Данската премиерка Мете Фредериксен му кажа на Доналд Трамп дека Гренланд има право да одлучува за својата иднина, пренесува Би-Би-Си, oткако новоизбраниот американски претседател предизвика бура во Копенхаген минатата недела кога навести дека САД сакаат да го купат арктичкиот остров лоциран на данска територија.

За време на 45-минутниот телефонски разговор, Фредериксен вчера му кажала на Трамп дека Данска е подготвена да ја зголеми својата одговорност за безбедноста на Арктикот. Таа ги повторила и изјавите на гренландскиот премиер Муте Егеде, кој неодамна јасно стави до знаење дека Гренланд не е на продажба.

Трамп не одговори јавно, но тој повторно ја објави анкетата од 2019 година на неговата платформа „Трут соушал“ која покажува дека 68 отсто од Гренланѓаните ја поддржуваат независноста од Данска. Се очекува да се одржи референдум за независност, а Данска веќе соопшти дека ќе го почитува секој резултат.

Трамп ја изрази својата желба да го купи Гренланд уште во 2019 година. Откако Фредериксен го нарече предлогот апсурден, Трамп нагло ја откажа посетата на Данска. Во телефонскиот разговор Фредериксен нагласила и дека данските компании придонесуваат за растот и работните места во САД и дека е во интерес на Европската унија и САД да ја зајакнат трговијата.

Минатата недела Трамп и се закани на Данска со високи царини доколку не се откаже од Гренланд, што предизвика загриженост кај данските бизнисмени. САД се вториот најголем извозен пазар во Данска, така што целните царини би имале значително влијание врз нивната економија.

Денес, Фредериксен ќе одржи, како што го нарекуваат данските медиуми, кризен состанок со бизнис лидерите, вклучително и директорите на пивскиот гигант Карлсберг и фармацевтската компанија Ново Нордиск, позната по лековите за дебелина и дијабетес кои се популарни во САД. Предвиден е и вонреден состанок на Советот за надворешна политика, на кој ќе присуствуваат претставници од целиот парламент.

Пратеничката на Гренландскиот парламент Аја Кемниц рече дека го поддржува ставот на премиерот дека одлуката за Гренланд треба да ја донесат Гренланѓаните. „Имам голема доверба во премиерот, како и во гренландскиот премиер Егеде. Мислам дека е важно тие да соработуваат тесно“, рече таа. Егеде претходно оваа недела изјави дека неговата влада е подготвена да започне дијалог со претстојната администрација на Трамп.

Коментарите на Трамп и посетата на неговиот син на Гренланд минатата недела предизвикаа голема загриженост во Данска. Соочена со можноста за заострување на односите со нејзиниот близок сојузник, Фредериксен внимателно ги избираше зборовите, притоа нагласувајќи го правото на Гренланд на самоопределување. Ханс Редер, политички уредник на ТВ2, истакна дека фактот што на Трамп му биле потребни 45 минути за да разговара со Фредериксен е знак дека прашањето на Гренланд е навистина нешто што Трамп сериозно го разгледува, а не само минлива мисла.

Британскиот премиер Кир Стармер вети дека ќе работи со Украина и сојузниците за да му понуди на Киев силни безбедносни гаранции доколку се преговара за прекин на огнот со Русија, давајќи му поголема поддршка на претседателот Володимир Зеленски со 100-годишен договор за партнерство. Во своето прво патување во Украина откако стана премиер во јули минатата година, Стармер сакаше да ја истакне британската поддршка за земјата само неколку дена пред враќањето на Доналд Трамп на власт во САД.

Во разговорите испрекинати со звукот на силната експлозија од украинската противвоздушна одбрана, која собори руски дрон над претседателската палата, Зеленски рече дека разговарал со Стармер за желбата на Киев западни мировници да бидат распоредени во Украина во случај на мир.

Стармер рече дека Британија ќе разгледа „практични начини за постигнување праведен и траен мир … кој ја гарантира вашата безбедност, вашата независност и вашето право да ја изберете сопствената иднина“, но одби да навлегува во детали за тоа кои мерки ги поддржува.

„Ќе работиме со вас и со сите наши сојузници на чекори кои се доволно силни за да ја гарантираат безбедноста на Украина“, рече Стармер на прес-конференцијата со Зеленски. „Овие разговори ќе продолжат уште многу месеци“, додаде тој.

Европските лидери размислуваат какви безбедносни гаранции би можеле да и дадат на Украина како дел од мировниот договор што Трамп би можел да го протурка. Неговото враќање во Белата куќа покрена загриженост дека притисокот да се стави крај на војната може да ја принуди Украина да и отстапи големи делови од земја на Русија во догледна иднина.

Зеленски рече дека разговарал и со Франција, Полска и Балтикот за можното распоредување мировни сили по прекинот на огнот за да ја одврати Русија од каков било иден напад. Но, Стармер ги повика Украина и Западот да не го губат фокусот на најитната потреба „да се осигура дека Украина е во најсилната можна позиција“ во 2025 година за да се бори против Русија. „Ние изминавме долг пат во овој конфликт. Не смееме да попуштиме“, рече тој.

Стармер дојде во Украина носејќи 100-годишен договор за партнерство со Киев за продлабочување на безбедносните и културните врски.

Целта на договорот и политичката декларација е да се поттикне воената соработка за зајакнување на безбедноста во Балтичкото, Црното и Азовското Море и да се одврати руската агресија. Договорот ќе опфати и други области, како што се енергијата и клучните минерали, соопшти канцеларијата на Стармер.

„Амбицијата на Путин да ја одвои Украина од нејзините најблиски партнери беше монументален стратешки неуспех“, рече Стармер во изјавата, додавајќи: „Наместо тоа, ние сме поблиску од кога било и ова партнерство ќе го однесе тоа пријателство на следното ниво“.

По седум парламентарни избори, политичка нестабилност и технички влади, Бугарија доби редовна влада, на чело со Росен Жељазков.

За владата на премиерот Росен Жељазков гласаа 125 пратеници, a 114 беа против.

Пратениците ја поддржаа структурата на Советот на министри со истото мнозинство со кое го избраа Жељазков. И составот на владата доби 125 гласа „за“.

Жељазков и новите министри веднаш по изборот положија заклетва.