Со очајничкиот чин на самозапалување на 17 декември 2010 година, тунискиот уличен продавач Мохамед Буазизи укажа на немоќта пред корупцијата и ја започна годината на Арапската пролет во текот на која со демонстрации, но и крвави граѓански војни, беа срушени диктаторски режими.

Со очајничкиот чин на самозапалување на 17 декември 2010 година, тунискиот уличен продавач Мохамед Буазизи укажа на немоќта пред корупцијата и ја започна годината на Арапската пролет во текот на која со демонстрации, но и крвави граѓански војни, беа срушени диктаторски режими и целосно беше сменета политичката карта на Блискиот исток.

Дваесетишест годишниот Буазизи оваа недела беше постхумно одликуван со европската мировна награда „Сахаров“. Тој се запали заради тоа што му беше одземено правото да се жали на забраната за продавање овошје, изречена затоа што немал пари да ја подмити полицијата. Неговата смрт беше орозот за демонстрациите против претседателот и неговата клика во оваа туристичка земја со висока стапка на невработеност и на сосема неоправдана сиромаштија.

Тунис: Во неделата кога се навршува една година од почетокот на Арапската револуција, Тунис доби нов претседател и нов мандатар за влада. Тунис беше првата држава која со демонстрации го сруши долгогодишниот недемократски претседател Зине ал-Абидин Бен Али. Тој побегна во Саудиска Арабија, но во отсуство беше осуден на повеќе од 66 години затвор заради проневера на пари, криминал со недвижнини и злоупотреба на власта.

Египет: Во туниските демонстрации загинаа 300 луѓе, но бранот се прошири и на најнаселената арапска држава, Египет. Таму 83-годишниот претседател Хосни Мубарак беше присилен конечно да се повлече од власта по 30 години владеење. Со 830 мртви, египетската револуција беше многу покрвава и многу понеизвесна. Првите слободни избори се уште се во тек, во тек е и судскиот процес против Мубарак, кој доколку биде прогласен за виновен, се соочува со смртна казна.

Либија: Во средината на фебруари оганот на револуцијата ја зафати и Либија, каде што прерасна во крвава граѓанска војна. Во оваа војна беа убиени над 30.000 луѓе, а срушениот лидер Моамар Гадафи беше убиен на 20 октомври, без судење. За неговото убиство ќе има судски процес пред Меѓународниот казнен суд и би можело да биде прогласено за воено злосторство.. Во ноември беше поставена новата, транзициска влада на Либија, која веднаш се соочи со обвинувања за крајна нетранспарентност.

Јемен: Гушењето на демонстрациите против режимот на претседателот Али Абдел Салех однесе стотици животи, а тој дури на 23 ноември потпиша дека ќе си замине од власта за три месеци. Новите избори во оваа најсиромашна арапска земја ќе се одржат на 21 фебруари.

Сирија: Од 15 март, кога започнаа првите демонстрации против режимот на сирискиот претседател Башар ал-Асад, убиени се повеќе од 5.000 луѓе. Наспроти санкциите од Запад и од арапските соседи, режимот и натаму продолжува со репресиите. Во судирите силите лојални на претседателот се вклучија и воените дезертери, кој се борат под знамето на „Слободна Сирија“. Сириската опозиција во странство формираше транзиционен совет, кој меѓународната заедница и Арапската лига ги обвини за пасивност кон настанатите во земјата.

Бахреин: Кралството Бахреин во Персискиот залив во фебруари и во март се соочи со масовни демонстрации на шиитското мнозинство против сунитското кралско семејство, на кого во помош му пристигнаа саудиските војници. Независна комисија утврди дека власта употребила неоправдана сила, а кралското семејство го прифати извештајот, но не презема никакви чекори.

Јордан: Во кралството Јордан од јануари постои движење кое бара политички и економски слободи и сузбивање на корупцијата. Никој не го става под знак на прашање опстојувањето на монархијата.

Мароко: Со промената на уставот, кралството Мароко одговори на демонстрациите со кои се бараа политички реформи. Умерените исламисти победија на парламентарните избори и нивниот претседател беше назначен за премиер на земјата. /крај/хина/сс/