Свет
Пентагон објавува документи по 40 години

По 40 години откако ткн Хартиите од Пентагон почнаа да се појавуваат во The New York Times, што во САД предизвика уставна криза околу прашањето на слободата на печатот, некогаш строго доверливите студии за војната во Виетнам ќе бидат во целост првпат објавени во понеделник
Како што пренесуваат американските медиуми, Претседателската библиотека на Линдон Б. Џонсон при универзитетот Таксас во Остин, ќе ги објави сите 7.000 страници од извештајот на Пентагон, но во нив ќе има само 11 зборови на кои до денес останаа тајна, пренесува магазинот Forbes на својата интернет страница.Овие документи кои претставува WikiLeaks на своето време, како што забележува магазинот, истовремено ќе бидат објавени и од претседателските библиотеки на Џон Ф. Кенеди во Бостон и на Ричард Никсон во Јорб Линд во Калифорнија, како и од Државниот архив во Колеџ Парк, предградие на Вашингтон во сојузната држава Мериленд.NY Times почнал да ги објавува овие документи на 13-ти јуни 1973 година, но сојузниот судија набрзо го спречи тоа. Во тоа време Washington Post и другите весници продолжиле да ги објавуваат документите. Врховниот суд на САД на крајот ја поништил одлуката на сојузниот судија, со тоа носејќи голема правна победа во полза на слободата на печатот.Документите покажуваат дека претседателите Кенеди, Џонсон и претходните администрации предизвикале ескалација на судирите во Виетнам, но тоа им го забошотувале на американскиот Конгрес, на јавноста и на сојузниците.Подготвено на крајот од претседателскиот мандат на Линдон Џонсон во соработка со министерството за одбрана и независните надворешнополитички аналитичари, известувањето го открил еден од нив – Даниел Елсберг, со ноќи фотокопирајќи страница по страница. Неговата активност на крајот резултирала со еден од најдраматичните епизоди на „потшепнување“ на доверливи документи во историјата на САД. Локалниот дневен весник Austin American-Statesman во своето неделно издание, за објавувањето на овие документи пишува дека до тоа доаѓа по 38 години откако претседателот Џонсон планирал да побара да ги објави неговиот наследник Ричард Никсон. Џонсон починал 10 дена подоцна.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Русите ги нападнаа Харков и Днепар со беспилотни летала: едно лице загина, 46 се повредени

Роеви руски беспилотни летала ги нападнаа украинските градови Харков и Днепар доцна синоќа, при што загинаа најмалку едно лице, а најмалку 46 беа повредени, соопштија официјални лица.
Харков, кој се наоѓа на североисток, во близина на руската граница и е втор по големина град во Украина, е цел на редовни руски напади со беспилотни летала и ракети откако Москва ја започна својата тотална инвазија пред повеќе од три години. Во нападот врз градот доцна синоќа се повредени најмалку 46 лица, меѓу кои две деца и една бремена жена, соопшти регионалниот гувернер Олех Синехубов.
Нападите се случија откако САД, кои се обидоа да посредуваат во мировен договор меѓу Русија и Украина, изјавија дека ќе се повлечат како посредник доколку Москва и Киев не излезат со конкретни предлози.
Завчера, рускиот претседател Владимир Путин прогласи тридневен прекин на огнот од 8 до 10 мај по повод 80-годишнината од победата на Советскиот Сојуз и неговите сојузници во Втората светска војна, додека украинскиот претседател Володимир Зеленски повика на итен прекин на огнот во траење од најмалку 30 дена.
Градоначалникот на Харков, Игор Терехов, изјави дека вчера биле цел на напади неколку делови од градот, кој бил опустошен од последователни напади. Харков е дом на околу 1,2 милиони луѓе, во споредба со речиси 2 милиони пред почетокот на инвазијата во февруари 2022 година. „Врз Харков беа извршени 16 напади. Беше погодена висока станбена зграда, како и приватни куќи, медицински објект и цивилна инфраструктура“, напиша Терехов на Телеграм.
Во југоисточниот град Днепар, беспилотни летала предизвикаа пожари, при што загина 53-годишен маж, а уште едно лице беше повредено, изјави Серхиј Лисак, гувернер на регионот Днепар.
„Тешка ноќ за Днепар. Приватни куќи беа оштетени“, напиша Лисак на Телеграм. Тој рече дека девет руски беспилотни летала биле уништени над регионот преку ноќ. Целосниот обем на ноќниот напад врз Украина не е познат. Двете страни негираат дека гаѓале цивили. Во масовен руски напад со беспилотни летала врз Днепар минатиот месец загинаа четири лица и предизвика голем пожар во хотелски и ресторански комплекс и други згради.
Свет
(Видео) Трамп: Путин сонуваше да ја преземе цела Украина, нема да му дозволам да го направи тоа

Актуелниот американски претседател Доналд Трамп зборуваше за војната во Украина во интервју за Еј-би-си Њуз емитувано синоќа.
Во интервјуто, кое се фокусираше на првите 100 дена од новиот мандат на Трамп, водителот го праша за неговите спротивставени ставови за мировните преговори.
Пред неколку дена, Трамп напиша на социјалната мрежа Truth Social дека е можно Путин „да го влече за нос“ кога станува збор за преговори. Трамп го даде коментарот кратко по средбата со украинскиот претседател Володимир Зеленски во Ватикан на 26 април. „Нема причина Путин да испукува ракети врз цивилни области, градови и села во последните денови“, напиша Трамп во тоа време.
„Затоа мислам дека можеби тој воопшто не сака да ја заврши војната, само ме влече и можеби треба да се изврши притисок врз него поинаку, со банкарски или секундарни санкции?“ додаде Трамп во објавата.
Кога новинар на Еј-би-си Њуз го праша дали мисли дека Путин ги одложува преговорите, Трамп одговори: „Можно е. Можеби малку ме одложува, но би рекол дека сепак би сакал да ја запре војната“, рече Трамп за време на интервјуто. И покрај неговите сомнежи, тој подоцна во едно интервју изјави: „Мислам дека тој сака мир, да. Мислам дека навистина го сака.“
Трамп, кој претходно вети дека ќе преговара за мир во Украина во рок од 100 дена од неговото враќање на власт, во последно време станува сè пофрустриран од она што тој го нарекува неподготвеност на Москва да ја заврши војната, која сега е во својата трета година.
Американските претставници нагласија дека оваа недела ќе биде клучна за одлучувањето за понатамошно вклучување на САД во мировните напори, во време кога незадоволството на Трамп расте.
На 28 април, Путин објави тридневен прекин на огнот од 8 до 11 мај по повод 80-годишнината од победата на Советскиот Сојуз над нацистичка Германија, што специјалниот пратеник на Трамп, Кит Келог, го нарече „апсурдно“.
Кога беше прашан дали му верува на Путин, Трамп избегна јасен одговор и во жестока размена со новинар рече: „Не им верувам на многу луѓе. Ниту вам не ви верувам“.
„Путин сонуваше да ја преземе целата земја. Не мислам дека ќе му дозволам да го стори тоа“, заклучи Трамп.
Иако преговорите сè уште се во тек, руските сили ги засилија нападите во последните недели, вклучително и во регионот Суми. За време на претходното тридневно велигденско примирје на Русија, помеѓу 19 и 21 април, Зеленски ја обвини Москва за речиси 3.000 прекршувања на прекинот на огнот.
Свет
(Видео) Пожар во ресторан во Кина, загинаа 22 лица

Во пожар во ресторан на североисток од Кина вчера загинаа 22 лица, објави официјалната новинска агенција Синхуа, без да ја наведе причината за пожарот. Ова е најновиот во низата слични смртоносни инциденти низ целата земја во последниве години, објави Ројтерс.
„Синхуа“ објави дека претседателот Кси Џинпинг го нарече ова длабоко отрезнувачка лекција и ги повика лекарите да им помогнат на повредените, а локалните власти да утврдат што го предизвикало пожарот и да ги пронајдат одговорните. Пожарот избувнал во ресторан во станбена област во градот Лиаојанг во покраината Лиаонинг, објави државната телевизија CCTV. Три лица беа повредени.
#Liaoning #China🇨🇳- At least 22 people killed and three others injured after fire breaks out at hotel restaurant in #Liaoyang; Ministry of Emergency Management has said (📹谷火平) pic.twitter.com/5pAvAgBbqh
— CyclistAnons🚲 (@CyclistAnons) April 30, 2025
Снимките што кружат на социјалните медиуми, вклучувајќи ги X и кинеската платформа Douyin, а кои се потврдени од Ројтерс, покажуваат светло портокалови пламени како зафаќаат продавница на ниво на улица, покрај десетици паркирани возила. Можеше да се види како се издига чад додека болничарите им помагаа на луѓето на носилки.
China
Liaoyang Sanlizhuang Chef Restaurant Fire Killed 22 People
At noon on April 29, a fire broke out at the "Cook Chinese Restaurant" in Sanlizhuang, Liaoyang. Witness: The fire started very quickly, and the thick black smoke instantly covered the upper and lower floors.… pic.twitter.com/pkHXcLRKGr
— ChinaVideos (@ChinaVideos1) April 30, 2025
Хао Пенг, секретар на партискиот комитет на покраината Љаонинг, изјави дека на местото на настанот се распоредени 22 противпожарни возила и 85 пожарникари. Хао рече дека спасувачката работа на местото на настанот е завршена и дека луѓето се евакуирани.