Македонија
Грците не признаа уште пред три века!?
Сензационално откритие – Евангелие на Македонски од 18 век!Кониковското евангелие е најстариот запис на македонски јазик, постар и од Лексикон тетраглосон на Данаил од Москополе кој датира од 1802 г.
Пишува: Атанас КИРОВСКИ
Текстот е напишан на егејски дијалект, поточно на воденско-ениџевардарскиот народен говор, со грчкото писмо, и е првиот обид за популаризација на македонскиот народен јазик и отфрлање на црковнословенскиот јазик.Фински истражувачки тим во Александриската библиотека го пронајде најстарото евангелие на народен македонски јазик печатено во 1852 г. во Солун познато како Кониковско евангелие. Славистите велат дека станува збор за откритие кое е првокласна научна сензација. Евангелието е напишано на народен македонски јазик на крајот од 18 век и е најстар запис на долновардарскиот или егејскиот дијалект на Македонците кои живееле и живеат во Грција. Името го добива по редакторот на текстот, Павле Божигропски од село Кониково (Воденско) кој се потпишува како Протосингел Павел родом Воденска. Лингвистите претпоставуваат дека оригиналот врз кој Павел Божигропски вршел редактура е најстариот запис на македонски јазик, постар и од Лексикон тетраглосон на аџи Данаил од Москополе кој датира од 1802 г., но, за жал, немаат никакви податоци за авторот. Текстот е напишан на егејски дијалект, поточно на воденско-ениџевардарскиот народен говор, со грчкото писмо, и е првиот обид за популаризација на македонскиот народен јазик и отфрлање на црковнословенскиот јазик. Финската академија на науки и уметности во август годинава го објави делото The Konikovo Gospel во редакција на Јоуко Линдстед и Јухани Нуорлуото од Финска, додека редактор од Македонија е професорот Људмил Спасов. Оригиналниот ракопис пронајден во Александриската библиотека претставува прекрасна книга оштетена од многу употреба. Постојат многу дамки од восок од свеќи и масло. Долните десни агли на листовите се закинати од листањето на страниците. Забележани се и дупки од црви, како и кај повеќето библиотечни ракописи. ГРЧКАТА АНТИМАКЕДОНСКА ПОЛИТИКА Денес, како што пишуваат финските издавачи во Кониково, воопшто нема Македонци бидејќи биле иселени од селото меѓу 1912 и 1928 г., а Грците го имаат преименувано селото во Дитико и таму живеат исклучиво маџири. Воденскиот дијалект на кој е напишано евангелието, Финците со голема помош на активистите на Виножито го слушнаа во околното село Грива. Странците во тимот, и тоа не само оние од Финска, кои се запознаа со македонското население во Грција, беа восхитени што конечно открија една нова Грција, за која велат дека отсекогаш знаеле дека постои, но за нив била недостапна. Виктор Фридман, професор по балкански и славистички студии од Чикаго, пишува дека значењето на Кониковското евангелие е непроценливо: “Дијалектот во Кониковско евангелие е од извонредно значење зашто доаѓа од регион кој ì е доделен на Грција по Балканските војни во 1913 г. и каде што се населуваат стотици илјади бегалци кои зборуваат грчки и турски како резултат на размената на население меѓу Грција и Турција (1922-1923) и на обидот на Грција да создаде етнички хомогена држава со искоренување на јазиците на малцинствата меѓу двете светски војни. Истовремено, во овој регион се водат најжестоките борби за време на Граѓанската војна кои резултираа со заминување на илјадници Македонци по 1948 г., така што на овој дијалект денес зборуваат мал број луѓе”. Значењето на делото е огромно зашто грчкиот прогон врз словенскиот јазик и литература датираат уште од времето на Византија во 11 век, кога се уништени сите книги на словенска кирилица, а до почетокот на 18 век кирилицата во Грција е сосема искоренета. Евангелието напишано на македонски јазик претставува очигледен отпор кон таа политика на Грција. Иако во времето на Отоманската Империја под зборот милиет (народ) влегувале ортодоксните христијани, односно станувало збор за религиска категорија во која спаѓале сите немуслимани, сепак постоела свест дека не само религијата, туку и јазикот се основа за националниот идентитет, и токму затоа и е направено евангелие на народен македонски јазик. Професорот Фридман пишува: “Нашето знаење за развојот на македонскиот јазик и идентитет во доцниот 18. и раниот 19 век е значително збогатено со Кониковското евангелие, зашто тоа е од период кога за прв пат се појавува во писмена форма она што денес е стандарден македонски јазик. Кониково госпел е најраниот текст во кој се употребува колоквијалниот македонски јазик како пишан јазик. И додека авторот за прв пат пишува на македонски, Павел Божигропски со своите исправки се обидува да го нормира тој јазик! Грчкото противење на Македонците во Грција продолжува од тоа време до ден-денес, и покрај печатењето на Абецедарот во 1925 г. во Солун, наменет како буквар за Македонците од Северна Грција”. ЗА НАС САМИТЕ Звучи нереално и сосема неверојатно, но во период кога Македонија е во најжесток судир со Грција околу одбраната на името, јазикот и идентитетот, Министерството за наука не му одобри на македонскиот научен тим 6.000 евра, по 2.000 евра годишно за истражување на ова дело од исклучително значење за македонскиот идентитет воопшто и за постоењето на Македонците во Грција. Делото го издаде Финската академија на науки и уметности во Хелсинки, со голема помош на македонистите од Катедрата по македонски јазик на Универзитетот Кирил и Методиј под водство на професор Људмил Спасов и со огромна помош на волонтерите од Виножито. Македонската држава и наука полека го губат реперот и наместо да се држат до цврстите докази, непобитните факти (како што е Кониковското евангелие) и науката која ни оди сосема во прилог, влегува во водите на политички мотивиран квазинаучен авантуризам, со кој преку крајно изнасилени аналогии (на јазикот на Хунзите, на пример) се обидува да покаже некаква теза дека македонскиот јазик не е словенски, туку е оној што го говорел Александар Велики. Светот на науката и нашите пријатели кои секогаш ни помагаа во борбата за зачувување на македонскиот идентитет, иако имаат разбирање за потребата идентитетот да го врземе за древни времиња, сепак ни се смеат.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Советник од Карпош пред исклучување од СДСМ поради гласање спротивно на ставовите на партијата
На денешната седница Извршниот одбор на СДСМ донесе одлука да почне постапка за исклучување од членство член на Советот на општина Карпош, заради непочитување на одлуките и ставовите на СДСМ и работење спротивно на интересите на партијата.
„Советникот гласаше за изборот на претседател на Советот во Карпош спротивно на партиските одлуки и ставови. Согласно Статутут на СДСМ, непочитување на одлуките, работење и гласање спротивно на интересите на СДСМ како и нанесување значителна штета на партијата повлекува одговорност а тоа се однесува и на сите избрани советници“, велат од партијата.
Социјалдемократите преку соопштение додаваат дека најостро ги осудуваат сите притисоци, уцени и закани врз советниците во советите на општините на локално ниво од страна на ВМРО-ДПМНЕ, за што партијата ќе преземе соодветни мерки за нивна заштита.
Mинатата недела се одржа првата конститутивна седница на Советот на Општина Карпош, кога со 14 гласови „за“, досегашниот уметнички директор на Операта, Христо Саракинов, беше избран за претседател на Советот на Општина Карпош. ВМРО-ДПМНЕ има 11 советници, Коалицијата „Искуство за успех“, СДСМ и Левица имаат по 4 советници, независната граѓанска иницијатива „Независни за Карпош“ три советници и ЗНАМ има еден советник. За изборот на Саракинов покрај советниците на ВМРО-ДПМНЕ и советникот на ЗНАМ, гласаа советникот од ГРОМ Зоран Краљевски и советникот од СДСМ Радослав Трошановски. Со тоа беа обезбедени 14 гласови „за“ и Саракинов беше избран за претседател на Советот на Општина Карпош.
Македонија
Градиме брза железница и автопати од Албанија до Бугарија, најави Николоски во Виена
Македонија ги реализира најкрупните капитални проекти за патна и железничка инфраструктура на транспортните Коридори 8 и 10, истакна вицепремиерот Александар Николоски на економскиот форум во Виена. Тој нагласи дека државата има визија преку модерна инфраструктура да придонесе за регионален развој, брз и сигурен транспорт и економска стабилизација.
Николоски потенцираше дека иако земјата нема излез на море, таа има стратешка географска предност, бидејќи Коридорот 10, најдолгиот паневропски транспортен коридор, минува источно од Скопје. Овој коридор започнува од Атина (пристаништето Переа) и завршува во Финска, поврзувајќи го целиот северо-западен европски транспортен правец.
Дополнително, тој го истакна значењето и на Коридор 8, кој го поврзува Јонското и Јадранското Море со Црното Море и претставува клучна источно-западна врска на Југоисточна Европа.
Инвестиции во патна инфраструктура
Николоски посочи дека се градат и модернизираат автопатските делници на Коридор 8 – од границата со Албанија до границата со Бугарија, како и граничните премини, со цел скратување на времето на чекање. Вкупната инвестиција во автопати и експресни патишта на коридор 8 ќе биде околу 1,5 милијарди евра.
Во делот на Коридор 10, тој го најави најголемиот автопат досега изграден во државата – долг околу 55 километри, кој ќе го скрати патувањето меѓу Скопје и Атина за околу три часа, на приближно 5 до 5,5 часа.
„Од наша страна го градиме најголемиот автопат што е некогаш изграден во државата, околу 55 километри, а од другата страна градат и Грците и тоа е делот кој недостига од сложувалката, па се надевам дека кога од Виена ќе патувате кон Атина ќе скратите барем три часа со она што го градиме сега“, рече Николоски.
Брза железница: најголем проект во Југоисточна Европа
Започнува изградбата на брза железница на Коридор 10, во партнерство со Обединетото Кралство, со инвестиција од околу 2 милијарди евра. Проектот треба да биде завршен до 2031 година.
„Веќе имаме договор со нашите грчки пријатели, се сретнав со вицепремиерот на Грција пред еден месец, тие ќе го изградат делот кај нив што недостига, од Солун до нашата граница, а ние започнуваме на пролет следната година со изградба на нашиот проект. Тоа ќе биде најголемиот проект во Југоисточна Европа, иако ние сме една од најмалите држави во тој регион. Инвестицијата ќе биде околу 2 милијарди евра. Бидејќи не сме членки на ЕУ, имавме две алтернативи: да потпишеме со Кинезите, не е тајна дека тие дојдоа уште на првиот ден кога започнавме како Влада, понудија заем без камата, ако градиме со нив. Но ние мислевме дека од витално значење за Европа, бидејќи коридорите, особено железничките, користат мошне иновативна сигнализација што може да се искористи и за други работи, покрај железницата, решивме да потпишеме договор за стратешко партнерство со Велика Британија. Имаме 5 милијарди фунти, 6 милиони евра на располагање, од кои 2 ќе ги искористиме за овој проект, со добри услови, за жал не можам да ги споделам условите сега, бидејќи се’ уште се доверливи, но кога ќе се откријат, мислам сите ќе се согласат дека се поволни. Очекуваме да почнеме следната година и да завршиме во 2031, бидејќи се работи за двојна пруга, првата, товарната што ќе заврши во 2028 година“, рече Николоски.
Патничките возови ќе се движат со брзини од до 250 км/ч, а товарните со до 140 км/ч. Очекувањата се дека државата ќе остварува годишни приходи од транзитен железнички сообраќај од 120 милиони евра (наспроти сегашните 12 милиони).
Поврзување Скопје–Софија, а потоа и кон Јонското Море
Николоски најави дека е склучен договор со Бугарија за железничко спојување преку тунел, а се работи на три делници до границата со Бугарија. Една делница е веќе пуштена, втората ќе биде готова до октомври следната година, а за третата се очекува тендер во декември. Вкупната инвестиција на двете држави за железничкото поврзување Скопје – Софија изнесува 2 милијарди евра.
Целта е до 2031 година да има регуларна железничка линија Скопје–Софија–Бургас, а потоа и кон Јонското Море, во зависност од развојот на албанската инфраструктура.
Македонија
Земјотрес почувствуван во Делчево и Виница
Денес околу 15:48 часот беше почувствуван земјотрес во делови на североисточна Македонија, најмногу во Делчево, Виница и околните места.
Според Сеизмолошката опсерваторија при Природно-математичкиот факултет во Скопје, земјотресот бил со магнитуда од 3,2 степени според Рихтеровата скала, а епицентарот потекнува од подрачјето на Благоевград, во соседна Бугарија.
Земјотресот се почувствувал со интензитет од III степени по Европската макросеизмичка скала, што значи дека граѓаните можеле да забележат кратко тресење, но без посериозни последици.
Од Опсерваторијата замолуваат сите што го почувствувале земјотресот да го пополнат прашалникот на ЛИНКОТ или да се јават на 112.

