа, а 12 други се хоспитализирани, објави Ројтерс.
An explosion occurred in a residential building in Bucharest, destroying several apartments on the 5th and 6th floors.
Authorities in the Romanian capital confirmed that two people were killed, while another 12 were hospitalized, according to preliminary reports. pic.twitter.com/rxPsE1wIaM
— NEXTA (@nexta_tv) October 17, 2025
Експлозијата искрши прозорци во блиското средно училиште и уништи неколку станови на петтиот и шестиот кат од зградата.
фото: принтскрин