Царинската управа во соработка со Државниот пазарен инспекторат, денеска во две акции во Скопје и Тетово заплени 113 килограми тутун и 415 кутии цигари.

Од Царинската управа информираат дека службените лица при вршење на претресот во Тетово биле брутално нападнати од страна на поголема толпа луѓе, кои ѝ се познати на полицијата, и против нив ќе биде поведена соодветна пријава.

„Сериозноста на проблемот и обемот на штетите што нелегалната трговија со тутун и тутунски производи го предизвикува бара од нас континуирани напори за да го спречиме нелегалниот промет на акцизни добра. На овој начин не само што ја штитиме конкурентноста, го спречуваме неплаќањето давачки кон државата, дополнително придонесуваме за заштита на здравјето на луѓето, што може да биде загрозено со употреба на непроверени производи пуштени во промет на нелегален начин“, велат од Царината.

Цигарите и режениот тутун се акцизни производи за кои се плаќа акциза, а кога ќе се најдат во малопродажба, тие мора да бидат обележани со контролни маркички. Акцизите учествуваат со речиси 22 отсто во вкупните даноци што ги прибира државата, а во буџетските приходи акцизите учествуваат со 13 отсто, од кои над 5 отсто се од цигари и тутунски производи. Соодветно на тоа, станува збор за значаен извор на приходи во буџетот на државата.

Од денес граѓаните имаат можност да се информираат за јавниот долг преку новата алатка за транспарентност javendolg.open.finance.gov.mk, која ја изработи Министерството за финансии со поддршка на ИРИ и УСАИД. На страната детаљно се прикажани долгот, неговото движење по години, раздолжувањата, повлекувањата за 2020 и како ќе се финансира.

Министерката за финансии, Нина Ангеловска, на јавната презентација на платформата посочи дека преку целосна фискална транспарентност граѓаните ќе може да ги препознаат непотполните и лажни вести кои се злоупотребуваат за политичко поентирање.

„Силно се залагам за фискална транспарентност и едукација на даночните обврзници, граѓаните за јавните финансии, клучните буџетски документи, што сметам дека е особено важно за млади демократии како нас. Без разлика на економското познавање на граѓаните, податоците се прикажани и систематизирани на едноставен и разбирлив начин сè со цел да бидат јасни за широката публика. Со ваквото лесно разбирливо претставување на податоците за јавниот долг, убедени сме дека ќе придонесеме кон намалување на заблудите што постојат во однос на задолжувањето, нивото и одржливоста на јавниот долг, а воедно ќе придонесеме и кон финансиска едукација на широката јавност“, рече министрката Ангеловска.

Платформата се состои од пет дела: јавниот долг и компонентите од кои се состои, движењето на долгот по години, финансирањето на јавниот долг во 2020, издавањето хартии од вредност и едукативен дел.

На страницата се достапни податоци за средствата што ќе се повлекуваат на домашниот и странскиот пазар во текот на 2020 година, но и дека треба дома и во странство да се отплатат стари долгови во износ од над 700 милиони евра.

Во насока на зголемување на фискалната транспарентност, на платформата се објавуваат податоци, кои претходно не биле објавени, како долгот на јавните претпријатија за секое одделно, како и очекуваното задолжување, раздолжување на претпријатијата во 2020 година.

Исто така, детаљно се објаснети инструментите за финансирање на долгот – државните хартии од вредност и еврообврзниците.

Платформата е достапна на македонски, англиски и на албански јазик, таа ќе се ажурира на месечно и тримесечно ниво во согласност со објавата на разни категории податоци. Инаку, ова е трета алатка за транспарентност пуштена од страна на Министерството за финансии во последната половина година по „Отворени финансии“ и „Реализација на капитални расходи по буџетски корисници“.

Владата на Република Северна Македонија денеска го промовира јавниот повик за доделување концесија за изградба на хидроелектрични централи на Црна Река, односно за изградба на хидроелектричната централа „Чебрен“.

Премиерот Оливер Спасовски истакна дека Владата го трасира патот на енергетската транзиција со изградба на капацитети со доминантно производство на електрична енергија од обновливи извори и дека заедно со „Електрани на Северна Македонија“ создава стабилна и сигурна енергетска иднина за земјата и граѓаните.

„Јавниот повик се однесува на пројавување интерес на заинтересирани компании, кои ќе сакаат да го изградат ХЕЦ ‘Чебрен’ во соработка со АД ЕСМ преку моделот на јавно-приватно партнерство. Од информациите што ги добив денес, веќе седум странски компании побарале да ја подигнат претквалификациската документација, која во оваа фаза е бесплатна“, информира Спасовски.

Директорот на ЕСМ, Васко Ковачевски, истакна дека „Чебрен“ беше предизвик со години за експертите во енергетиката, архитектурата, градежништвото и предизвик за државата за спроведување на овој голем проект во дело.

„Во план е ‘Чебрен’ да биде јавно-приватно партнерство, во кое ЕСМ ќе биде јавниот партнер во име на државата. Процените се дека изградбата ќе чини најмногу 570 милиони евра, средства што ќе треба да ги обезбеди приватниот партнер. Хидроелектраната ќе има инсталирана моќност од 333 мегавати и годишно производство од 1.000 гигавати електрична енергија. Наша обврска е изградбата на пристапниот пат до хидроцентралата и потоа приклучокот, односно трафостаницата. Како наш удел во новата заедничка компанија со приватниот партнер ќе биде внесена ХЕЦ ‘Тиквеш’, која е на истиот слив, односно на Црна Река, и единствено можно е двете хидроцентрали, ‘Чебрен’ и ‘Тиквеш’, да функционираат во една целина бидејќи зафаќаат вода од исто течение и си влијаат една на друга“, информира Ковачевски.

Во контекст на енергетската трансформација и чистите извори на електрична енергија, директорот на ЕСМ изрази оптимизам дека „Чебрен“ ќе овозможи во иднина да сe намалува производството на електрична енергија од јаглен и постепено да се замени со производството од оваа голема хидроелектрана.

„За споредба, ЕСМ денес произведува 4.000 гигавати годишно. Кога ‘Чебрен’ ќе почне да работи, годишната редукција на јаглероден диоксид ќе се намали 913 илјади тони бидејќи 1.000 гигават-часови електрична енергија нема да се произведат од јаглен, туку од вода“, истакна Ковачевски.

Тој најави дека заинтересираните компании ќе може да се јават на јавниот повик до 3 април, а тековните испитувања на пазарот на компании, спроведени од страна на Меѓународната финансиска корпорација, која е дел од Светската банка, покажале дека сериозни компании од регионот и Европа се заинтересирани за изградба на „Чебрен“.