Свет
Интересите ги побиваат доказите

Али Ахмети ќе добие доживотна казна затвор ако македонските власти ги спроведат законите во постапката против него за случајот „Киднапирани Македонци“, тврди Ванчо Шехтански, адвокат на родните на киднапираните.
Емил Зафировски
Али Ахмети ќе добие доживотна казна затвор ако македонските власти ги спроведат законите во постапката против него за случајот „Киднапирани Македонци“, тврди Ванчо Шехтански, адвокат на родните на киднапираните. Шехтански тврди дека се обезбедени сите докази и дека никој не може да го забошоти случајот.
Ѓорги Марјановиќ, пак, професор на Правниот факултет и експерт за кривично право, тврди дека случајот нема да има разрешница и покрај тоа што станува збор за тешки воени злосторства врз цивилно население. Тој смета дека политичките интереси нема да дозволат владеење на правото и на законите.
Според адвокатот Шехтански, Хашкиот трибунал сторил добра работа што не го отфрлил обвинението.
– Не дека сакаше така да постапи, туку Хашкиот трибунал едноставно беше принуден да не го затвора предметот. На 15 март годинава Тетовскиот суд ги прогласи за починати од насилна смрт. Хаг намерно не спроведуваше истрага, туку чекаше да измине рокот за да не покрене обвинение и да се откачи од предметот. Ако Хаг го затвореше случајот, матичната држава немаше да има право да покрене постапка – вели Шехтански.
Тој тврди дека водството на ОНА нема да може да се ослободи од одговорноста за смртта на 12-те Македонци.
– Роднините не се откажуваат од правдата. Главниот удар ќе биде насочен кон раководството на ОНА, поточно кон Али Ахмети и Даут Реџепи – Лека. Обезбедени се сите докази. Има изјави на 20 сведоци. Постојат извештаи на меѓународните тимови што работеа на случајот. Единствена пречка ќе бидат политичките интереси, но, сепак, Ахмети и Лека нема каде да бегаат – вели Шехтански.
Професорот Марјановиќ вели дека е повеќе од јасно оти станува збор за воени злосторства, но тврди дека нема да има обвинение спрема раководството на ОНА.
– Треба да бидеме реални. За жал, во Македонија не владее правото, туку политичките интереси. И покрај сите факти, докази и сведоци, нема теоретски шанси јавниот обвинител Александар Прчевски да покрене обвинение против Али Ахмети, затоа што тој му е партнер во власта на премиерот Владо Бучковски. Се друго освен овој факт се сведува на изреката „што би било кога би било“ – вели Марјановиќ.
Високи дипломатски извори вчера изјавија дека по формалното враќање на четирите предмети од Хаг, македонското обвинителство најверојатно ќе отвори постапки само за два предмети, за случаите „Киднапирани Македонци“ и „Малтретирани работници на ГП „Маврово“. Тие велат дека за случајот со затворањето на браната Липково нема доволно докази за делото, а за случајот со убиството на двајцата работници на мотелот Бриони сторителите се непознати.
Хашкото обвинителство во декември лани ја прекина постапката за сите случаи освен за „Љуботен“, каде што за воени злосторства се обвинети само Македонци. Ниту еден Албанец не е обвинет од Хашкиот трибунал и покрај најавите дека случаите каде што се вмешани Албанци и Македонци ќе се водат паралелно.
Летото во 2001 година 12 Македонци од Тетовско беа киднапирани на автопатот Тетово – Јажинце. Повеќе од три години нивната судбина беше неизвесна, а лани се утврди дека тие биле убиени.
ВМРО-ДПМНЕ: Власта е виновна што Хаг ги врати предметите
ВМРО-ДПМНЕ вчера ја обвини актуелната власт дека е виновна што Хашкиот трибунал ги вратил четирите предмети назад во земјава.
– Најодговорни за тоа се министерката за правда, Мери Младеновска, јавниот обвинител Александар Прчевски и Дане Илиев, претседателот на Врховниот суд. Хашкиот суд ја задолжил државата во рок од девет месеци да го процесуира случајот со работниците на ГП „Маврово“ пред трибуналот, но тоа не било сторено – изјави Александар Бичиклиски, портпарол на ВМРО- ДПМНЕ
Партијата бара и очекува од обвинителството да преземе итни истражни дејства за овие случаи, исто како што сторило за случајот „Раштански Лозја“.
СДСМ ќе ја поддржи одлуката на Обвинителството
Одлуката за евентуална постапка треба да ја донесат надлежните институции на системот, и тоа самостојно.
– Ние целосно ги поддржуваме во тоа. Каква ќе биде судбината за овие случаи ќе проценат надлежните органи. Недозволиво е политичарите да даваат оцени во фаза кога случајот е високоисполитизиран од одредени партии за дневнополитички поени – вели Борис Кондарко, портпарол на СДСМ.
ДУИ: Ако се отворат предметите, ќе влеземе во лавиринт
Владејачката ДУИ смета дека предметите што Хаг ги вратил биле опфатени со Законот за амнестија и немало потреба од постапка за нив.
Со тоа што Хаг ги враќа случаите се потврдува дека немале аргументи или дека не се подготвени понатаму да се суди. Случаите се опфатени со Законот за амнестија. Но, ако случајно се отвори постапка за нив, Македонија ќе влезе во лавиринт и тешко дека ќе може да излезе – вели Абдулаким Адеми, пратеник на ДУИ.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Германскиот министер за одбрана: Правиме сè што можеме за да ѝ помогнеме на Украина да се одбрани

Германскиот министер за одбрана, Борис Писториус, пристигна во Киев за да разговара за воената поддршка за Украина во нејзината војна со Русија, објави денес новинската агенција ДПА.
Писториус планира да разговара со украински владини претставници за понатамошна помош за оружје од Берлин, се вели во извештајот.
„Правиме сè што можеме за да ја поддржиме Украина за да може да се одбрани и да дојде до позиција каде што Русија е подготвена да влезе во сериозни преговори“, рече Писториус пред да замине.
Германија е втор најголем воен поддржувач на Украина по САД, чија посветеност кон Киев е доведена во прашање, вршејќи притисок врз Европа да ја засили својата поддршка.
Русија и Украина се состанаа на мировни разговори во Истанбул претходно овој месец, во обновен обид за решавање на конфликтот што започна со руската инвазија во февруари 2022 година.
Сепак, борбите продолжија бидејќи двете страни не се согласуваат за голем број важни прашања, како што се територијалните отстапки и перспективите за идното членство на Украина во НАТО.
Германскиот канцелар Фридрих Мерц, кој веќе отпатува во Киев и го угости претседателот Володимир Зеленски во Берлин откако ја презеде функцијата во мај, неодамна ѝ даде зелено светло на Украина за употреба на оружје со долг дострел испорачано од Германија и други земји, што ја налути Москва.
Свет
Бројот на луѓе раселени поради војна е на шокантно, децениско високо ниво, соопшти УНХЦР

Бројот на луѓе раселени поради војна, насилство и прогон ширум светот е неодржливо висок, особено во услови кога хуманитарното финансирање исчезнува, а единствената светла точка е зголемувањето на бројот на враќања, особено во Сирија, соопшти денеска УНХЦР, Агенцијата за бегалци при ОН.
Според годишниот Извештај за глобални трендови на УНХЦР објавен денеска, до крајот на април 2025 година имало 122,1 милион присилно раселени луѓе, што е зголемување споредено со 120 милиони во истиот период минатата година. Тоа претставува околу една деценија на континуирано зголемување на бројот на бегалци и други луѓе кои се принудени да ги напуштат своите домови.
Главните двигатели на раселувањето остануваат големите конфликти како што се Судан, Мјанмар и Украина, како и постојаната неспособност да се сопре насилството.
Филипо Гранди, Високиот комесар на ОН за бегалци, изјави:
„Живееме во време на силна нестабилност во меѓународните односи, при што современото војување создава кревок и мачен пејзаж обележан со акутно човечко страдање. Мора да ги удвоиме напорите за да најдеме мир и долгорочни решенија за бегалците и другите принудени да ги напуштат своите домови.“
Присилно раселените луѓе вклучуваат лица раселени во рамките на сопствената држава поради конфликти – нивниот број се зголеми за 6,3 милиони, достигнувајќи 73,5 милиони до крајот на 2024 година – како и бегалци кои избегале надвор од своите држави (42,7 милиони луѓе). Судан сега е најголемата ситуација на присилно раселување во светот со 14,3 милиони бегалци и внатрешно раселени лица, заменувајќи ја Сирија (13,5 милиони), а следни се Авганистан (10,3 милиони) и Украина (8,8 милиони).
Извештајот открива дека, спротивно на често присутното мислење во побогатите региони, 67 проценти од бегалците остануваат во соседните држави, додека државите со ниски и средни приходи прифаќаат 73 проценти од бегалците во светот.
Всушност, 60 проценти од луѓето принудени да избегаат никогаш не ја напуштаат сопствената држава. Иако бројот на присилно раселените лица речиси се удвои во последната деценија, финансирањето за УНХЦР е на речиси истото ниво како во 2015 година, во услови на остри и тековни кратења на хуманитарната помош. Оваа ситуација е неодржлива и ги прави бегалците и другите луѓе кои бегаат од опасност уште поранливи.
„Дури и покрај овие разорни кратења, сведоци сме на зраци надеж во последните шест месеци,“ додаде Гранди.
„Речиси два милиони Сиријци успеаја да се вратат дома по повеќе од деценија во бегство. Државата и натаму е кревка и на луѓето им е потребна нашата помош за повторно да ги изградат своите животи.“
Вкупно 9,8 милиони присилно раселени лица се вратиле дома во 2024 година, вклучувајќи и 1,6 милиони бегалци (најмногу во последните повеќе од 20 години) и 8,2 милиони внатрешно раселени лица (втор највисок број досега). Сепак, многу од овие враќања се случија во политички или безбедносно неповолна клима. На пример, голем број Авганистанци беа принудени да се вратат во Авганистан во 2024 година, пристигнувајќи дома во очајни услови.
Во држави како Демократската Република Конго, Мјанмар и Јужен Судан, имаше значителни нови присилни раселувања во исто време кога се враќаа бегалци и внатрешно раселени лица. Извештајот повикува на континуирано финансирање на програмите на УНХЦР кои спасуваат животи, им помагаат на бегалците и раселените лица што се враќаат дома, и ја зајакнуваат основната инфраструктура и социјалните услуги во заедниците кои ги прифаќаат – како суштинска инвестиција во регионалната и глобалната безбедност.
Свет
Вучиќ е единствениот кој не ја потпиша декларацијата за поддршка на Украина

Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, ги опиша денешните состаноци во Одеса на самитот „Украина-Југоисточна Европа“ како многу успешни, но тој беше единствениот кој не ја потпиша декларацијата, објавија белградските медиуми кои ја покриваат првата посета на Вучиќ на Украина од почетокот на руската инвазија во февруари 2022 година.
Земјите што учествуваат на 4-тиот самит „Украина-Југоисточна Европа“ денес потпишаа декларација со која ја повикуваат меѓународната заедница да обезбеди посилна поддршка за Украина и напори за наоѓање дипломатски пат кон траен мир, како и да ги одржуваат и зајакнуваат санкциите против Русија.
Србија се воздржа, а нејзиниот претседател беше единствениот кој не го потпиша документот со кој се бараат дополнителни санкции против Москва.
Неколку недели претходно, Вучиќ, кој балансира помеѓу Русија како историски сојузник на Србија и желбата на Белград да се приклучи кон Европската Унија, беше на Црвениот плоштад во Москва за да ја прослави 80-годишнината од победата над фашизмот во Втората светска војна.
„Им се заблагодарив на нашите украински домаќини, претседателот Зеленски, за целосно почитување на Повелбата на ОН и територијалниот интегритет на Србија. Приштина и претставниците на Приштина исто така не беа тука“, ја цитираше Танјуг изјавата на Вучиќ за време на неговата посета на Украина.
Вучиќ истакна дека ова е голем гест кон Србија, која, рече тој, ќе го цени тоа. Оваа посета доаѓа неколку дена откако Русија ги обвини компаниите на српската воена индустрија дека се обидуваат да „пукаат во грб на Москва“ со продажба на муниција на Украина.
Вучиќ повтори дека не ја предал Русија, негирајќи ги пишувањата на одредени медиуми во Србија и истакна дека повторно не ја потпишал декларацијата, но дека Србија е воздржана.
„И што и кого предадов? Русија? Со што? Со доаѓањето на самитот? Па, ова ми е четврти пат на самитот на Југоисточна Европа и Украина и повторно сум единствениот што не ја прифати декларацијата. За разлика од нив кои би прифатиле сè против Русија, сè што можат“, рече Вучиќ.
Тој додаде дека Србија на тој начин ги штити интересите на меѓународното јавно право, секогаш водејќи се од сопствените интереси.
„Горд сум на политиката на Србија, на нашата независност и ќе продолжиме да го правиме тоа“, рече Вучиќ.
Тој рече дека Украина не направила ништо лошо против Србија.
„Украина е земја која не ги покани претставниците на Приштина тука. Дали сме должни да ви се заблагодариме за тоа? Мислам дека сме. И што можам да критикувам за тоа? Па, ми дозволија да бидам тука и да се воздржам и да не потпишам и да ја нема Србија како потписник на декларацијата. Што друго сакате? И од Украина и од нас. Што всушност некој сака од политиката на Србија?“, рече Вучиќ.
Тој е убеден дека ова е „врвот што може да го достигне една мала земја во спроведувањето на сопствената независна политика“, нагласувајќи дека е горд на тоа.
На самитот учествуваше и првиот вицепремиер и министер за животна средина и просторно планирање, Изет Меџити, кој изрази благодарност за гостопримството на украинските власти и ја реафирмираше непоколебливата поддршка од страна на Северна Македонија за суверенитетот и територијалниот интегритет на Украина.
„Обединети сме пред предизвиците кои го загрозуваат мирот, безбедноста и меѓународниот поредок. Силно ја осудуваме руската агресија и бараме итно запирање на војната“, – истакна тој.