Свет
Пресудите позаштитени од белите мечки

Судиите и теоретичарите разликуваат
коментирање на судските одлуки и искажување мислење за нив, а битно е и дали
тоа го прави власта или научните кругови, јавноста и медиумите
ЗАБРАНА ЗА КОМЕНТИРАЊЕ ИЛИ САМО РЕДОВЕН
ИЗГОВОР
Судиите и теоретичарите разликуваат
коментирање на судските одлуки и искажување мислење за нив, а битно е и дали
тоа го прави власта или научните кругови, јавноста и медиумите
Судските одлуки не се коментираат – тоа е најчестата фраза што се применува
кога јавноста или власта ќе изреагираат на некоја пресуда. Иако постојат
препораки во меѓународните конвенции од областа на судството за воздржување од
коментирање судски одлуки поради можно влијание врз третата власт, таа забрана
ја нема во ниту еден закон. Хелсиншкиот комитет смета дека демократско право е
судските одлуки да се коментираат јавно. Судиите и теоретичарите разликуваат
коментирање на судските одлуки и искажување мислење за нив. Битно е и дали тоа
го прави власта или научните кругови, јавноста и медиумите.
Последниот пример на повикување на забрана за коментирање на судските одлуки
беше во случајот со предвременото пуштање на слобода на балканскиот бос на
проституцијата Дилавер Бојку Леку, кому битолскиот Апелациски суд му даде
условен отпуст од затвор пет месеци пред завршувањето на казната. Премиерот
Никола Груевски изјави дека оваа одлука, најверојатно, била грешка.
Претседателот на судот, Кице Јузевски, реагира дека никој не смее да коментира
судски одлуки, освен повисок суд, кој може да изврши нивна ревизија.
– По Законот за судовите, како претседател немам право да ги преоценувам
судските одлуки и да кажам дали се исправни. Судските одлуки се јавни и
граѓаните може да ги коментираат – вели Јузевски.
Хелсиншкиот комитет смета дека коментарите, анализите и критиките на одлуките
што ги носи власта, меѓу кои и судската, се право на граѓаните.
– Судските одлуки може да се коментираат, но без навредување, омаловажување и
политичко или друг вид етикетирање на судиите што ги донедле и без оценување на
нивната стручност – вели претседателот на Врховниот суд, Дане Илиев.
Според него, треба да се избегнува коментирање на првостепените пресуди бидејќи
тие не се конечни и подлежат на „проверка“ од повисоките судови, па јавно
искажаното мислење може да влијае врз понатамошното одлучување.
– При поинакво искажано мислење судот треба да се брани со образложението за
својата одлука, а не да се затвора со изјави дека никој нема право да се меша –
вели тој.
Професорот по кривично право на Правниот факултет во Скопје, Гордан Калајџиев,
вели декавласта мора да ги почитува одлуките, како и да се коментираат тие.
– Едно е коментирање, а друго е нивно преиспитување со користење на полицијата.
Тоа е недозволиво – смета Калајџиев.
Долгогодишниот судија и поранешен претседател на скопскиот Апелациски суд, а
сега член на Судскиот совет, Вели Ведат, вели:
– Коментирањето подразбира анализа на фактите врз кои е донесена одлуката, а за
тоа е потребно стручно знаење. Во случајот со Бојку, на пример, треба да се
знае какво било мислењето на затворот во кој ја издржувал казната. Не треба да
се гледа каков бил човекот пред да влезе во затворот, туку како тој таму се
однесувал и да се предвиди како ќе се однесува кога ќе излезе – вели тој.
Од Бојку зависи дали ќе „долежи“
Одлуката за предвремено ослободување на Дилавер Бојку Леку од затвор не може да
биде сменета дури и да ја „обжали“ некој пред Врховниот суд. И во случај
Обвинителството да ја обжали оваа одлука и Врховниот суд да оцени дека
реакцијата е исправна, одлуката не може да се смени бидејќи е во корист на
осудениот. Случајот е идентичен со „Раштански Лозја“.
– Само ако Бојку ги прекрши правилата за условен отпуст, судот може да донесе
одлука тој повторно да биде вратен во затвор – велат правниците.
Натали Н.Сотировска
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Силни ветрови, обилни дождови: циклон погоди делови од Австралија

Циклон ја погоди најнаселената австралиска држава Нов Јужен Велс со обилни дождови и силни ветрови принудувајќи ги авиокомпаниите да ги откажат домашните летови и да доведат до повици за евакуација во крајбрежните области.
Властите денес предупредија дека делови од Нов Јужен Велс би можеле да бидат погодени од влошување на времето во следните 24 часа со прогнози до 250 милиметри дожд и ветрови до 125 километри на час. На жителите што живеат во областите ранливи на крајбрежна ерозија им е кажано да ги евакуираат своите домови, а предупредувања за мали поплави се во сила и за неколку заедници по должината на северниот брег на државата.
Неколку авиокомпании откажаа летови. „Некои услуги на мрежата на ‘Вирџин Австралија’ се погодени од неповолните временски услови во Сиднеј и во Њукасл“, изјави портпаролот на авиокомпанијата.
Австралиското биро за метеорологија соопшти дека циклонската бомба е состав со низок притисок што се формирал бргу и предизвикал значителен пад на притисокот за краток временски период. Се очекуваше бомбогенезата да се пресели во внатрешноста на Тасманското Море утре и да се смири до четврток, соопшти Бирото.
„Штетните ветрови и обилните врнежи од дожд ќе продолжат над поголемиот дел од брегот до утре, а се очекува предупредувањата да останат во сила“, рече метеорологот Хелен Рид. Таа додаде дека условите „ќе продолжат да се смируваат до петок, а на источниот брег ќе останат само многу слаби изолирани врнежи од дожд до крајот на неделата“.
Свет
ММФ очекува војната во Украина да заврши до крајот на 2025 година, но предупредува на ризици

Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) во својата најнова прогноза објави дека очекува крај на интензивните воени операции во Украина до крајот на 2025 година, но во исто време додаде дека ова основно сценарио содржи значителни ризици.
Организацијата со седиште во Вашингтон ја задржа својата претходна прогноза за економскиот раст на Украина во 2025 година во опсег од 2 до 3 проценти, а во 2026 година се очекува економскиот раст да се забрза на 4,5 проценти – доколку ситуацијата во земјата се нормализира, објавува агенцијата „Унијан“.
Според процените, инфлацијата во Украина треба да падне на 9 проценти до крајот на оваа година благодарение на намалувањето на цените на храната во втората половина од годината и рестриктивната монетарна политика.
Фондот исто така укажува на растечките потреби на Украина за финансирање на трошоците за одбрана. Планиран е дополнителен буџет, кој би ги зголемил воените расходи за 5,8 проценти од БДП, што претставува значителен товар за фискалната стабилност на земјата, објавува „Танјуг“.
Првпат напролет ММФ изјави дека војната во Украина ќе заврши до крајот на 2025 година како основно сценарио во ревизијата на прогнозата. Неодамна објавената анализа на американската медиумска компанија Си-ен-ен сепак укажува дека војната би можела да продолжи и во 2026 година поради бавниот напредок на руската офанзива и сложената ситуација на теренот.
Фото: ЕПА
Регион
Вучевиќ: Блокадите во Србија претставуваат тероризам, а не граѓанска непослушност

Претседателот на Српската напредна партија, Милош Вучевиќ, денес изјави дека блокадите во Србија претставуваат тероризам, а не граѓанска непослушност и истакна дека поради блокадите на раскрсниците, изборите нема да бидат распишани.
„Некој мисли дека ако блокираат 50 раскрсници, Вучиќ ќе распише избори. Изборите нема да бидат распишани поради тоа. Добро е осмислено, со овие груби, навидум ненасилни дејства, тие се мешаат во нормалното функционирање на граѓаните. Најодвратно е што уживаат во фактот што некој не може да се движи слободно, што ја малтретираат и исцрпуваат полицијата“, рече Вучевиќ за ТВ „Информер“.
Вучевиќ изјави дека главната цел на сè што прават е соборување на претседателот на Србија, Александар Вучиќ, а со тоа и уништување на земјата.
„Тој е нивна пречка, нивна главна цел. Нивните цели се јавните пари да завршат во приватни џебови. Потоа ние да бидеме геноцидна нација и тие да ја завршат работата за Косово, за да биде завршено. Исто така, Србија да добие марионетска влада“, рече Вучевиќ.
Вучевиќ изјави дека оние што блокираат работат на уништување на економијата и спречување на граѓаните да живеат нормално.
Вучевиќ истакна дека блокадите си играат со нервите на мнозинството во Србија бидејќи 15-20 илјади луѓе малтретираат шест и пол милиони луѓе мислејќи дека ќе ги постигнат своите политички цели.
„По ова, никој нема сомнение дека ова се обиди за шарена револуција. Ги молам сите граѓани за трпение. Државата нема да запре. Издржавме агресија на НАТО, санкции, многу полоши работи. Ќе го сториме и ова. Економијата сигурно страда, луѓето се нервозни и немирни“, рече Вучевиќ.
Вучевиќ им честита на полицијата, БИА и на другите безбедносни агенции за нивната професионална работа.
„Им симнувам капа на сите што работеа. Тие ги консолидираа своите редови. Тие разбираат и го информираат државниот врв за она што ни се подготвува. Полицијата ја врати довербата на граѓаните. Врската помеѓу судството и Обвинителството сè уште не е доволно силна. Постојат тактики, некои се отворени за револуција“, рече Вучевиќ.
Според него, ниедно собирање на оние што протестираат не е легално, исто како што не е легална ниту блокадата на раскрсниците и железниците.
„Не е легално да се тепаат новинарки, да се линчува, прогонува и таргетира некого, не може да биде легално кога ја напаѓате полицијата“, рече Вучевиќ.
Фото: ЕПА