Економија
Ангеловска-Бежоска на форумот на „Инвисо“: Монетарната политика со значителен придонес за забавувањето на инфлацијата
Монетарното затегнување од страна на централните банки одигра битна улога во контролирањето на инфлацијата, иако инфлацијата не беше стандарден монетарен феномен, туку одраз на повеќе фактори, изјави гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска во својата дискусија на гувернерската панел-дискусија на Форумот на Централна и Источна Европа, во организација на Инвисо (конференциите на „Еуромани“), кој се одржува во Виена, Австрија. Таа посочи на клучната улога на политиките и посветеноста на централните банки за враќање на ценовната стабилност, особено преку значителното стабилизирање на инфлациските очекувања.
Говорејќи на панел-дискусијата на тема „Централните банки по бурата“, на која учествуваа и гувернерите на централните банки на Ерменија, на Молдавија и на Грузија, гувернерката посочи дека емпириските студии ја потврдуваат значајната улога на затегнувањето на монетарната политика во процесот на намалување на инфлацијата. Така на пример, според проценките на Европската централна банка (ЕЦБ), индексот на потрошувачките цени во еврозоната би бил повисок од 2,5 процентни поени до 3 процентни поени во 2024 година, доколку не беше спроведено монетарното затегнување. Таа ја потенцираше специфичноста на овој циклус монетарно затегнување, коешто следува по долг период на ниски каматни стапки и претставува едно од најусогласените и најсилните монетарни реакции во последниве педесетина години.
Соодветната поставеност на монетарната политика овозможи намалување на стапките на инфлација, коишто од двоцифрени се сведоа на ниски едноцифрени стапки на раст. Освен справувањето со инфлацијата, кое беше приоритет за централните банки, од особено значење беше и тоа политиките да се постават внимателно за да не се втурнат економиите во рецесија и за да се задржи макрофинансиската стабилност. „Монетарните политики беа поставени соодветно, за што сведочат и податоците на економиите во Централна, Источна и Југоисточна Европа (ЦИЈИЕ), но и глобално. Така економската активност во регионот во изминатиов период продолжи да закрепнува, иако со нешто поумерено темпо во споредба со преткризниот период, кое се очекува постепено да забрзува во претстојниот период. Исто така, финансиските институции покажаа висока отпорност за време на циклусот на монетарното затегнување, додека нивната адекватност на капиталот се подобри“, посочи гувернерката.
„И покрај значителниот успех во справувањето со инфлациската епизода, одредени ризици и понатаму постојат, што бара натамошна внимателност заради среднорочно одржување на ценовната стабилност”, изјави гувернерката. Поголемата инерција на базичната инфлација, растот на платите и потребата за фискална консолидација во целиот регион, остануваат прашања коишто треба внимателно да се следат. Исто така, и долгорочната отпорност на поголеми шокови, бара структурни реформи. Напорите, како диверзификација на синџирите на снабдување, зголемување на домашниот производствен потенцијал, намалувањето на енергетската интензивност, се од суштинско значење за заштита од идни шокови, особено во регионот на ЦИЈИЕ. Преку заеднички напори, монетарните и фискалните власти можат да продолжат да постигнуваат одржлива ценовна стабилност, дури и во услови на сложени економски предизвици“, изјави гувернерката Ангеловска-Бежоска.
Форумот на Централна и Источна Европа е еден од водечките традиционални настани од областа на финансиите. На овој годишен настан редовно присуствуваат повеќе од илјада учесници – гувернери на централни банки, министри за финансии, раководители на финансиски институции и инвеститори. Во рамки на Форумот, гувернерката Ангеловска-Бежоска имаше средба со високи претставници на Европската банка за обнова и развој, повеќе приватни финансиски институции и потенцијални институционални инвеститори.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Божиновска: Праведната транзиција ќе успее само ако ја водиме заедно
Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, учествуваше на Националниот настан за вмрежување на Локалните економско-социјални совети, каде што уште еднаш ја потврди силната определба на Министерството да работи отворено, во соработка и директен дијалог со сите засегнати страни.
„Транзицијата мора да донесе подобар живот за сите нас. А тоа е можно само ако сме отворени, достапни и ако работиме заедно. Министерството е партнер за секоја општина, секоја организација, секој работник и секоја компанија што носи иницијатива. Можете да ни се обратите во секој момент“, изјави министерката Божиновска.
Локалните економско-социјални совети – се платформа којашто ги обединува општините, синдикатите, бизнис-заедницата, граѓанските организации и институциите во процесот на праведната енергетска транзиција.
„Ако не работиме заедно, ако работниците, општините, локалниот бизнис и граѓанските организации не се во процесот – тогаш процесот нема да успее. Многу е едноставно“, истакна Божиновска.
Божиновска се осврна и на Инвестициската платформа за праведна енергетска транзиција, која веќе функционира и создава можност за финансирање на локални проекти:
„Со тоа се отвора реален простор за инвестиции што ќе ја придвижат транзицијата напред. Но мора, сите вклучени чинители, посебно општините, да се поодговорни, да се понудат реални издржани проекти за да ги користиме средствата ефикасно. Нашата задача е да обезбедиме јасна политичка насока, координација меѓу институциите и поддршка за квалитетни локални проекти. Ние не сакаме транзиција само на хартија. Сакам секоја општина да има шанса да развие проект, секој работник да има пристап до нови можности, а секоја заедница да почувствува дека ова е процес што создава вредност — не страв. Затоа сме тука, затоа сме отворени“, додаде Божиновска.
Економија
Петкоска: 32 милиона 260 илјади денари повеќе во буџетот за промоција и поддршка на туризмот и културата
Буџетот е крвната слика на државата, стратешки документ во кој се насликани приоритетите на граѓаните. Сите знаеме дека закрепнувањето на економијата е најважната работа која влијае врз животниот стандард, рече пратеничката од ВМРО-ДПМНЕ, Лидија Петкоска на денешната собраниска седница на која се дискутира за Предлог-буџетот за 2026 година.
За жал, посочи Петкоска, поминавме години кога и небото не беше граница за висината на јавниот долг, а дното на буџетската дупка немаше крај, но за среќа денес говориме за стабилизирање на јавните финансии со, буквално, воена дисциплина при трошењето на народните пари.
„Инвестициите, инфраструктурните проекти, поддршката на приватниот сектор, како и транспарентноста и отчетноста во работата кои веќе станаа препознатливи и видливи во работењето на Владата, ми даваат за право, конечно да бидеме горди на фактот што после долги години говориме за последователен економски раст. Денес имаме реални инвестиции, а не трансфери кои завршуваа за исплати на плати. Денес имаме држава што инвестира и Влада што знае што прави, затоа што за оваа Влада зборот навистина има тежина“, истакна Петкоска.
Во своето излагање, таа истакна дека ќе се задржи на делот од Буџетот за следната година, што се однесува на растот и развојот на македонскиот туризам.
„Во Буџетот за 2026 година туризмот добива 32 милиони 260 илјади денари повеќе, за промоција и поддршка на културата и туризмот. Секако, средствата за туризам сè уште не се доволни, но сепак, зголемувањето на средствата е охрабрувачки правец во интерес на целокупниот македонски туризам“, рече Петкоска.
Додаде дека туризмот никогаш не стои сам, посочувајќи дека тука се патиштата, културата, дигитализацијата и општинскиот развој, се неговата вистинска инфраструктура.
„Па така од огромна важност е да се напомни дека имаме 40,5 милијарди денари капитални инвестиции за 2026 година, средства во кои спаѓаат патна и комунална инфраструктура, железничка инфраструктура, поддршка на општините, културна заштита и т.н. Секој пат што се гради, секој локален проект што се финансира, секоја подобрена инфраструктурна точка, директно го зголемува туристичкиот потенцијал, бидејќи туризмот е резултат на инвестиции во инфраструктурата“, подвлече Петкоска.
Економија
Халкбанк ја овозможи услугата Apple Pay за своите корисници
Халкбанк ја овозможи услугата Apple Pay, со што корисниците на банката можат да ги користат своите дебитни и кредитни Mastercard картички преку уредите на Apple. Плаќањето може да се изведе со iPhone, Apple Watch, iPad или Mac, без носење физичка картичка и без внесување податоци при секоја трансакција.
Apple Pay функционира како дигитален паричник во кој се додава картичката од Халкбанк. При плаќање, уредот се доближува до POS терминал, а потврдата се изведува со Face ID, Touch ID или лозинка. На овој начин, податоците од картичката не се изложуваат во процесот, што ја прави употребата дополнително безбедна.
Услугата може да се користи и за онлајн купување. Корисниците ја избираат опцијата „Pay with Apple Pay“, со што го избегнуваат рачното внесување информации од картичката. Apple Pay е достапен и на банкомати кои поддржуваат бесконтактно подигнување готовина.
Активацијата се прави во апликацијата Apple Wallet, со скенирање или внесување на податоците од картичката, а може да се започне и преку мобилното банкарство на Халкбанк. Користењето на Apple Pay е бесплатно, лимитите на картичката остануваат исти, а сите трансакции се прикажуваат во Apple Wallet, како и во дигиталните канали на банката.
Во случај уредот да биде изгубен, податоците остануваат заштитени. Корисникот преку iCloud може да го заклучи или избрише уредот, со што се оневозможува користење на дигитализираните картички. Доколку при додавање на картичката се појави потреба од дополнителна проверка, тоа може да се реши преку мобилното или електронското банкарство или преку контакт центарот Хелп24.
Со ова Халкбанк ја продолжува својата пракса на навремено усвојување решенија што се веќе дел од современите финансиски стандарди. Банката останува насочена кон развој на дигитални можности кои го олеснуваат секојдневието и создаваат поконкурентно и поусогласено банкарско искуство, во чекор со глобалните трендови и потребите на корисниците.
(ПР)

