Македонија
Ставрос Лигерос – “Во името на Македонија” (6)
Фељтон:
Еден од водечките грчки аналитичари за македонското прашање, Ставрос Лигерос, дипломатски коментатор во Катимерини, неодамна ја објави книгата “Во името на Македонија” – дипломатската војна за името. Книгата детаљно ја опишува 18-годишната дипломатска битка меѓу Македонија и Грција за името и сите нејзини фази. Форум во неколку продолженија ќе го објави во целост 5-тото поглавје од книгата кое авторот го нарекува “Со ветото на маса” и се однесува од периодот кога САД ја признаа Македонија со уставното име, па сè до настаните во Букурешт. Текстот обилува со документи и факти, но истовремено е и приказ на тоа како грчките опинион мејкери гледаат на македонското прашање и неговото решавање, како и за фамозната грчка стратегија за решавање на спорот преку блокирање на македонските евроатлантски интеграции. Форум ќе го објави текстот во оригинал Четири плус едно имеОбидот на Нимиц да се испазари за видот на името за широка употреба конечно не се случи пред самитот во Букурешт (2.4.2008). За да го неутрализира маневарот на Нимиц, грчката страна побара поделба на преговорите на две фази: прво да се одлучи кое ќе биде сложеното име, па во продолжение да се разговара за опсегот на неговата употреба и за преостанатотоПрвата дама на Стејт-департментот Кондолиза Рајс имаше средба со нејзиниот славомакедонскиот соговорник Милошоски (12.2.2008) и два дена подоцна со Бакојани. И на двете средби се разговараше за начинот за надминување на безизлезната состојба. Американската страна се обиде да ги обврзе и двете страни со одредени потези, но не успеа да го премости јазот. Нимиц се појави овојпат со еден поконкретен текст (19.2.2008). Главните точки беа следните:
Уставното име на соседната држава останува “Република Македонија”. Тоа важи за внатрешна употреба.Ќе постои едно “службено меѓународно име кое ќе се употребува во странство”. Следните имиња се нудат како можни решенија за службено меѓународно име напишани на латинично писмо: Уставна Република Македонија, Демократска Република Македонија, Независна Република Македонија, Нова Република Македонија, Република Горна Македонија. Службеното меѓународно име ќе ја замени употребата на привременото БЈРМ во ОН и ќе се употребува во меѓународните организации, во договорите со другите држави и ќе биде запишано во пасошите. Исто така, се предлага тоа да биде во функција и за надворешна употреба и за меѓусебните службени односи при меѓународна употреба.
Зборот “Македонија” сам по себе не ќе биде во функција како службено име, формално или неформално на втората страна (БЈРМ) или како службено име на која било друга држава… Ниедна држава не ќе има ексклузивно право, политичко или трговско на името “Македонија” или “македонски” поединечно… Имињата “Македонија” и “македонски” може да се употребуваат за трговски цели и од двете страни и од граѓаните и организирани групи правно признати помеѓу двете страни, но само во согласност како предмет на ограничено меѓународно законодавство, во договори и во пракса кои се однесуваат за употреба на географски имиња за трговски или слични цели.
Првите од четирите предложени имиња беа описни одредници од видот на управување на државата, а не од името на државата. Не се допира суштината. Спротивно, петтото предложено име Република Горна Македонија ја рефлектира реалноста.
Нимиц остана во полето на двојно име. Ја прошири употребата на “службено меѓународно име”. Името не ќе биде само за меѓународните организации. Важен податок беше и барањето (со гласање на Советот на безбедност) и државите-членки на ОН да употребуваат “службено меѓународно име” и за другите “службени меѓународни употреби”, како и за “службена меѓусебна меѓународна употреба”, т.е. во меѓусебните односи на трети држави со Скопје. Нов податок беше исто така и предвидувањето запишување на “службеното меѓународно име” во пасошите на граѓаните од БЈРМ. Она за што се разговараше околу запишувањето на службеното име во пасошите беше тоа да биде запишано на некоја од внатрешните страни, додека на надворешната корица од пасошот да стои Република Македонија.
Атина го прифати веднаш текстот на Нимиц како основа за преговори. Во Скопје се одржа состанок на политичките лидери кои имаа очигледни внатрешни разлики (24.2.2008). Груевски зборуваше директно за еден лош предлог. Славомакедонците изјавија дека прифаќаат само две од петте предложени сложени имиња. Ја имаа оваа можност бидејќи не се разговараше за конкретен предлог, туку за рамката со алтернативни имиња. Секоја страна можеше да избере некој од предлозите. На овој начин избегнаа да се обврзат и да ја платат цената поради отфрлањето.
Предлогот на посредникот беше да се направи пазар за видот на сложеното име и со ширината на неговата употреба. Имено, за да го прифати Атина името по нејзина мерка (Горна Македонија), ќе треба да прифати дека ова име ќе се употребува само во меѓународни организации. Ако се усвои некој од предлозите од текстот на Нимиц за широка употреба, ќе се побара од Атина да даде мислење за видот на името, притоа треба да прифати едно безболно сложено име за славомакедонците. Претседателот на БЈРМ Црвенковски покажа веднаш дека имињата Независна Република Македонија и Демократска Република Македонија се прифатливи бидејќи не доаѓаат во спротивност со националниот идентитет на славомакедонците. Во реалноста истото важи и за имињата Уставна Република Македонија и Нова Република Македонија. Единственото име што го занемарува “македонизмот” е “Република Горна Македонија”. Обидот на Нимиц да се испазари за видот на името за широка употреба конечно не се случи пред самитот во Букурешт (2.4.2008). За да го неутрализира маневарот на Нимиц, грчката страна побара поделба на преговорите на две фази: прво да се одлучи кое ќе биде сложеното име, па во продолжение да се разговара за опсегот на неговата употреба и за преостанатото.РАЗМИСЛУВАЊА ЗА КОСОВОЕдностраното прогласување на независноста од страна на албанските косовари под американско водство го зголеми антагонизмот помеѓу Вашингтон-Москва на Балканот. Меѓународното признавање на Косово ги измени дипломатските односи. Овој случај влијаеше и врз спорот помеѓу Атина-Скопје. Соединетите Американски Држави побрзаа да го реализираат приемот на БЈРМ во НАТО за да ја изолираат областа од руско влијание и пробивање.
Од нивна страна, славомакедонците најдоа шанса повторно да ја сервираат нивната позната опасна теорија. Како што забележавме, тврдеа арогантно, дека ако го сменат името, нивната држава ќе се дестабилизира. Но, нивната нестабилност зависи од албанскиот фактор, а не од името. Никогаш не направиле напор да објаснат зошто ќе се дестабилизира нивната држава ако го сменат името од “Македонија” во Горна Македонија и ако се смени националноста од “македонска” во славомакедонска.
Како што веќе анализиравме, ставот на Соединетите Американски Држави е дека БЈРМ треба да остане суверена и целовита не оставајќи ì простор на албанската страна да ги изрази нејзините автономни претензии. Критично прашање во оваа фаза за албанската националност е признавањето на Косово. Во оваа рамка, албанските партии во Скопје почнаа да вршат притисок државата да го признае Косово. Демократската Партија на Албанците на Мендух Тачи ја напушти владата на Груевски, како резултат на тоа што Косово не е признато од страна на државата и дека не се применува Охридскиот договор за службена употреба на албанскиот јазик (13.3.2008). Ова резултираше да се создаде малцинска влада сè до конгресот во Букурешт и потоа да се закажат избори.
Натамошната блиска соработка помеѓу Груевски и Тачи делуваше против другата албанска партија која создаваше сомнеж. Славомакедонскиот премиер можеше да предизвика внатрешна политичка криза за да ги торпедира преговорите во последен момент. Премиерот и неговиот партнер Тачи одиграа една улога која ветуваше со сигурност дека ќе им донесе значајна корист од изборите, како што на крај и се случи.
Околу податокот дека меѓународното признавање на Косово претставува големо прашање не само за албанската страна, но и за Американците, Атина имаше едно дипломатско оружје. Без сомневање, арогантноста (без договор на Советот за безбедност) со признавање на независноста создаде опасна состојба, која може во иднина да се искористи за признавање на непостоечката држава на Турците во Кипар. Ако владата на Караманлис одлучеше да не го признае Косово, тоа ќе претставуваше правилен политички избор. Во согласност со сите индикации, ова нема да се случи. Едноставно, не сака да биде во првиот бран на оние кои извршиле признавање. Сака признавањето да го имаат направено многу држави пред да го признаат истото и тие самите. Меѓутоа, тактиката “ќе го признаеме подоцна и скришно” служи на играта на политичките импресии, а не на националните интереси. Причината којашто води кон оваа линија е стравот од политичката цена однатре, поконкретно едно глупаво разбирање на комуникацијата во користење на претпоставката.
Ако реално владата на Караманлис се одлучи конечно да го признае Косово во текот на преговорите за името, тоа ќе има значење и за Албанците и за Американците. Грчката страна може да побара од Приштина и од албанските партии во Македонија да се изјаснат јавно во нивна корист за договорот кој треба реално да биде направен и да побара од Вашингтон да изврши притисок на Скопје, како и да им стави јасно до знаење дека ако продолжат да имаат нетолерантен став, ќе останат надвор од евроатлантските институции. Зошто, меѓутоа Соединетите Американски Држави имаат различно мислење, кога оправдано со задоцнување Атина ќе го признае Косово? Ќе ја променат ли нивната политика и дали ќе дадат мислење само ако постои сомневање? Со други зборови, проблемот е во тоа што уште еднаш ќе ја гледаат Грција на спротивната страна, бидејќи истата им праќа лажни пораки.
(продолжува)
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Зајкова: Имаме искуство што гарантира успех – во недела да го заокружиме бројот 1 и да ставиме крај на поделбите
Со пораки за обединување на центарот и успех на претстојните локални избори во недела, финишираше завршниот митинг на коалицијата „Искуство за успех“.
Пред полната сала за последен пат пред почетокот на изборниот молк се обратија лидерите на партиите кои ја сочинуваат коалицијата, ЛДП, ГРОМ, Интегра и ПЦЕР со поздравни говори, во кои го повикаа своето членство на мобилизација и ги споделија своите очекувања за изборите во недела.
„Се воздржував цела кампања да не влезам во дебатата која се трудат да ја наметнат лидерите на двете бивши најголеми партии. Наместо да се бават со локалните проблеми на граѓаните, упорно се занимаваат со теми кои се однесуваат на национални прашања. Престанете со изговори, на народот му требаат резултати. Затоа оваа Коалиција на овие избори се занимаваше со идентификување на клучните проблеми и понуда на решенија. Народот се гуши во смрдеа, умира од карциноми, заглавен е во сообраќаен метеж. ЛДП заедно со оваа коалиција ја презема опозиционата палка на оние во државата кои што се водат од разум и идеја да се направи нешто, а не само да се критикува, плука и навредува. Доста е“, порача во својата изјава претседателката на ЛДП и пратеничка во македонското Собрание, Моника Зајкова, додавајќи дека „големите партии“ 20 дена се рекламираат со народни пари, без да понудат ништо конкретно.
Во својот говор Зајкова вели дека не е точно дека гласот за малите партии е изгубен. Напротив, секој глас е силен и вреден и тоа совршено добро го знаат, затоа и се противат на воведување една изборна единица и отворени листи. Тие, ‘големите партии’, зад себе имаат цели машниерии, имаат милиони народни пари, имаат платени од вас граѓаните аналитички центри, имаат платеници во разни општествени слоеви.
Но, ние имаме искуство, имаме дела, имаме храброст, имаме визија, имаме сон за подобро утре и на крајот и најважно ве имаме вас, драги сограѓани. И вашето присуство вечерва тука е доказ дека сме успеале, сме успеале да создадеме здраво ткиво спремно на борба за промени, спремно за работа, за подобра иднина“, посочува претседателката Зајкова и побара поддршка за бројот 1 да биде нов почеток на граѓанско-политички центар во државата.
„И додека останатите се надвикуваат меѓусебно објаснувајќи кој е повеќе виновен за денешната катастрофа, а всушност сите они се највиновни, ние сме тивки и вредни. Додека останатите ветуваат автопати и авении, ние скромно, со системски решенија чекориме по нашиот пат. Но, убедена сум и како жена и како млада личност, дека веќе во понеделник ќе станеме сериозно гласни, дека нашиот пат, на 19 октомври ќе нѐ одведе на светлата страна на успехот. Затоа што ова општество мора да се помрдне од статус-квото што го живееме повеќе од три децении“, изјави Зајкова, завршувајќи го своето обраќање со повик до граѓаните да стават крај на поделбите и во недела да го заокружат бројот 1.
На митингот се обрати и Стевчо Јакимовски, лидерот на ГРОМ, ги поздрави присутните граѓани и ги претстави проектите за наредните 4 години во Општина Карпош. Со поздравни говори се обратија и носителот на советничката листа за Советот на Град Скопје од коалицијата „Искуство за успех“, Ристо Пенов, кандидатот за градоначалник на Град Скопје, Александар Трајановски, и лидерите на Интегра и ПЦЕР, Љупчо Ристовски и Самка Ибраимовски.
Македонија
Меџити: Милиони евра се инвестираат за развојот на Чаир
Чаир, како историско и академско средиште на Скопје, доживува значајна фаза на развој благодарение на поддршката од Владата.
Кандидатот на коалицијата „Влен“ за градоначалник на општина Чаир, Изет Меџити, во дебатната емисија на МРТ соопшти дека во последните 15 месеци се инвестирани околу 100 милиони евра, што претставува само почеток на трансформацијата.
Меѓу главните проекти, Меџити ги спомена:
- Универзитетот „Мајка Тереза“ – инвестиција од 40 милиони евра за изградба на најголемиот и најмодерниот универзитетски кампус во земјата, со што Чаир станува академско средиште со околу 20.000 студенти вклучени во четири универзитети.
- Стар Чаир – инвестиција од 25 милиони евра за реновирање на најстарата чаршија на Балканот, која не била обновувана од османлискиот период.
- Плоштадот „Скендербег“ – проект кој ќе создаде паркинг простор за 800 возила, модернизирајќи ја и функционализирајќи ја централната зона.
Меџити истакна дека Чаир за првпат се трансформира не само со зборови, туку со конкретни проекти и реални инвестиции, кои ќе го донесат овој дел на Скопје во ерата на развојот и ќе ја зајакнат неговата улога како академско, културно и историско средиште.
Македонија
Шукова: Отпадот е ресурс, време е Скопје да добие чист и одржлив систем за управување со отпад
Кандидатката за градоначалничка на Град Скопје, Каја Шукова, во гостување на телевизијата Алсат М, зборуваше за проблемите со отпадот, нечистотијата и дивите депонии во градот, нагласувајќи дека потребни се два паралелни процеси итно чистење на градот и долгорочна поставеност на систем по европски стандарди.
„Мора веднаш да се почне со расчистување на отпадот пред секоја куќа, пред секоја зграда, по целиот град, како и со дивите депонии, каде што ќе воспоставиме контрола за да не настануваат повторно”, истакна Шукова.
Според неа, проблемот со Вардариште е еден од најакутните во Скопје.
„Таму мора да имаме 24-часовна заштита, да го преземеме просторот и да започнеме со постепено расчистување. Вардариште, според сите стратешки документи, треба да биде претоварна станица – затоа што мора да имаме претовар на отпадот пред неговото носење во Дрисла“, објасни Шукова.
Таа подвлече дека градот мора итно да воспостави одржлив систем за управување со отпад, кој ќе ја намали количината што завршува на депонии и ќе ја зголеми повторната употреба и рециклирањето.
Трета жртва од тешката сообраќајка во Сремска Митровица – почина за време на операцијата
Уште едно лице загинало по сообраќајната несреќа што се случи денес во Сремска Митровица, кога автобус се преврте и излета...
Трамп: Царината од 100 отсто за кинеска стока не е одржлива, но бев принуден на тоа
Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека неговата најавена царина од 100 проценти на кинеска стока не е одржлива, но дека...
Контролорите за летање нема да штрајкуваат, но обвинуваат за незаконска одлука и лоши услови за работа без вода и систем за греење
Струковиот синдикат на контролори на летање на Македонија соопшти дека ќе ја почитува одлуката на Граѓанскиот суд во Скопје со...
Одобрено обвинението против сопственикот на фирмата за обезбедување на „Пулс“
Кривичниот суд информира дека е одобрено и второто обвинение за пожарот во дискотеката „Пулс“ во Кочани, со што предметот преминува...
Штитеници во установа за згрижување деца имале сексуален однос пред 12-годишно дете
Вчера во 16:45 часот во СВР Скопје е пријавено дека во август 2025 година во соба во установа за згрижување...
Пукање во Ѓорче Петров, жител пријавил дека му е скршен прозорецот од дневната соба, а во куќата нашол две зрна од оружје
Доцна синоќа во 03:00 часот во СВР Скопје, М.Ј.(39) од Скопје пријавил дека околу 02:50 часот, додека бил во неговиот...
Се гледаме во вториот круг, рече Шукова и повика недела да биде празник на демократијата и на слободата на одлучување
Кандидатката за градоначалничка на Скопје од СДСМ, Каја Шукова, ја заокружи кампањата за првиот изборен круг со повик до граѓаните...
Секој изгубен ден во политички престрелки е изгубена можност за Скопје, в недела масовно да излеземе, повика Ѓорѓиевски
На последниот ден од изборната кампања за првиот круг на локалните избори, кандидатот за градоначалник на Скопје од ВМРО- ДПМНЕ,...
Андоновски: Македонија добива современ и сеопфатен план за дигитален развој
Министерот за дигитална трансформација, Стефан Андоновски, денеска ја претстави новата Национална стратегија за информатичко-комуникациски технологии – „СМАРТ/МК 2030“, со што,...
Нема моќно оружје за Украина: Трамп ја менува приказната по разговорите со Путин
Американскиот претседател Доналд Трамп денес ќе го угости украинскиот претседател Володимир Зеленски во Белата куќа, но има сè повеќе знаци...
(Фото) Министерот за здравство се вакцинира против грип: Апелирам граѓаните навреме да се заштитат
Министерот за здравство Азир Алиу денеска го посети одделението за епидемиологија во Гостивар, каде и тој прими вакцина против сезонскиот...
(Видео) Русија: Нападнавме украински аеродром, каде што беа стационирани авиони на НАТО
Руските сили извршија напад врз воениот аеродром во Криви Рих, каде што наводно биле стационирани авиони на НАТО, објави руската...
Зеленски реагира на најавениот самит Трамп – Путин: тој денес пристигнува во Белата куќа
Американскиот претседател Доналд Трамп денес е домаќин на украинскиот претседател Володимир Зеленски во Вашингтон за да разговараат за иднината на...
(Видео) Трамп: Го прашав Путин дали би имал ништо против ако им дадам неколку илјади „томахавки“ на Украинците
Претседателот на САД, Доналд Трамп, изјави дека за време на разговорот со рускиот претседател Владимир Путин ја споменал можноста Украина...
Пицула ја критикува ЕУ за пофалбите што ги дава на Србија: „Наместо тоа, барајте вистински реформи“
Известувачот на Европскиот парламент за Србија, Тонино Пицула, изјави дека претставниците на ЕУ треба да се воздржат од прекумерно фалење...
Дописник на Би-би-си: Заборавете на „томахавките“, состанокот Трамп – Путин е ладен туш за Украинците
Доналд Трамп повторно се обидува да ги комбинира дипломатијата и политиката на моќ – овој пат помеѓу Москва и Киев....
Шукова: Време е за резултати, уреден Бутел, нови паркови, подобар превоз и вода за сите
Кандидатката за градоначалник на Град Скопје од СДСМ, Каја Шукова, вчера одржа митинг во Бутел, каде пред жителите порача дека...
Трамп по телефонскиот разговор: Ќе се сретнам со Путин во Будимпешта
Американскиот претседател Доналд Трамп денес разговараше по телефон со рускиот претседател Владимир Путин, еден ден пред најавената средба со украинскиот...
МВР со детали: Поткопан е темелот на куќата на Владо Малески, против сторителот ќе биде поднесена кривична пријава
Се огласи полицијата по случајот со уривањето на дел од спомен-куќата на Владо Малески, авторот на текстот на македонската химна....
Очекувам победа во првиот круг, не за да добијам политичка круна, туку за да не се пролонгираат сегашната голгота и хаосот, рече Ѓорѓиевски
Кадидатот за градоначалник на Скопје од ВМРО-ДПМНЕ, Орце Ѓорѓиевски, е убеден во победа, а вели дека искрено очекува тоа да...
