Доналд Трамп одржа говор пред Генералното собрание на Обединетите нации во Њујорк, кој, според Џејмс Ландејл, дипломатски дописник на Би-би-си за ОН, беше еден од најјасните излагања на неговата политичка идеологија.

За неговите поддржувачи, тоа беше „Трампизам“ без филтер; за неговите критичари, „Трампизам“ надвор од контрола. Речиси еден час, Трамп ги напаѓаше своите противници и нивните идеи, почнувајќи од дома, фалејќи ги САД и себеси. Тој тврдеше дека САД се во „златно доба“ и го повтори своето многу оспорувано тврдење дека тој лично завршил седум војни, што, според него, е причината зошто треба да му биде доделена Нобеловата награда за мир.

Потоа се сврте кон своите домаќини. Ги критикуваше Обединетите нации затоа што не му помогнале да посредува во мирот. Тој ја доведе во прашање целта на организацијата, велејќи дека има „огромен потенцијал, но не се користи“. Сè што прави ОН, тврди Трамп, е да пишува остри писма на кои никогаш не се постапува. „Празните зборови не ги завршуваат војните“, рече американскиот претседател.

Трамп, исто така, ги обвини ОН за финансирање на барателите на азил кои се обидуваат да влезат во САД. „ОН треба да ги спречува инвазиите, а не да ги создава и финансира“, рече тој. Тој, исто така, ја таргетираше инфраструктурата во самото седиште на ОН: ги критикуваше расипаните ескалатори и телесуфлерот кои, рече тој, ја попречуваа неговата посета и говор.

Како што забележува Ландејл за Би-би-си, Трамп е во право за нешто – многу аналитичари долго време ја доведуваат во прашање ефикасноста на ОН, особено поради блокадите во Советот за безбедност и бавноста на бирократијата. Но, во исто време, самиот Трамп, според Би-би-си, е и причина и последица на слабоста на ОН, бидејќи верува дека глобалните кризи се решаваат со договори на моќни луѓе како него, а не преку мултилатерални институции.

Критики кон европските сојузници
Трамп ги упати своите најостри критики кон своите европски сојузници. Тој го нападна континентот за инвестирање во обновлива енергија и за отворање на границите за мигрантите.

„Европа е во сериозна неволја. Таа е нападната од нелегални мигранти како никогаш досега… И миграцијата и самоубиствените идеи за енергија ќе бидат смрт на Западна Европа“, рече Трамп.

Тој ги опиша климатските промени, со звучни воздишки во салата, како „најголемата измама што некогаш е извршена врз светот“ што ги оптоварува европските земји со скапа енергија, додека фосилните горива се поевтини. Тој особено ја нападна британската влада за воведување нови даноци на нафтата од Северното Море.

„Ако не се извлечете од оваа измама со зелена енергија, вашата земја ќе пропадне“, рече тој.

„И ја сакам Европа. Ги сакам луѓето од Европа. Но, мразам да ја гледам уништена од енергијата и миграцијата. Ова двоглаво чудовиште уништува сè пред себе… сакате да бидете политички коректни и го уништувате сопственото наследство.“

„Да го заштитиме христијанството“
Како што пишува Ландејл за Би-би-си, најновите реченици на Трамп се одраз на говорот што го одржа за време на државната посета на Обединетото Кралство минатата недела, кога зборуваше за важноста на одбраната на вредностите на „англискиот говорен свет“.

Критиките на Трамп кон Европа имаа и културен тон, проценува Би-би-си, бидејќи претседателот верува дека неконтролираната миграција го загрозува јудео-христијанското наследство на континентот. „Да ја заштитиме верската слобода“, рече Трамп во ОН, „вклучувајќи ја и најпрогонуваната религија во светот денес – наречена христијанство“.

Русија, Украина и тарифите
Од конкретните пораки, најважно е предупредувањето за војната во Украина. Трамп рече дека одбивањето на Путин да го запре конфликтот „не е добро за Русија“. Тој додаде дека САД се подготвени да „воведат нова силна рунда моќни тарифи“ за да се стави крај на крвопролевањето.

Во исто време, Трамп ги повика европските земји да престанат да купуваат руска енергија, велејќи дека дури пред две недели дознал дека некои сè уште го прават тоа. Во пракса, потсетува Би-би-си, само Унгарија и Словачка сè уште значително увезуваат руска нафта. Дипломатите веруваат дека Трамп се крие зад Европа за да не мора да воведува секундарни санкции против Индија и Кина, кои купуваат огромни количини евтина руска нафта.

Можеби поважна од самиот говор беше неговата објава на социјалните мрежи кратко по настапот. За прв пат, тој тврдеше дека Украина може да ја врати целата своја територија.

Тој ја нарече Русија „хартиен тигар“ и „не вистинска воена сила“, што, според Би-би-си, ќе го погоди Владимир Путин, кој е исклучително чувствителен на секоја сугестија дека неговата земја не е глобален играч. Според дипломатите цитирани од Ландејл, ова е најновиот пример за постепеното поместување на Трамп кон покритичен став кон Москва.

Трамп треба да се сфати со претпазливост
Но, Ландејл предупредува, зборовите на Трамп треба да се сфатат со резерва. Тој беше оптимист само неколку моменти по средбата со украинскиот претседател Володимир Зеленски во ОН.

Тој рече дека Украина може да ја врати територијата со помош на Европската Унија и НАТО, но не спомена директна улога за Соединетите Американски Држави. И целото досегашно искуство покажува дека Украина не може да ги врати окупираните територии без масовна американска воена помош.

Тишина наместо смеа
Според Би-би-си, ова беше Трамп во неговата неразредена форма: бранејќи ја Америка и националната држава, напаѓајќи го мултилатерализмот и глобализмот, поток од тврдења со сомнителна точност.

Шест години претходно, многу делегати реагираа на обраќањето на Трамп во ОН со смеа, особено кога тој изнесе неосновани тврдења. Оваа година, тие молчеа.

„Одличен сум во ова“, им рече Трамп на светските лидери. „Вашите земји одат по ѓаволите“.

фото: принтскрин

Фабриката за преработка на гас во Астрахан, јужна Русија, го запре производството откако избувна пожар во напад со беспилотни летала, објави Ројтерс утрово, повикувајќи се на три независни индустриски извори.

Овој напад е дел од поширока стратегија на Киев, која редовно ја таргетира воената и индустриската инфраструктура длабоко на руска територија. Целта на ваквите операции е да се намали борбената моќ на Москва, која продолжува со својата агресија против Украина.

Се очекува фабриката да продолжи со работа за неколку недели или месеци, според изворите. Пожарот ја зафати единицата за производство на гас и дизел кондензат, чиј годишен капацитет беше три милиони метрички тони. Поради нападот, продажбата на големопродажни пакети гориво од оваа фабрика на стоковната берза во Санкт Петербург веќе беше откажана завчера.

Фабриката е во сопственост на рускиот државен енергетски гигант Газпром. Градот Астрахан се наоѓа на приближно 650 километри од руско-украинската граница и на околу 815 километри од најблиската територија под контрола на Украина во близина на Костјантинивка во регионот Донецк.

фото: принтскрин

Морнарицата на Соединетите Американски Држави спроведе ненајавено тестирање на балистичка ракета Trident-II D5 во близина на Карибите, предизвикувајќи изненадување кај Порториканците кои беа сведоци на необичен светлосен феномен на небото. Тестот оттогаш е официјално потврден од американската морнарица.

Лансирање видено од Порторико
Видеата од лансирањето, објавени од Ада Монсон, главен метеоролог за WAPA-TV во Сан Хуан, брзо се проширија на социјалните медиуми. Порториканците го опишаа впечатливиот сјај на ракетата, резултат на јонизацијата на молекулите во горната атмосфера.

Експертот Марко Лангброек потврди дека ова е тест на ракетата Trident-II D5. Тој изјави дека објавените навигациски предупредувања ја покажуваат областа на лансирање и траекторијата на ракетата, која е испукана од подморница на координати 28,5667, -76,4833.

Ракетата Trident-II D5 е во арсеналот и на американската и на британската морнарица и е клучен елемент на нивните стратегии за нуклеарно одвраќање.

Американската морнарица подоцна објави дека вкупно четири невооружени ракети Trident-II D5LE биле испукани од балистичка подморница од класата Охајо помеѓу 17 и 21 септември. Едно од лансирањата, кое се случи во недела навечер, било видливо од Порторико.

„Тест лансирањата се спроведуваат редовно за да се процени и обезбеди сигурноста и точноста на системот. Тие не биле поврзани со никаков тековен светски настан“, се вели во соопштението на морнарицата.

Вицеадмиралот Џони Р. Волф, директор на Програмата за стратешки системи на американската морнарица, нагласи дека овие лансирања ја потврдуваат веродостојноста и сигурноста на американското нуклеарно одвраќање.

🇵🇷🇺🇸 BREAKING: A rocket streaked across Puerto Rico skies tonight! Witnesses say it was a Trident missile test from a submarine in the North Atlantic—totally unscheduled.

It is not yet confirmed which country conducted the test or the exact missile, but only the U.S. and U.K.… pic.twitter.com/EUlepTT4tC

— Defence Index (@Defence_Index) September 22, 2025

Лансирањето на ракетата Trident-II D5 е исклучително ретко. Последниот документиран тест се случи во септември 2023 година, кога подморницата од класата Охајо USS Louisiana успешно изврши лансирање како дел од програмата „Демонстрација и операција за разбивање“.